Η ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ οργάνωσε την περασμένη Τετάρτη εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, με θέμα «Αλήθειες και ψέματα για τις αιτίες και τα προσχήματα του πολέμου στην Ουκρανία», με ομιλητή τον Ελισαίο Βαγενά, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνο του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ.
Ακολουθούν αποσπάσματα από την ομιλία
Συμπληρώσαμε 100 μέρες πολέμου στην Ουκρανία και οι μάχες καλά κρατούν. Σ’ αυτό το διάστημα χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν, άλλοι τραυματίστηκαν, εκατομμύρια αναγκάστηκαν να αφήσουν τις εστίες τους. Πολλοί είναι αυτοί που στα λόγια καταδικάζουν τον πόλεμο, την αιματοχυσία, αλλά στα ερωτήματα «για ποιο λόγο γίνεται αυτός ο πόλεμος» και «τι πρέπει να γίνει», δίνονται εντελώς διαφορετικές απαντήσεις (…)
Βεβαίως, κάθε πλευρά, που εμπλέκεται σε αυτήν τη σύγκρουση, προσπαθεί να «ντύσει» με τα δικά της προσχήματα τις επιδιώξεις της. Κάποια από αυτά τα προσχήματα αξιοποιούν και αληθινά γεγονότα, αλλά ο πόλεμος σαφώς δεν γίνεται γι’ αυτά.
Ο πόλεμος αυτός γίνεται γιατί όλα αυτά που για 70 χρόνια ο σοβιετικός λαός οικοδόμησε με σκληρή δουλειά, με θυσίες, με τον ιδρώτα του και κάτω από την καθοδήγηση του Κόμματος των Μπολσεβίκων, και τα οποία δούλευαν σε μεγάλο βαθμό για την κοινωνία, για όλο τον λαό, μετά το 1991 έγιναν εμπόρευμα, ατομική ιδιοκτησία (…)
Το πρώτο μας, λοιπόν, συμπέρασμα είναι πως ο πόλεμος προκλήθηκε πάνω στο έδαφος του μονοπωλιακού καπιταλισμού και εξαιτίας της δίψας των καπιταλιστών για το κέρδος.
Αυτό το βασικό μας συμπέρασμα έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον αντικομμουνισμό, που εκδηλώνεται τόσο με αυτά που λένε ο Μπάιντεν και η αστική τάξη της Ουκρανίας, περί γενοκτονίας (γκολοντομόρ) των Ουκρανών από τους κομμουνιστές και τους Ρώσους, και πως τώρα δήθεν οι Ουκρανοί παλεύουν για την «ανεξαρτησία» τους και την «απογαλάκτιση» από τους Ρώσους, όσο και με αυτά που λέει ο Πούτιν, ο οποίος επιρρίπτει τις ευθύνες της σημερινής εμπόλεμης κατάστασης στον Λένιν και στους μπολσεβίκους, που έκαναν την επανάσταση και διέλυσαν την τσαρική αυτοκρατορία, έφτιαξαν την Ουκρανία και στη συνέχεια συγκροτώντας την ΕΣΣΔ έβαλαν μια «βόμβα στα θεμέλια» της χώρας και πως δήθεν αυτός τώρα, με τον πόλεμο στην Ουκρανία, διορθώνει τα «λάθη» των μπολσεβίκων.
Ποιες δυνάμεις συγκρούονται
Το δεύτερο συμπέρασμά μας προκύπτει από το ποιες δυνάμεις συγκρούονται σε αυτόν τον πόλεμο. Κάποιος θα πει: «Αυτό είναι εύκολο. Από τη μια είναι η Ουκρανία και από την άλλη η Ρωσία». Ομως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Γιατί από τη μια έχουμε την αστική τάξη της Ουκρανίας, όλους αυτούς που τα τελευταία 30 χρόνια πλούτισαν διαμελίζοντας τη σοβιετική λαϊκή περιουσία που υπήρχε στην Ουκρανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία και από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης του λαού της Ουκρανίας και από την άλλη έχουμε την αστική τάξη της Ρωσίας, που πλούτισε διαμελίζοντας τη σοβιετική λαϊκή περιουσία που υπήρχε στη Ρωσική Σοβιετική Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία και από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης του λαού της Ρωσίας. Εδώ και 3 δεκαετίες οι δύο αστικές τάξεις πότε συνεργάζονταν και πότε αντιδικούσαν, διεκδικώντας η μια περισσότερα από την άλλη, μα πάντα συμφωνούσαν στην εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και των λαών των δύο κρατών, στην αφαίρεση ιστορικών κατακτήσεων, που υπήρχαν στα χρόνια του σοσιαλισμού (…)
Πίσω ή δίπλα σε αυτούς ποιοι βρίσκονται;
Ε, από τη μια μεριά, με «γυμνό μάτι», που λέμε, προεξέχουν τα «αυτιά» των ΗΠΑ, της ισχυρότερης δύναμης του καπιταλισμού σήμερα, της συμμαχίας τους, του ΝΑΤΟ, όπως και της συμμαχίας των ευρωπαϊκών καπιταλιστικών κρατών – της ΕΕ.
