Σαν Σήμερα 20/11 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 20/11

284

Ο Διοκλητιανός ανακηρύσσεται Ρωμαίος αυτοκράτορας.

Διοκλητιανός
Προτομή του Διοκλητιανού

996

Πεθαίνει ο Ριχάρδος Α΄ της Νορμανδίας ο Ισχυρός (Richard Ier de Normandie). Ο Ριχάρδος Α΄ εδραίωσε κι επέκτεινε τη φεουδαρχία στη Νορμανδία.

Ριχάρδος Α΄ της Νορμανδίας
Άγαλμα του Ριχάρδου Α΄

1629

Γεννιέται ο Ολλανδός ζωγράφος της χρυσής εποχής της ζωγραφικής στην Ολλανδία Πίτερ ντε Χόοχ (Pieter de Hooch).

Πίτερ ντε Χόοχ
Πορτρέτο του Πίτερ ντε Χόοχ

Ήταν διάσημος για τους πίνακες με θέματα της καθημερινότητας.

1805

Κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη η μοναδική όπερα του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (Ludwig van Beethoven), Φιντέλιο.

1873

Στην Ουγγαρία οι δύο πόλεις που βρίσκονται στις όχθες του Δούναβη, η Βούδα και η Πέστη, ενώνονται, για να σχηματίσουν την πρωτεύουσα της χώρας, Βουδαπέστη.

Βούδα 1493
Πίνακας που απεικονίζει τη Βούδα το 1493

1902

Τελειώνει στην Κολομβία ο πόλεμος «guer de los mil días» (των χιλίων ημερών).

Ένας εμφύλιος πόλεμος που ξεκίνησε το 1899, στη νεοσυσταθείσα Δημοκρατία της Κολομβίας (τότε ο Παναμάς, ήταν επαρχία της) με εμπλοκή των κομμάτων εξουσία (Συντηρητικό & Φιλελεύθερο) και με αφορμή τις κατηγορίες για εκλογική απάτη.

Στην ουσία, ήταν απόρροια οικονομικής κρίσης που προκλήθηκε από την κατάρρευση της τιμής του καφέ στη διεθνή αγορά. Ο πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα και την απόσχιση το 1903, με δάκτυλο των Αμερικανών, του Παναμά (αργότερα, το 1904, η αμερικανική κυβέρνηση εξαγόρασε τα γαλλικά δικαιώματα στην περιοχή και 10 χρόνια αργότερα, στις 15 Αυγούστου 1914, έγινε η πρώτη διέλευση πλοίου -μέχρι το 2000 βρισκόταν κάτω από την οικονομική εκμετάλλευση των ΗΠΑ).

1905

Ο Αλβέρτος Άϊνστάιν (Albert Einstein) δημοσιεύει την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας στο «Annalen der Physik».

Η θεωρία αποτελεί αναδιατύπωση και επέκταση των νόμων της μηχανικής, σε υψηλή ενεργειακή κατάσταση και σε ταχύτητες κοντά στο φως και βασίζεται σε δύο αξιώματα:

1. Οι νόμοι της μηχανικής, του ηλεκτρομαγνητισμού και της οπτικής είναι οι ίδιοι σε όλα τα αδρανειακά συστήματα αναφοράς και

2. Το φως διαδίδεται σε κενό με σταθερή ταχύτητα [c] ανεξάρτητα από την κατάσταση κίνησης της πηγής ή του παρατηρητή.

Το πρώτο, επιβεβαιώνει και επεκτείνει την αρχή της σχετικότητας του Galileo, ενώ το δεύτερο μπορεί να προέλθει από το πρώτο, δίνοντας το σωστό νόημα στο πείραμα Michelson-Morley. Αυτά σε μια ενιαία τετραδιάστατη οντότητα χωροχρόνου απ’ όπου προκύπτει επίσης ότι η ενέργεια ενός σώματος περιλαμβάνει έναν πρόσθετο όρο, ανεξάρτητο από την ταχύτητα του σώματος και ανάλογο με τη μάζα του, που δίνεται από τον γνωστό τύπο E = mc², οδηγώντας σε ριζική αλλαγή της κατανόησης του φυσικού κόσμου –με έννοιες απλησίαστες για το μυαλό του απλού ανθρώπου.

