Εντείνονται τα παζάρια για την ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία, με επίδικο τη μοιρασιά της λείας, τα οποία απέχουν από την επίτευξη μιας «συμβιβαστικής εκδοχής». Την ίδια ώρα, οι αντιθέσεις μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα βγαίνουν στον «αφρό» σε κάθε φάση των διαπραγματεύσεων, ενώ κλιμακώνονται οι πολεμικοί τόνοι ανάμεσα στα αντίπαλα στρατόπεδα, οι «υβριδικές» επιθέσεις και γενικά η προετοιμασία για έναν γενικευμένο πόλεμο.
Χθες, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, δέχθηκε στο Κρεμλίνο τον ειδικό απεσταλμένο του προέδρου των ΗΠΑ, Στίβεν Γουίτκοφ και τον επιχειρηματία Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρό του Τραμπ.
Ο βοηθός του Ρώσου προέδρου, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε ότι συζητήθηκε η ουσία των προτάσεων που περιέχονται σε τέσσερα έγγραφα του αμερικανικού «ειρηνευτικού» σχεδίου. Ερωτηθείς για την αμερικανική πρόταση, είπε ότι το Κρεμλίνο «συμφώνησε με ορισμένα σημεία, αλλά σε ορισμένα πράγματα ασκήσαμε κριτική». Πρόσθεσε: «Δεν έχουμε καταλήξει ακόμη σε μια συμβιβαστική εκδοχή. Μας περιμένει πολλή δουλειά».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, έκανε λόγο για «κάποια πρόοδο», αλλά δήλωσε ότι το κύριο σημείο διαφωνίας είναι το 20% του εδάφους του Ντονέτσκ που παραμένει υπό τον έλεγχο του Κιέβου. Για το Εδαφικό, ο Ουσάκοφ ανέφερε πως δεν έχει εξευρεθεί «καμιά λύση», αλλά «ορισμένες αμερικανικές προτάσεις θα μπορούσαν να συζητηθούν».
Μετά τη συνάντησή τους με τη ρωσική ηγεσία στη Μόσχα, οι Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ εκτιμάται πως πιθανόν να συναντηθούν σήμερα στην Ευρώπη με ουκρανική αντιπροσωπεία.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι αναμένει να ενημερωθεί για τις συνομιλίες των ΗΠΑ με τη Ρωσία. Μιλώντας πριν από τη συνάντηση στη Ρωσία, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι υπάρχει η ευκαιρία να τερματιστεί ο πόλεμος «τώρα περισσότερο από ποτέ», αλλά ότι ορισμένα στοιχεία των προτάσεων πρέπει ακόμη να επεξεργαστούν. Εμφανίστηκε στο ίδιο μήκος κύματος με τους Ευρωπαίους που λένε ότι το Κίεβο πρέπει να συμμετάσχει στις συνομιλίες και να συμφωνηθούν σαφείς «εγγυήσεις ασφαλείας», όπως η ένταξη στο ΝΑΤΟ – μια πρόταση η οποία αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για την Ρωσία και στην παρούσα φάση έχει αποκλειστεί και από τον Τραμπ.
Πούτιν: Αν η Ευρώπη θέλει πόλεμο, η Ρωσία είναι έτοιμη
Λίγο πριν τη συνάντηση ο Βλ. Πούτιν στοχοποίησε τους Ευρωπαίους του ΝΑΤΟ, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι αν θέλουν πόλεμο, η Ρωσία είναι έτοιμη και τώρα να πολεμήσει.
Κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι «εμποδίζουν την αμερικανική κυβέρνηση να πετύχει ειρήνη μέσω των συνομιλιών». Είπε πως οι ευρωπαϊκές δυνάμεις προβάλλουν απαιτήσεις για μια πιθανή «ειρηνευτική» συμφωνία για την Ουκρανία, τις οποίες η Μόσχα θεωρεί απολύτως απαράδεκτες.
