Τραγούδια της Αντίστασης

Λένινγκραντ - Υπεράσπιση

Συμπληρώνονται φέτος 75 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των λαών. Το alt.gr κάνει αφιέρωμα με αντιστασιακά τραγούδια από διάφορες χώρες. Τραγούδια που ενέπνευσαν την πάλη των λαών.


«Βροντάει ο Ολυμπος, αστράφτ’ η Γκιώνα/ μουγκρίζουν τ’ Αγραφα σειέτ’ η στεριά/ στ’ άρματα, στ’ άρματα εμπρός στον αγώνα για τη χιλιάκριβη τη λευτεριά…»(Θούριος της Εθνικής Αντίστασης),
«Λευτεριά πανώρια κόρη | κατεβαίνει απ’ τα όρη…»
(Υμνος του ΕΑΜ),
 «Με τη χρυσή της νιότης πανοπλία | το θάρρος, την ορμή, τη λεβεντιά | πετάμε στον αγώνα, στη θυσία | για την Ελλάδα, για τη λευτεριά
…» (Υμνος της ΕΠΟΝ),
«Τι τα θέλουμε τα όπλα, | τα κανόνια, τα σπαθιά, | να τα κάνουμε αλέτρια, | να χορταίνει η αγροτιά»…

Συναυλία για το λαό από μπάντα του ΕΛΑΣ (Φωτο Σπύρος Μελετζής)

Τραγούδια – σαλπιγκτές της ασίγαστης πάλης
για ζωή, λευτεριά, λαϊκή δικαιοσύνη.
Πλασμένα με τη μυρουδιά της μπαρούτης, τον ελεύθερο αέρα των βουνών, την ανυπότακτη φλόγα
που έκαιγε στα σωθικά των δημιουργών τους και όσων τα τραγουδούσαν.
Αντάρτικα τραγούδια, που ανάβλυσαν από το πυρακτωμένο καμίνι της Αντίστασης,
σκορπίζοντας ολόγυρα τις «σπίθες» της ελπίδας
και της θέλησης για μιαν άλλη κοινωνία, δίχως σκοτάδι κι εκμετάλλευση.

Τραγούδια, που έγιναν πολεμίστρες στ’ άπαρτα κάστρα του αγώνα και τα οποία, μετά την Κατοχή και τον Εμφύλιο, απαγορεύτηκαν, καθώς οι κρατούντες επιδίωκαν να τα ξεριζώσουν από τη μνήμη του ελληνικού λαού – γιατί ακριβώς εξέφραζαν διαχρονικά το αντιστασιακό πνεύμα…
Μέσα από αυτά, η γενιά της Εθνικής Αντίστασης, του ΕΑΜ / ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, του ΕΛΑΝ, της Εθνικής Αλληλεγγύης όρθωνε το ανάστημά της, …πολεμούσε και τραγουδούσε. Οπως αναφέρει η Μαρία Δημητριάδου στο βιβλίο της «Πολεμάμε και τραγουδάμε» (έκδοση ΠΕΑΕΑ), «όσο θέριευε ο αντιστασιακός αγώνας και “βρόντησε το αντάρτικο ντουφέκι στα δοξασμένα λημέρια της αθάνατης κλεφτουριάς…”, γιγαντώθηκε η ανάγκη του λαού μας να εκφράσει τον πατριωτισμό του με δικούς του στίχους και μελωδίες. Γι’ αυτό και πολλών τραγουδιών συνθέτες και στιχουργοί υπήρξαν οι άγνωστοι ηρωικοί αγωνιστές. Ταυτοχρόνως, πολλοί γνωστοί στιχουργοί και συνθέτες ζευγάρωσαν τις τέχνες τους, με αποτέλεσμα να ξεχυθούν σαν χείμαρρος τα αντάρτικα αντιστασιακά τραγούδια, που συντρόφευαν τους χαλκέντερους αγωνιστές στη ζωή, στις μάχες, στις μακρινές και δύσκολες πορείες τους, στο χορό και …στο θάνατο».
Ανάμεσά τους, οι Κώστας Βάρναλης, Βασίλης Ν. Δόικος, Αττίκ, Μίκης Θεοδωράκης, Γιάννος Ιωάννου, Κώστας Γ. Καλαντζής («Θεσσαλός»), Νίκος Καρβούνης, Γιώργος Κοτζιούλας, Αργύρης Κουνάδης, Ανδρόνικος Κουρούκλης, Μενέλαος Λουντέμης, Σοφία Μαυροειδή – Παπαδάκη, Ευάγγελος Μαχαίρας, Γιάννης Μιχαλόπουλος («Ωρίων»), Ιάνης Ξενάκης, Αλέκος Ξένος, Κωστής Παλαμάς, Λευτέρης – Τριαντάφυλλος Παπάζογλου, Νίκος Παπαπερικλής, Στάθης Πρωταίος, Δημήτρης Ραβάνης – Ρεντής, Βασίλης Ρώτας, Χάρης Σακελλαρίου, Ακης Σμυρναίος («Αστραπόγιαννος»), Απόστολος Σπήλιος, Γεράσιμος Σταυρολέμης («Γρηγόρης»), Νίκος Τσάκωνας, Γιώργος Κ. Τσαπόγας, Δημήτριος Φίτσιος, Ναυσικά Φλέγγα – Παπαδάκη, Λάκης Χατζής (τα ονόματα από το βιβλίο «Πολεμάμε και τραγουδάμε»).

