Με μεγάλη συμμετοχή, που έφτασε σε πάνω από 13 εκατομμύρια ψηφοφόρους ή 80% όσων είχαν δικαίωμα ψήφου, έγινε την Κυριακή στη Χιλή το δημοψήφισμα για την πρόταση νέου αστικού Συντάγματος, σε αντικατάσταση του προηγούμενου που κατά βάση προέρχεται από το Σύνταγμα της περιόδου της δικτατορίας Αουγκούστο Πινοσέτ (1973-1990). Με ποσοστό 62% επικράτησε το λεγόμενο rechazo (απόρριψη) της πρότασης έναντι 38% που πήρε η έγκριση (apruebo). To αποτέλεσμα αυτό, που διαφαινόταν τις τελευταίες μέρες, δημιούργησε απογοήτευση σε σοσιαλδημοκρατικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις του κυβερνητικού συνασπισμού του Προέδρου Γκαμπριέλ Μπόριτς.
Μετά τη νίκη του rechazo ο Πρόεδρος της χώρας κάλεσε τις πολιτικές δυνάμεις σε συνάντηση, για να δοθεί συνέχεια στη διαδικασία της συγκρότησης νέας διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος.
Σε διάγγελμά του ο Μπόριτς σημείωσε: «Υπόσχομαι ότι θα κάνω τα πάντα από την πλευρά μου για να οικοδομήσουμε, μαζί με το Κογκρέσο και την κοινωνία των πολιτών, μια νέα συντακτική διαδρομή που θα παραδώσει ένα νέο κείμενο, το όποιο συλλέγοντας τα διδάγματα από τη διαδικασία, θα καταφέρει να τα ερμηνεύσει για μια ευρεία πλειοψηφία πολιτών» και πρόσθεσε: «Η δημοκρατία της Χιλής βγαίνει πιο εύρωστη, ο κόσμος δεν ήταν ικανοποιημένος με την πρόταση της Συνταγματικής Συνέλευσης και αποφάσισε να την απορρίψει ξεκάθαρα ζητώντας από τους θεσμούς να εργαστούν με περισσότερο διάλογο, δέσμευση, σεβασμό και στοργή μέχρι να φτάσουμε σε μια πρόταση που μας ικανοποιεί όλους».
Παράλληλα με τη συνέχιση των αυταπατών περί ενός «πιο ανθρώπινου καπιταλισμού» μέσω του νέου Συντάγματος, ενισχύεται και το ιδεολόγημα της «εθνικής και ταξικής συναίνεσης». Επίσης, την ίδια ώρα που ο σοσιαλδημοκράτης Πρόεδρος καλεί σε συναίνεση ή αναγνωρίζει «αδικίες και ανισότητες, αύξηση του κόστους ζωής, έλλειμμα στη λαϊκή στέγη», αποφεύγει να τοποθετηθεί σε αιτήματα όπως για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατούμενων των διαδηλώσεων του 2019 και χαρακτηρίζει «βία στον νότο» τις κινητοποιήσεις των ιθαγενών Μαπούτσε, που δέχονται την καταστολή των ενόπλων δυνάμεων της Χιλής.
Σε ό,τι αφορά την απόρριψη της συγκεκριμένης πρότασης του νέου Συντάγματος, αναλυτές την αποδίδουν στο ότι ο Πρόεδρος και υπουργοί πολύ ενεργά τοποθετήθηκαν υπέρ της έγκρισης (μάλιστα προβλέπουν και αλλαγές στην κυβέρνηση), ότι δεν έγιναν αποδεκτές προτάσεις για πολυεθνικό κράτος και τη δυνατότητα παράλληλου συστήματος δικαιοσύνης στους ιθαγενείς (αποτελούν το 19% του πληθυσμού), για ζητήματα αναγνώρισης ίσων δικαιωμάτων ανάμεσα στα φύλα, στους ανθρώπους κάθε σεξουαλικού προσανατολισμού και αυτοπροσδιορισμού ταυτότητας, στο δικαίωμα στις αμβλώσεις. Επίσης σημειώνεται ότι ένα μέρος και των συντηρητικών δυνάμεων, ενώ έβγαινε ανοιχτά κατά της συγκεκριμένης πρότασης, εξέφρασε τη διάθεσή του να συμμετάσχει σε μια νέα αναθεώρηση Συντάγματος.
