Σαν Σήμερα 10/1 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 10/1

403 π.Χ.

Ο δημοκρατικός στρατηγός Θρασύβουλος με 70 άνδρες νικά το στρατό των Τριάκοντα Τυράννων, ανοίγοντας το δρόμο για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Αθήνα.

49 π.Χ.

Ο Ιούλιος Καίσαρας διαβαίνει τον ποταμό Ρουβίκωνα, το όριο μεταξύ της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της Γαλατίας.

Ιούλιος Καίσαρας
Ο Ιούλιος Καίσαρας διαβαίνει τον Ρουβίκωνα

Με βάση το νόμο «Imperium» απαγορευόταν η διέλευση του Ρουβίκωνα από οποιονδήποτε ένοπλο, εξ ου και η πράξη του Καίσαρα θα μείνει στην Ιστορία με τη φράση «διέβη τον Ρουβίκονα» (δηλαδή ξεπέρασε τα όρια). Αναφωνεί «ο κύβος ερρίφθη» και κηρύσσει τον πόλεμο στη σύγκλητο και τον Πομπήιο.

236

Ο Πάπας Φαβιανός διαδέχεται τον Πάπα Ανθηρό ως ο εικοστός Πάπας της Ρώμης. Η περίοδος της παρουσίας του στον παπικό θρόνο θεωρείται ειρηνική και χαρακτηρίζεται από τη διοικητική αναδιοργάνωση που προχώρησε. Το τέλος του μάλλον ήταν μαρτυρικό, αφού πέθανε στη φυλακή επί αυτοκράτορος Τραϊανού Δέκιου.

Πάπας Φαβιανός
Ο Πάπας Φαβιανός

976

Πεθαίνει ο Ιωάννης Τσιμισκής (Ιωάννης Α΄ Κουρκούας), αυτοκράτορας του Βυζαντίου (969-976). Ήταν ανιψιός του Νικηφόρου Β΄ Φωκά.

Ιωάννης Τσιμισκής
Ο Ιωάννης Τσιμισκής

Οι διαφωνίες τους τον οδήγησαν σε συνωμοσία με άλλους στρατιωτικούς και στη δολοφονία του Φωκά στις 11 Δεκεμβρίου 969. Κατά τη βασιλεία του συνέχισε τις εκστρατείες στην ανατολή και πέθανε από ασθένεια ή δηλητηρίαση λίγο μετά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη. Το παρωνύμιό του τσιμισκής σημαίνει στα αρμενικά σμιχτοφρύδης.

1072

Ο Νορμανδός Ροβέρτος Γυισκάρδος κατακτά το Παλέρμο.

Ροβέρτος Γυισκάρδος
Απεικόνιση του Γυισκάρδου σε χειρόγραφο του 14ου αιώνα

1475

Ο Στέφανος Γ΄ ο Μέγας νικά το στρατό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στη Μάχη του Βασλούι.

Μάχη του Βασλούι
Πίνακας που απεικονίζει τη Μάχη του Βασλούι

1778

Γεννιέται ο Σουηδός βοτανολόγος και φυσιολόγος Καρλ Φον Λινέ (Carl von Linné), «πατέρας» της σύγχρονης βοτανολογίας.

Καρλ Φον Λινέ
Ο Καρλ Φον Λινέ

1812

Το πρώτο ατμόπλοιο στον ποταμό Μισισιπή φτάνει στη Νέα Ορλεάνη, 82 ημέρες μετά την αναχώρησή του από το Πίτσμπεργκ.

ΗΠΑ - Μισσισσίππη
Ένα από τα πρώτα ατμόπλοια στον ποταμό Μισσισσιππή

1870

Ο Τζον Ντ. Ροκφέλερ (John Davison Rockefeller) ιδρύει τη Standard Oil. Η οικογένεια Ροκφέλερ με δεκάδες πολυεθνικές επιχειρήσεις αποτελούν κομμάτι της ολιγάριθμης παγκόσμιας ολιγαρχίας.

Τζον Ντ. Ροκφέλερ
Ο Τζον Ντ. Ροκφέλερ το 1930

1919

Εγκαθιδρύεται η Σοβιετική Δημοκρατία της Βρέμης (Γερμανική Επανάσταση), που διήρκεσε μόλις 3 εβδομάδες (έως τις 4/2/1919).

Γερμανία - Επανάσταση 1919
Η ανακήρυξη της Σοβιετικής Δημοκρατίας της Βρέμης από το δημαρχείο της πόλης

1919

Αντιμέτωπη με τον επαναστατικό ξεσηκωμό του γερμανικού προλεταριάτου, η Σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Γερμανίας συνάπτει συμφωνία με την Ανώτατη Στρατιωτική διοίκηση για τη διατήρηση από την τελευταία του ελέγχου των ενόπλων δυνάμεων (σύμφωνο Έμπερτ – Γκρένερ). Ο ίδιος ο Έμπερτ ομολόγησε αργότερα πως, «με την βοήθεια της ανώτατης διοίκησης του στρατού ήθελε να δημιουργήσει μια κυβέρνηση ικανή να αποκαταστήσει την τάξη».

