Σαν Σήμερα 30 Σεπτεμβρίου – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 30/9

489

Οι Οστρογότθοι υπό τον Θεοδώριχο το Μέγα νικούν τις δυνάμεις του Οδόακρου στη Βερόνα (Βόρεια Ιταλία).

1207

Γεννιέται ο Τζαλαλουντίν Ρουμί, πέρσης ποιητής, ιδρυτής του μυστικιστικού τάγματος του Ισλάμ «Σούφι».

Τζαλαλουντίν Ρουμί
Ο Τζαλαλουντίν Ρουμί

1399

O Ερρίκος Δ΄ ανακηρύσσεται βασιλιάς της Αγγλίας.

O Ερρίκος Δ΄
O Ερρίκος Δ΄

1520

Ανακηρυσσεται Σουλτανος ο Σουλεϊμάν Α’ ο Μεγαλοπρεπής.

Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής
Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής

1612

Πεθαίνει ο Ιταλός ζωγράφος Φεντερίκο Μπαρότσι (Federico Barocci).

Φεντερίκο Μπαρότσι
Αυτοπορτρέτο του Φεντερίκο Μπαρότσι

Γεννήθηκε στο Ουρμπίνο και, εκτός από δύο ταξίδια στην Ρώμη στην αρχή της σταδιοδρομίας του, εκεί έζησε και δημιούργησε. Ισχυριζόταν μονίμως ότι ήταν άρρωστος αλλά είχε μια μακρά και παραγωγική σταδιοδρομία τόσο ως σχεδιαστής όσο και ως ζωγράφος. Ήταν από τους πρώτους καλλιτέχνες που έκαναν χρήση της χρωματιστής κιμωλίας.

Φεντερίκο Μπαρότσι
Φεντερίκο Μπαρότσι-Ευαγγελισμός, μεταξύ 1582 και 1584

Θεωρείται ο μεγαλύτερος και περισσότερο προσωπικός ζωγράφος της εποχής του στην κεντρική Ιταλία και ορισμένα χαρακτηριστικά των έργων είναι εντελώς μανιεριστικά, όπως η ασαφής μεταχείριση του χώρου και τα κυματιστά ενδύματα. Αλλά η σταθερότητα και η ζωντάνια του παραπέμπουν στο μπαρόκ. Ο διακεκριμένος ιστορικός του μπαρόκ Μπελόρι, τον θεωρούσε τον μεγαλύτερο Ιταλό ζωγράφο της εποχής του και τον οίκτιρε που «μαράζωνε στο Ουρμπίνο».

1636

Ισχυρός σεισμός μεγέθους 7,1 Ρίχτερ πλήττει την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο. Οι νεκροί ανέρχονται σε 525 άτομα και οι τραυματίες σε 1.500.

1791

Η όπερα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (Wolfgang Amadeus Mozart) «Ο Μαγικός Αυλός» κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη.

1791

Διαλύεται η Εθνική Συντακτική Συνέλευση στο Παρίσι.

1822

Ο τουρκικός στόλος αποβιβάζει 3.000 άνδρες στην επαναστατημένη Κρήτη.

Όσοι γλίτωσαν από τα πυρά και τα γιουρούσια των επαναστατών υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το νησί στις 18 του Οκτώβρη.

Πίνακας του Π. Ζωγράφου και του Ι. Μακρυγιάννη για τις μάχες της Κρήτης
Πίνακας του Π. Ζωγράφου και του Ι. Μακρυγιάννη για τις μάχες της Κρήτης

1876

Ιδρύεται το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών.

Το μέγαρο Μελά, η έδρα του Ταχυδρομείου και του πρώτου Χρηματιστηρίου της Αθήνας
Το μέγαρο Μελά, η έδρα του Ταχυδρομείου και του πρώτου Χρηματιστηρίου της Αθήνας

1895

Γεννιέται ο σκηνοθέτης Λιούις Μάιλστοουν (Lewis Milestone).

Λιούις Μάιλστοουν
Ο Λιούις Μάιλστοουν

Είναι ιδιαίτερα γνωστός για τις ταινίες του, «Ιππότες της αρβύλας» (1927) και «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο» (1930), ενώ και στα δύο βραβεύθηκε με Όσκαρ Σκηνοθεσίας.