Ολα αυτά τα 30 χρόνια οι δυνάμεις αυτές είχαν προωθήσει τα συμφέροντά τους στη χώρα, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τα γεγονότα του 2014, όταν μπόρεσαν σε συνεργασία με σημαντική μερίδα της αστικής τάξης της Ουκρανίας, στηριζόμενες ακόμη και σε φασιστικές δυνάμεις, που εκπαίδευσαν και εξόπλισαν και οι οποίες έκαναν και πολιτικά εγκλήματα, όπως η πυρκαγιά στο Σπίτι των Συνδικάτων στην Οδησσό, να ανατρέψουν την κυβέρνηση που αντιπροσώπευε τη φιλορωσική μερίδα της αστικής τάξης της Ουκρανίας.
Από την άλλη και η ρωσική αστική τάξη δεν είναι μόνη της στη σύγκρουση. Εχει, όπως φαίνεται από μια σειρά γεγονότων, εξασφαλίσει τη στήριξη της καπιταλιστικής Κίνας, της 2ης (και κατά άλλες εκτιμήσεις 1ης) οικονομικής δύναμης του κόσμου. Μια δύναμη που αυτήν την περίοδο ραγδαία αναπτύσσει και το πυρηνικό της οπλοστάσιο και συνολικότερα τις Ενοπλες Δυνάμεις της και είναι εκείνη που μπορεί να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Δεν μπερδευόμαστε από τα κόκκινα σύμβολα που αξιοποιεί. Γνωρίζουμε πως στην Κίνα εδώ και χρόνια κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παντού.
Τι δυνάμεις, λοιπόν, εμπλέκονται και διευθύνουν τη σύγκρουση;
Κατηγορηματικά απαντάμε: Πρόκειται για δυνάμεις αντιλαϊκές!
Γιατί συγκρούονται; Για το πώς θα μοιράσουν τα εργοστάσια, τις επιχειρήσεις, τα λιμάνια, τη γη, τα δίκτυα των αγωγών, την εργατική δύναμη, σε τελική φάση τα μερίδια των αγορών.
Να γιατί λέμε πως αυτός ο πόλεμος είναι ιμπεριαλιστικός και δεν διαλέγουμε ληστή!
Η αστική προπαγάνδα θολώνει την πραγματικότητα
Ας πάμε τώρα στην αστική προπαγάνδα (δυτική ή ρωσική) που θολώνει την πραγματικότητα. Γιατί το κάνει αυτό;
Μα τι μπορούν να μας πούνε ο ΣΚΑΪ, η ΕΡΤ, τα αστικά δίκτυα της χώρας μας και του λεγόμενου δυτικού και «πολιτισμένου κόσμου»;
Οτι θα πρέπει να πληρώσουμε βαριά για τις κυρώσεις στην Ενέργεια που επέβαλαν στη Ρωσία, ώστε να δώσουν ώθηση στη λεγόμενη «πράσινη μετάβαση», που την είχαν ήδη στα σκαριά;
Τι να μας πούνε, πως απ’ όλη αυτήν την ιστορία θα κερδίσουν και θα θησαυρίσουν από την τσέπη του λαού όχι μόνο τα «πράσινα» μονοπώλια, αλλά και τα αμερικανικά ενεργειακά μονοπώλια, που θα πουλήσουν το πανάκριβο υγροποιημένο τους φυσικό αέριο στην Ευρώπη και από κοντά και οι Ελληνες εφοπλιστές, που έχουν έναν από τους μεγαλύτερους στόλους στον κόσμο;
Τι να μας πούνε, πως πρέπει οι λαοί να αυξήσουν κι άλλο τις στρατιωτικές δαπάνες του ΝΑΤΟ, να δημιουργήσουν και ευρωστρατό, γιατί θα χρειαστεί και με στρατιωτικά μέσα να κοντραριστούν με τα ρωσικά, τα κινεζικά και άλλα μονοπώλια, πότε στην Ουκρανία, πότε στην Αφρική, πότε στην Ασία, για τα κέρδη των αμερικανικών και δυτικοευρωπαϊκών μονοπωλίων; Τι να πούνε, ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει και σε ένα γενικότερο μακελειό των λαών;
Αλίμονο! Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να πούνε τέτοια πράγματα!