«Τα τραγούδια της Αντίστασης», έλεγε ο συνθέτης και πρωτοπόρος στο μεγάλο αγώνα Αλέκος Ξένος, «είτε όλοι εμείς οι επώνυμοι τα γράψαμε, είτε οι ανώνυμοι δημιουργοί, είχαμε την ίδια δεξαμενή έμπνευσης, γράψαμε για τον ίδιο σκοπό και τα τραγούδια ζωντάνευαν μόνο στο στόμα του αγωνιζόμενου λαού… Επομένως, τα τραγούδια τα έγραψε ο λαός και σ’ αυτόν ανήκουν…».
Ο Ζακυνθινός μουσικοσυνθέτης, μεταξύ άλλων, συνέθεσε και τον ύμνο της ΠΕΕΑ: «Απ’ τη στάχτη βγαίνεις ξανά | ίδια γεννιέται πάντα νέα | με τη σημαία της ΠΕΕΑ | με τα βλαστάρια τα γενναία»… | «Αίμα και δάκρυ πέφτει στη γης | πάντα διψάνε οι τύραννοι | με το σπαθί σου δίκαια οργής | τη λευτεριά μας θα σημάνει…».

«Τα τραγούδια αυτά (…) που φλογίζονταν από την άμεση συγκίνηση, δεν αξιοποιούσαν την Αντίσταση, έκαναν τα ίδια αντίσταση!

Δεν ήταν στίχοι και μουσική, ήταν όπλο και αγωνιστική πράξη!», σημείωνε η αξέχαστη ποιήτρια Σοφία Μαυροειδή – Παπαδάκη, η οποία, ύστερα από πρόταση της Ελλης Αλεξίου, έγραψε μέσα σε μια νύχτα τον πολυτραγουδισμένο Υμνο του ΕΛΑΣ, σε μουσική του Νίκου Τσάκωνα.
«Με τον ντουφέκι μου στον ώμο | σε πόλεις, κάμπους και βουνά | της λευτεριάς ανοίγω δρόμο | τον στρώνω βάγια και περνά.
Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα | το δίκιο και τη λευτεριά |, στ’ ακρόβουνο και στην κοιλάδα | πέτα, πολέμα με καρδιά.
Ενα τραγούδι είν’ η πνοή σου | καθώς στη μάχη ροβολάς |, κι αντιλαλούν απ’ τη φωνή σου | πλαγιές και κάμποι: ΕΛΑΣ – ΕΛΑΣ…».

