Επίσημα για όλη την Ελλάδα την 1η Μαΐου ξεκινά η αντιπυρική περίοδος για το 2020 με τον Μήνα αυτό να πλησιάζει στο τέλος του. Όμως για την Εύβοια έχει ξεκινήσει πριν από ένα μήνα τον Απρίλιο. Το πολύπαθο νησί λόγο της ιδιαιτερότητάς του, υψηλό επίπεδο ανέμου, απαρχαιωμένο οδικό και επαρχιακό δίκτυο, πυκνή βλάστηση, δύσκολη μορφολογία εδάφους, ανύπαρκτα αντιπλημμυρικά και αντιπυρικά έργα, θα περίμενε κανείς να ενισχυθεί, όπως και όλες οι περιοχές στην χώρα μας με ανάλογα προβλήματα και να προστατευτούν με οριστικές λύσεις και όχι με ημίμετρα και μπαλώματα όπως επιλέχτηκε και αυτήν την αντιπυρική περίοδο.
Είναι συνειδητή πολιτική επιλογή η πρόσληψη εποχικού προσωπικού σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές επιταγές και η ίδρυση εποχικών κλιμακίων. Γνωστή τακτική του παρελθόντος που παρουσιάζετε σαν καινοτομία για ακόμα μια φορά. Η αναγκαιότητα που υπάρχει για ίδρυση αρκετών νέων πυροσβεστικών υπηρεσιών για την κάλυψη αναγκών σε διάφορες περιοχές της χώρας και στην Εύβοια, αντιμετωπίζεται από την κυβέρνηση με την ίδρυση εποχικών κλιμακίων που θα στελεχώνονται κυρίως με εποχικό προσωπικό και θα λειτουργούν μόνο την αντιπυρική περίοδο. Δηλαδή δεν θα λειτουργούν σε μόνιμη και σταθερή βάση για τις ανάγκες όλου του έτους όπως απαιτείται, προκειμένου να αντιμετωπίζονται άμεσα στις περιοχές αυτές συμβάντα αστικών πυρκαγιών, τροχαίων ατυχημάτων, διασώσεις συνανθρώπων μας, πλημμύρες και άλλες καταστροφές.
Μπορούμε να κατανοήσουμε τους πανηγυρισμούς από τους συνδικαλιστές μας για τον μεγάλο αριθμό των 16.000 και πλέον πυροσβεστών που λέγεται ότι θα αξιοποιηθούν την φετινή αντιπυρική περίοδο. Μπορούμε να τους κατανοήσουμε γιατί οι συγκεκριμένοι συνδικαλιστές συνεχίζουν να βάζουν πλάτη σε αυτές τις πολικές, ασκώντας κυβερνητικό συνδικαλισμό, συνεχίζουν να ξεπουλούν τα εργασιακά κεντημένα των προηγούμενων χρόνων που κερδήθηκαν με πολύ κόπο από τους πρωτοπόρους συνδικαλιστές, όπως το αμετάθετο την μεγαλύτερη κατάκτηση των εργαζομένων του Π.Σ..
Το σπάσιμο του αμετάθετου είναι ο καταλύτης για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος του φετινού αντιπυρικού σχεδιασμού. Όλοι μαζί προωθούν για πολλοστή φορά την εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού του Π.Σ.. Οι κυβερνήσεις νομοθετούν, οι συνδικαλιστές δεν διεκδικούν τα πάγια αιτήματα των πυροσβεστών και τα εργασιακά δικαιώματα επιδεινώνονται.
Πρέπει να πάρουμε όμως υπόψη μας και το γεγονός που εξανεμίζει τους πανηγυρισμούς τους, ότι 1.400 περίπου μόνιμοι πυροσβέστες που στελεχώνουν τις 14 Π.Υ. των ιδιωτικών αεροδρομίων της Fraport και το Ελευθέριος Βενιζέλος, τα 11 Π.Κ. των ιδιωτικών οδικών αξόνων, τα 7 πολεμικά αεροδρόμια, το κρατικό αεροδρόμιο Ηρακλείου και τους 6 Λιμενικούς Πυροσβεστικούς Σταθμούς καθώς και τους δεκάδες συναδέλφους που προσφέρουν υποστηρικτικές υπηρεσίες σε συνεργεία κ.λ.π.. Ουσιαστικά οι συνάδελφοι αυτοί είναι εκτός επιχειρησιακού σχεδιασμού για την πυρασφάλεια των αστικών περιοχών και την δασοπροστασία και έτσι ο πανηγυρισμός τους πάει περίπατο.
