Σαν σήμερα 18 Μαρτίου – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 18/3

1241

Οι Μογγόλοι φτάνουν στην Κρακοβία, συντρίβουν τα πολωνικά στρατεύματα και λεηλατούν την πόλη.

1438

Ο Αλβέρτος Β΄ των Αψβούργων γίνεται αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

1844

Στον απόηχο της Επανάστασης της 3ης του Σεπτέμβρη του 1843 (κύριο αίτημα της οποίας ήταν η κατάργηση της απόλυτης μοναρχίας και η ψήφιση Συντάγματος) ο Όθωνας ορκίζεται ενώπιον της Γ’ Εθνοσυνέλευσης ως Συνταγματικός Βασιλεύς.

Ελλάδα - Επανάσταση 3ης Σεπτεμβρίου 1944
Πίνακας που απεικονίζει την επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη

Στην ίδια συνεδρίαση, η Εθνοσυνέλευση ψηφίζει εκλογικό νόμο, με τον οποίο καθιερωνόταν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι για τους άνδρες που διέθεταν κινητή ή ακίνητη περιουσία.

1848

Αστικοδημοκρατική επανάσταση στα Γερμανικά κράτη. Ο λαός του Βερολίνου ξεσηκώνεται και στήνει οδοφράγματα, όπου διεξάγονται σφοδρές μάχες με τον στρατό. Εκατοντάδες ήταν οι νεκροί.

Γερμανία - Αστικοδημοκρατική επανάσταση 1848 - Βερολίνο
Πίνακας που απεικονίζει τις μάχες στο Βερολίνο

Στην επανάσταση αυτή, που ξέσπασε σχεδόν ταυτόχρονα σε μια σειρά χώρες (Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Ουγγαρία, κ.α.) η εργατική τάξη πήρε δραστήριο μέρος με τα δικά της αιτήματα. Στην επανάσταση του 1848 -1849 στη Γερμανία μετείχαν ενεργά τόσο ο Καρλ Μαρξ, όσο και ο Φρίντριχ Ένκελς.

1858

Γεννιέται ο Γερμανός μηχανικός Ρούντολφ Ντίζελ, εφευρέτης της μηχανής εσωτερικής καύσης που πήρε το όνομά του.

Επιστήμες - Μηχανική - Μηχανή ντίζελ - Ρούντολφ Ντίζελ
Ο Ρούντολφ Ντίζελ

1871

Αρχίζει μία από τις πιο τρανές εποποιίες του Παρισιού και συγχρόνως ένα από τα πιο μεγάλα δράματα, που η διάρκειά του έφτασε τις 10 βδομάδες, συγκεκριμένα 72 μέρες.

Η εργατική τάξη στο Παρίσι εξεγείρεται ξεκινώντας ένα τιτάνιο αγώνα για το δρόμο προς τον κομμουνισμό, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση.

Εργατική Τάξη - Κομμούνα του Παρισιού
Ζήτω η Παρισινή Κομμούνα!

Ο πρόεδρος της γαλλικής αστικής δημοκρατίας Αδόλφος Θιέρσος διατάζει την εκκένωση του Παρισιού.

Το έπος της Κομμούνας του Παρισιού αρχίζει.

1900

Ιδρύεται στο Άμστερνταμ η ποδοσφαιρική ομάδα του Άγιαξ.

Αθλητισμός - Ποδόσφαιρο - Άγιαξ
Το έμβλημα του Άγιαξ

1913

Δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη ο βασιλιάς Γεώργιος Α’. Δράστης ήταν ο Αλέξανδρος Σχινάς.