Λένε, λοιπόν, πως οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, η ΕΕ και οι κυβερνήσεις τους προασπίζονται την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη, που την καταπάτησε η ρωσική εισβολή.
Λένε πως δήθεν αντιπαλεύουν τον «αναθεωρητισμό» στις διεθνείς σχέσεις, που εκπροσωπεί πλέον η Ρωσία.
Λένε πως αντιστέκονται στον πόλεμο, που ξεκίνησε ένας αυταρχικός ηγέτης, που μάλλον είναι ψυχοπαθής, ή το λιγότερο έπαιρνε στεροειδή φάρμακα, όταν λάμβανε τη σχετική φαρμακευτική αγωγή, που «θόλωσαν» την κρίση του, ή πως έκανε κακό υπολογισμό γιατί ήταν απομονωμένος λόγω προβλημάτων υγείας, ενός πιθανού καρκίνου και δεν είχε επαφή με την πραγματικότητα και τις σωστές πληροφορίες.
Τι ισχύει απ’ όλα αυτά;
Ο,τι και να ισχύει, όλα αυτά, τα οποία υπηρετούν συγκεκριμένες σκοπιμότητες και προπαγανδιστικές επιδιώξεις, όχι μόνο δεν δίνουν ουσιαστικές απαντήσεις στο πρόβλημα του πολέμου, αλλά επιχειρούν να θάψουν την ουσία του.
Η απαράδεκτη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πράγματι καταπάτησε το Διεθνές Δίκαιο, τα σύνορα, την εδαφική κυριαρχία και ακεραιότητα της Ουκρανίας. Μπορεί, όμως, να πιστέψει κανείς πως οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, που έχουν καταπατήσει δεκάδες φορές και σε διάφορα σημεία του πλανήτη όλα τα παραπάνω, τώρα «συγκινήθηκαν» από το δράμα του ουκρανικού λαού και αποφάσισαν να υπερασπιστούν τον «αδύνατο» και το Διεθνές Δίκαιο; Ποιοι; Αυτοί που είναι οι πρώτοι διδάξαντες στον αναθεωρητισμό; Που διέλυσαν τη Γιουγκοσλαβία, το Αφγανιστάν, τη Λιβύη, τη Συρία; Που κάνουν δεκαετίες «πλάτες» στην τουρκική κατοχή του 40% της Κύπρου και στις απαράδεκτες διεκδικήσεις της τουρκικής αστικής τάξης στο Αιγαίο;
Για τα προσχήματα της ρωσικής αστικής τάξης
Αναδεικνύοντας την υποκρισία όλων των προσχημάτων που αξιοποιούν οι δυνάμεις του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού, ο Ελ. Βαγενάς στάθηκε στη συνέχεια σε διάφορα προσχήματα που χρησιμοποιεί η αστική τάξη της Ρωσίας για να δικαιολογήσει τον πόλεμο.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ομιλητής ανέδειξε την πραγματικότητα πίσω από τα προσχήματα της Ρωσίας περί «αποναζιστικοποίησης» της Ουκρανίας και περί «προστασίας των Ρώσων και των ρωσόφωνων του Ντονμπάς», ενώ υπογράμμισε μεταξύ άλλων:
«Βασικό επιχείρημα, που αξιοποίησε και ο Βλ. Πούτιν στην ομιλία του με την οποία ανακοίνωσε τη στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, είναι πως το ΝΑΤΟ επεκτείνεται και απειλεί τη Ρωσία, μιας και αξιοποιεί στους σχεδιασμούς του και την Ουκρανία, την οποία στρατιωτικοποιεί. Οπότε η Ρωσία αναγκάστηκε να αντιδράσει για να κάνει “αποστρατιωτικοποίηση” της Ουκρανίας.