Για να επιβεβαιωθούν να αναγραφόμενα και για να κατανοήσουμε ποιος φταίει και γιατί επιλέγουν τέτοιου είδους λύσεις, δεν έχουμε παρά να ρίξουμε μια μάτια πρώτον στον κρατικό προϋπολογισμό που αφορά το Πυροσβεστικό Σώμα και δεύτερον στον πρόσφατο Ν. 4662/2020 που ψηφίστηκε αρχές Φεβρουαρίου από την κυβέρνηση για την ψευδεπίγραφη Αναδιάρθρωση και Αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και του εθελοντισμού.
Ξεκινώντας από τον προϋπολογισμό που είναι ο καθρέφτης για το τι θα επακολουθήσει την αντιπυρική περίοδο του 2020, παρατηρούμε ότι είναι ελαφρώς αυξημένος με μόλις 272.000 ευρώ παραπάνω σε σχέση με πέρυσι για όλες τις λειτουργικές του ανάγκες. Οι δαπάνες για τη συντήρηση, την επισκευή και τα καύσιμα ενός στόλου 3.350 περίπου οχημάτων του Π.Σ. είναι μειωμένες κατά 1.839.851 ευρώ, αλλά όμως αυξημένες κατά 34%, δηλαδή κατά 5.800.000 ευρώ οι δαπάνες για τη μίσθωση ιδιωτικών εναέριων μέσων.
Ωστόσο τις πυρκαγιές δεν τις σβήνουν τα εναέρια μέσα που αναμφισβήτητα η βοήθειά τους είναι σημαντική, αλλά οι επίγειες δυνάμεις. Η μειωμένη κρατική χρηματοδότηση θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και την αποτελεσματική λειτουργία του μηχανοκίνητου στόλου του Π.Σ. Το αποτέλεσμα θα είναι να μην υπάρχει η δυνατότητα να επισκευαστεί το σύνολο των εκατοντάδων οχημάτων που είναι παροπλισμένα λόγω βλαβών και φθαρμένων ελαστικών και δεν μπορούν να συμμετέχουν στις πυρκαγιές και στα υπόλοιπα επιχειρησιακά συμβάντα.
Αναλογιζόμενοι ότι το κομμάτι της πρόληψη που είναι το σημαντικότερο και όπως είναι γνωστό έχει περάσει στους Δήμους από το 1998, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έγινε στα πλαίσια της προεργασίας για την πλήρη ανάθεση αρμοδιοτήτων σε αυτούς, όπως προβλέπεται και από τον Νόμο 4029/2011, φυσικά και δεν αντιμετωπίζεται με τα 16.910.000 ευρώ που δίνονται την τελευταία στιγμή μετά την έναρξη της αντιπυρικής σε 326 Δήμους για την κάλυψη δράσεων πυροπροστασίας.
Η Εύβοια από το ποσό αυτό θα πάρει στο σύνολό της για τους 8 Δήμους που την απαρτίζουν, περίπου το 3,6% που αντιστοιχεί στο ποσό των 605.900 ευρώ. Στην πραγματικότητα τα χρήματα δεν φτάνουν ούτε για τα καύσιμα των οχημάτων που θα καθαρίσουν και θα διαμορφώσουν το ήδη κατεστραμμένο επαρχιακό δίκτυο του Νομού.
Σήμερα, μετά την μεγάλη καταστροφή στο ΜΑΤΙ έρχεται και πάλι στο προσκήνιο το μεγάλο ζήτημα της παντελούς απουσίας προληπτικών παρεμβάσεων στα δασικά οικοσυστήματα και συγκεκριμένα στην Εύβοια, που από το 2017 έως σήμερα έχει κηρυχτεί αρκετές φορές σε εκτατή ανάγκη λόγω φυσικών καταστροφών. Στο τέλος δεν θα υπάρχουν πια δρόμοι. Εύλογα λοιπόν φαντάζεται κανείς που έχουν καταλήξει, είναι αφημένα στην τύχη του, έχουν γίνει ζούγκλα. Σε τέτοιο δύσκολο και επικίνδυνο περιβάλλον θα εργαστούν οι πυροσβέστες όταν χρειαστεί.
Φτάνοντας στο οργανωτικό επίπεδο με δεδομένο τον φετινό αντιπυρικό σχεδιασμό επιλέγεται η δημιουργία εποχικών κλιμακίων 80 τον αριθμό σε όλη την Ελλάδα, αντί αναβάθμισης των υπαρχόντων μόνιμων Π.Κ. με πανσπερμία του ήδη ελλειμματικού μόνιμου προσωπικού και προσωρινή πεντάμηνη ενίσχυση με 1.300 εποχικούς πυροσβέστες χωρίς καμία εμπειρία και εκπαίδευση, ενώ τρέχει ήδη η αντιπυρική περίοδος! Πιστεύουμε ότι ο σχεδιασμός αυτός που έγινε για καθαρά λόγους εντυπωσιασμού, δεν θα εξυπηρετήσει την λειτουργία του Π.Σ. και δείχνει την τάση που θα επικρατήσει και θα διαμορφωθεί για την πυρασφάλεια του Δήμου μας αλλά και της χώρας γενικότερα.