Η ίδια έλεγε αργότερα: «…Σ’ εκείνη την έξαψη, που μ’ έκανε να συνθέσω εκείνο το τραγούδι μέσα σε μια νύχτα, έχω την εντύπωση πως πολύ είχε συντελέσει κι η γύρω πραγματικότητα. Ναι, το θυμούμαι καλά. Το σούρουπο της ίδιας μέρας περπατούσα στο περιβόλι μας, απορροφημένη στις σκέψεις μου για το θέμα του τραγουδιού, ενώ στους δρόμους αντιλαλούσαν οι πυροβολισμοί από τις συχνές συγκρούσεις, που γίνονταν τότε και στην Καλλιθέα. Κείνο τον τελευταίο χρόνο της Κατοχής, οιστρηλατημένη απ’ το πλησίασμα της Λευτεριάς, κάθε γειτονιά έδινε τη μάχη της. Κάτω λοιπόν απ’ αυτήν την υπόκρουση, σα να ‘παιρνα κι εγώ μέρος στο χορό, φώναξα, σαν παρόρμηση, σαν κραυγή, σαν εκείνο τον “αέρα” του ’40, το “Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα”. Ετσι περπατώντας, σε μια ξέφρενη ψυχική κατάσταση, έφτιαξα τα δύο τετράστιχα της επωδού. Κι όταν ήρθε η νύχτα κι έφερε κάποια γαλήνη, πήρα χαρτί και μολύβι και γράφοντας και σβήνοντας, τέλειωσα το ποίημα, που το ήξερα πια απέξω και το ‘λεγα και το ξανάλεγα σ’ ένα κάποιο ρυθμό… Οταν ακούω τους νέους να τραγουδούν τον Υμνο του ΕΛΑΣ, αισθάνομαι ότι δικαιώθηκε η ζωή μου…».

Aντάρτικα Κατοχής & απελευθέρωσης

Οι στίχοι 111 τραγουδιών: Άρθρα και γνώμες πνευματικών ανθρώπων:
Η μουσική δεκαεφτά τραγουδιών / ανθολόγηση: Φώντας Λάδης – Εκδόσεις Τετράδιο, 1975 (125 σελίδες, εξαιρετικά δυσεύρετο σήμερα).
Αντάρτικα τραγούδια (συλλογή). Ανθολόγος: Γαζής, Κώστας -εκδόσεις: Δαμιανός (αυτό υπάρχει σε περιορισμένη διαθεσιμότητα)

Όπως γράφει η Βούλα Δαμιανάκου στο βιβλίο «Τα Αντάρτικα Τραγούδια» [Εκδόσεις Τετράδιο, Αθήνα 6/1975]:
«Βασικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τρεις κατηγορίες (αντάρτικων) τραγουδιών.
Εκείνα που γινόντουσαν κυρίως πάνω σε παλιούς, κλέφτικους, είτε άλλους λαϊκούς σκοπούς, εκείνα που έφερναν μαζί τους οι παλιοί αγωνιστές, όσοι περίσσεψαν από τα Κούρνοβα και τις Καισαριανές, που αποτέλεσαν τα βασικά στελέχη του αγώνα, και εκείνα που έφτιαναν επώνυμοι ποιητές, μερικά και μ’ εντολή του αγώνα και κυκλοφορούσαν στο λαό μέσω των οργανώσεων.
Όλα αυτά τα τραγούδια έγιναν δεχτά και τραγουδήθηκαν μ’ ενθουσιασμό από τον αγωνιζόμενο λαό. Κι όσο φούντωνε το κίνημα τόσο παρουσιαζόντουσαν και νέα τραγούδια.(…)
Έξω όμως από τα ελληνικά τραγούδια, νέα και διασκευασμένα, έχουμε και ξένα τραγούδια, προπάντων ρούσικα, διασκευασμένα στα ελληνικά, είτε με στίχους ελληνικούς και σκοπούς ρούσικους.