1898

Γεννιέται ο ηθοποιός Ορέστης Μακρής. Τελείωσε το Ωδείο Αθηνών και εμφανίσθηκε στη σκηνή πρώτα ως τενόρος στο θίασο Ροζαλίας Νίκα το 1925, κατόπιν στον θίασο Παπαϊωάννου και αργότερα μεταπήδησε στο είδος των κωμικών ρόλων.

Ορέστης Μακρής
Ο Ορέστης Μακρής στο ρόλο του μεθυσμένου.

Το 1939 συνέπραξε με το θίασο Μηλιάδη – Μαυρέα. Ως ηθοποιός διέπρεψε σε απόδοση λαϊκών τύπων. Ανεπανάληπτη ήταν η απόδοσή του στο τύπο του «μεθύστακα», που αποτέλεσε σταθμό στο ελληνικό θέατρο. Τον τύπο αυτόν μετέφερε αργότερα και στον κινηματογράφο με ομώνυμο τίτλο.

Το 1955 απέδωσε τόσο αληθινά τον χαρακτήρα του μισητού ιδιοκτήτη που έγινε αποδέκτης ευτράπελου επεισοδίου σε κεντρικό δρόμο της Αθήνας θεωρούμενος ως πραγματικός ιδιοκτήτης. Συμμετείχε σε περίπου σαράντα ταινίες παίζοντας χαρακτηριστικούς ρόλους, όπως του μεθυσμένου, του άστοργου, του ανάποδου μα και στοργικού πατέρα.

Κάθε ταινία του Ορέστη Μακρή θεωρείται μια ξεχωριστή δημιουργία ρόλου που σήμερα αποτελούν όλοι πρότυπα θεατρικής μελέτης του είδους των.

1924

Γεννιέται ο συγγραφέας, σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας Τρούμαν Καπότε (Truman Garcia Capote).

Ήταν ιδιαίτερα χαρισματικός και ταλαντούχος που χόρτασε τη δόξα και το χρήμα. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο ίδιος, και η ζωή του, ήταν μια πρόκληση. Καθώς όχι μόνον δε δίσταζε να δείξει την ομοφυλοφιλία του, αλλά, μέσω αυτής, σοκάριζε τους γύρω του, το συντηρητικό περιβάλλον της συντηρητικής Αμερικής.

Τρούμαν Καπότε
Ο Τρούμαν Καπότε το 1959

Ωστόσο, φαίνεται, ότι όλη αυτή η πρόκληση, έκρυβε ένα πληγωμένο αγρίμι. Έναν άνθρωπο που, από τα παιδικά του χρόνια, αναγκάστηκε (αλκοολικός πατέρας, «περιφερόμενη» μητέρα) να ζήσει σχεδόν σαν κυνηγημένος. Ωστόσο, μάζευε εμπειρίες. Και χώνονταν βαθιά μέσα στο «πρόβλημα». Και επιδίωκε, για να ανακουφιστεί, τη – με όποια θυσία και με όποιο κόστος – αναγνώριση. Ήθελε να τον αγαπάνε, να τον αποδέχονται! Και «έπαιζε» όλη την ώρα. Και όταν ήταν μόνος του, βέβαια, μάζευε τα συντρίμμια του.

Το 1959, στο Κάνσας της Αμερικής δυο νέοι άντρες ορμάνε σε ένα απομονωμένο σπίτι και ξεκληρίζουν ολόκληρη την οικογένεια (πατέρα, μάνα, δυο παιδιά). Ο Τρούμαν Καπότε έρχεται στην περιοχή, για να γράψει ένα άρθρο για το έγκλημα. Εκεί συναντά τους δυο δολοφόνους. Στο πρόσωπο του ενός αναγνωρίζει το άλλο μισό του εαυτού του. Αφού και οι δυο είχαν τις ίδιες αφετηρίες. Νιώθει ότι θα μπορούσε να ήταν εκείνος στη θέση του δολοφόνου και ο άλλος στη θέση τη δική του. «Εσύ άνοιξες την πίσω πόρτα και εγώ την μπροστινή», του λέει σε κάποια στιγμή της ταινίας. Μπορεί να τον ερωτεύτηκε κιόλας! Σίγουρα, πάντως, τον χρησιμοποίησε. Ακόμα και αυτόν!