Ελλάδα - Γεώργιος Α' - δολοφονία, 1913
Λιθογραφία που απεικονίζει την δολοφονία του Γεώργιου Α’

Ο ιστορικός Γ. Κορδάτος, επικαλούμενος συνομιλία που είχε με τον ίδιο τον πρωτοδίκη της υπόθεσης Β. Κανταρέ, αναφέρει γύρω από τα αίτια της δολοφονίας: «(Ο Β. Κανταρές) Είπε ότι στην αρχή, παρ’ όλο το ξύλο που έφαγε ο Σχινάς (σ.σ.: από τους αστυνομικούς), δεν έβγαλε τσιμουδιά, αλλά μια – δυο μέρες ύστερα, άρχισε να κάνει διάφορους υπαινιγμούς. Ενοχοποιούσε πράχτορες Γερμανούς και μάλιστα τον Γερμανό πρεσβευτή. Αλλά δεν προχωρούσε, αν και έλεγε πως υπάρχουν και άλλα πιο σπουδαία, πιο τρανά και πιο υψηλά πρόσωπα. […] Ο Σχινάς δεν ήταν μανιακός κι ανισόρροπος. Ίσα-ίσα τα είχε τετρακόσια και, όπως διαπιστώθηκε, έκανε ταξίδια στην Γερμανία και την Αυστρία. Η δολοφονία οργανώθηκε στο Βερολίνο ή στη Βιέννη» («Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας», 5ος τόμος, σελ. 314).

1919

Συνέρχεται το 8ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας (μπολσεβίκων), που ψηφίζει το νέο Πρόγραμμα του Κόμματος. Το Πρόγραμμα καθόρισε τα καθήκοντα του Κόμματος στη μεταβατική περίοδο από τον καπιταλισμό στον σοσιαλισμό και χάραξε συγκεκριμένο δρόμο πάλης για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στη Σοβιετική χώρα.

Διαπάλη υπήρξε, μεταξύ άλλων, στο θέμα της πολιτικής ουδετεροποίησης της μεσαίας αγροτιάς έτσι ώστε να μη ταχθεί με την αστική τάξη και να μη γίνει εμπόδιο στους επαναστατικούς μετασχηματισμούς. Στην πολιτική αυτή, αντιτάχθηκαν οι Μπουχάριν και Πιατακόφ, οι απόψεις των οποίων καταψηφίστηκαν.

Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση - Λένιν - Ιωσήφ Στάλιν
Ο Β.Ι. Λένιν και ο Ι. Στάλιν, ανάμεσα σε αντιπροσώπους του 8ου Συνεδρίου

Το Συνέδριο επίσης διατύπωσε τις βασικές αρχές της συγκρότησης του Κόκκινου Στρατού ως ταξικού τακτικού στρατού με συγκεντρωτική διοίκηση και σιδερένια πειθαρχία. Οι εργασίες του Συνεδρίου κόντευαν να τελειώσουν όταν άρχισαν να φτάνουν ειδήσεις από τα διάφορα στρατιωτικά μέτωπα για καινούργια επίθεση του εχθρού (βλέπε ιμπεριαλιστική επέμβαση εναντίον της επαναστατημένης Ρωσίας).

1921

Υπογράφεται στη Ρίγα η Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ της Πολωνίας και της Σοβιετικής Ρωσίας. Με τη Συνθήκη αυτή η Πολωνία, εκμεταλλευόμενη την ήττα του Κόκκινου Στρατού έξω από τη Βαρσοβία καθώς και τη στήριξη του γαλλικού και βρετανικού ιμπεριαλισμού, κατάφερε να προσαρτήσει τις περιοχές της Δυτικής Ουκρανίας και Δυτικής Λευκορωσίας.

Σοβιετική Ρωσία - Πολωνία - Συνθήκη Ειρήνης, 1921
Από την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης στη Ρίγα

1921

Ο Κόκκινος Στρατός συντρίβει το αντεπαναστατικό κίνημα στην Κροστάνδη. Στο κίνημα συμμετείχαν αγρότες, δυσαρεστημένοι από την κακή οικονομική κατάσταση που δημιουργήθηκε σε σημαντικά τμήματα του πληθυσμού εξαιτίας των δυσκολιών που προκάλεσε στη χώρα ο πόλεμος, αλλά και λόγω της συνέχισης του παρακρατήματος, καθώς και εργάτες που εξαναγκάζονταν από την ένδεια να επιστρέψουν στην ύπαιθρο, αλλά και λευκοφρουροί που εκμεταλλεύτηκαν την επαναστατική και πολιτική απειρία των ναυτών του στόλου – προερχομένων, ως επί το πλείστον, από τα δυσαρεστημένα αγροτικά στρώματα.