Μερικά ήταν αξιόλογα, όπως το πένθιμο εμβατήριο «Επέσατε θύματα», το τραγούδι της Διεθνούς «Εμπρός της γης οι κολασμένοι», το «Παιδιά σηκωθείτε να βγούμε στους δρόμους”, το “Θύελλες, άνεμοι γύρω μας πνέουν» και άλλα.(…)
Η Σοβιετική Ένωση για τους έλληνες κομμουνιστές ήταν η χώρα του Λένιν και της σοσιαλιστικής Επανάστασης και για όλον τον ελληνικό λαό που ’χε ριχτεί σύσσωμος σε κείνον τον αγώνα, ήταν η μεγάλη αντιφασιστική δύναμη που σήκωνε το κύριο βάρος του αντιφασιστικού αγώνα.(…)
Θα ήταν λάθος να φανταστεί κανείς πως τα ρούσικα εκείνα τραγούδια –που τραγουδήθηκαν από τον λαό μας σαν τραγούδια της Αντίστασης– επιβλήθηκαν από τα πάνω με τίποτα εντολές, πιέσεις.
Καθόλου!
Κυκλοφορούσαν κι αυτά όπως άλλα, κι ενσωματώθηκαν σαν τραγούδια του Αγώνα και πολλά απ’ αυτά πολυτραγουδήθηκαν κι αγαπήθηκαν πολύ».

Χαρακτηριστικό της αισθητικής αξίας των ελληνικών αντιστασιακών τραγουδιών είναι, επίσης, το γεγονός πως ασχολήθηκε μαζί τους από νωρίς (1952-53) ακόμη και ο μεγάλος σοβιετικός συνθέτης Ντμίτρι Σοστακόβιτς.
Η πρώτη προσπάθεια συλλογής και καταγραφής των τραγουδιών της Αντίστασης πρέπει να συμβαίνει λίγο καιρό μετά την Απελευθέρωση, όταν κυκλοφορεί το βιβλίο «Τραγούδια της Αντίστασης»  [Αθήνα, 1946] σε επιμέλεια Μ. Δημητρίου και πρόλογο του Κώστα Βάρναλη, ενώ την ίδια εποχή οι συλλογικοί αγώνες περνάνε και στην ποίηση, με έξοχα, σε ορισμένες περιπτώσεις, αποτελέσματα.
Να, όπως στο «μαγιακοφσκικό» ποίημα του Τέου Σαλαπασίδη (1924-1983) «Σχέδιο για προσευχή», που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα» (τεύχος 38 τής 8/3/1946), υπό το ψευδώνυμο Νίκος Νικολαΐδης.
Σχέδιο για προσευχή Εικοσιτετράωρα αιώνων σκυφτός – Θεέ, στης πόρτας μου τα σιδερένια σκαλιά. Της αλήθειας σου το κρύο πάγωσε στα γένια σου και περιμένεις… Περίμενε, έχω δουλειά! Στρώνω με τον πυρετό μου ένα σχέδιο: «Κατάληψη εξουσίας» και χρειάζομαι τώρα διαβήτες, μπιστόλια, κι ανθρώπους. Να ’χουνε χέρια γερά, να δουλεύουν, να ιδρώνουν. Ζητάς να σε πιστέψω; Έλα! Έλα αύριο, χαράματα που θα πιάσουμε μάχη, έλα να γίνουμε φίλοι. Με χοντροπάπουτσα παρτιζάνος-στρατιώτης στην ίδια γραμμή πυρός. Έλα. Σε περιμένω στην είσοδο του εργοστασίου πάνω στ’ αυλάκια των χωραφιών στα καμένα χωριά της υπαίθρου στο καμένο χώμα των πόλεων.
Σε περιμένω στην αίθουσα αναμονής για την Επανάσταση, πρώτη θέση. Θα με βρεις τραγουδώντας καβάλα σ’ ένα βουνό ανθρακίτη σ’ ένα κύμα της θάλασσας στης Νορμανδίας το ψηλότερο κατάρτι σπήκερ στον πύργο του Άιφελ σε μακεδονήσια θημωνιά γλυκοφιλώντας ένα κορίτσι. Εκεί που δεν κοίταξες ποτέ – δίπλα σου, θα με βρεις υψώνοντας τη γροθιά σου κοιτώντας αντρίκεια, σφυρίζοντας «ένας σύντροφος καινούργιος».
Θα σε γνωρίσω. Να κρατάς Ριζοσπάστη, σύνθημα-παρασύνθημα: Χαρίλης-Θεσσαλονίκη. Θα ’χω στ’ αυτιά μου κόκκινους ήχους στα μάτια μου συνωμοτική γαλήνη. Θα φοράω αρβύλες μπαλωμένες με χιόνι, πλεγμένο αντάρτικο σκουφί στον αργαλειό της θύελλας με νήματα βροχής. Θα ’χω τ’ αμπέχωνο μ’ αγέρα κουμπωμένο – την άνεση τυλιγμένη στο λαιμό μου, ένα τρύπιο κασκόλ. Ζητάς να σε πιστέψω; Έλα! Στην ίδια διμοιρία θα σου δώσω στο δίπλα χαράκωμα μια θέση βολής. Αν θέλεις, έλα! Είναι στη γη μας καλύτερα.
Την επόμενη χρονιά (1947) πρέπει να συμβαίνει και η πρώτη ηχογράφηση αντιστασιακού τραγουδιού – που δεν έγινε βεβαίως στην Ελλάδα. Αναφερόμαστε στην μια πλευρά ενός δίσκου 78 στροφών που κυκλοφόρησε από την γαλλική Le Chant du Monde το 1947.
Εκεί ακουγόταν «Ο ύμνος του ΕΛΑΣ» (“Hymne de l’E.L.A.S.”) σε μουσική Νίκου Τσάκωνα και γαλλικούς στίχους Gil-Renaud (που προφανώς αποτελούσαν απόδοση των αυθεντικών στίχων της Σοφίας Μαυροειδή-Παπαδάκη).