1917

Ο Βρετανός στρατηγός Ελ, με 378 τανκ, προσβάλλει τις γραμμές των Γερμανών στη μάχη του Καμπρέ στη Γαλλία, την πρώτη σημαντική μάχη με τανκ (Α’ παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός πόλεμος).

Μάχη του Καμπρέ το 1917
Βρετανικό άρμα μετά την μάχη του Καμπρέ

Η μάχη έληξε με βρετανική νίκη, παρότι οι απώλειες τους υπήρξαν μεγαλύτερες των Γερμανών και τα εδαφικά οφέλη ασήμαντα.

1919

Πραγματοποιείται το πρώτο διεθνές συνέδριο των κομμουνιστικών οργανώσεων νεολαίας στο Βερολίνο (20-26/11/1919). Ιδρύεται η Κομμουνιστική Διεθνής Νεολαίας.

Κομμουνιστική Διεθνής Νεολαία
Το έμβλημα της Κομμουνιστικής Διεθνούς Νεολαίας

1920

Γεννιέται ο συνθέτης Κώστας Καπνίσης.

Κώστας Καπνίσης
Ο Κώστας Καπνίσης

Σπούδασε πιάνο στο Ελληνικό Ωδείο, δίπλα σε σπουδαίους μουσικούς δασκάλους. Η πρώτη του σύνθεση ήταν το τραγούδι «Γελάς» (1939). Το 1941 εισήλθε στο τότε Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας.

Χάρη στην ιδιαίτερη «γραφή» και ενορχήστρωσή του δημιούργησε «σχολή», ενώ ενορχήστρωσε και διασκεύασε τραγούδια άλλων δημιουργών. Έγραψε μουσική για περισσότερες από 110 ταινίες, επιθεωρήσεις, ντοκιμαντέρ, θέατρο και τραγούδια.

Συμμετείχε σε πολλά ξένα φεστιβάλ – Ισπανίας, Βραζιλίας, Χιλής, Ρωσίας (1963, 1966), όπου διακρίθηκε. Τιμήθηκε με Χρυσό Μετάλλιο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Βραζιλίας (1967), με το βραβείο καλύτερης μουσικής στην ταινία «Τα χέρια» (Θεσσαλονίκη 1962) και βραβεία για τη μουσική των ταινιών «Ο Πανικός» (1969) και «Αλέξανδρος ο Μέγας στην Ιστορία και τον θρύλο» (Θεσσαλονίκη 1977).

Υπήρξε μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, πρόεδρος του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου (1965-1967) και αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Μουσικών (1966-1967). Από τον Αύγουστο του 2005 ήταν πρόεδρος του ΔΣ της ΑΕΠΙ.

1920

Ο Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός (ΙΡΑ) εκτελεί 24 Βρετανούς πράκτορες. Σε αντίποινα, ο βρετανικός στρατός εισβάλει σε ένα γήπεδο πυροβολώντας και σκοτώνοντας 72 πολίτες.

Βρετανοί στρατιώτες στη Β. Ιρλανδία το 1920
Βρετανοί στρατιώτες στη Β. Ιρλανδία

1920

Ιδρύεται η Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία (ΠΝΟ), το ανώτατο συνδικαλιστικό όργανο των εργαζομένων στη ναυτιλία.

1922

Ξεκινά τις εργασίες της στη Λωζάνη η διεθνής διάσκεψη για τα προβλήματα της Εγγύς Ανατολής, η οποία θα λήξει στις 24 Ιουλίου 1923 με τη Συνθήκη της Λωζάνης.

Συνθήκη της Λωζάνης
Η Τουρκική αντιπροσωπεία στη Διάσκεψη

1923

Γεννιέται η Νοτιοαφρικανή συγγραφέας Ναντίν Γκόρντιμερ (Nadine Gordimer). Ήταν μια από τις δυνατότερες λογοτεχνικές φωνές κατά του καθεστώτος του απαρτχάιντ. Η σύλληψη της καλύτερής της φίλης, Μπέτι ντι Τουά, το 1960 και η σφαγή του Σάρπβιλ την ώθησαν να ενταχθεί στο κίνημα κατά του απαρτχάιντ. Από τότε υπήρξε ενεργός στα πολιτικά πράγματα της Νότιας Αφρικής και ήταν στενή φίλη των δικηγόρων του Νέλσον Μαντέλα, Μπραμ Φίσερ και Τζορτζ Μπίζος, στη δίκη του το 1962.