Σοβιετική Ρωσία - Αντεπανάσταση - Κρονστάνδη - Κόκκινος Στρατός
Άνδρες του Κόκκινου Στρατού επιτίθενται στη Κροστάνδη

Οι στασιαστές ναύτες κατέλαβαν το φρούριο της Κροστάνδης με κεντρικό σύνθημα: «Ναι στα σοβιέτ – όχι στους μπολσεβίκους». Τελικά, ο Κόκκινος Στρατός, πολεμώντας κάτω από δύσκολες συνθήκες, ανακατέλαβε το φρούριο.

«Το χαρακτηριστικότερο στα γεγονότα της Κροστάνδης», έγραφε ο Β. Ι. Λένιν, «είναι ακριβώς οι ταλαντεύσεις του μικροαστικού στοιχείου. Τίποτε σχεδόν διαμορφωμένο, ξεκάθαρο, συγκεκριμένο δεν υπάρχει. Νεφελώδη συνθήματα όπως “ελευθερία”, “ελεύθερο εμπόριο”, απελευθέρωση από το ζυγό”, “σοβιέτ χωρίς μπολσεβίκους” ή “επανεκλογή των σοβιέτ” ή “λύτρωση από τη δικτατορία του κόμματος” κλπ.

Τόσο οι μενσεβίκοι όσο και οι σοσιαλεπαναστάτες διακηρύσσουν ότι το κίνημα της Κροστάνδης είναι “δικό τους” κίνημα… Ολόκληρη η συμμορία των λευκοφρουρών κινητοποιείται αστραπιαία για την Κροστάνδη, με ταχύτητα, μπορεί να πει κανείς. τηλεγράφου…

Ας κλείσουμε λοιπόν τα μάτια μπρος στο γεγονός, ότι όλοι οι γνήσιοι λευκοφρουροί χειροκροτούσαν τους αποστάτες της Κρονστάνδης και ότι συγκέντρωναν χρήματα για την υποστήριξή της από τις τράπεζες». (Β. Ι. Λένιν «Σχετικά με τη φορολογία σε είδος». «Απαντα», τ. 43, σελ. 246 – 247)

1926

Ιδρύεται η Ακαδημία Αθηνών, με πρωτοβουλία του καθηγητή αστρονομίας Δημήτρη Αιγινήτη.

Επιστήμες - Ακαδημία Αθηνών
Το κτήριο της Ακαδημίας

1929

Υπογράφονται τα πρωτόκολλα της ελληνο – γιουγκοσλαβικής Συμφωνίας για την επέκταση της ελεύθερης ζώνης που είχε παραχωρηθεί στη Γιουγκοσλαβία το 1925 στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

1930

Σε συγκέντρωση 20.000 εργατών του Βερολίνου μιλά αντιπρόσωπος της Εργατικής Βοήθειας Ελλάδας. Στο τέλος βγαίνει ειδικό ψήφισμα, με το οποίο οι Γερμανοί εργάτες ζητούν γενική αμνηστία για τους πολιτικούς κρατούμενους στην Ελλάδα, την κατάπαυση της τρομοκρατίας, κ.α.

1936

Πεθαίνει στο Παρίσι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, επτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας, από τους βασικούς στυλοβάτες του αστικού πολιτικού συστήματος της Ελλάδας.

Ελλάδα - Πολιτική - Ελευθέριος Βενιζέλος
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος

1940

Χίτλερ και Μουσολίνι συναντώνται στο πέρασμα Μπρένερ των Άλπεων και συμφωνούν για την είσοδο της Ιταλίας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Β'ΠΠ - Ναζιστική Γερμανία - Ιταλία - Συνθήκη των Άλπεων, 1940
Η υπογραφή της συμφωνίας για την είσοδο της Ιταλίας στον Β’ ΠΠ

1953

Ισχυρός σεισμός χτυπά τη δυτική Τουρκία. 265 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους.

1962

Υπογράφεται από τη Γαλλία και την Αλγερία η Συνθήκη του Εβιάν βάζοντας τέλος στον Αλγερινό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας.