Χαρακτηριστικό της αισθητικής αξίας των ελληνικών αντιστασιακών τραγουδιών είναι, επίσης, το γεγονός πως ασχολήθηκε μαζί τους από νωρίς (1952-53) ακόμη και ο μεγάλος σοβιετικός συνθέτης Ντμίτρι Σοστακόβιτς, καθώς ενορχήστρωσε για πιάνο-φωνή μια μελωδία του Αλέκου Ξένου (του «συνθέτη της Αντίστασης»), αλλά και τον «Ύμνο του ΕΛΑΣ». (Υπάρχει και έκδοση απ’ όσο το έψαξα, στην Le Chant du Monde – αν και δεν ξέρω αν πρόκειται για έκδοση παρτιτούρων ή ηχογράφηση).
Μία επόμενη έντυπη έκδοση, ήταν το βιβλίο του Τάκη Αδάμου (στέλεχος του ΚΚΕ τότε και ευρωβουλευτής του αργότερα) «Το Λαϊκό Τραγούδι της Αντίστασης» [ΠΛΕ – Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, Βουκουρέστι 1964].
Μετά την πτώση της δικτατορίας, όταν το αντάρτικο τραγούδι ξαναβγήκε με φόρα στην επικαιρότητα (ως νομιμοποιημένο πια), οι εκδόσεις υπήρξαν συνεχείς (βιβλίων, αλλά και δίσκων, όπως εκείνων των γνωστών του Πάνου Τζαβέλλα, του Θάνου Μικρούτσικου κά.)
Σημαντικό βιβλίο της εποχής αποτελεί αυτό που προαναφέραμε, «Τα Αντάρτικα Τραγούδια (της Κατοχής, της Απελευθέρωσης, του Εμφυλίου» [Τετράδιο, Αθήνα 6/1975], που ήταν έκδοση του περιοδικού-εφημερίδας «Τετράδιο» με υπεύθυνους τους Φώντα Λάδη και Δημήτρη Γκιώνη.
Την ίδια χρονιά, το 1975, κυκλοφορεί το βιβλίο «Τραγούδια της Εθνικής μας Αντίστασης» [Έκδοση Δημοκρατικής Κίνησης Νέων Παγκρατίου] με πρόλογο της Έλλης Αλεξίου, ενώ το 1977 επανεκδίδεται από τον Καστανιώτη το βιβλίο του Αδάμου «Το Λαϊκό Τραγούδι της Αντίστασης».
Πιο πρόσφατες εκδόσεις, που εντοπίζονται και πιο εύκολα, αφορούν στο βιβλίο της Μαρίας Δημητριάδου «Πολεμάμε και Τραγουδάμε» [Έκδοση: Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, Αθήνα 2002], όπως και η ανθολόγηση του Κ. Γαζή υπό τον τίτλο «Αντάρτικα Τραγούδια» [Δαμιανός].
Ανθολογημένα αντάρτικα συναντάμε και σε διάφορες άλλες εκδόσεις, κάπως ειδικότερου περιεχομένου.
Ας πούμε στο βιβλίο «Ο Άρης Κάνει Πόλεμο / Έτσι τραγούδησαν τον πρωτοκαπετάνιο» [Βιβλιοθήκη Εθνικής Αντίστασης/ Δομνίστα Ευρυτανίας – Μεσούντα Άρτας, 1998] κ.λπ.
Δύο αντάρτικα στιχουργήματα για τη συνέχεια («Των γερμανοτσολιάδων», «Της Μαύρης Αγοράς») κι ένα τραγούδι για το τέλος, που έγινε διάσημο λίγο μετά την Απελευθέρωση και θα το ακούσουμε από τον Πάνο Τζαβέλλα.
Πρόκειται για το «Τίνος είναι βρε γυναίκα τα παιδιά», που από μουσικής πλευράς στηριζόταν στο “Dear old sunny South by the sea” (1928) του θρύλου της country Jimmie Rodgers (αν και υπάρχει και το πιο παλιό παραδοσιακό “She’ll be coming ’round the mountain”) ή σε κάποιο άλλο «ίδιο» μεταγενέστερο, που έφτασε μ’ έναν τρόπο στ’ αυτιά τού ανώνυμου στιχουργού…