Ναντίν Γκόρντιμερ
Η Ναντίν Γκόρντιμερ

Όταν ο Μαντέλα βγήκε από τη φυλακή, ένα από τα πρώτα πρόσωπα που θέλησε να συναντήσει ήταν η Γκόρντιμερ. Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1960 και 1970 συνέχισε να ζει στο Γιοχάνεσμπουργκ, το οποίο άφηνε κατά διαστήματα προκειμένου να διδάξει σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Γκόρντιμερ δεν έπαψε με το έργο και τον ακτιβισμό της να απαιτεί την κατάργηση της πολιτικής του απαρτχάιντ. Εκείνη την περίοδο η νοτιοαφρικανική κυβέρνηση απαγόρευσε την κυκλοφορία πολλών από τα βιβλία της. Δέχτηκε το πρώτο της βραβείο το 1961, το οποίο ακολούθησαν πολλά ακόμα, με κορυφαίο το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1991.

1924

Γεννιέται ο Αμερικανός μαθηματικός Μπενουά Μάντελμπροτ (Benoît B. Mandelbrot), «πατέρας» της μορφοκλασματικής γεωμετρίας.

Μπενουά Μάντελμπροτ
Ο Μπενουά Μάντελμπροτ

1925

Γεννιέται η Σοβιετική χορεύτρια Μάγια Πλισέτσκαγια, μια από τις μεγαλύτερες όλων των εποχών. Είχε τιμηθεί με τον τίτλο «Η Απόλυτη Πρίμα Μπαλαρίνα».

Μάγια Πλισέτσκαγια
Κορυφαία μπαλαρίνα

Μέλος των Μπολσόι από το 1943, αναδείχθηκε σε μία από τις καλύτερες χορεύτριες της γενιάς της. Παρέμεινε για 49 χρόνια στα Μπολσόι, ξεπερνώντας κατά πολύ τα ηλικιακά όρια στα οποία συνήθως αποσύρονται οι μπαλαρίνες.

Μάγια Πλισέτσκαγια
Στη διδασκαλία

Η Μάγια Πλισέτσκαγια χαρακτηρίστηκε για τη μοναδική ατομικιστική απεικόνιση της και στον σοβιετικό χορό και στο κλασικό στυλ. Συνέθεσε τα δύο αυτά χαρακτηριστικά, δημιουργώντας το δικό της χορευτικό χαρακτήρα. Απέδωσε στο κλασσικό μπαλέτο νεωτεριστικά χαρακτηριστικά.

1940

Η Ουγγαρία προσχωρεί στις δυνάμεις του Άξονα.

Ο Μίκλος Χόρτι με τον Αδ. Χίτλερ το 1938
Ο Μίκλος Χόρτι με τον Αδ. Χίτλερ το 1938

1946

Το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ με Διακήρυξή του καλεί όσους οπλίστηκαν ή καλούνταν να οπλιστούν από την Εθνοφυλακή να παραδώσουν τα όπλα ή να αρνηθούν να οπλιστούν.

Εθνοφύλακες εκπαιδεύονται το 1946
Εθνοφύλακες εκπαιδεύονται

Την ίδια μέρα, παρακρατικές συμμορίες των Μπαντουβάκη και Λαζίκ διεξάγουν επιδρομή στη Ξηρόβρυση του Κιλκίς όπου δολοφονούν 47 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, σφάζουν τα ζώα και βάζουν φωτιά στα σπίτια.

1948

Τμήματα της 10ης και 11ης Μεραρχίας του ΔΣΕ μπαίνουν στην Πτολεμαΐδα.

Τμήματα της 10ης και 11ης Μεραρχίας του ΔΣΕ μπαίνουν στην Πτολεμαΐδα το 1948
Τμήμα του ΔΣΕ

1968

Άλλο ένα εργοδοτικό έγκλημα στις ΗΠΑ. 78 ανθρακωρύχοι σκοτώνονται σε έκρηξη ορυχείου στη Δυτική Βιρτζίνια.