Ο πόλεμος για την ανεξαρτησία του Αλγερινού λαού διήρκησε επτά χρόνια με περισσότερα από 350.000 θύματα.

Αλγερία 1962
Ο Αλγερινός λαός πανηγυρίζει την ανεξαρτησία του από τους Γάλλους ιμπεριαλιστές

1947

Ιδρύεται το Αρχηγείο Περιοχής Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

ΔΣΕ - Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης
Τμήμα του ΔΣΕ

1964

Πεθαίνει ο Αμερικανός μαθηματικός Νόρμπερτ Βίνερ (Norbert Wiener).

Ο Ν. Βίνερ ίδρυσε την Κυβερνητική, την επιστήμη που μελετά τους μηχανισμούς επικοινωνίας και ελέγχου των μηχανών και των έμβιων όντων, στην οποία βασίζεται η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.

Επιστήμες - Κυβερνητική - Νόρμπερτ Βίνερ
Ο Νόρμπερτ Βίνερ

1965

Ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που «περπάτησε» στο Διάστημα.

Αλεξέι Λεόνοφ - Πάβελ Μπελιάγιεφ
Ο Αλεξέι Λεόνοφ με τον Πάβελ Μπελιάγιεφ (δεξιά)

Ο Α. Λεόνοφ ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ), βραβευμένος μεταξύ άλλων με το παράσημο «Λένιν» (δις), τον τίτλο του «Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης» (δις), κ.α.

ΕΣΣΔ - Διαστημικό πρόγραμμα - Αλεξέι Λεόνοφ
Γραμματόσημο της ΕΣΣΔ για τον διαστημικό περίπατο του Αλ. Λεόνοφ

1967

Επιτροπή αποτελούμενη από τους Κώστα Λουλέ, Δημήτρη Στρατή, Γιάννη Μιχαλόπουλο και Νίκο Κοσίντα παραδίδει στον Πρόεδρο της Βουλής 65.980 υπογραφές για τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ.

1991

Ο Χαρίλαος Φλωράκης αποχωρεί από την ηγεσία του ενιαίου Συνασπισμού. Πρόεδρος του ΣΥΝ αναλαμβάνει η Μαρία Δαμανάκη.

1992

Δημοψήφισμα που γίνεται στη Νοτιοαφρικανική Ένωση τάσσεται υπέρ της κατάργησης του καθεστώτος των φυλετικών διακρίσεων, του λεγόμενου «Απαρτχάιντ».

Νότια Αφρική - Απαρντχάιντ - Δημοψήφισμα, 1992
Αφίσες για το δημοψήφισμα

1996

Πεθαίνει ο μεγάλος ποιητής Οδυσσέας Ελύτης (πραγματικό όνομα Οδυσσέας Αλεπουδέλης), που το 1979 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Ο Οδυσσέας Ελύτης
Ο Οδυσσέας Ελύτης

Με το «Άξιον Εστί» αγκάλιασε τη διαχρονική πορεία της Ελλάδας χωρίς να πέφτει στην παγίδα της «απόδειξης» της «ανωτερότητας» των Ελλήνων, είναι το ποίημα – πηγή που εξακολουθεί να δροσίζει τα χείλη της η ελληνική συνείδηση.

Γεμάτη φως η ποίησή του θα δημιουργηθεί με τη χρήση και τη δημιουργική ανάπλαση 8.000 λέξεων, ένα επιπλέον δώρο του ποιητή στον πολιτισμό μας.

Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης αλλά η καταγωγή του ήταν από τη Μυτιλήνη. Σε πολύ μικρή ηλικία εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Η ποίηση αρχίζει να τον ενδιαφέρει διαβάζοντας Καβάφη και Κάλβο, ενώ την ίδια εποχή (1927) στρέφεται προς τον υπερρεαλισμό. Το 1930 εγγράφεται στη Νομική Σχολή, το 1934 γνωρίστηκε με τον ποιητή Ι. Σαραντάρη που τον ενθάρρυνε στις ποιητικές του προσπάθειες, εκείνος όμως που τον επηρέασε αποφασιστικά ήταν ο Ανδρέας Εμπειρίκος, με τον οποίο γνωρίστηκε το 1935. Το Νοέμβρη του 1935 δημοσιεύτηκαν, στα «Νέα Γράμματα», τα πρώτα ποιήματα του Ελύτη που καθιέρωσε τότε και το ψευδώνυμό του.

