Σαν Σήμερα 31/1 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

1504

Υπογράφεται η Συνθήκη της Λυών σύμφωνα με την οποία, το Βασίλειο της Γαλλίας παραχωρεί τη Νάπολη στον Φερδινάνδο Β΄ της Αραγωνίας.

1606

Λήγει η δίκη κι εκτελούνται ο Γκάι Φωκς και άλλοι συναγωνιστές του για τη «Συνωμοσία της Πυρίτιδας».

1797

Γεννιέται ο Αυστριακός συνθέτης Φραντς Πέτερ Σούμπερτ (Franz Peter Schubert).

Ήταν εξαιρετικά παραγωγικός σε όλη τη διάρκεια της σύντομης ζωής του. Συνέθεσε περισσότερα από εξακόσια Λήντερ (Lieder, ρομαντικά τραγούδια) καθώς και πολλές συμφωνίες, σονάτες, έργα μουσικής δωματίου, θρησκευτικά έργα, μερικές όπερες και πολλά άλλα έργα.

Στο μνημείο του Σούμπερτ, γράφει ο ποιητής Franz Grillparzer «Die Tonkunst begrub hier einen reichen Besitz,aber noch viel schonere Hoffnungen» (Η Τέχνη της Μουσικής ενταφίασε εδώ ένα πλούσιο απόκτημα, αλλά ακόμη ωραιότερες προσδοκίες).

Μερικά σημαντικά έργα του Σούμπερτ είναι «Το κουιντέτο της πέστροφας», «Ο θάνατος και η κόρη», πολλά Λήντερ, «Λειτουργία σε Μι ύφεση», «Η ωραία Μυλωνού», «Το χειμωνιάτικο ταξίδι», «Ημιτελής Συμφωνία» κ.ά.

1865

Το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψηφίζει την κατάργηση της δουλείας.

1915

Στη μάχη του Μπολιμόφ κατά των Ρώσων οι Γερμανοί επιχειρούν την πρώτη χρήση χημικών όπλων σε μαζική κλίμακα, η οποία απέτυχε λόγω του ψύχους (Α’ παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός πόλεμος).

1923

Γεννιέται ο Αμερικανός συγγραφέας, δημοσιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης Νόρμαν Κίνγκσλεϊ Μέιλερ (Norman Kingsley Mailer).

Συγκαταλέγεται ανάμεσα σε άλλους πνευματικούς ανθρώπους των ΗΠΑ, που έστρεψαν ευθέως τα πυρά τους για την πολιτική που εφαρμόζεται από τις ΗΠΑ στα εσωτερικά και εξωτερικά θέματα. Με τα έργα του, βρίσκεται ανάμεσα σε κείνους που τάσσονται ενάντια στην ιμπεριαλιστική πολιτική του Πενταγώνου, την οποία υπηρέτησαν και υπηρετούν όλοι οι εκάστοτε Πρόεδροι των ΗΠΑ, ενάντια στον ιμπεριαλιστικό εκτροχιασμό και στη φίμωση των δημοκρατικών δικαιωμάτων στις ΗΠΑ (με πρόσχημα την 11η Σεπτέμβρη).

Τιμήθηκε δυο φορές με το Βραβείο Πούλιτζερ και μια φορά με το Εθνικό Βραβείου Βιβλίου. Το 2005 τιμήθηκε με το Μετάλλιο Διακεκριμένης Συνεισφοράς στα Αμερικανικά Γράμματα από το Εθνικό Ίδρυμα Βιβλίου των ΗΠΑ.

Ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του είναι «Τα προεδρικά έγγραφα» (1963), «Ένα Αμερικάνικο όνειρο» (1965), συνέχεια του μυθιστορήματος «Γιατί είμαστε στο Βιετνάμ;» του 1967, «Οι στρατιές της νύχτας» (1968), που τιμήθηκε με το Βραβείο Πούλιτζερ και το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου, «Το Μαϊάμι και η πολιορκία του Σικάγο» (1968), «Μια φωτιά στο φεγγάρι» (1970), «Μέριλιν» (1973), «Το τραγούδι του εκτελεστή» (1979), βραβευμένο με Πούλιτζερ, «Αρχαία δειλινά» (1983).

Το 1968 τιμήθηκε με το Βραβείο Τζορτζ Πολκ για τις ανταποκρίσεις του στο περιοδικό Harper’s.

Εκτός από μυθιστορήματα, έγραψε μια θεατρική έκδοση του «Πάρκου των ελαφιών», και κατά τα τέλη της δεκαετίας του ’60 σκηνοθέτησε μια σειρά αυτοσχεδιαστικών πειραματικών φιλμ, παρόμοια με αυτά του Άντι Γουόρχολ. Μια από αυτές είναι το «Μέιντστοουν» του 1970, που περιλαμβάνει μια σκηνή βίαιου καυγά μεταξύ του Νόρμαν Κίνγκσλεϊ και του Ριπ Τορν, που δεν είναι σίγουρο ότι ήταν σκηνοθετημένος. Το 1987 διασκεύασε σε σενάριο και σκηνοθέτησε το μυθιστόρημά του «Οι σκληροί δεν χορεύουν», με πρωταγωνιστή τον Ράιαν Ο’ Νιλ.

1932

Αρχίζει η λειτουργία της πρώτης υψικαμίνου του μεταλλουργικού εργοστασιακού συγκροτήματος του Μαγκνιτογκόρσκ, ενός εκ των σημαντικότερων έργων της σοσιαλιστικής βιομηχανίας που δημιουργήθηκε από το μηδέν στην περιοχή των Ουραλίων.

