Την προτεραιότητα που δίνει η Ουάσιγκτον στην επέκταση των στρατιωτικών και άλλων συνεργασιών της στον Ινδο-Ειρηνικό επιβεβαιώνει και η τελευταία περιοδεία του επικεφαλής του Πενταγώνου για την απερχόμενη κυβέρνηση των Δημοκρατικών, Λόιντ Οστιν, ενώ ετοιμάζεται να παραλάβει τη σκυτάλη η κυβέρνηση Τραμπ, εστιάζοντας την προσοχή της όλο και πιο στοχευμένα στην αντιμετώπιση της Κίνας.
Με ένα πλούσιο πρόγραμμα συναντήσεων σε Ιαπωνία, Φιλιππίνες, Αυστραλία και Νήσους Φίτζι, ο Οστιν πριν αποχωρήσει ξεκαθάρισε ότι ζητούμενο είναι η διεύρυνση κοινών δράσεων «μαζί με τους συμμάχους και τους εταίρους μας, για να κάνουμε συγκεκριμένα βήματα προς ένα κοινό όραμα για μια ελεύθερη και ανοιχτή περιοχή Ινδο-Ειρηνικού» και πρόσθεσε ότι στόχος της περιοδείας του είναι «αποτελέσματα για να προωθήσουμε τη συνεργασία, να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας και να οικοδομήσουμε ένα διαρκές δίκτυο συμμάχων και εταίρων».
Δήλωσε άλλωστε περήφανος «για την ιστορική πρόοδο που έχουμε σημειώσει τα τελευταία τέσσερα χρόνια και για το βάθος της συνεχιζόμενης δέσμευσης των ΗΠΑ στην περιοχή», με την κυβέρνηση Μπάιντεν έτοιμη να «παραδώσει» σε εκείνη του Τραμπ «διακριτά αποτελέσματα», όπως:
- Η αναβάθμιση του σχήματος «Quad», που τα μέλη του (ΗΠΑ, Αυστραλία, Ιαπωνία, Ινδία) συναντιούνται πλέον τουλάχιστον κάθε έξι μήνες και καταρτίζουν κοινά σχέδια για ακόμα περισσότερους τομείς, π.χ. «ψηφιακή ασφάλεια», «αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών» κ.λπ.
- Η σταθεροποίηση δικτύων συνεργασίας με συμμάχους των ΗΠΑ οι οποίοι μέχρι πρόσφατα δυσκολεύονταν να συνυπάρξουν σε κοινά σχήματα, λόγω σημαντικών εδαφικών και άλλων διαφωνιών. Χαρακτηριστική είναι η πρώτη Σύνοδος που είχαν οι ηγέτες των ΗΠΑ, Νότιας Κορέας και Ιαπωνίας στο Καμπ Ντέιβιντ, διακηρύσσοντας κοινή βούληση για σταθεροποίηση συνεργασιών, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι εξαλείφθηκαν οι διαφορές τους.
- Ο τακτικός συντονισμός για τον Ινδο-Ειρηνικό με ισχυρούς συμμάχους εκτός περιοχής, όπως η Βρετανία, που μαζί με την Αυστραλία και τις ΗΠΑ συναποτελούν την AUKUS, η οποία στοχευμένα έχει ιεραρχήσει τον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού των μελών του, με τη διασφάλιση νέων πυρηνοκίνητων υποβρυχίων για την Αυστραλία.
- Αλλά και πιο σποραδικούς συντονισμούς γυμνασίων εταίρων, όπως αυτά ανάμεσα σε Ιαπωνία και Φιλιππίνες.
Χαρακτηριστική ήταν εξάλλου η ανακοίνωση που εξέδωσε ο Οστιν, μαζί με τους ομολόγους του από Αυστραλία και Ιαπωνία στο Ντάργουιν της Αυστραλίας, για ανάπτυξη τακτικών αποστολών της ιαπωνικής «αμφίβιας» Ταξιαρχίας Ταχείας Ανάπτυξης στην Αυστραλία, στο πλαίσιο ευρύτερης επέκτασης της τριμερούς συνεργασίας στην «Αμυνα». Μάλιστα ο Αυστραλός υπουργός οικοδεσπότης, Τσαρλς Μαρλς, δήλωσε ότι «η διαρκής εταιρική μας σχέση είναι ζωτικής σημασίας για τη συλλογική αποτροπή στην περιοχή μας».
Η αρχή θα γίνει το 2025, μέσα από την άσκηση «Talisman Sabre 2025», της οποίας τα σενάρια θα γίνουν ακόμα πιο περίπλοκα.
Πρώτη φορά στα Φίτζι επικεφαλής του Πενταγώνου
Την ίδια στιγμή, χαρακτηριστικό της επιμονής με την οποία οι ΗΠΑ προσπαθούν να διεισδύσουν στον Ινδο-Ειρηνικό είναι το γεγονός ότι την Παρασκευή ο Οστιν έγινε ο πρώτος επικεφαλής του αμερικανικού Πενταγώνου ο οποίος έκανε επίσημη επίσκεψη στα Νησιά Φίτζι.