Ο Ρώσος Πρόεδρος πρόσθεσε ότι θα λάβει μέτρα κατά των τάνκερ των χωρών που βοηθούν την Ουκρανία.
Χαρακτήρισε δε ως «πειρατεία» τις πρόσφατες επιθέσεις κοντά στην Τουρκία σε δεξαμενόπλοια που φέρονται να ανήκουν στον ρωσικό «σκιώδη στόλο» και δήλωσε ότι η Ρωσία θα εντείνει τις επιθέσεις σε ουκρανικές εγκαταστάσεις και πλοία.
Χθες, ένα δεξαμενόπλοιο με σημαία Ρωσίας, το οποίο έπλεε από τη Ρωσία στη Γεωργία φορτωμένο με ηλιέλαιο, ανέφερε πως δέχθηκε επίθεση στα ανοικτά των τουρκικών ακτών, αλλά τα 13 μέλη του πληρώματός του είναι σώα, όπως ανακοίνωσαν η Διεύθυνση Ναυτιλιακών Υποθέσεων, η ναυτιλιακή αρχή της Τουρκίας και η ναυτιλιακή εταιρεία «Tribeca».
Το Κίεβο δήλωσε ότι δεν έχει καμία σχέση με αυτό το περιστατικό.
Ρωσικές μυστικές υπηρεσίες: Η Γαλλία θέλει να μπει στον πόλεμο
Στο μεταξύ, σε χθεσινή ανακοίνωσή της η Υπηρεσία Εξωτερικών Πληροφοριών της Ρωσίας (SVR) επικαλέστηκε πληροφορίες ότι το Παρίσι συνεχίζει να αναζητά τρόπους, προκειμένου να συμμετάσχει άμεσα στον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Η Γαλλία είναι πρόθυμη να στείλει στρατό στην Ουκρανία», σημειώνουν οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, προειδοποιώντας το Παρίσι ότι δεν πρέπει να τρέφει αυταπάτες πως «θα αποφύγει την ευθύνη για συμμετοχή των στρατευμάτων του στη σύγκρουση».
Η SVR παραπέμπει σε διάταγμα της γαλλικής κυβέρνησης που επιτρέπει, όπως αναφέρεται, «τη χρήση ιδιωτικών στρατιωτικών εταιρειών για την παροχή βοήθειας σε “τρίτο κράτος που βρίσκεται αντιμέτωπο με ένοπλη σύγκρουση”».
Όπως αναφέρει, «οι κινητές ομάδες αεράμυνας και ο περιορισμένος αριθμός “F-16 Fighting Falcon” που διαθέτει η Ουκρανία δεν είναι σε θέση να αναχαιτίσουν ρωσικούς αεροπορικούς στόχους. Η εκμάθηση του χειρισμού μαχητικών “Mirage” και άλλων μηχανημάτων απαιτεί πολύ χρόνο και υψηλό επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης».
«Γι’ αυτόν τον λόγο, το Κίεβο θα χρειαστεί ξένες ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες εξοπλισμένες με σύγχρονα δυτικά, κυρίως γαλλικά, όπλα», συμπληρώνει.
«Η παρουσία γαλλικών ιδιωτικών στρατιωτικών εταιρειών στην Ουκρανία (…) θα θεωρηθεί ως άμεση εμπλοκή της Γαλλίας σε εχθροπραξίες κατά της Ρωσίας» και οι «γαλλικές ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες θα γίνουν νόμιμος στόχος υψηλής προτεραιότητας», προειδοποιεί η SVR.
Από την πλευρά της, η φινλανδική κυβέρνηση δεν είναι έτοιμη να παράσχει στην Ουκρανία «εγγυήσεις ασφαλείας», αλλά μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία μηχανισμών ασφαλείας για το Κίεβο, δήλωσε ο Φινλανδός πρωθυπουργός Π. Όρπο.
