Η Πανελλήνια Ένωση Αποστράτων Πυροσβεστικού Σώματος (ΠΕΑΠΣ), συμπληρώνει, εφέτος, 60 χρόνια δημιουργικής παρουσίας, τόσο στα πυροσβεστικά δρώμενα όσο και σ’ εκείνα του ευρύτερου συνταξιουχικού χώρου.
Με διαρκείς και στοχευμένες δράσεις και εκδηλώσεις, συμμετέχει ενεργά, στο πυροσβεστικό γίγνεσθαι και λειτουργεί σαν γέφυρα επικοινωνίας των εργαζομένων και των αποστράτων του Πυροσβεστικού Σώματος, με την ελληνική κοινωνία.
Γνωρίζοντας, από πρώτο χέρι, τα προβλήματα του πυροσβεστικού προσωπικού και των συνταξιούχων του χώρου, αγωνίζεται για την ανάδειξη και την επίλυσή τους.
Θεωρεί, σε αντίθεση με άλλους συναφείς φορείς και συλλόγους, πως ο εργαζόμενος κάθε εργασιακού κλάδου είναι ο ‘αιμοδότης’ του συνταξιούχου συναδέλφου του και οι εργασιακές και οικονομικές δυσκολίες του πρώτου, έχουν αρνητικό αντίχτυπο στην καθημερινότητα του δεύτερου!
Γιαυτό, η ΠΕΑΠΣ, θεωρεί ως πρωταρχικό της καθήκον, τη συνεχή καταγραφή και ανάδειξη των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο Έλληνας πυροσβέστης κατά την άσκηση των καθηκόντων του.
Προς τούτο, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Αποστράτων πραγματοποιούν διαρκείς και στοχευμένες επαφές με τους εν υπηρεσία διατελούντες συναδέλφους τους, τόσο με το προσωπικό όσο και με την ηγεσία του Σώματος. Μέσα από αυτές τις συναντήσεις, καταγράφονται τα προβλήματα των εργαζόμενων καθώς και οι δυσλειτουργίες της Υπηρεσίας. Κι αν η άμβλυνσή τους είναι εσωτερική υπόθεση, πιέζεται η εκάστοτε ηγεσία, να ενεργήσει τα δέοντα.
Δυστυχώς όμως, στις πλείστες των περιπτώσεων, η επίλυση των προβλημάτων απαιτεί πολιτική βούληση κάτι που, μέχρι σήμερα, οι κυβερνώντες αποφεύγουν συνειδητά.
Μέσα στον Ιούλιο, λοιπόν, ο Πρόεδρος της ΠΕΑΠΣ, Κωνσταντίνος Γιαννάκος, πραγματοποίησε επισκέψεις σε πυροσβεστικές υπηρεσίες της Δυτικής και Στερεάς Ελλάδας καθώς και της Ηπείρου, όπου έγινε αποδέκτης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι διοικούντες αλλά και οι λοιποί υπηρετούντες στις παραπάνω υπηρεσίες.
Αναλύοντάς τα, τα κυριότερα από αυτά, θα μπορούσαν να κωδικοποιηθούν, ως ακολούθως:
Ελλείψεις προσωπικού και μέσων
Διαχρονικό μεν το πρόβλημα, διογκούμενο δε, χρόνο με τον χρόνο αφού οι εισηγήσεις των υπηρεσιακών παραγόντων δεν εισακούονται από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία. Στην καλύτερη δε των περιπτώσεων, το πρόβλημα προσπαθεί να ‘μπαλωθεί’ με λύσεις που δεν βοηθάνε τον μακροχρόνιο σχεδιασμό του Σώματος.
Τα τελευταία χρόνια είναι πολύ της μόδας οι <χορηγίες> τις οποίες, όχι μόνο δέχονται οι κυβερνώντες, αλλά τις ενθαρρύνουν, κιόλας.
<Χορηγοί> παντός τύπου και καιρού, περιδιαβαίνουν το Επιτελείο και τις Πυροσβεστικές Υπηρεσίες της Επικράτειας και διαλαλούν (στα ΜΜΕ) τις αγαθές τους προθέσεις να στηρίξουν το έργο των πυροσβεστών. Βλέπετε η πολιτεία, ως άλλος ‘Πόντιος Πιλάτος’, νίπτει τας χείρας της, όταν καλείται να ψηφίσει έναν αξιοπρεπή προϋπολογισμό, για τις αυξημένες ανάγκες της υπηρεσίας που, αποδεδειγμένα, παράγει ύψιστο κοινωνικό έργο.