Γερμανία - Επανάσταση 1919
Γερμανοί στρατιώτες στο Βερολίνο κατά την διάρκεια της επανάστασης

Ο στρατηγός Γκρένερ πάντως ήταν πιο ωμός και ειλικρινής: «Το απόγευμα της 10ης Νοέμβρη έκλεισα με το Λαϊκό Επίτροπο Έμπερτ τηλεφωνικά μια συμμαχία με στόχο την καταπολέμηση της επανάστασης. Από την αρχή κιόλας παλέψαμε μαζί ενάντια στην επανάσταση και μάλιστα, κάτω από δική μου πρωτοβουλία, σύμφωνα με το δικό μου καθορισμό στόχων και με όλα τα μέσα που εγώ θεωρούσα κατάλληλα για τη συντριβή της επανάστασης».

1920

Ιδρύεται η Κοινωνία των Εθνών.

1941

Τα ελληνικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Κλεισούρα (Ιταλοελληνικός πόλεμος).

Ιταλοελληνικός πόλεμος 1941
Κατεστραμμένο ιταλικό άρμα στην Κλεισούρα

1945

Ο υπουργός Εργασίας Γ. Σίδερης καθαιρεί όλες τις νόμιμα εκλεγμένες διοικήσεις των σωματείων και της ΓΣΕΕ.

1946

Συνέρχεται στη Νέα Υόρκη, η πρώτη Σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).

ΟΗΕ 1946
Η πρώτη σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη

1950

Δολοφονείται στη Μακρόνησο, έπειτα από άγρια βασανιστήρια που κράτησαν 33 ολόκληρες μέρες, ο κομμουνιστής Δημήτρης Τατάκης, Γενικός Γραμματέας της Ομοσπονδίας Ελληνικών Ναυτεργατικών Οργανώσεων, της θρυλικής ΟΕΝΟ.

Δημήτρης Τατάκης
Ο Δημήτρης Τατάκης

Οι δήμιοί του έκαναν ό,τι μπορούσαν για να λυγίσουν τον Τατάκη, ώστε να αποτελέσει παράδειγμα για τους υπόλοιπους Μακρονησιώτες. Δεν τα κατάφεραν όμως. Όταν τον ρώτησαν γιατί δεν υπέγραφε τη περιβόητη «δήλωση μετανοίας», ώστε να θέσει τέρμα στο μαρτύριό του, εκείνος απάντησε:

«Το έκαμα για να αποδείξω πως όλα τα πλάνα της ανθρώπινης αντοχής, οι αγωνιστές τα ξεπερνάνε, όταν πιστεύουν και θέλουν. Δεν υπάρχουν άπαρτα φρούρια για τους κομμουνιστές!».

1961

Πεθαίνει ο Αμερικανός συγγραφέας Ντάσιελ Χάμετ (Samuel Dashiell Hammett). Η πρώτη του αστυνομική ιστορία, που υπέγραψε με ψευδώνυμο, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Black Mask» το 1923. Την εποχή πριν τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο ασχολήθηκε ενεργά με τα κοινωνικά προβλήματα και το 1937 έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Ντάσιελ Χάμετ
Ο Ντάσιελ Χάμετ

Υπηρέτησε στον πόλεμο ενώ την περίοδο του Μακαρθισμού φυλακίστηκε, εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. Η υγεία του αποδυναμώθηκε με αποτέλεσμα το θάνατό του.

Σημαντικά του έργα είναι «η Μαύρη Μάσκα», «η Κατάρα των Νταίη», «Το Γυάλινο κλειδί», «ο Αδύνατος άνθρωπος», «το Γεράκι της Μάλτας» και «η Κόκκινη σφαγή». Πολλά από τα βιβλία του έγιναν μετέπειτα κινηματογραφικές ταινίες.

1964

Ο Παναμάς διακόπτει τις διπλωματικές σχέσεις με τις ΗΠΑ και καταγγέλλει στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τη συμφωνία, βάσει της οποίας η διώρυγα και η ζώνη που την περιβάλλει αποτελούν αμερικανική επικράτεια, ενώ στην ίδια τη ζώνη μαίνονται πολύνεκρες συγκρούσεις μεταξύ Αμερικανών και ντόπιων.