«Οι εγγυήσεις ασφαλείας είναι ένα αρκετά σοβαρό ζήτημα» και σύμφωνα με τον ίδιο, η Φινλανδία «συνεχίζει να εργάζεται για τη διευθέτηση μέτρων ασφαλείας, αλλά αυτό είναι κάτι διαφορετικό από τις εγγυήσεις». Τέτοιοι μηχανισμοί, πρόσθεσε, μπορούν να παρασχεθούν μόνο από «μεγαλύτερες χώρες» και τόνισε την «ανάγκη συμμετοχής των ΗΠΑ» στην εφαρμογή τους.
Οι Ευρωπαίοι «ανησυχούν» για τις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ – Ρωσίας
Οι αντιθέσεις μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα -κυρίως μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ– βγαίνουν απροκάλυπτα στη φόρα και όπως σημειώνει δημοσίευμα της «Wall Street Journal», που επικαλείται Ευρωπαίους διπλωμάτες και εκπροσώπους «δεξαμενών σκέψης», οι «ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία προκαλούν έντονες αμφιβολίες σε πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες για το εάν οι προτεραιότητες της Ουάσιγκτον εξακολουθούν να ευθυγραμμίζονται με εκείνες της Ευρώπης».
Υπάρχει η εντύπωση ότι η κυβέρνηση Τραμπ «ενδιαφέρεται περισσότερο για τη βελτίωση των σχέσεων και της οικονομικής συνεργασίας με τη Ρωσία παρά για την υπεράσπιση του ΝΑΤΟ».
Το σχέδιο των ΗΠΑ «αντιμετωπίζει τη Ρωσία ως σαφή νικήτρια και την Ουκρανία ως ηττημένη, αναγκάζοντας το Κίεβο να εγκαταλείψει στρατηγικά εδάφη που δεν έχει χάσει ακόμη και να συρρικνώσει τον στρατό της».
Επιπλέον, «οι ΗΠΑ παρουσιάζονται μεσολαβητής μεταξύ της Ρωσίας και του NATO, υποδηλώνοντας ότι η Αμερική δεν θεωρεί πλέον τον εαυτό της μέλος της Συμμαχίας».
«Αν δεν ήταν οι Ευρωπαίοι», ανέφερε Γάλλος αξιωματούχος, «ο Πούτιν και ο Τραμπ θα είχαν καταλήξει σε συμφωνία προ πολλού. Η Ευρώπη βρίσκεται μόνη, επειδή οι Αμερικανοί αποσυνδέονται από την περιοχή, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να βασίζεται περισσότερο στον εαυτό της».
Υπενθυμίζεται εξάλλου ότι δηλώσεις ενδεικτικές των αντικρουόμενων συμφερόντων μεταξύ ΕΕ – ΗΠΑ έκανε προχθές και η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Κ. Κάλας, μια μέρα μετά τις διαπραγματεύσεις Ουκρανίας – ΗΠΑ στη Φλόριντα και μια μέρα πριν τις διαπραγματεύσεις Πούτιν – Γουίτκοφ στη Μόσχα.
Εξέφρασε έντονη ανησυχία ότι «οι προσπάθειες των ΗΠΑ να ωθήσουν την Ουκρανία σε ένα άνισο ειρηνευτικό σχέδιο θα ενθάρρυναν μόνο την πολεμοχαρή στάση της Ρωσίας».
«Φοβάμαι ότι όλη η πίεση θα ασκηθεί στην πιο αδύναμη πλευρά, επειδή αυτός είναι ο ευκολότερος τρόπος να σταματήσει αυτός ο πόλεμος, όταν η Ουκρανία παραδοθεί», είπε, εκτιμώντας ότι οι διαπραγματεύσεις στη Μόσχα θα μπορούσαν να είναι «καθοριστικές», δηλαδή να φέρουν την ΕΕ και τα ευρωπαϊκά κράτη προ τετελεσμένου.