Τι ισχύει; Για να καταλάβουμε το τι συμβαίνει στις σχέσεις ΝΑΤΟ – Ρωσίας, πάλι πρέπει να ξεκινήσουμε από το πριν. Η ρωσική αστική τάξη ήταν ευγνώμων στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ, που με κάθε τρόπο στήριξαν την παλινόρθωση του καπιταλισμού στη Ρωσία. Ο ανεκδιήγητος Μπόρις Γιέλτσιν, στα 1993, μιλώντας στο αμερικανικό Κογκρέσο, έδινε όρκους πως κατάφεραν μαζί “να θάψουν το είδωλο του κομμουνισμού, μια και καλή” και τέλειωσε την ομιλία του με την ευχή “Θεέ, ευλόγησε την Αμερική”.
Στην πορεία η καπιταλιστική Ρωσία εντάχθηκε στον λεγόμενο “Συνεταιρισμό για την Ειρήνη”, έφτιαξαν το συμβούλιο “ΝΑΤΟ – Ρωσίας”, αντάλλαξαν πρεσβευτές, καλούσαν ο ένας τον άλλο σε στρατιωτικά γυμνάσια, η Ρωσία στήριξε την επέμβαση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, και μάλιστα, όπως αποκάλυψε ο Βλ. Πούτιν ακόμη και έναν χρόνο μετά τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας από το ΝΑΤΟ, η Ρωσία προσδοκούσε να μπει και να γίνει μέλος του. Ομως, όπως λέμε λαϊκά, “έφαγε πόρτα” από τους ΑμερικανοΝΑΤΟικούς, που εξήγησαν πως όπως “ο νηστικός ονειρεύεται καρβέλια”, έτσι και η ρωσική αστική τάξη τζάμπα κάνει τέτοια όνειρα.
Είναι χαρακτηριστικό πως η ρωσική αστική τάξη είχε “καταπιεί τη γλώσσα της”, τόσο στην 1η διεύρυνση του ΝΑΤΟ μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, το 1999 (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία), όσο και στη 2η, το 2004 (Βουλγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Εσθονία).
Και μόνο αρχίζοντας από τη σημαδιακή ομιλία του Βλ. Πούτιν στο Μόναχο (το 2007) έθεσε το ζήτημα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ, θυμήθηκε πως είχαν δοθεί στον Γκορμπατσόφ από τις ΗΠΑ κάποιες προφορικές εγγυήσεις μη επέκτασης του ΝΑΤΟ κ.ο.κ.
Ηταν πια η εποχή που η αστική τάξη της Ρωσίας ένιωθε πως είχε σταθεροποιήσει την εξουσία της, πως πρέπει να διεκδικήσει χώρο για τα δικά της μονοπώλια και με τη σειρά της να δημιουργήσει τις δικές της καπιταλιστικές ενώσεις στα εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ, κάτι που εμποδίζει η διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Διεύρυνση που σαφώς είχε σχεδιασμό περικύκλωσης της Ρωσίας, με νέες βάσεις, με νέα στρατεύματα, με γυμνάσια, που είχαν σαφή προσανατολισμό ενάντια στη Ρωσία. Αυτή η διεύρυνση και όλος ο ΝΑΤΟικός σχεδιασμός κατά της Ρωσίας, που συσσώρευε αυτό που λέμε “εύφλεκτη ύλη” για τη σύγκρουση, είχαν σαφή στόχο να δείξουν στη Ρωσία πως το ΝΑΤΟ, ως στρατιωτικός βραχίονας των ευρωαμερικανικών μονοπωλίων, δεν θα επιτρέψει στα αντίπαλα συμφέροντα να διεισδύσουν εκεί που θα πατήσει το “ποδάρι” του. Αυτό ίσχυε και για την Ουκρανία, που όπως ήδη είπαμε έπαιζε κρίσιμο ρόλο για τα συμφέροντα των καπιταλιστών και των δύο πλευρών – Δύσης και Ρωσίας.
Ας αναρωτηθούμε, όμως, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία σταμάτησε ή επιτάχυνε τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ; Την επιτάχυνε! Οπως βλέπουμε από την πορεία της ενσωμάτωσης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Μήπως σταμάτησε τη στρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας; Οχι, βέβαια! Χιλιάδες όπλα συγκεντρώθηκαν και συνεχίζουν να συγκεντρώνονται στην ουκρανική σύγκρουση».
