Εν μέσω έντασης των επιθέσεων και στρατιωτικής κλιμάκωσης και από τις δύο πλευρές, συναντήθηκαν χθες στην Κωνσταντινούπολη οι αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας για τον δεύτερο γύρο των παζαριών σχετικά με μια «διευθέτηση» της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ και Ρωσίας στο έδαφος της Ουκρανίας.
Προτού ξεκινήσουν οι συνομιλίες Κιέβου – Μόσχας με διαμεσολάβηση της Αγκυρας, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη με εκπροσώπους «ασφαλείας» από τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Βρετανία και «συντόνισαν τις θέσεις τους» – αποτυπώνοντας και σε αυτό το επίπεδο την εμπλοκή τους στα παζάρια.
Ο δε Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ και ο Αμερικανός ομόλογός του, Μ. Ρούμπιο συζήτησαν την Κυριακή τις «προοπτικές διευθέτησης της σύγκρουσης» στην Ουκρανία.
Στις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης, η ουκρανική αντιπροσωπεία παρέλαβε το μνημόνιο συμφωνίας με τους όρους της Μόσχας, ενώ οι ουκρανικοί όροι είχαν παραδοθεί νωρίτερα.
Με βάση όσα έγιναν γνωστά, οι δύο προτάσεις δεν έχουν σημεία επαφής, ούτε για τη «διευθέτηση» της σύγκρουσης ούτε για μια κατάπαυση πυρός, καθώς η μεν Μόσχα ουσιαστικά θέτει ως όρους όλους τους στόχους που έχει καθορίσει για τον πόλεμο στην Ουκρανία, το δε Κίεβο απορρίπτει τους βασικότερους από αυτούς τους όρους, όπως η «αποστρατιωτικοποίηση» και η «ουδετερότητα» της Ουκρανίας.
Ο Ουκρανός αναπληρωτής ΥΠΕΞ υποστήριξε ότι «η Ουκρανία δεν μπόρεσε να αντιδράσει στις ρωσικές προτάσεις καθώς τις έλαβε σήμερα» και «θα είναι έτοιμη να αποφασίσει για την περαιτέρω πορεία, μόλις μελετήσει το ρωσικό μνημόνιο».
Λίγη ώρα αργότερα, ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι κάλεσε τον Ντ. Τραμπ «να λάβει ισχυρά μέτρα», να «ωθήσει τους Ρώσους στην κατάπαυση του πυρός με ισχυρές κυρώσεις».
Η Ρωσία πρότεινε «εκεχειρία για 2-3 ημέρες σε συγκεκριμένα τμήματα του μετώπου», που «θα επιτρέψει στους διοικητές να περισυλλέξουν τα πτώματα των νεκρών στρατιωτών τους», δήλωσε ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Βλ. Μεντίνσκι.
Ο Μεντίνσκι έκανε επίσης γνωστό ότι η Ρωσία συμφώνησε να παραδώσει στην Ουκρανία τις σορούς 6.000 νεκρών στρατιωτών, με τη διαδικασία να ξεκινά την επόμενη εβδομάδα.
Παράλληλα, επιβεβαίωσε τη συμφωνία για νέο γύρο ανταλλαγών αιχμαλώτων, εστιάζοντας σε βαριά τραυματισμένους, σοβαρά ασθενείς και αιχμαλώτους κάτω των 25 ετών. Οπως ανέφερε, «η δική μας πλευρά θα παραδώσει τουλάχιστον 1.000 στρατιώτες», ενώ σημείωσε ότι ανάλογες ανταλλαγές θα συνεχιστούν σε τακτική βάση.
Η ουκρανική αντιπροσωπεία παρέδωσε στη Ρωσία μια λίστα με τα παιδιά που το Κίεβο θέλει να παραλάβει πίσω, δήλωσε ο επικεφαλής του γραφείου του Ουκρανού Προέδρου, ενώ ο Ζελένσκι δήλωσε αργότερα ότι Ουκρανία και η Ρωσία συμφώνησαν σε συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη την ερχόμενη Δευτέρα, προκειμένου να ανταλλάξουν καταλόγους με τα ονόματα των αιχμαλώτων πολέμου που θέλουν να συμπεριληφθούν στην ανταλλαγή που συμφωνήθηκε στις χτεσινές συνομιλίες.
«Εξαιρετικές» χαρακτήρισε τις ρωσο-ουκρανικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν. Ο ίδιος σημείωσε ότι η Αγκυρα θα λάβει μέτρα προκειμένου να υπάρξει συνάντηση μεταξύ των Προέδρων της Ουκρανίας και της Ρωσίας, στην Τουρκία, εκφράζοντας την «ελπίδα» να συμμετέχει και ο Αμερικανός Πρόεδρος.
Οι όροι της Ρωσίας
Η πρόταση που κατέθεσε η Ρωσία περιλαμβάνει δύο «επιλογές» για μία συμφωνία εκεχειρίας και μία ξεχωριστή ενότητα για μια συνολικότερη «ειρηνευτική» συμφωνία.