Παναμάς - Διώρυγα 1964
Από τις πολύνεκρες συγκρούσεις μεταξύ Αμερικανών και ντόπιων

1970

Πεθαίνει ο Σοβιετικός κοσμοναύτης και κυβερνήτης μαχητικών αεροσκαφών Πάβελ Ιβάνοβιτς Μπελιάγιεφ. Υπήρξε ο πρώτος χρονικά διοικητής του «Σώματος Κοσμοναυτών της ΕΣΣΔ» και πέρασε στην ιστορία ως ο κυβερνήτης της αποστολής Βοσχόντ 2, στα πλαίσια της οποίας πραγματοποιήθηκε ο πρώτος «περίπατος στο διάστημα», το 1965.

Αλεξέι Λεόνοφ - Πάβελ Μπελιάγιεφ
Ο Αλεξέι Λεόνοφ με τον Πάβελ Μπελιάγιεφ (δεξιά)

1978

Δολοφονείται στη Μανάγκουα της Νικαράγουας ο 53χρονος δημοσιογράφος και εκδότης Πέδρο Χοακίν Τσαμόρο Καρντενάλ, γνωστός αντίπαλος του δικτάτορα Σομόζα.

Πέδρο Χοακίν Τσαμόρο Καρντενάλ
Ο Πέδρο Χοακίν Τσαμόρο Καρντενάλ

1991

Τα ΜΑΤ χτυπάνε την μαθητική πορεία για την δολοφονία του εκπαιδευτικού Νίκου Τεμπονέρα στην Πάτρα. Η Αθήνα μετατρέπεται σε πεδίο μάχης. Ο απολογισμός 4 νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες, από τη φωτιά που προκάλεσαν τα δακρυγόνα των ΜΑΤ στο «Κάπα Μαρούση».

Μαθητικά Συλλαλητήρια - Αθήνα 1991
Η φωτιά που ξέσπασε στο Κάπα Μαρούσης από τα δακρυγόνα των ΜΑΤ

1991

Πεθαίνει ο ηθοποιός, σκηνοθέτης, θιασάρχης και θεωρητικός του θεάτρου Δημήτρης Μυράτ.

Σπούδασε Φιλολογία στο Βερολίνο και θέατρο στη Δραματική Σχολή του μεγάλου Αυστριακού σκηνοθέτη Μαξ Ράινχαρτ, και στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρωτοεμφανίστηκε στη σκηνή το 1931 στο θίασο της Κοτοπούλη, όπου και παρέμεινε ως το 1947. Από το 1947 μέχρι το 1950 ήταν πρωταγωνιστής του Εθνικού Θεάτρου, από το 1951 μέχρι το 1956 Καλλιτεχνικός Διευθυντής στο Θέατρο Κοτοπούλη – ΡΕΞ, ενώ από το 1957 διηύθυνε δικό του θίασο.

Δημήτρης Μυράτ
Ο Δημήτρης Μυράτ

Για μια ενδιάμεση τριετία (1947 – 1950) έπαιξε στο Εθνικό Θέατρο («Συρανό ντε Μπερζεράκ», «Το ημέρωμα της Στρίγγλας», «Ορέστεια») όπου και ερμήνευσε τον Ορέστη με Κλυταιμνήστρα την Κοτοπούλη και σκηνοθέτη τον Ροντήρη, το 1949. Στο ΡΕΞ ο Μυράτ σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στην «Άννα των χιλίων ημερών» (με τη Μελίνα Μερκούρη), στον «Κορυδαλλό» του Ζαν Ανούιγ, στο «Η βασίλισσα και οι επαναστάτες» του Ούγκο Μπέττι, στο «Ρέκβιεμ για μια μοναχή» του Ουίλιαμ Φώκνερ, στη «Λυσσασμένη γάτα» του Τένεσι Ουίλιαμς, στον «Μάκβεθ» του Σαίξπηρ.

Συνεργάστηκε με πολύ σημαντικούς πρωταγωνιστές (Άννα Συνοδινού, Ντίνος Ηλιόπουλος, Βασίλης Διαμαντόπουλος, Μάνος Κατράκης, Χρήστος Τσαγανέας), ενώ το 1957 ίδρυσε, μαζί με τη σύζυγό του Βούλα Ζουμπουλάκη, προσωπικό θίασο και στεγάστηκαν (ως το θάνατό του) στο Θέατρο ΑΘΗΝΩΝ της οδού Βουκουρεστίου. Εκεί ανέβασε και έπαιξε Πιραντέλλο («Απόψε αυτοσχεδιάζουμε», «Να ντύσουμε τους γυμνούς»), Μπρεχτ («Αγία Ιωάννα των σφαγείων»), έργα του Σώμερσετ Μωμ, της Δάφνης ντυ Μωριέ, την «Εκάβη» του Ευριπίδη και την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή και πολλά άλλα. Για πάρα πολλά χρόνια διετέλεσε καθηγητής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και Διευθυντής του Ωδείου Αθηνών. Υπήρξε γραμματέας του ΕΑΜ Θεάτρου.