Η Εύβοια με 100 άτομα εποχικό προσωπικό θα επανδρώσει 8 εποχικά κλιμάκια. Ένας από τους μεγαλύτερους Δήμους της Εύβοιας ο Δήμος Κύμης – Αλιβερίου έχει εξαιρεθεί από την κατανομή. Το πώς θα στελεχωθούν όλες αυτές οι νέες δομές και πως θα λειτουργήσουν τα εποχικά κλιμάκια, σε τι υποδομές θα στεγαστούν ή μήπως θα είναι όπως φημολογείται πολλά από αυτά απλά στεγασμένα περιπολικά κάνεις ακόμα και τώρα δεν γνωρίζει.
Διαβάζοντας κανείς με πιο ψύχραιμη ματιά τα άρθρα του Ν. 4662/2020 παρατηρεί ότι το πάζλ της αποσάρθρωσης σιγά-σιγά ενώνεται και εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι προβλέπεται οι ήδη υποβαθμισμένες υπηρεσίες της Πολιτικής Προστασίας και του Πυροσβεστικού Σώματος, να συνεχίσουν να λειτουργούν με μειωμένη κρατική χρηματοδότηση, να μην ενισχύονται με προσωπικό, εξοπλισμό, μέσα, υποδομές, όπως απαιτείται στον 21ον αιώνα .
Προωθείται όλο και περισσότερο, η μεγαλύτερη εμπλοκή της υπηρεσίας μας με τη λεγόμενη Τοπική Αυτοδιοίκηση (Δήμους και Περιφέρειες). Με αποτέλεσμα να χειροτερέψει η κατάσταση στο Πυροσβεστικό Σώμα και στις υπηρεσίες του δικτύου πρόληψης και πυρασφάλειας που υποβαθμίζονται συνεχώς (Δασική Υπηρεσία και Υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας των Δήμων και των Περιφερειών).
Τις συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές θα τις πληρώσει πολύ ακριβά ο λαός για πολλοστή φορά, με τα ίδια τραγικά αποτελέσματα τις μεγάλες καταστροφές σε περιουσίες, υποδομές, στο περιβάλλον, με τον κίνδυνο να υπάρξουν και πάλι νέα θύματα.
Για άλλη μια φορά δεν πρόκειται να γίνουν τα απαιτούμενα αντιπυρικά, αντιπλημμυρικά και αντισεισμικά έργα, για να προλαμβάνονται και να περιορίζονται οι μεγάλες καταστροφές στην πατρίδα μας. Δεν έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα μας μελέτες από ειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Δασολόγοι, Δασοπόνοι, Γεωλόγοι, Πολιτικοί Μηχανικοί, Υπάλληλοι του Πυροσβεστικού Σώματος, Υπάλληλοι Συναρμόδιων Υπηρεσιών), με σκοπό να υλοποιηθούν τα απαιτούμενα αντιπυρικά έργα σε όλη τη χώρα, με προτεραιότητα τις ευαίσθητες από άποψη επικινδυνότητας περιοχές. Τα έργα αυτά που θα διευκόλυναν σε μεγάλο βαθμό την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και το έργο των πυροσβεστικών δυνάμεων δεν επιλέγονται γιατί δεν έχουν ανταποδοτικά οφέλη για τους επιχειρηματίες.
Το μόνο που δημιουργείται είναι ο τεράστιος γραφειοκρατικός Μηχανισμός για τη διαχείριση κινδύνων, απειλών και καταστροφών, που θα προσθέσει και άλλα μεγάλα προβλήματα και δυσλειτουργίες σε επίπεδο συντονισμού και όχι μόνο. Επιδεινώνει την κατάσταση και πορευόμαστε στη νέα αντιπυρική περίοδο με την πραγματικότητα να παραμένει ίδια και απαράλλακτη! Είναι μεγάλες οι ελλείψεις και η υποχρηματοδότηση και στο κύριο και βασικό κομμάτι της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών και δεν λαμβάνεται υπόψη.
Παραχωρούνται κρατικές αρμοδιότητες, δομές, καθώς και αρμοδιότητες πυροσβεστικών υπηρεσιών, σε Δήμους, Περιφέρειες, Εθελοντικές Ομάδες και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.