Ένα έγκλημα, όμως, ένα τέτοιο έγκλημα, δε χωράει σε ένα άρθρο! Ο Τρούμαν Καπότε «ψάχνει», με διαλεκτικό τρόπο, την υπόθεση σε βάθος και γράφει ένα βιβλίο. Το πολυδιαβασμένο «Εν Ψυχρώ». Ένα βιβλίο που άλλαξε τη Λογοτεχνία στην Αμερική. Καθώς για πρώτη φορά Αμερικάνος συγγραφέας χρησιμοποιεί ένα αληθινό γεγονός για να δημιουργήσει ένα λογοτεχνικό έργο! (Μέχρι τότε οι Αμερικάνοι συγγραφείς ακούμπαγαν με σιγουριά στη μυθοπλασία).

1924

Γεννιέται ο ηθοποιός Νίκος Ρίζος.

Νίκος Ρίζος
Ο Νίκος Ρίζος

Πρωταγωνίστησε σε πολλές κωμωδίες του ελληνικού κινηματογράφου. Παντρεύτηκε την επίσης ηθοποιό, Έλσα Ρίζου (Ελένη Λαμπροπούλου).

Έπαιξε σε περίπου 300 κινηματογραφικές ταινίες, όπως «Το σωφεράκι» του Γιώργου Τζαβέλλα, «Ο θησαυρός του μακαρίτη» του Νίκου Τσιφόρου, «Ο Κλέαρχος, η Μαρίνα και ο κοντός», «Συμμορία εραστών» και άλλα.

1925

Ο δικτάτορας Θ. Πάγκαλος διαλύει την Βουλή, ενώ ταυτόχρονα εντείνει τους διωγμούς κατά του ΚΚΕ.

Ελλάδα - Δικτάτορας - Θεόδωρος Πάγκαλος
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος

1929

Συνέρχεται το 5ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας των Οικοδόμων.

Το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» με ρεπορτάζ για την έναρξη του Συνεδρίου
Το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» με ρεπορτάζ για την έναρξη του Συνεδρίου των οικοδόμων το 1929

Το Συνέδριο απαιτεί τον τερματισμό της τρομοκρατίας, την απόλυση όλων των πολιτικών κρατουμένων και την κατάργηση του «Ιδιώνυμου».

1929

Πεθαίνει ο γλωσσολόγος και λογοτέχνης Γιάννης Ψυχάρης, ο ηγέτης του κινήματος για την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας στην Ελλάδα.

Ο Γιάννης Ψυχάρης
Ο Γιάννης Ψυχάρης

1935

Εγκαινιάζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής το φράγμα Χούβερ στα σύνορα των πολιτειών Αριζόνα και Νεβάδα.

Το φράγμα Χούβερ
Το φράγμα Χούβερ το 2010

1937

Γεννιέται ο σπουδαίος ηθοποιός Γιάννης Βόγλης.

Γιάννης Βόγλης
Ο Γιάννης Βόγλης

Γεννήθηκε το 1937 στην Αθήνα. Σπούδασε στη δραματική σχολή του Πέλου Κατσέλη. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1961. Στη μεγάλη του καριέρα συνεργάστηκε με πρωταγωνιστές όπως οι Κατράκης, Λαμπέτη και Αλεξανδράκης. Υπήρξε βασικό στέλεχος του ΚΘΒΕ.

Σημαντική υπήρξε, επίσης, η παρουσία του και στον κινηματογράφο, όπου πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες. Συμμετείχε, επίσης, και σε πολλές τηλεοπτικές σειρές.

Συμμετείχε σε εκδηλώσεις ως αφηγητής, ενώ είχε ασχοληθεί και με τη σκηνοθεσία.

Τη δεκαετία του ’80 ήταν μέλος του θιάσου «Ανατολή». Συνεργάστηκε ακόμα με το Θέατρο «Πράξη» της Μπέτυς Αρβανίτη. Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής στην ΕΘΑΛ της Λεμεσού, στο Θεάτρο Σκάλα της Λάρνακας και στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας.

1944

Οι ταγματασφαλίτες της Τρίπολης συνθηκολογούν και ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την πόλη.

Τμήμα του ΕΛΑΣ Αρκαδίας
Τμήμα του ΕΛΑΣ Αρκαδίας

1955

Έπειτα από αυτοκινητιστικό δυστύχημα αφήνει την τελευταία του πνοή ο ηθοποιός Τζέιμς Μπάιρον Ντιν (James Byron Dean,

Τζέιμς Ντιν
Ο Τζέιμς Ντιν στην ταινία «Επαναστάτης χωρίς αιτία»

Ίσως να μην ήταν ένα μεγάλο ταλέντο, υπήρξε, όμως, ένα αστέρι, που έγινε το σύμβολο της επαναστατημένης νεολαίας των ΗΠΑ στα μέσα της δεκαετίας του ’50.