Οι Ρώσοι «βλέπουν ότι ασκείται μεγάλη πίεση στο θύμα, αλλά δεν απαιτούνται πραγματικές θυσίες από την πλευρά τους. Είναι σαφές ότι θέλουν να διαπραγματευτούν με όσους τους προσφέρουν κάτι επιπλέον από αυτό που ήδη έχουν. Αυτό είναι σαφώς προς το συμφέρον τους, αλλά δεν πρέπει να είναι και προς το δικό μας», επισήμανε η Κάλας.
Σε ένα τέτοιο κλίμα προωθούνται και οι πολεμικές προετοιμασίες στην Ευρώπη, με την Ουκρανία να θεωρείται «προκεχωρημένο φυλάκιο» στη γεωπολιτική σύγκρουση με τη Ρωσία.
Ολλανδία και Ουκρανία υπέγραψαν προχθές συμφωνία για κοινή παραγωγή drones, με τον Ολλανδό υπουργό Άμυνας, Ρ. Μπρέκελμανς, να τονίζει ότι «αυτή η συνεργασία όχι μόνο αυξάνει την παραγωγική μας ικανότητα, αλλά επίσης ενισχύει την κοινή μας ασφάλεια, ανθεκτικότητα και καινοτομία».
Τη Δευτέρα εξάλλου, Γερμανία και Πολωνία υπέγραψαν διευρυμένη, κοινή δήλωση συνεργασίας για την άμυνα και την ασφάλεια, κατά την επίσκεψη του Πολωνού πρωθυπουργού Ντ. Τουσκ στο Βερολίνο και τη συνάντησή του με τον Γερμανό καγκελάριο Φρ. Μερτς.
Συμφωνία στην ΕΕ για τερματισμό των εισαγωγών αερίου από τη Ρωσία, αντιθέσεις για την παροχή δανείου στην Ουκρανία
Mετά από νέα παζάρια, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε να τερματίσει όλες τις εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία στα τέλη του 2027. Η σχετική συμφωνία κλείστηκε στις Βρυξέλλες μεταξύ αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των 27 κρατών-μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Βάσει του σχεδίου, για βραχυπρόθεσμες συμβάσεις που υπογράφτηκαν πριν από τις 17 Ιούνη 2025, η απαγόρευση θα ισχύσει από τις 25 Απρίλη 2026 για το υγροποιημένο φυσικό αέριο και από τις 17 Ιούνη 2026 για το αέριο που μεταφέρεται μέσω αγωγών. Για μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας LNG, η απαγόρευση θα τεθεί σε ισχύ την 1η Γενάρη 2027, όπως προβλέπει η 19η δέσμη ευρωπαϊκών κυρώσεων στη Ρωσία. Για τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις εισαγωγής αερίου που μεταφέρεται μέσω αγωγών, οι εισαγωγές θα απαγορευθούν από τις 30 Σεπτέμβρη 2027, με προϋπόθεση την εκπλήρωση των στόχων για τα αποθέματα αερίου, και το αργότερο ως την 1η Νοέμβρη 2027.
Ως τον Οκτώβρη, από τη Ρωσία προερχόταν περίπου του 12% των εισαγωγών αερίου στην ΕΕ. Τα κράτη-μέλη εισήγαγαν περί το 45% του αερίου που κατανάλωναν πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φλεβάρη του 2022. Η Ουγγαρία, η Γαλλία και το Βέλγιο συγκαταλέγονται στα κράτη-μέλη που εξακολουθούν να εισάγουν ρωσικό φυσικό αέριο.
Στο μεταξύ, το πρακτορείο ειδήσεων «Ρόιτερς» μετέδωσε χθες πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει επίσημη πρόταση εντός της εβδομάδας για τη χρήση ρωσικών δεσμευμένων πόρων ώστε να χρηματοδοτηθεί με δάνειο η Ουκρανία. Εκτός από τα ρωσικά δεσμευμένα κεφάλαια, πιθανόν να υπάρξει κοινός δανεισμός της ΕΕ από τις διεθνείς χρηματαγορές ή συνδυασμός των δυο επιλογών.
Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν τον Οκτώβριο να καλύψουν τις «πιεστικές οικονομικές ανάγκες» της Ουκρανίας την προσεχή διετία, αλλά χωρίς να εγκρίνουν σχέδιο για τη χρήση των 140 δισ. ευρώ ρωσικών δεσμευμένων πόρων στην Ευρώπη προκειμένου να χορηγηθεί αντίστοιχο δάνειο στο Κίεβο, ιδίως λόγω ανησυχιών για τους νομικούς κινδύνους που ήγειρε το Βέλγιο. Με βάση την πρόταση της Κομισιόν, η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο αν η Ρωσία της προσφέρει επανορθώσεις για τις ζημιές εξαιτίας του πολέμου.
Πάντως, δημοσίευμα των «Financial Times» αναφέρει πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αρνήθηκε να υποστηρίξει και να παράσχει εγγυήσεις για το σχέδιο της Κομισιόν να χρησιμοποιήσει τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την παροχή δανείου στην Ουκρανία.
Το Κίεβο βρίσκεται σε δύσκολη θέση και προβλέπεται ότι θα ξεμείνει από χρήματα τους πρώτους μήνες του 2026. Τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται δεσμευμένα στο αποθετήριο Εuroclear στο Βέλγιο, το οποίο έχει ήδη απορρίψει την πρόταση της Κομισιόν.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπ. ντε Βέβερ επισήμανε ότι εκτός από τους νομικούς και οικονομικούς κινδύνους από αντίποινα της Ρωσίας, «η βιαστική προώθηση του προτεινόμενου σχεδίου δανείου για τις αποζημιώσεις θα είχε ως παράπλευρη συνέπεια ότι εμείς, ως ΕΕ, ουσιαστικά εμποδίζουμε την επίτευξη μιας ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας».
Ο δε Βέλγος ΥΠΕΞ, Μ. Πρεβό, σε συνέντευξή του στο RTL δήλωσε ότι «εάν η Ρωσία μας πάει στο δικαστήριο, θα έχει κάθε πιθανότητα να κερδίσει και δεν θα μπορέσουμε να αποπληρώσουμε αυτά τα 200 δισ. ευρώ, που αντιπροσωπεύουν το ισοδύναμο του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού ενός έτους. Αυτό θα σήμαινε πτώχευση του Βελγίου».
Η Ρωσία ανακοίνωσε την κατάληψη του Ποκρόφσκ
Την Τρίτη, το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι ρωσικά στρατεύματα κατέλαβαν τη στρατηγικά σημαντική πόλη του Ποκρόφσκ, την οποία προσπαθούσαν να καταλάβουν εδώ και πάνω από ένα χρόνο.
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, χαιρέτισε την κατάληψη της πόλης, εκτιμώντας ότι θα βοηθήσει τη Μόσχα να επιτύχει τους πολεμικούς της στόχους. Η κατάληψη του Ποκρόφσκ «θα προσφέρει λύσεις καθώς προχωρούμε με την αποστολή που θέσαμε αρχικά κατά την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», τόνισε.
Ο ουκρανικός στρατός αμφισβήτησε τις ρωσικές ανακοινώσεις, υποστηρίζοντας ότι εξακολουθεί να ελέγχει το βόρειο τμήμα της πόλης.
Εάν επιβεβαιωθεί αυτή η εξέλιξη, θα προσφέρει στα ρωσικά στρατεύματα μια βάση για να προελάσουν βόρεια, προς τις δύο μόνες πόλεις του Ντονέτσκ που εξακολουθούν να ελέγχονται από την Ουκρανία, το Κραματόρσκ και το Σλοβιάνσκ. Παράλληλα θα είναι πιο ευάλωτη στις ρωσικές δυνάμεις η περιφέρεια Ντνιπροπετρόφσκ.