Συνεχίζεται και διευρύνεται η εμπορευματοποίηση υπηρεσιών του Π.Σ. προωθείται ο εθελοντισμός, με τις συμβάσεις με ιδιωτικές εταιρείες που εκμεταλλεύονται αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομους, λιμάνια, δίκτυα και ειδικές εγκαταστάσεις. Η Πυροσβεστική Ακαδημία, θα πουλάει εκπαιδευτικές και ερευνητικές υπηρεσίες, σε φορείς και σε πολίτες.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά το κερασάκι στην τούρτα για τον Έλληνα πυροσβέστη είναι το ότι θα αγωνιστεί και αυτήν την αντιπυρική περίοδο με ελλιπή Μέσα Ατομικής Προστασίας (Μ.Α.Π.). Μπορεί να έχει ξεκινήσει μέρος του βασικού ατομικού εξοπλισμού προστασίας σε πολλές Π.Υ. και Π.Κ. να μοιράζεται, όμως δεν μπορεί να στηριζόμαστε σε χορηγίες ιδιωτών για να καλύψουμε τις βασικές μας ανάγκες, η χρηματοδότηση θα πρέπει να καλύπτεται αποκλειστικά από το κράτος. Μια στολή εργασίας που δόθηκε και ένα ζευγάρι αρβύλα δεν λύνουν το πρόβλημα, κράνη, ατομικές προσωπίδες και μάσκες έχουν να χορηγηθούν από το 2008.
Για τα εργασιακά δικαιώματα των πυροσβεστών, ο νόμος προβλέπει επιφυλακές, σε συχνή, τακτική βάση με αφορμή τους δείκτες επικινδυνότητας και διεύρυνση της απλήρωτης υπερεργασίας. Ο ελεύθερος χρόνος προβλέπεται να διαγραφεί από το λεξιλόγιο των πυροσβεστών, λόγω των συνεχόμενων επιφυλακών ακόμη και χωρίς συμβάντα, σύμφωνα και με τον νέο νόμο για να καλυφθούν τα μεγάλα κενά, αυτά που ήδη υπήρχαν και αυτά που θα δημιουργηθούν από την μεγάλη διασπορά δυνάμεων.
Για τη συνεχόμενη εξαντλητική υπερεργασία που παρέχουν δεν αμείβονται με χρηματική αποζημίωση για τις υπερωρίες, όπως ισχύει για όλους τους πολιτικούς δημόσιους υπαλλήλους, παρά μόνο προσμετρούνται επιπλέον οφειλόμενα ρεπό που και αυτά σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να χορηγηθούν λόγω της μεγάλης έλλειψης προσωπικού. Πουθενά δεν προβλέπεται η αναγνώριση του επαγγέλματος σαν βαρύ, επικίνδυνο και ανθυγιεινό η πλήρη εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας.
Συμπερασματικά η επίτευξη της πραγματικής αναδιοργάνωσης – αναβάθμισης που έχει ανάγκη το Π.Σ. και την ίδρυση Ενιαίου Φορέα Δασοπροστασίας, µε απαραίτητη προϋπόθεση την ενιαία αντιμετώπιση της πρόληψης, προστασίας, διαχείρισης των δασών, όπως και της καταστολής των δασικών πυρκαγιών, ώστε να µην πληρώσουν για πολλοστή φορά τις συνέπειες των αντιλαϊκών επιλογών, οι πολίτες καθώς και η μονιμοποίηση όλων των εποχικών και πενταετών πυροσβεστών από ότι φαίνεται θα αργήσει.
Απαιτείται άμεσα η σύνταξη νέου, σύγχρονου, δημοκρατικού Εσωτερικού Κανονισμού λειτουργίας της υπηρεσίας, με βασικό άξονα την αποστρατικοποίησή της στη βάση της εξυπηρέτησης της κοινωνικής της αποστολής, καθώς και τη διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων των υπαλλήλων και την ομαλή διεκπεραίωση του επιχειρησιακού έργου, χωρίς το ένα να υφίσταται σε βάρος του άλλου. Κατάργηση των αντιδημοκρατικών και αντιδραστικών διατάξεων στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού και της μετατροπής του Π.Σ. πολιτική, διοικητική υπηρεσία του κράτους.
Για την καλυτέρευση των εργασιακών μας σχέσεων χρειάζεται όλοι οι πυροσβέστες να συμπορευτούν με την Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση Πυροσβεστών την πραγματική δύναμη που παλεύει για να εξαλειφθούν όλα αυτά τα προβλήματα.
Κέκης Κώστας
Μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος
Μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας της Ε.Α.Κ.Π
Δημοτικός Σύμβουλος με την ΛΑ.ΣΥ. στον Δήμο Κύμης Αλιβερίου