Το 1939 τυπώνει την πρώτη του ποιητική συλλογή «Προσανατολισμοί». Με την έναρξη του πολέμου βρίσκεται στο μέτωπο ως ανθυπολοχαγός στο 1ο Σύνταγμα Πεζικού, όπου κινδύνευσε να πεθάνει από κοιλιακό τύφο.

Το 1943 κυκλοφόρησε «Ο Ήλιος ο Πρώτος», ενώ από το 1945 συνεργάζεται με το περιοδικό «Τετράδιο» όπου και πρωτοπαρουσίασε το «Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας». Το 1948 ταξιδεύει στην Ελβετία, και εν συνεχεία στο Παρίσι, όπου παρακολουθεί μαθήματα φιλοσοφίας στη Σορβόνη. Το 1951 αρχίζει τη σύνθεση του «Αξιον Εστί» (Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1960).

Ο Οδυσσέας Ελύτης
Ο Οδυσσέας Ελύτης στο Αλβανικό μέτωπο

Το 1964 στον κινηματογράφο «Ρεξ» θα εκτελεστεί για πρώτη φορά το «Άξιον Εστί» μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη. Το 1967 ο Ελύτης καταφεύγει στη Γαλλία. Στις 10 Δεκέμβρη 1979 του απονεμήθηκε το Νομπέλ Λογοτεχνίας.

Ο Οδυσσέας Ελύτης πέθανε στις 18 Μάρτη 1996 στο σπίτι του στην Αθήνα, ενώ τα έργα «Εκ του πλησίον» και «2×7ε» δημοσιεύτηκαν μετά το θάνατό του. Για εκείνον ο θάνατος δεν ήταν παρά ακόμη ένα ταξίδι: «Είπα θα φύγω. Τώρα. Μ’ ό,τι να ‘ναι: τον σάκο μου τον ταξιδιωτικό στον ώμο, στην τσέπη μου έναν οδηγό, τη φωτογραφική στο χέρι. Βαθιά στο χώμα και βαθιά στο σώμα θα πάω να βρω ποιος είμαι. Τι δίνω, τι μου δίνουν και περισσεύει το άδικο».

Ο Οδυσσέας Ελύτης
Η τελετή παράδοσης του Νόμπελ

2017

Πεθαίνει ο κιθαρίστας, συνθέτης και τραγουδιστής Τσακ Μπέρι (Charles Edward Anderson Berry -Chuck Berry).

Πολιτισμός - Μουσική - Τσακ Μπέρι
Ο Τσακ Μπέρι

Συνθέτης και ερμηνευτής δεκάδων κλασικών ροκ κομματιών, ο Τσακ Μπέρι έγραψε τα περισσότερα τραγούδια του τις δεκαετίες του 1950, του 1960 και του 1970, ενώ απέκτησε μεγάλη φήμη και για τη σκηνική του παρουσία – ήταν γνωστός με το παρατσούκλι «Crazy legs».

Αφήνει πίσω του ένα τεράστιο έργο, με τραγούδια που έχουν επηρεάσει γενιές μουσικών -“Roll Over Beethoven”, “School Days”, “Rock and Roll Music”, “Sweet Little Sixteen”, “Johnny B. Goode” κ.α.

Και αυτή η επίδραση φαίνεται από όσα καταθέτουν οι ομότεχνοί του, ανάμεσά τους ο Μπρους Σπρίνγκστιν – με τον οποίο ο Τσακ Μπέρι είχε στενή φιλική σχέση – που τον αποκάλεσε τον «σημαντικότερο κιθαρίστα και συνθέτη του rock ‘n’ roll που έζησε ποτέ», ο Μικ Τζάγκερ, που τον ευχαρίστησε «για τη μουσική που μας χάρισε, που μας ενέπνευσε», και ο Λένι Κράβιτς, που αναφώνησε «δόξα, δόξα σοι Τσακ Μπέρι , χωρίς εσένα κανένας από μας δεν θα ήταν εδώ».

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...