Οι διοικούντες αναγκάζονται να επαιτούν για να μπορέσουν να καλύψουν τουλάχιστον τις βασικές ανάγκες λειτουργίας των υπηρεσιών τους.
Ας μη μιλήσουμε και για το προσωπικό που, χρόνο με τον χρόνο, του ‘φορτώνουν’ νέα (πρόσθετα) καθήκοντα και υποχρεώσεις, χωρίς όμως να αυξάνεται η οργανική του δύναμη, ούτε, βέβαια, να επιλύεται το πολυδαίδαλο εργασιακό του καθεστώς.
Αποτέλεσμα;
Επαναλαμβανόμενες επιφυλακές, μετακινήσεις και ανακύκλωση του υπάρχοντος (λειψού) ανθρωποδυναμικού, μέχρι εξαντλήσεώς του, είναι οι πρακτικές που ακολουθούνται, χρόνια τώρα!
Υγιεινή και Ασφάλεια
Πραγματικά πρωτότυπο και συνάμα απαράδεκτο, για τα παγκόσμια χρονικά, στο κατ’εξοχήν πιο επικίνδυνο και ανασφαλές επάγγελμα, αυτό του πυροσβέστη, να μην εφαρμόζονται οι κανόνες περί Υγιεινής και Ασφάλειας στο εργασιακό περιβάλλον των εργαζομένων!
Πόσα ακόμα θύματα του καθήκοντος θα πρέπει να θρηνήσουμε για να πειστούν οι κυβερνώντες πως πρέπει, το πυροσβεστικό επάγγελμα να ενταχθεί στα επικίνδυνα και ανθυγιεινά;
Μέχρι πότε θα εκλείπουν οι συνθήκες για μία ασφαλή και υγιεινή διαβίωση των ελλήνων πυροσβεστών, όπως συμβαίνει στις ανεπτυγμένες χώρες;
Η πρόσφατη απώλεια, εν ώρα υπηρεσίας, του συναδέλφου Ματθαίου Χρυσούλη, στη Χίο ήρθε να επιβεβαιώσει, για άλλη μιά φορά, την ανυπαρξία των παραπάνω συνθηκών!
Τα κτιριακά προβλήματα σε αρκετές υπηρεσίες, κυρίως της επαρχίας (Π.Υ. Χρυσούπολης, Π.Υ. Κομοτηνής, Π.Κ. Σουφλίου, Π.Κ. Αθαμανίου κ.α.) απλά έρχονται να κάνουν την υπηρεσιακή ζωή των υπηρετούντων ακόμα πιο δύσκολη.
Πρόληψη και καταστολή δασικών πυρκαγιών
Η πολιτική που εφαρμόζεται διαχρονικά, στα δάση, είναι λανθασμένη και καταστροφική για τη χλωρίδα και πανίδα του τόπου μας.
Η διαχείριση και προστασία των δασών προϋποθέτει, μεταξύ άλλων,την ύπαρξη τεκμηριωμένης μελέτης διαχείρισής τους, με παρεμβάσεις στη σύνθεση της βλάστησης, υλοτομίες, δασοτεχνικά έργα, συντήρηση και βελτίωση υποδομών καθώς και σύγχρονη μελέτη αντιπυρικής προστασίας που θα περιλαμβάνει όλα τα προληπτικά μέτρα που αυξάνουν την ικανότητα να περιοριστούν οι κίνδυνοι εκδήλωσης πυρκαγιών.
Σε μία χώρα με, κατά μέσο όρο, 9.500 αγροτοδασικές πυρκαγιές, τον χρόνο, δεν εμπλέκεις δώδεκα, διαφορετικούς κρατικούς φορείς, στην πρόληψη των πυρκαγιών! Είναι αυταπόδεικτο πως η συνεργασία τους κι αν ακόμα επιτευχθεί, δεν θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα, μέσα στον επιθυμητό χρόνο και μάλιστα χωρίς τη διάθεση των απαραίτητων κονδυλίων.
Είναι αδιανόητο, το φυσικό περιβάλλον να αντιμετωπίζεται, σαν κεφάλαιο για την οικονομική ανάπτυξη μιάς περιοχής, μέσω της βιομηχανικής αξιοποίησής του (αιολικά-φωτοβολταϊκά ‘πάρκα’ κλπ) και όχι ως πνεύμονας πρασίνου και αναγκαίο φυσικό στοιχείο, για την επιβίωση, του τοπικού πληθυσμού.