Έκρηξη ορυχείου στη Δυτική Βιρτζίνια το 1968
Λίγο μετά την έκρηξη του ορυχείου στη Δυτική Βιρτζίνια

1967

Ενώ ο πόλεμος στο Βιετνάμ είναι σε εξέλιξη, ο Αμερικάνος στρατηγός William Westmoreland δηλώνει στον Τύπο, «είμαι απολύτως βέβαιος ότι όπου το 1965 κέρδιζε ο εχθρός, σήμερα σίγουρα χάνει και θα συνεχίζει μέχρι τη νίκη». Έξη χρόνια αργότερα, ο τελευταίος Αμερικάνος στρατιώτης αποχωρεί από το Βιετνάμ -αφού χιλιάδες διπλωμένες σημαίες κάλυψαν τα φέρετρα των διεθνών γκάγκστερ που γύριζαν στην «πατρίδα»- ενώ ένα ραδιοφωνικό διάγγελμα ανακοίνωνε ότι η Σαϊγκόν μετονομάζεται επισήμως σε «Πόλη του Χο Τσι Μιν».

1970

Η πλειοψηφία των μελών του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τάσσεται υπέρ της εισδοχής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στον Οργανισμό. Ωστόσο, δεν συγκεντρώνεται η απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 ώστε να εγκριθεί. Η Λ. Δ. της Κίνας θα γίνει μέλος του ΟΗΕ ένα χρόνο αργότερα, λαμβάνοντας και τη θέση της στο Συμβούλιο Ασφαλείας (την οποία έως τότε είχε η κινεζική αστική εθνικιστική κυβέρνηση στην Ταϊβάν).

1976

Υπογράφεται από τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας, στη Βέρνη, συμφωνία για «ανακωχή» στο Αιγαίο.

1977

Εκλογές στην Ελλάδα. Η ΝΔ έρχεται πρώτο κόμμα με 41,84%. Το ΠΑΣΟΚ γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση με 25,34%, ενώ τρίτη έρχεται η ΕΔΗΚ με 11,95%. Το ΚΚΕ πήρε το 9,36% των ψήφων. Έπονται η Εθνική Παράταξη με 6,82% και η Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων με 2,72%.

1978

Πεθαίνει Ιταλός ζωγράφος, συγγραφέας και γλύπτης, Τζόρτζιο Ντε Κίρικο (Giorgio de Chirico).

Ο Τζόρτζιο Ντε Κίρικο
Ο Τζόρτζιο Ντε Κίρικο

Ήταν ένας από τους καλλιτέχνες που διαμόρφωσαν το ιδίωμα της Μεταφυσικής Ζωγραφικής (Pittura metafisica) αλλά και για την επιρροή που άσκησε σε καλλιτεχνικά ρεύματα του 20ού αιώνα, όπως ο υπερρεαλισμός και η Νέα Αντικειμενικότητα (Neue Sachlichkeit).

Ο Τζόρτζιο Ντε Κίρικο
Έργο του Τζόρτζιο Ντε Κίρικο

1979

Ένοπλοι μουσουλμάνοι καταλαμβάνουν τη Μέκκα και κρατούν ομήρους 6.000 πιστούς.

Ομηρία στη Μέκκα το 1979
Σαουδάραβες στρατιώτες λίγο πριν προχωρήσουν στο μακελειό μαζί με τους Γάλλους κομάντο

Η επέμβαση των σαουδαραβικών αρχών και Γάλλων κομάντος θα οδηγήσει σε μακελειό με αποτέλεσμα το θάνατο 377 άνθρωπων και τον τραυματισμό 600.

1989

Υπογράφεται η Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

1995

Υπογράφεται η «ειρηνευτική» Συμφωνία του Ντέιτον, μεταξύ Σέρβων, Κροατών και Βοσνίων. Ήταν η αρχή του τέλους της Γιουγκοσλαβίας. Τέσσερα χρόνια αργότερα, οι εκρήξεις στο Κοσσυφοπέδιο ακούγονται έως το Μαυροβούνιο… Ακολούθως, πέντε ισχυρές εκρήξεις σημειώνονται στο Νόβι Σαντ. Οι σειρήνες ηχούν δαιμονισμένα στις γειτονιές του Βελιγραδίου, της Πρίστινας, του Κρακούγεβατς και του Νις.