Η πρώτη «επιλογή» που κατέθεσε η Μόσχα για εκεχειρία έχει ως προϋπόθεση την πλήρη αποχώρηση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων από όσα τμήματα ελέγχουν ακόμα στις περιοχές Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα.
Η δεύτερη «επιλογή» για εκεχειρία αφορά σε ένα πακέτο 10 σημείων, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη διακοπή της ξένης στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο και τον αποκλεισμό της στρατιωτικής παρουσίας τρίτων χωρών, την απαγόρευση μετακινήσεων των ουκρανικών στρατευμάτων, τη διακοπή της επιστράτευσης, άρση του στρατιωτικού νόμου και διενέργεια εκλογών μέσα σε 100 μέρες κ.ά.
Σε ό,τι αφορά τη συνολικότερη «διευθέτηση» της σύγκρουσης, η Μόσχα ζητά μεταξύ άλλων διεθνή αναγνώριση των περιοχών Κριμαίας, Λουγκάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα ως μέρος της Ρωσίας, κατοχύρωση της «ουδετερότητας» της Ουκρανίας, απαγόρευση κάθε ξένης στρατιωτικής δράσης και υποδομής σε ουκρανικά εδάφη, καθορισμό ανώτατων ορίων για το μέγεθος και τον εξοπλισμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, άρση όλων των κυρώσεων, σταδιακή αποκατάσταση οικονομικών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς φυσικού αερίου κ.ά.
Το Κίεβο απορρίπτει αποστρατιωτικοποίηση και «ουδετερότητα»
Την ίδια ώρα, το πλαίσιο των όρων που θέτει το Κίεβο για την «ειρηνευτική» συμφωνία είναι σε μεγάλο βαθμό ίδιο με τους όρους που είχαν προταθεί και στο παρελθόν.
Σύμφωνα με το Reuters, που επικαλείται το έγγραφο που παραδόθηκε στους Ρώσους, το Κίεβο επιμένει σε μια πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός ως απαραίτητο υπόβαθρο και προϋπόθεση για τις «ειρηνευτικές» διαπραγματεύσεις.
Η Ουκρανία «πρέπει να λάβει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας» και θα κληθεί η «διεθνής κοινότητα να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις και να παράσχει εγγυήσεις για την εξασφάλιση της εφαρμογής των συμφωνιών».
Επίσης η Ουκρανία «δεν είναι αναγκασμένη να είναι ουδέτερη. Μπορεί να επιλέξει να είναι μέρος της ευρωατλαντικής κοινότητας και να κινηθεί προς την ένταξη στην ΕΕ. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ εξαρτάται από τη συναίνεση εντός της Συμμαχίας. Δεν μπορούν να επιβληθούν περιορισμοί στον αριθμό, την ανάπτυξη ή άλλες παραμέτρους των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, καθώς και στην ανάπτυξη στρατευμάτων φιλικών ξένων κρατών στο έδαφος της Ουκρανίας».
Στο κείμενο επισημαίνεται ακόμα ότι τα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας από το 2014 δεν αναγνωρίζονται από τη διεθνή κοινότητα και ότι η γραμμή επαφής είναι το σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων, που θα ξεκινήσουν μόνο μετά από πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συναντήθηκε χτες στο Βερολίνο με τον Ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ με θέμα τον συντονισμό μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, η πρόεδρος τόνισε ότι «η πίεση λειτουργεί, καθώς το Κρεμλίνο δεν καταλαβαίνει τίποτα άλλο» και χαιρέτισε τη δέσμευση του Γκράχαμ να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία και να προχωρήσει με το νομοσχέδιο στη Γερουσία την επόμενη εβδομάδα.
Αυξήθηκε ο ρυθμός κατάκτησης εδαφών από τη Ρωσία
Τους τελευταίους 12 μήνες ο ρωσικός στρατός προωθήθηκε με πιο γρήγορο ρυθμό στο ουκρανικό μέτωπο, ενώ οι δυνάμεις του Κιέβου δεν κατάφεραν να ανακτήσουν εδάφη.
Σύμφωνα με ανάλυση από το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) στοιχείων του αμερικανικού Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), τον φετινό Μάη ο ρωσικός στρατός κατέλαβε 507 τ. χλμ., έπειτα από 379 τ.χλμ. τον Απρίλη και 240 τ.χλμ. τον Μάρτη.
Ετσι, από τον Ιούνη του 2024 έως τον Μάη του 2025, οι Ρώσοι κατέλαβαν συνολικά 5.107 τ.χλμ., όταν οι ουκρανικές δυνάμεις ανέκτησαν μόλις 85 τ. χλμ.
Τα ρωσικά κέρδη, ωστόσο, αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% του ουκρανικού εδάφους πριν τον πόλεμο, περιλαμβανομένης της Κριμαίας και του Ντονμπάς. Στα τέλη Μάη, η Ρωσία ασκούσε πλήρη ή μερικό έλεγχο σχεδόν στο 19% του ουκρανικού εδάφους.
Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη»