Ήταν ο «Επαναστάτης χωρίς αιτία», ο νεαρός «Γίγαντας» του Χόλιγουντ, που χάθηκε πρόωρα, πριν προλάβει να φθαρεί, ή να αποδείξει ότι πράγματι διέθετε κάποιο ταλέντο.

Ένας νέος άνδρας, όμορφος, που μονάχα η ομορφιά του τον έκανε να γίνει σταρ, ήταν ένας άνθρωπος μπερδεμένος, λίγες στιγμές ευτυχισμένος και τις περισσότερες δυστυχισμένος, που κάποτε επαναστατεί, κάποτε υποχωρεί και που, τελικά, τυφλώνεται από τους προβολείς της επιτυχίας.

1961

Ιδρύεται το Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο (Π.Α.ΜΕ.), από την ΕΔΑ και το Εθνικό Αγροτικό Κόμμα.

1964

Ο υπουργός εξωτερικών της Κύπρου Σπύρος Κυπριανού επισκέπτεται τη Μόσχα, όπου υπογράφει με τη Σοβιετική κυβέρνηση συμφωνία για τη προμήθεια όπλων στην Κύπρο.

1965

Στρατιωτικό κίνημα πραγματοποιείται στην Ινδονησία με σκοπό -καθώς υποστήριξε- να αποτρέψει σχεδιαζόμενο πραξικόπημα από μερίδα του στρατού και την CIA.

Συλλήψεις μελών του ΚΚ Ινδονησίας
Συλλήψεις μελών του ΚΚ Ινδονησίας

Το κίνημα αποτυγχάνει και οι στρατιωτικοί υπό τον στρατηγό Σουχάρτο επικρατούν ξεκινώντας μια τεράστιας έκτασης αντικομμουνιστική δολοφονική εκστρατεία.

Μέλη του ΚΚ Ινδονησίας δολοφονούνται μέσα σε μαζικό τάφο
Μέλη του ΚΚ Ινδονησίας δολοφονούνται μέσα σε μαζικό τάφο

Εκατοντάδες χιλιάδες κομμουνιστές και άλλα μέλη συνεργαζόμενων οργανώσεων εξοντώθηκαν ή ρίχτηκαν στις φυλακές και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Την ίδια περίοδο δολοφονήθηκαν και οι περισσότεροι ηγέτες του ΚΚ Ινδονησίας (Αϊντίτ, Νιόνο, Λούκμαν, κ.α.). Το Μάρτιο του 1966 το ΚΚΙ και οι συνεργαζόμενες οργανώσεις τέθηκαν εκτός νόμου.

Αντικομμουνιστική προπαγάνδα στην Ινδονησία
Αντικομμουνιστική προπαγάνδα στην Ινδονησία

1966

Ελευθερώνονται τα μεσάνυχτα από τις φυλακές Σπαντάου οι Ναζί εγκληματίες πολέμου Άλμπερτ Σπέερ και Μπάλντουρ φον Σίραχ. Στη φυλακή παραμένει πλέον μόνον ο Ρούντολφ Ες.

Οι φυλακές του Σπάνταου
Οι φυλακές του Σπάνταου το 1951

1968

Παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό το Boeing 747.

Boeing 747
Το Boeing 747

1969

Η FIR αναγνωρίζει σαν μέλος της την Ομοσπονδία των Ελλήνων Αντιστασιακών που ζούσαν στο εξωτερικό.

1975

Πραγματοποιεί την πρώτη του πτήση το ελικόπτερο AH-64 Apache.

1979

Ο Παναμάς αποκτά ξανά τον έλεγχο της Ζώνης της Διώρυγας (από τις ΗΠΑ).

Η Διώρυγα του Παναμά
Η Διώρυγα του Παναμά

1979

Φορτηγό πλοίο ναυαγεί στη Ζάκυνθο. Τα κύματα “πετούν” το πλοίο στην ακτή ενός κλειστού κόλπου, που θα γίνει ένα από τα πλέον γνωστά τουριστικά αξιοθέατα στον κόσμο.