Γιουγκοσλαβία - Συμφωνία Ντέιτον 1995
Η υπογραφή της “Συμφωνίας του Ντέιτον” ήταν η τυπική αρχή της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας

Ο επί κεφαλής των Ισπανών «σοσιαλιστών» Francisco Solana (Χαβιέ Σολάνα), ΓΓ του ΝΑΤΟ, ανακοινώνει επίσημα την έναρξη των φονικών επιδρομών, διακηρύσσοντας πως «δεν πρόκειται για κήρυξη πολέμου» (sic!!), και στο σύντομο διάγγελμά του υποστηρίζει πως η «πρώτη ευθύνη ανήκει στον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς που αρνήθηκε να σταματήσει τις πράξεις βίας στο Κόσσοβο και να διαπραγματευτεί με καλή θέληση». Μια ακόμη μεγάλη σφαγή της «νέας τάξης πραγμάτων» που σφράγισε με αίμα τον 20ου αιώνα, αποτελώντας και απαρχή μιας «επικαιροποιημένης» πολιτικής σφαιρών επιρροής για το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Μετά από 78 συνεχόμενα μερόνυχτα βομβαρδισμών με τα λεγόμενα «έξυπνα» όπλα νέας τεχνολογίας, η χώρα μοιράστηκε σε προτεκτοράτα, λεία των νικητών. Προφητικά, ο τότε ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Βασίλης Εφραιμίδης, με παρέμβασή του κατήγγειλε: «Τα δεσμά του “Ντέιτον” δυναστεύουν τους λαούς»… «είναι ματαιοπονία ή υποκριτικό ενδιαφέρον, προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης, αν δε στηρίζονται οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κατάστασης στην αντικειμενική, πλήρη διαπίστωση των αιτιών και των αποφάσεων και μέτρων για την άρση τους».

2006

Πεθαίνει ο Αμερικανός σκηνοθέτης Ρόμπερτ Όλτμαν (Robert Bernard Altman).

Ρόμπερτ Όλτμαν
Ο Ρόμπερτ Όλτμαν το 1983

Γύρισε ταινίες με σατιρική και καυστική διάθεση για πολλές πλευρές της αμερικάνικης ζωής και κουλτούρας, όπως «M*A*S*H» (1970), «Νάσβιλ» (1975), «Ένα τέλειο ζευγάρι» (1980), «Streamers» (1983), «Oμαδική θεραπεία» (1986), «Pret-a-porter» (1994). Το 1975 η ταινία «Νάσβιλ» κέρδισε Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού.

2009

Έκρηξη σημειώνεται σε κινεζικό ορυχείο στην επαρχία Χαϊλονγκιάνγκ (Heilongjiang –ποτάμι του «μαύρου δράκου»). Ο απολογισμός είναι 108 νεκροί ανθρακωρύχοι και πολλοί τραυματίες, αποτέλεσμα της εργοδοτικής ασυδοσίας στο βωμό του καπιταλιστικού κέρδους.

Νεκροί ανθρακωρύχοι μετά την έκρηξη σε ορυχείο της Χαϊλονγκιάνγκ το 2009
Διασώστες εισχωρούν στο ορυχείο

2012

Πεθαίνει ο συγγραφέας Χρόνης Μίσσιος. Καταγόταν από την Καβάλα, από γονείς καπνεργάτες κι έζησε τα παιδικά του χρόνια σε μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες.

Χρόνης Μίσσιος
Ο Χρόνης Μίσσιος

Στα Γιαννιτσά, όπου τον στέλνει ο Ερυθρός Σταυρός, μαζί με άλλα παιδιά για να γλιτώσουν από την πείνα της Κατοχής, περνάει στο ΕΑΜ, ενώ πέρασε για λίγο και από το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Με το έργο του βεβαίως στην πορεία δε στάθηκε στο πλευρό των λαϊκών αγώνων και της δράσης των κομμουνιστών, αφού δεν πίστευε στη διέξοδο της ταξικής πάλης, ενώ βρήκε «στέγη» στη λεγόμενη «ανανεωτική» Αριστερά.

2016

Πεθαίνει ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος. Διετέλεσε Πρόεδρος της Δημοκρατίας την περίοδο 1995-2005.

Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος
Ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος
Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...