Οι δυνάμεις του Απελευθερωτικού Μετώπου του Λαού του Τιγκράι (TPLF) κέρδισαν έδαφος, μία ημέρα αφού ανακατέλαβαν την Μεκέλε, την πρωτεύουσα της επαρχίας Τιγκράι στην Αιθιοπία, έπειτα από σχεδόν οκτώ μήνες συγκρούσεων με τον ομοσπονδιακό στρατό.
Οι ένοπλοι του TPLF συνέχισαν να προελαύνουν παρά την ανακοίνωση χθες Δευτέρα το βράδυ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Αιθιοπίας ότι κηρύσσει «μονομερή εκεχειρία».
Οι ΗΠΑ δέχθηκαν χθες την ανακοίνωση της εκεχειρίας αυτής με επιφύλαξη: «Θα μπορούσε να αποτελέσει θετική εξέλιξη, αν ακολουθήσουν αλλαγές επί του πεδίου ώστε να τερματιστεί η σύγκρουση και οι ωμότητες, αν επιτραπεί η ελεύθερη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας», επεσήμανε ο Νεντ Πράις εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Στις 28 Νοεμβρίου 2020 ο ομοσπονδιακός στρατός είχε καταλάβει τη Μεκέλε, τρεις εβδομάδες μετά την έναρξη της επιχείρησης του ομοσπονδιακού στρατού που ανέτρεψε τις τοπικές αρχές του Τιγκράι, το TPLF. Παρά την πτώση της Μεκέλε όμως, οι συγκρούσεις δεν σταμάτησαν ποτέ.
Σε ανακοίνωσή της που δημοσιεύθηκε το βράδυ της Δευτέρας προς Τρίτη η πρώην κυβέρνηση του Τιγκράι κάλεσε «τον λαό και τον στρατό μας να εντατικοποιήσει τη μάχη τους μέχρι οι εχθροί μας να αποχωρήσουν εντελώς από το Τιγκράι». Σύμφωνα με αξιωματούχο του ΟΗΕ και ένα έγγραφο αποτίμησης της κατάστασης ασφαλείας, το οποίο περιήλθε στην κατοχή του AFP, οι TDF εισήλθαν στην πόλη Σίρε, βορειοδυτικά της Μεκέλε.
Οι κάτοικοι της Σίρε, όπως και προηγουμένως αυτοί στη Μεκέλε, γιόρτασαν την άφιξη των TDF. «Οι κάτοικοι βγήκαν στους δρόμους μαζικά. Τεράστια πλήθη συγκεντρώθηκαν στις κεντρικές αρτηρίες», ανέφερε το έγγραφο του ΟΗΕ.
Το κέντρο International Crisis Group (ICG) εκτίμησε ότι οι TDF ελέγχουν «πλέον το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής, περιλαμβανομένων των μεγάλων πόλεων».
Ο Γκετάτσιου Ρέντα, εκπρόσωπος των δυνάμεων των ανταρτών, έφτασε χθες Τρίτη το βράδυ στο σημείο να απειλήσει ότι οι TDF «θα φτάσουν» ως τις πρωτεύουσες της Ερυθραίας και της Αιθιοπίας.
«Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προστατεύσουμε το Τιγκράι. Αν χρειαστεί να φτάσουμε στην Ασμάρα για να προστατεύσουμε το Τιγκράι, θα το κάνουμε. Αν χρειαστεί να φτάσουμε ως την Αντίς Αμπέμπα για να προστατεύσουμε το Τιγκράι, θα το κάνουμε. Τίποτα δεν αποκλείεται», τόνισε, χαρακτηρίζοντας την ανακοίνωση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για εκεχειρία «φάρσα».
Μέσα σε δέκα ημέρες οι ένοπλοι ανέτρεψαν με εντυπωσιακό τρόπο την ισορροπία δυνάμεων επί του πεδίου. Αν και δεν έλεγχαν καμία μεγάλη πόλη επί μήνες, οι ηγέτες του TPLF είχαν δηλώσει επανειλημμένα ότι αναδιοργανώνονται στην ύπαιθρο και στις 18 Ιουνίου ξεκίνησαν την επιχείρησή τους, τρεις ημέρες πριν τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών σε μεγάλο μέρος της Αιθιοπίας.