Αντάρτικα Τραγούδια – Λίστα με 38 βίντεο


ΕΣΣΔ

Εδώ το «εμπρός-εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα»


Γιουγκοσλαβία

Το “Uz Maršala Tita” είναι ένα πατριωτικό τραγούδι της Γιουγκοσλαβίας, σε στίχους Βλαντιμίρ Ναζόρ και μουσική Oskar Danon.
Γράφηκε τα πρώτα χρόνια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν το καθεστώς (κράτος εν κράτει σε κάποιες περιοχές) των Ustaše (Ουστάσι) και ορισμένων Βόσνιων φασιστών συνεργατών των Γερμανών δηλητηρίαζε το λαό με ρατσιστικές θεωρίες περί προέλευσης Σλάβων και «αρίας φυλής»
Δείτε και εδώ (συνειρμικά) το άκρως επίκαιρο Uz Marsala Tita – από την ταινία που σπάει κόκαλα Lepa sela lepo gore


Το διαχρονικό -έκλεισε πια τα 150 χρόνια ποίημα ένα από τα πιο διάσημα του κουβανού συγγραφέα και πολιτικού José Martí «φροντίζω ένα λευκό τριαντάφυλλο» είναι αφιερωμένο στην αξία της συντροφικότητας και εμφανίζεται στο βιβλίο του Versos sencillos (απλοί στίχοι) που δείχνει ωστόσο πολύπλοκα συναισθήματα. Γράφτηκε γύρω στο 1875 (φέρει αριθμό XXXIX, στην έκδοση του 1891 ενώ ζούσε στη Νέα Υόρκη).

Cultivo una rosa blanca
en junio como en enero
para el amigo sincero
que me da su mano franca.
Y para el cruel que me arranca
el corazón con que vivo,
cardo ni ortiga cultivo;
cultivo la rosa blanca.
Φροντίζω ένα λευκό τριαντάφυλλο
απ’ τον Ιούνη ως τον Γενάρη
για τον ειλικρινή φίλο
που μου δίνει με ζέση το χέρι του.
Και στον σκληρόκαρδο που μου σκίζει
την καρδιά που μ’ αυτήν ανασαίνω
με γαϊδουράγκαθα ή τσουκνίδες
Φροντίζω το λευκό τριαντάφυλλο.

Είναι ένα ποίημα που ασχολείται με την αξία της φιλίας, της συντροφικότητας, αναφερόμενο και σ’ αυτούς που «σκίζουν την καρδιά σου», δηλαδή του ύπουλους καλλιεργεί επίσης ένα λευκό τριαντάφυλλο.
Το ποίημα, με αυτήν την έννοια, αντικατοπτρίζει επίσης τη σημασία του να μην καλλιεργούμε μνησικακία για όσους (cardo ni ortiga – γαϊδουράγκαθα και τσουκνίδες) μας προδίδουν.
Το ποίημα αποτελείται από δύο μόνο στροφές τέσσερις στίχους η κάθε μια και είναι γραμμένο σε redondilla (κάτω των οκτώ συλλαβών ο στίχος) με την αρμονία  a-b-b-a + c-d-d-c

