Να αναλάβει οικονομικά την κατασκευή φραχτών στα σύνορα, να ενισχύσει τα μέσα επιτήρησης σε αυτά, να συντονίσει και να επιταχύνει τις απελάσεις ζητούν από την ΕΕ 5 κράτη – μέλη που συμμετέχουν στη «διαδικασία Βίλνιους» και τα οποία πήραν μέρος στην διήμερη Ευρωπαϊκή Διάσκεψη για τη Διαχείριση των Συνόρων, που διεξήχθη στη χώρα μας.
Αυστρία, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία συζήτησαν εφ’ όλης της ύλης για την κατάρτιση ενός σχεδίου που θα σταλεί ως επίσημη πρόταση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να «εκσυγχρονιστεί» η πολιτική της ΕΕ για το προσφυγικό στη βάση των τωρινών δεδομένων.
Στην κοινή τους δήλωση οι χώρες αυτές επικαλούνται «τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 9ης Φεβρουαρίου 2023, υπογραμμίζουμε τη σημασία του αποτελεσματικού ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Αυτό απαιτεί νομικά, χρηματοδοτικά, επιχειρησιακά και τεχνικά μέτρα, καθώς και μια συνολική προσέγγιση».
Ευθυγραμμίζονται δηλαδή με το ευρωπαϊκό συμβούλιο το οποίο πρόσφατα έδωσε «έμφαση στον αποτελεσματικό έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, την αυξημένη εξωτερική δράση και τις εσωτερικές πτυχές» του ζητήματος, αποθεώνοντας την καταστολή στα σύνορα και το άνοιγμα της κάνουλας τόσο – όσο και όποτε επιτάσσουν οι ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων για φτηνό, δίχως δικαιώματα, εργατικό δυναμικό. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός, Κυρ. Μητσοτάκης, διεκδίκησε «ακόμα μεγαλύτερη ευρωπαϊκή υποστήριξη». Και όπως είπε, «θα εξακολουθούμε να διεκδικούμε πρόσθετους ευρωπαϊκούς πόρους, έτσι ώστε να έχουμε όλα τα μέσα στη διάθεσή μας», μεταξύ αυτών και για την κατασκευή φραχτών στα εξωτερικά σύνορα, όπως και επιτάχυνση «των πολιτικών επιστροφών, έτσι ώστε όσοι δεν δικαιούνται άσυλο να επιστρέφουν γρήγορα στις χώρες προέλευσης», με βάση το αντιδραστικό ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Επί πλέον, «ο αποτελεσματικότερος συνοριακός έλεγχος συνεπάγεται την ανάγκη ενίσχυσης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων, όπου είναι δυνατόν με τις γειτονικές χώρες, καθώς και των υποδομών (συμπεριλαμβανομένων των κινητών και σταθερών) των μέσων επιτήρησης (συμπεριλαμβανομένης της προσυνοριακής εναέριας επιτήρησης) και του εξοπλισμού. Η προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω μέσω κοινών ελάχιστων προτύπων για την επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων. Καθώς αποτελεί κοινή ευθύνη, αυτό απαιτεί σημαντική χρηματοδότηση από την ΕΕ και πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού των σχετικών οργανισμών της ΕΕ», όπως επισημαίνεται στην κοινή δήλωση.
Στο πλαίσιο αυτό, «καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσει οικονομικά τα κράτη μέλη που στηρίζουν διμερώς άλλα κράτη μέλη και τις χώρες εταίρους στις δραστηριότητες τους για τη διαχείριση των συνόρων ή των επιστροφών», όπως και τα κράτη μέλη πρώτης γραμμής στα εξωτερικά σύνορα, ενώ αναφέρεται και ότι «αξίζει να διερευνηθεί η δυνατότητα και, όπου είναι σκόπιμο, να επιτραπούν νομικά, ρυθμίσεις για ασφαλείς τρίτες χώρες με τις σχετικές χώρες κατά μήκος των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και πέραν αυτών». Το εφεύρημα των λεγόμενων ασφαλών χωρών υπονομεύει την ατομική εξέταση ασύλου σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία.
Όπως τόνισε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Μετανάστευσης-Ασύλου, Ν. Μηταράκης, «ο φράχτης του Έβρου θα επεκταθεί σε όλο το μήκος του ποταμού, ώστε να μπορέσουμε να προστατεύσουμε την ευρωπαϊκή επικράτεια από παράνομες ροές. Έχουν αλλάξει και οι κατευθύνσεις της ΕΕ πάνω σε αυτό προς το θετικότερο. Ήδη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται ότι συνοδά έργα του φράχτη, τα οποία μπορεί να είναι θέματα τεχνολογίας, αυτά μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι ένα κόστος ενός συνολικότερου προγράμματος προστασίας των συνόρων μπορεί πλέον να καλυφθεί κατευθείαν από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, και έχουμε σχετική πρόβλεψη στα ταμεία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου που έχουν εγκριθεί από την ΕΕ».