Δημήτρης Μυράτ
Δημήτρης Μυράτ με την Τζένη Καρέζη και τον Λάμπρο Κωνσταντάρα

Ήταν γνώστης της λατινικής γλώσσας με πλούσιο συγγραφικό έργο («Ξεφυλλίζοντας τα αρχαία κείμενα», 1970, «Ο καλός άνθρωπος του Άουγκσμπουργκ», 1970, «Αγωγή του λόγου», 1979, «Κριτική βιογραφία για το έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ», ενώ μετέφρασε ακόμη το «Μικρό Όργανο για το θέατρο», σημαντικό θεωρητικό κείμενο του Γερμανού αυτού δραματουργού.

Τέλος, μετέφρασε πολλά από τα έργα που σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε.

2008

Πεθαίνει στην πόλη Πσκοφ, σε ηλικία 86 χρόνων, ο αντισυνταγματάρχης ε.α. Μιχαήλ Μίνιν, που ως λοχίας ύψωσε πρώτος τη σημαία της Σοβιετικής Ένωση στη στέγη της γερμανικής Βουλής στο Βερολίνο, το Μάη του 1945 και έχει απαθανατιστεί στη γνωστή ιστορική φωτογραφία. «Να η δική μας θεά της Νίκης!» ήταν η κραυγή που φώναξε τότε ο Μ. Μίνιν όπως θυμόταν αργότερα, όταν συνειδητοποίησε ότι οι συναγωνιστές του (λοχίες Ζαγκίτοφ, Μπμπρόφ και Λισιμένκο) τον είχαν σηκώσει στα χέρια για να τον βοηθήσουν να φτάσει το ψηλότερο σημείο του αγάλματος που στόλιζε την εξωτερική όψη του Ράιχσταγκ.

Βερολίνο 9/5/1945 - Μιχαήλ Μίνιν
Ο Μιχαήλ Μίνιν υψώνει την Κόκκινη σημαία στο Ράιχσταγκ

2016

Γεννιέται ο Ντέιβιντ Μπάουι (David Bowie) ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους καλλιτέχνες.

Ντέιβιντ Μπάουι
Ο Ντέιβιντ Μπάουι

Συνθέτης, τραγουδιστής αλλά και ηθοποιός, «κινήθηκε» σε διάφορα είδη μουσικής (ποπ, ροκ, ψυχεδέλεια) με επιτυχία. Γεννήθηκε στο Μπρίξτον του Λονδίνου και το πραγματικό του όνομα ήταν Ντέιβιντ Ρόμπερτ Τζόουνς (David Robert Jones).

Αρχικά συμμετείχε ως σαξοφωνίστας σε μπάντες όπως οι «The King Bees», «The Mannish Boys» και «The Lower Third», μέχρι τη στιγμή όπου από ένα τυχαίο γεγονός έπιασε το μικρόφωνο. Από τότε ασχολήθηκε με τα φωνητικά και τη σύνθεση τραγουδιών. Εκείνη την εποχή μετονομάστηκε και σε Ντέιβιντ Μπάουι . Μαζί με την αλλαγή του ονόματός του αρχίζουν και οι αλλαγές της εμφάνισής του, που του έδωσαν και το χαρακτηρισμό ο «χαμαιλέων της Ποπ».

Το 1967 κυκλοφορεί το άλμπουμ «David Bowie», ενώ δυο χρόνια αργότερα θα γίνει γνωστός με το σινγκλ «Space Oddity». Ακολουθούν οι επιτυχίες «Starman» (1972), «Fame» (1975) που θα τον κάνει γνωστό στην Αμερική, «Let’s Dance», «Heroes», «Cat People (putting out fire)», «I never met a girl like you before», «Panic in Detroit» κ.ά.

Πήρε μέρος σε μια σειρά ταινιών όπως «The Man Who Fell to Earth», «Merry Christmas Mr Lawrence» και στην ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε «Ο Τελευταίος Πειρασμός» στο ρόλο του Πόντιου Πιλάτου.

Η τελευταία του δουλειά ήταν ο 25ος δίσκος του, «Blackstar», που κυκλοφόρησε δυο μέρες πριν χάσει τη ζωή του, Παρασκευή 8 Γενάρη 2016.

 Πούλησε πάνω από 136 εκατομμύρια δίσκους, κατέκτησε μια θέση στους εκατό σπουδαιότερους Βρετανούς όλων των εποχών και τους εκατό σημαντικότερους καλλιτέχνες του ροκ εν ρολ. Όλα αυτά οδήγησαν στο να γίνει και ο δεύτερος πλουσιότερος καλλιτέχνης του Ηνωμένου Βασιλείου, μια θέση πίσω από τον Πολ Μακάρτνεϊ.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...