Καλό είναι να μην εκληφθούν τα παραπάνω σαν υπαναχώρηση από τον αγώνα για μια καλύτερη ζωή, γιατί ο Κουβανός ποιητής και συγγραφέας, εθνικός ήρωας και σύμβολο του αγώνα για την ανεξαρτησία της πατρίδας του José Martí κάθε άλλο παρά ρίψασπις, ήταν και το απέδειξε με τον βίο του:
Γεννημένος στην Αβάνα το 1853, αν και διάσημος, σε Ισπανία, Λατινική Αμερική και ΗΠΑ αγωνίστηκε για την ανεξαρτησία της πατρίδας του στο πεδίο της μάχης, στη διάρκεια του 2ου αγώνα υπέρ της ανεξαρτησίας, ενάντια στους Ισπανούς και λίγο αργότερα έδωσε τη ζωή του σε ηλικία μόνο 42 χρόνων κατά τη διάρκεια της μάχης του Dos Riosστις 19 Μαΐου 1895.
Το πολιτικό του έργο ήταν το κλειδί στη διαδικασία ανεξαρτησίας της Κούβας. Υπήρξε υποστηρικτής του πολέμου της ανεξαρτησίας και ιδρυτής του Κουβανικού Επαναστατικού Κόμματος.

Είναι επίσης συγγραφέας ενός εξαιρετικού λογοτεχνικού έργου, εγγεγραμμένου, μαζί με προσωπικότητες όπως ο Ρούμπιν Νταρίο ή ο Αμάντο Νέρβο, στο ισπανικό αμερικανικό μοντερνιστικό κίνημα.
Μεταξύ των έργων του, ξεχωρίζουν τα Ismaelillo (1882), Versos sencillos (1891), Versos libre (εκδόθηκαν postthumous το 1913) και Flores del destierro (εκδόθηκαν το 1933) και τα δοκίμια Nuestra América (Η Αμερική μας -1891).

Ιταλία Bella Ciao

Bella Ciao (σοβιετική έκδοση)

“¡Ay Carmela!”

Cuba que linda es Cuba quien la defiende la quiere más

Cuba que linda es Cuba

  Oye,tu que dices que tu patria no es tan linda
Oye, tu que dices que lo tuyo no es tan bello
yo te invito a que busques por el mundo,
otro cielo tan azul como tu cielo.
Una luna tan brillante como aquella,
que se infiltra en la dulzura de la caña

Un Fidel que vibra en la montaña.
Un rubí cinco franjas y una estrella  
Cuba que linda es cuba
quien la defiende la quiere más  
Quien te defiende mi cuba bella
ahora sin yanquis te quiero más  
Cuba que linda es cuba
quien la defiende la quiere más  
Qué linda es cuba!  
Ahora el quajio vive contento, vive feliz en comunidad
Cuba que linda es cuba
quien la defiende la quiere más  
Qué linda es cuba!
Cuba que linda es cuba
ahora sin yanquis te quiero más
Qué linda es cuba!  
Un fidel que vibra en la montaña
un rubí, cinco franjas y una estrella
Η Κούβα τι όμορφη που είσαι Κούβα  
Γεια, Ει …εσύ που λες ότι η πατρίδα σου δεν είναι τόσο όμορφη
Ει …εσύ που λες ότι η δική σου δεν είναι τόσο όμορφη
Στο ζητάω, να ψάξεις στον κόσμο όλο,
έναν ουρανό τόσο γαλάζιο όσο και ο ουρανός σου.
Ένα φεγγάρι τόσο φωτεινό όσο αυτό,
που διαχέεται στη γλύκα του του ζαχαροκάλαμου
Έναν Fidel που ταρακουνάει τα βουνά.
Ένα ρουμπίνι πέντε ρίγες και ένα αστέρι
(ΣΣ |> αναφορά στη σημαία του νησιού της επανάστασης)
Κούβα τι όμορφη είναι η Κούβα
όποιος σε υπερασπίζεται σε αγαπά περισσότερο
Όποιος σε υπερασπίζεται όμορφη Κούβα μου
τώρα πια χωρίς Yankees σ ‘αγαπώ περισσότερο
(ρεφρέν)
Κούβα τι όμορφη είναι η Κούβα
όποιος σε υπερασπίζεται σε αγαπά περισσότερο