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση από το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας, οι δύο χώρες αναμένεται να υπογράψουν συμφωνία «διασταυρούμενης εξυπηρέτησης που θα διευκολύνει την υλικοτεχνική υποστήριξη των ΗΠΑ στα Φίτζι, γρήγορα, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης». Ακόμα, ο Οστιν αναμενόταν να ανακοινώσει έναρξη διμερών διαπραγματεύσεων για συνολικότερη ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας, όπως και «4,9 εκατ. δολάρια σε ξένη στρατιωτική χρηματοδότηση, με σκοπό την ανακεφαλαιοποίηση φορητών όπλων για τις Ενοπλες Δυνάμεις των Φίτζι».
Στη σχετική του ενημέρωση, μάλιστα, το Πεντάγωνο παρέθεσε ανώνυμες επισημάνσεις ανώτερου αξιωματούχου Αμυνας, σύμφωνα με τις οποίες οι επικείμενες ανακοινώσεις ευθυγραμμίζονται με τους στόχους των Φίτζι να αναπτύξουν τον επαγγελματισμό των Ενόπλων Δυνάμεών τους και να αυξήσουν τις δυνατότητές του να ανταποκρίνεται στις «περιφερειακές ανάγκες».
Μια ιδέα για το πώς οι ΗΠΑ συζητούν γι’ αυτές τις «περιφερειακές ανάγκες» δίνει η τοποθέτηση του διοικητή Ινδο-Ειρηνικού των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων, ναύαρχου Σάμιουελ Παπάρο, σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Μπρούκινγκς, πως «οποιαδήποτε συζήτηση για την περιοχή Ινδο-Ειρηνικού πρέπει να έχει ως αφετηρία ότι η Κίνα αποτελεί μια παγκοσμίως ανερχόμενη δύναμη».
Ο Παπάρο αναφέρθηκε διεξοδικά σε ασκήσεις που η Κίνα πραγματοποίησε τον τελευταίο χρόνο στην περιοχή, περιγράφοντάς τες ως τις πιο καλοσυντονισμένες που έχει δει ποτέ στην καριέρα του, για τον βαθμό και το εύρος συνεργασίας τμημάτων από διαφορετικά τμήματα των Ενόπλων Δυνάμεων μιας χώρας. Εφερε ως παράδειγμα το ότι «την ίδια μέρα οι Κινέζοι είχαν ταυτόχρονα στη θάλασσα 152 πολεμικά σκάφη, μαζί τους και τα 3/4 της αμφίβιας δύναμής τους», αλλά και ότι παράλληλα η Κίνα χρησιμοποίησε σε γυμνάσια 43 «αμφίβιες» ταξιαρχίες, με σενάριο τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων σε αστικό έδαφος.
Μεταξύ άλλων ο ναύαρχος ξεχώρισε και χαρακτηριστικά των επανειλημμένων ασκήσεων που η Κίνα έκανε στα Στενά της Ταϊβάν, αλλά και τη Βερίγγειο Θάλασσα (βρέχει την ανατολική Ρωσία και τις βορειοδυτικές ΗΠΑ), για να καταλήξει ότι η περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού «αποτελεί το πιο πιεστικό πεδίο μαχών διεθνώς, λόγω της ποσότητας και της ποιότητας των πυρομαχικών που συγκεντρώνει αυτήν την περίοδο» και επειδή η Κίνα «είναι ο πιο ικανός πιθανός αντίπαλος στον κόσμο».
Ενδιαφέρον είχαν και οι αναφορές του στην αυξανόμενη στρατιωτική συνεργασία ΗΠΑ – Ινδίας, που όπως είπε «αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο». Μεταξύ άλλων παρατήρησε ότι τα «σημεία ανάφλεξης στη θάλασσα και κατά μήκος των συνόρων της Ινδίας» (όπου το Νέο Δελχί είχε στιγμές έντασης με την Κίνα τα τελευταία χρόνια) «είναι ευκαιρίες και για τη διμερή συνεργασία μας», διατυπώνοντας την εκτίμηση (ή την ελπίδα;) ότι οι συνεργασίες της Ινδίας με τη Ρωσία «πιθανότατα θα εξασθενήσουν με την πάροδο του χρόνου, καθώς η εταιρική σχέση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ινδίας μεγαλώνει – αλλά δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε γι’ αυτό».
Για να καταλήξει λέγοντας ότι οι δύο χώρες «έχουμε πάρα πολλά αμοιβαία ενδιαφέροντα, και πρέπει και οι δυο να κρατάμε “το πόδι μας στο γκάζι”».