Είναι, τουλάχιστον προκλητικό, να διατίθενται πυροσβεστικό προσωπικό και μέσα για την πυροφύλαξη συγκεκριμένων χώρων και εγκαταστάσεων που τελούν υπό ιδιωτικοποίηση ή ιδιωτική εκμετάλλευση (αεροδρόμια, εθνικές οδοί, περιαστικά δάση κ.α.) και την ίδια στιγμή να περιορίζεται η επόπτευση της δημόσιας δασικής έκτασης, λόγω έλλειψης προσωπικού.
Η πολιτική διαχείριση της προστασίας των δασών επιβάλει την ύπαρξη επιστημονικής μελέτης με μακροπρόθεσμη και στοχευμένη εφαρμογή κι όχι απλά την πρόσκαιρη αύξηση των κονδυλίων για την αεροπυρόσβεση και μάλιστα προς όφελος των ιδιωτικών εταιρειών που ‘κερδίζουν’ από την πύρινη καταστροφή.
Άλλωστε, εμείς οι πυροσβέστες, γνωρίζουμε, καλύτερα από τον καθένα πως η αεροπυρόσβεση απλά ανακόπτει τη φωτιά κι αν δεν βρεθούν, στο μέτωπο της πυρκαγιάς, επαρκείς επίγειες δυνάμεις, για να την κατασβέσουν, η καταστροφική της πορεία θα συνεχιστεί.
Και το κυριότερο;
Η πρόληψη είναι ο βασικότερος παράγοντας αντιμετώπισης μιας δασικής πυρκαγιάς!
Ο Ν.4662/2020 και οι συνέπειές του
Ο νόμος 4662/2020, αντί να δίνει λύσεις στα προβλήματα της Πολιτικής Προστασίας και σ’εκείνα του Πυροσβεστικού Σώματος, πολλά από αυτά, τα επιδεινώνει.
Μεταβιβάζει αρμοδιότητες πυροπροστασίας και δασοπροστασίας σε φορείς, υπηρεσίες και πρόσωπα που δεν έχουν καμία εμπειρία και γνώση, γύρω από το πυροσβεστικό αντικείμενο, ούτε, βέβαια, τα αναγκαία μέσα και το εκπαιδευμένο προσωπικό.
Οι πολιτικοί προϊστάμενοι, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι μη Κυβερνητικές οργανώσεις και οι εθελοντικές ομάδες εκτός Πυροσβεστικού Σώματος, αντί ν’ ασχοληθούν με την πρόληψη, και σε περίπτωση συμβάντος να υποβοηθήσουν το έργο του Π.Σ., στην ουσία, μεταβάλλονται σε υπηρεσιακούς προϊσταμένους των ανδρών και γυναικών της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
Και αν η εξέλιξη κάποιου συμβάντος είναι θετική, οι παραπάνω προσπαθούν να επικαρπωθούν την επιτυχία, σε αντίθετη περίπτωση, αποποιούνται την όποια ευθύνη και ‘φορτώνουν’ την αποτυχία στις πλάτες της ηγεσίας και του προσωπικού του Σώματος.
Αλήθεια, με ποιες (πυροσβεστικές ή/και επιστημονικές) γνώσεις υπουργοί, Γ. Γραμματείς, Περιφερειάρχες, Δήμαρχοι και λοιποί πολιτικοί <παρατρεχάμενοι> ηγούνται και “συντονίζουν” το πυροσβεστικό έργο και “αναλύουν’, στα ΜΜΕ, την επιχειρησιακή αντιμετώπιση των μεγάλων συμβάντων;
Μήπως είναι αυτοί, οι ίδιοι, που ευθύνονται για την υποχρηματοδότηση των δομών και υπηρεσιών πρόληψης και καταστολής των πυρκαγιών;
Εργαζόμενοι πολλών ταχυτήτων
Από το 1998 που η δασοπυρόσβεση πέρασε στη δικαιοδοσία του Πυροσβεστικού Σώματος, το δόγμα κόστος-όφελος κυριαρχεί, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στην καθημερινότητα του πυροσβεστικού υπαλλήλου.