1932

Γεννιέται ο ηθοποιός Γιώργος Μούτσιος. Σπούδασε μουσική, τραγούδι και θέατρο στο Ελληνικό Ωδείο και στη Βιέννη. Ο Γ. Μούτσιος το 1951 προσελήφθη στο Εθνικό Θέατρο για το Χορό της σοφόκλειας τραγωδίας «Οιδίπους τύραννος». Συμμετείχε σε συναυλίες κλασικού τραγουδιού σε ευρωπαϊκές πόλεις και είχε τραγουδήσει τα «Κάρμινα Μπουράνα» στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Το 1960, ο Γ. Μούτσιος δίδαξε και τραγούδησε τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι στους αριστοφανικούς «Όρνιθες», που ανέβασε ο Κάρολος Κουν. Συνεργάστηκε με διαφόρους θιάσους (Εθνικό Θέατρο, Λαμπέτη, Βουγιουκλάκη, Γιούλη, Ρουσσέα κ.ά.) και το 1977 συγκρότησε θίασο με τη σύζυγό του Δέσποινα Νικολαΐδου. Στο ενεργητικό του είχε 50, περίπου, ταινίες («Η αγνή του λιμανιού», «Θανασάκης ο πολιτευόμενος», «Ο κράχτης», «Θα σε κάνω βασίλισσα», «Τρούμπα `67», «Κάποτε κλαίνε και οι δυνατοί», «Η επιστροφή της Μήδειας», «Ο αετός των σκλαβωμένων», κ.ά.), την αμερικανική ταινία «Ο λέων της Σπάρτης» και το σήριαλ «Τα παιδιά της Νιόβης».

1943

Η 6η Στρατιά συντρίβεται και ο Στρατάρχης φον Πάουλους παραδίδεται στον Κόκκινο Στρατό.

Εκδίδεται το Ανακοινωθέν της Ανώτατης Διοίκησης των Σοβιετικών Ενόπλων Δυνάμεων για τη συντριβή των Γερμανών στο Βόλγα και αναγγέλλεται, ουσιαστικά, η νίκη στη μάχη του Στάλινγκραντ.

• 

• 

• 

1953

Πλημμύρα στη Βόρεια Θάλασσα προκαλεί 1.836 θανάτους στην Ολλανδία, 307 στο Ηνωμένο Βασίλειο, 224 στη θάλασσα και 28 στο Βέλγιο.

1958

Οι ΗΠΑ εκτοξεύουν τον πρώτο τους δορυφόρο («Εξπλόρερ – 1»). Είχαν προηγηθεί οι Σοβιετικοί «Σπούτνικ» 1 και 2, στις 4 Οκτωβρίου και 3 Νοεμβρίου 1957 αντίστοιχα.

1958

Πεθαίνει ο Αμερικανός ηλεκτρομηχανικός Έντουιν Άρμστρονγκ (Edwin Howard Armstrong), «πατέρας» της διαμόρφωσης συχνότητας, δηλαδή των FM.

1966

Η ΕΣΣΔ εκτοξεύει τον «Λούνα – 9», το πρώτο σκάφος στην Ιστορία που προσεδαφίστηκε στη Σελήνη και το πρώτο που μετέδωσε φωτογραφικά δεδομένα πίσω στη Γη.

1968

Η ΚΕ του ΚΚΣΕ απευθύνει γράμμα προς το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, όπου συνηγορούσε υπέρ της ανάγκης ύπαρξης γερών Κομματικών Οργανώσεων του ΚΚΕ στην Ελλάδα.

1971

Εκτοξεύεται στη Σελήνη το αμερικανικό διαστημόπλοιο «Απόλλων 14». Οι αστροναύτες του προσεληνώθηκαν στις 5 του Φλεβάρη.

1979

Η οργάνωση «Ιούνης ’78» δολοφονεί κατόπιν ενέδρας έξω από το σπίτι του, στον Άγιο Σώστη Νέας Σμύρνης, τον αρχιβασανιστή της Χούντας και αστυνόμο της Γενικής Ασφάλειας Πέτρο Μπάμπαλη. Όλα όσα γνώριζε για τα εγκλήματα της Χούντας «έφυγαν» με το θάνατό του.

1988

Οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας, Α. Παπανδρέου, και της Τουρκίας, Τ. Οζάλ, συναντώνται στο Νταβός και συμφωνούν τα κοιτάσματα πετρελαίου στο Αιγαίο να είναι διεθνής υπόθεση και να σταματήσουν οι έρευνες για πετρέλαιο και οι προκλητικές ενέργειες.

Εβδομάδες αργότερα, ο Α. Παπανδρέου θα αποκήρυσσε από το βήμα της Βουλής αυτή τη συμφωνία, αναφωνώντας το περίφημο «mea culpa».

1996

Στις 05:30, ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού πέφτει στα Ίμια οδηγώντας στο θάνατο τα τρία μέλη του πληρώματος, τον υποπλοίαρχο Χριστόδουλο Καραθανάση, τον υποπλοίαρχο Παναγιώτη Βλαχάκο και τον αρχικελευστή Έκτορα Γιαλοψό. Η κρίση στα Ίμια «διευθετείται» με την παρέμβαση των ΗΠΑ και την επιβολή από την τουρκική πλευρά της πολιτικής των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο.

1999

Ο ηγέτης του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, φυγαδεύεται από την Αθήνα στην Κένυα.