Πόσο όμορφη είναι η Κούβα!  
Με τους quajio (ΣΣ |> εργάτες γης) δικαιωμένους και ευτυχείς στην κολεκτίβα  
Κούβα τι όμορφη είναι η Κούβα
όποιος σε υπερασπίζεται σε αγαπά περισσότερο
Πόσο όμορφη είναι η Κούβα!
Όποιος σε υπερασπίζεται όμορφη Κούβα μου
τώρα πια χωρίς Yankees σ ‘αγαπώ περισσότερο  

(ρεφρέν)  

ΣΣ |> 26-Ιαν-1959 |> Ο Eduardo Saborit συνθέτει το αθάνατο Cuba, qué linda es Cuba.

Estudio-Trabajo-Fusil-Μελέτη-Δουλειά-Ντουφέκι

(…)
dame tu mano, trabajador.
Unidos todos, codo con codo.
ya dirigimos nuestra nación!
No importa el sacrificio
para el trabajador,
mientras más nos agredan
más será nuestro ardor. Coro:
Estudio… Trabajo… Fusil…
Nuestras armas en la lucha por la paz.
Venceremos…Venceremos…Venceremos…
Unidad…Unidad…Unidad. Primero de Mayo, Día del Trabajo.
Fiesta del mundo trabajador.
Unidos todos, codo con codo.
Será más fuerte nuestra razón!
La lucha nos enseña
la táctica mejor.
Unidos venceremos
a cualquier agresor. Coro:
Estudio… Trabajo… Fusil…
Nuestras armas en la lucha por la paz.
Venceremos…Venceremos…Venceremos…
Unidad…Unidad…Unidad.  
Δώσ΄ μου εργάτη το χέρι
Όλοι μαζί, δίπλα-δίπλα
τρέχουμε για την πατρίδα
Δεν έχει σημασία το κόστος κι η θυσία για τον εργαζόμενο,
όσο περισσότερο μας επιτίθενται
τόσο μεγαλύτερο θα είναι το πάθος μας.  

Χορωδία:
Μελέτη … Δουλειά … Ντουφέκι…
Τα όπλα μας στον αγώνα για την ειρήνη.
Θα νικήσουμε … Θα νικήσουμε… Θα νικήσουμε…

Ενότητα … Ενότητα … Ενότητα.  
Πρωτομαγιά η μέρα της εργατικής τάξης
Γιορτή του κόσμου της δουλειάς.
Όλοι μαζί, πλάι-πλάι.
Το δίκιο μας θ΄ακουστεί πιο δυνατά!
Ο αγώνας μας διδάσκει
πως αυτή είναι η καλύτερη τακτική.
Ενωμένοι θα νικήσουμε οποιονδήποτε μας επιβουλεύεται.   Χορωδία | ρεφρέν
Μελέτη … Δουλειά … Ντουφέκι…
Τα όπλα μας στον αγώνα για την ειρήνη.
Θα νικήσουμε … Θα νικήσουμε…
Θα νικήσουμε…
Ενότητα … Ενότητα … Ενότητα.

Τέλος μια αναφορά στο Βατερλό του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην Playa Girón και υπόκλιση στη Μεγάλη Επαναστάτρια της Κούβας Vilma Espín Guillois με το «Girón la victoria», το τραγούδι που μας ξυπνούσε σαν μπριγαδίστες -ξεκινώντας από τα τέλη της 10ετία του 60 και μέχρι πολύ πρόσφατα

2020

Χτες, με τη «Διεθνή», τραγούδι που ενώνει τους εργάτες όλου του κόσμου, και υψωμένες γροθιές από τους συμμετέχοντες ολοκληρώθηκε η συμβολική εκδήλωση του ΠΑΜΕ για την Εργατική Πρωτομαγιά στο Σύνταγμα.

Ετικέτες: ,

Δείτε ακόμα...