Το "ναυάγιο" στη Ζάκυνθο
Το “ναυάγιο” στη Ζάκυνθο

Πλοίο προερχόμενο από Ιταλία φορτωμένο με λαθραία τσιγάρα ναυάγησε. Σήμερα ο τόπος όπου βρίσκεται το πλοίο αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο.

1985

Πεθαίνει ο Αμερικανός γεωφυσικός Τσάρλς Ρίχτερ (Charles Francis Richter), δημιουργός της ομώνυμης κλίμακας μέτρησης του μεγέθους των σεισμών.

Ο Τσάρλς Ρίχτερ
Ο Τσάρλς Ρίχτερ

1985

Πεθαίνει η Σιμόν Σινιορέ (Simone Signoret). Το πραγματικό της όνομα ήταν Σιμόν Κάμενκερ.

Σιμόν Σινιορέ
Η Σιμόν Σινιορέ

Αναμφίβολα η Σινιορέ είναι από τους ηθοποιούς που σημάδεψαν τον γαλλικό κινηματογράφο. Στη διάρκεια της σαραντάχρονης καλλιτεχνικής της πορείας, γύρισε γύρω στις 50 ταινίες, από τις οποίες οι περισσότερες σημείωσαν μεγάλες επιτυχίες, ενώ απέσπασε και τιμητικές διακρίσεις. Στο Φεστιβάλ των Καννών το 1959 κέρδισε το βραβείο καλύτερης ερμηνείας, για την ταινία «Οι δρόμοι της άνω πόλης». Το 1960 απέσπασε Όσκαρ καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για το ρόλο της στην ταινία «Δωμάτιο στα ψηλά».

Οι ρόλοι που ερμήνευε ήταν κυρίως ρόλοι γυναίκας με ισχυρή προσωπικότητα και με εσωτερική δύναμη, που μπορεί να επιβάλλεται στους άλλους. Σε μερικούς ρόλους ερμήνευσε και τη γυναίκα που δε διστάζει να σκοτώσει, όπως για παράδειγμα στην ταινία του Κλουζό «Οι διαβολογυναίκες».

Καθοριστική για τη ζωή της στάθηκε η γνωριμία της με τον Υβ Μοντάν, με τον οποίο και παντρεύτηκε το 1951. Η Γαλλίδα ηθοποιός, με την έντονη προσωπικότητά της και το ταλέντο της, κατέκτησε όχι μόνο τον κινηματογραφικό κόσμο και χώρο της Γαλλίας, αλλά και το παγκόσμιο καλλιτεχνικό στερέωμα.

1991

Πραξικόπημα στην Αϊτή. Ανατρέπεται ο Πρόεδρος Ζαν Μπερτράντ Αριστίντ.

1993

Στη δυτική Ινδία, πάνω από 6.000 είναι οι νεκροί από τον καταστροφικό σεισμό των 6,4 Ρίχτερ που διαρκεί πέντε λεπτά.

2010

Πεθαίνει η τραγουδίστρια Δούκισσα (πλήρες ονοματεπώνυμο Δούκισσα Φωταρά).

Η Δούκισσα
Η Δούκισσα

Γεννημένη (στο Πασαλιμάνι, σε ηλικία μόλις 12 ετών ξεκίνησε σαν χορεύτρια, ενώ στα 13 της έκανε την πρώτη δισκογραφική της δουλειά με το τραγούδι του Στ. Χρυσίνη «Με την κοπέλα π’ αγαπώ» (μαζί με το «Τρίο Γκρέκο»). Αρχικά δούλεψε συνδυάζοντας χορό και τραγούδι, ενώ στη συνέχεια την κέρδισε αποκλειστικά το τραγούδι.

Για δεκαετίες, με τη χαρακτηριστική φωνή και το «μπρίο» της, εμφανιζόταν στα γνωστότερα νυχτερινά κέντρα, ερμηνεύοντας – όπως και στη δισκογραφία – τραγούδια πολλών συνθετών. Ασχολήθηκε και με τον κινηματογράφο, πρωταγωνιστώντας σε 10 ταινίες, κατά τα έτη 1966 – 1970. Στη δεκαετία του ’60, μαζί με τον Τόλη Βοσκόπουλο αποτέλεσαν δημοφιλές δισκογραφικό και κινηματογραφικό ντουέτο.

Γνωστότερα τραγούδια της, τα: «Άνθρωποι είμαστε», «Ατάκα κι επί τόπου», «Θέλω τα όπα μου» κ.ά.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...