Ο περιορισμός της δαπάνης, ήταν, άλλωστε, από τα βασικότερα κριτήρια, για τους τότε κυβερνώντες, ώστε να πάρουν την απόφαση και να μεταφέρουν τον συγκεκριμένο τομέα από τη Δασική Υπηρεσία στην αντίστοιχη Πυροσβεστική.
Εμείς οι παλαιότεροι, που βιώσαμε από την αρχή, τη νέα εργασιακή πραγματικότητα, αντιληφθήκαμε και τις προθέσεις της πολιτείας.
Δωρεάν ανθρωποδυναμικό, όποτε και όπου το χρειαζόμαστε!
Με την επίφαση της χορήγησης ρεπό (θεσμοθετημένο πλέον και στον ιδιωτικό τομέα, βάσει του νέου Νόμου Χατζηδάκη) που ποτέ δεν μας δόθηκαν, γιατί οι υπηρεσιακές ανάγκες δεν το επέτρεπαν, συμμετείχαμε σε εκατοντάδες επιφυλακές, μέχρι την συνταξιοδότησή μας, χωρίς ποτέ να αμειφθούμε για τις χιλιάδες επί πλέον εργατοώρες που δουλέψαμε.
Έκτοτε και μέχρι σήμερα, δεν άλλαξε και πολύ ο τρόπος σκέψης των πολιτικών προϊσταμένων της υπηρεσίας μας.
Αρχικά με την εποχιακή πρόσληψη ‘τριμηνιτών’ εποχιακά εργαζόμενων, που στη συνέχεια έγιναν ‘πενταμηνίτες’ και πρόσφατα κατέληξαν σε πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης και αντίστοιχους καλοκαιρινούς-εποχιακούς, προσπαθεί, διαχρονικά η πολιτεία να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών και των φυσικών καταστροφών, εν γένει.
Χωρίς καμία πολύχρονη, ομογενοποιημένη και σύγχρονη εκπαίδευση, με κριτήρια διαφορετικά από αυτά των μονίμων συναδέλφων τους, καλούνται, κάθε καλοκαίρι, να συνδράμουν στο έργο των υπόλοιπων πυροσβεστικών δυνάμεων, εργαζόμενοι που, εκ των προτέρων, γνωρίζουν πως ο εργασιακός τους βίος, στο συγκεκριμένο (επικίνδυνο) αντικείμενο είναι βραχύς και αβέβαιος.
Μετά από εικοσιτρία χρόνια προεκλογικών και κυβερνητικών υποσχέσεων για πλήρη και ισότιμη ένταξή τους στην πυροσβεστική οικογένεια, ακόμα και σήμερα εξακολουθούμε να βιώνουμε ένα καθεστώς εργαζομένων πολλών ταχυτήτων και διαφορετικών οικονομικών απολαβών!
Συμπέρασμα
Η εργασιακή και οικονομική υποβάθμιση που επικρατεί στο σύνολο σχεδόν της ελληνικής κοινωνίας, αγγίζει και τους εργαζόμενους στο Πυροσβεστικό Σώμα.
“Κάθε πέρσι και καλύτερα”, είναι η απάντηση που μας δίνουν οι συνάδελφοι που συναντάμε στις πυροσβεστικές υπηρεσίες, όταν τους ρωτάμε για την υπηρεσιακή τους καθημερινότητα.
Πολύ σύντομα, φοβόμαστε, πως η εργασιακή οπισθοδρόμηση θα φέρει νέα (χειρότερα) δεινά και σ’ εμάς τους συνταξιούχους.
Πρώτο βήμα η παράδοση των επικουρικών μας ταμείων στους ιδιώτες και έπεται νομοσχέδιο (σίγουρα χειρότερο) για τις συντάξεις!
Πάντως ας το έχουν υπόψη οι κυβερνώντες, οι νυν και οι μελλοντικοί, πως εμείς οι απόστρατοι, δεν θα πέσουμε αμαχητί!
Μπορεί να είμαστε απόμαχοι της εργασίας αλλά μη αποκομμένοι από την κοινωνία και τα προβλήματά της. Θα μας βρίσκουν μπροστά τους και απέναντι σε κάθε αντεργατικό η συνταξιουχικό πισωγύρισμα.
Θα παλέψουμε, με όσες δυνάμεις μας απομένουν, για ένα καλύτερο μέλλον για τις γενιές που έρχονται.
Το χρωστάμε στα παιδιά και στα εγγόνια μας.
Κωνσταντίνος Γιαννάκος
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αποστράτων Πυροσβεστικού Σώματος