Οι TDF κατάφεραν να εξαπολύσουν την επιχείρηση αυτή χάρη «στη μαζική λαϊκή υποστήριξη και την κατάσχεση όπλων και εξοπλισμού από τον εχθρό», εκτίμησε ο Ουίλιαμ Ντέιβισον, αναλυτής του ICG.
Οι οκτώ μήνες που διαρκεί η σύγκρουση στο Τιγκράι σημαδεύτηκαν από πολλές ωμότητες εναντίον των αμάχων -με καταγγελίες για εθνοκάθαρση, βιασμούς και μαζικού φόνους – ενώ περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Τουλάχιστον 350.000 άνθρωποι στην επαρχία αυτή είναι αντιμέτωποι με τον λιμό, ενώ 5 εκατομμύρια άλλοι έχουν άμεση ανάγκη από επισιτιστική βοήθεια, έχει τονίσει ο ΟΗΕ. Πρόκειται για τη χειρότερη παγκοσμίως επισιτιστική κρίση την τελευταία δεκαετία.
Το φράγμα και η διαχείριση των υδάτων
Η Αιθιοπία, με τους 112.000.000 κατοίκους, είναι η δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα στην Αφρική μετά τη Νιγηρία. Βρίσκεται σε στρατηγική θέση στο Κέρας της Ανατολικής Αφρικής, λειτουργώντας σαν «γέφυρα» ανάμεσα στις αγορές της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Από τις αρχές Νοέμβρη του ‘20 βρίσκεται στη δίνη εσωτερικής σύγκρουσης.
Η σύγκρουση μαίνεται ανάμεσα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αμπίι Αχμεντ (που το 2019 πήρε Νόμπελ Ειρήνης για τη συμβολή του στον τερματισμό της σύρραξης με την Ερυθραία) και την περιφερειακή κυβέρνηση του TPLF («Λαϊκού Απελευθερωτικού Μετώπου του Τιγκράι») στη βόρεια επαρχία Τιγκράι, που είναι παράλληλα ένα από τα ισχυρά βιομηχανικά κέντρα της χώρας.
Το TPLF συμμετείχε στις κυβερνήσεις της τελευταίας 30ετίας μέχρι που εμφανίστηκε ο Α. Αχμεντ, που το θεωρεί ισχυρό ανταγωνιστή στην προσπάθειά του να διατηρήσει την εξουσία, ενώ η χώρα γίνεται πεδίο ανταγωνισμού διαφόρων δυνάμεων και όπως φαίνεται ο ρόλος της Κίνας, όπως και σε όλη την Αφρική, είναι σημαντικός.
Το περιβόητο, γιγαντιαίο Φράγμα Μεγάλης Αιθιοπικής Αναγέννησης (GERD) είναι ένα σημαντικό έργο, που δημιουργεί εντάσεις στην περιφέρεια, αφού όταν ολοκληρωθεί, η Αιθιοπία θα ελέγχει τα νερά του Νείλου. Το ζήτημα της διαχείρισης των νερών του Νείλου εδώ και μερικά χρόνια αποτελεί ζήτημα μαραθώνιων διαπραγματεύσεων μεταξύ Αιθιοπίας, Αιγύπτου και Σουδάν, με τις ΗΠΑ να έχουν αναλάβει ρόλο… «μεσολαβητή» στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν περιφερειακά την επιρροή τους σε μία ζώνη όπου από καιρό τα κινεζικά μονοπώλια έχουν κερδίσει σημαντικές θέσεις. Και το φράγμα είναι ένα από τα μεγάλα έργα που χρηματοδοτούν και κινεζικά κεφάλαια.
Οι σχέσεις Αντίς Αμπέμπα – Πεκίνου
Αιθιοπία και Κίνα έχουν διπλωματικές σχέσεις από το 1970, αλλά τις τελευταίες δύο δεκαετίες οι διμερείς σχέσεις έγιναν πολύ στενές. Το Δεκέμβρη του 2003 έγινε η πρώτη επίσκεψη Κινέζου πρωθυπουργού (τότε ήταν ο Ουέν Τζιαμάο) στην Αντίς Αμπέμπα, για τις ανάγκες του Φόρουμ Συνεργασίας Κίνας – Αφρικής. Το Μάη του 2007 η Κίνα διέγραψε αιθιοπικό χρέος ύψους 18,5 εκατ. δολαρίων, το Φλεβάρη του 2008 ο Κινέζος υπουργός Οικοδομών υπέγραψε συμφωνία για στενές σχέσεις στον τομέα υποδομών και το Μάη του 2009 υπέγραψαν συμφωνία εξάλειψης της διπλής φορολογίας προς όφελος του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Εκτοτε η Κίνα έδωσε στην Αιθιοπία δάνεια ύψους 12 δισ. δολαρίων, κυρίως για έργα υποδομών που ανέλαβαν κινεζικές εταιρείες, ενώ η Αιθιοπία άνοιξε τις αγορές της σε κινεζικά προϊόντα, αλλά και σε χιλιάδες Κινέζους γιατρούς και εκπαιδευτικούς. Το 2016 ολοκληρώθηκε σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει την Αιθιοπία με το λιμάνι του Τζιμπουτί, με κινεζική χρηματοδότηση, από την Τράπεζα Εξαγωγών – Εισαγωγών Κίνας.
Το 2016 – 2018 οι άμεσες κινεζικές επενδύσεις ήταν 4 δισ. δολάρια και το ίδιο διάστημα το διμερές εμπόριο είχε ξεπεράσει τα 5,4 δισ. δολάρια.
Ο ανταγωνισμός Κίνας – ΗΠΑ
Σε αυτήν ακριβώς την κρίσιμη συγκυρία εμφανίζεται ο Αμπίι Αχμεντ, που από τον Απρίλη του 2018 (οπότε ανέλαβε την πρωθυπουργία) δείχνει ανοιχτά την προτίμησή του σε κεφάλαια από τη Δύση.
Ξεκίνησε έτσι ένα μεγάλο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων σε σταθμούς παραγωγής Ενέργειας, σιδηροδρομικές συγκοινωνίες (που φτιάχτηκαν με κινεζικά κεφάλαια), εργοστάσια ζάχαρης, βιομηχανικά πάρκα, αεροπορικές εταιρείες κ.ά. Η αμερικανική κυβέρνηση στήριξε αυτές τις κινήσεις, ενώ οι ΗΠΑ από καιρό έχουν συμπεριλάβει την Αιθιοπία στην ομάδα των «στρατηγικών εταίρων κατά της τρομοκρατίας» και εκεί υπάρχουν μυστικές φυλακές της CIA.
Ο Αχμεντ διαλαλεί την εκχώρηση κρατικών υποδομών, λέγοντας ότι πρόκειται για «ευκαιρίες επένδυσης δυτικών επιχειρήσεων στην Αιθιοπία, προκειμένου η χώρα να εξαρτάται λιγότερο από την Κίνα». Είχε εγκωμιάσει το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, λέγοντας: «Ορισμένοι λένε πως αυξάνεις το δημόσιο χρέος με δάνεια από ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα. Κι όμως! Οταν δανείζεσαι από αυτά, είναι σαν να δανείζεται κάποιος από τη μητέρα του!» («Politico», 2/7/2020).
Επίσης έδωσε χώρο σε κεφάλαια της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας, που μετά την Κίνα είναι στη δεύτερη και τρίτη θέση αντίστοιχα των μεγαλύτερων επενδυτών στη χώρα.
Η απόφαση του Αιθίοπα πρωθυπουργού να αιματοκυλίσει την περιοχή Τιγκράι, όπου έχει την έδρα του ο πιο ισχυρός του αντίπαλος, ο οποίος διατηρεί συνάμα στενές σχέσεις με το Πεκίνο, στοχεύει βαθιά στις ενδοαστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και ανταγωνισμούς ανάμεσα στο εγχώριο και διεθνές κεφάλαιο.
Έτσι, στο βωμό των γεωπολιτικών ανταγωνισμών των μονοπωλίων, πολλές εκατοντάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί έως τώρα και πολλές δεκάδες χιλιάδες άλλοι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς στο γειτονικό Σουδάν.
ag
Με στοιχεία απο το cnn.gr
