Κάποια από τα σημαντικότερα σύγχρονα μνημεία που γεμίζουν περηφάνια κάθε άνθρωπο της θάλασσας αυτού του τόπου είναι οι φάροι και συνολικά το ελληνικό φαρικό δίκτυο. Πρόκειται για κατασκευές πολλών διαφορετικών εργολαβιών και κρατών που είχαν υπό το ζυγό τους αυτά τα χώματα. Δεν είναι μόνο οι 120 πετρόχτιστοι φάροι. Είναι κάθε σπίθα, κάθε πυρσός, κάθε φανάρι που στέκει στο κατάλληλο σημείο. Είναι οι, συνολικά, 1552 (απογραφή 2015) πυρσοί.
Φάροι… η ίδια η ιστορία αυτού του λαού
Ουσιαστικά στην κατασκευή τους οι Φάροι της Ελλάδας ακολουθούν την σύγχρονη ιστορία της. Άλλοι φτιαγμένοι από Ενετούς (κυρίως Κρήτη και Πελοπόννησος), από Οθωμανούς (κύρια Βόρεια Ελλάδα), από Βρετανούς (κύρια στο Ιόνιο) και άλλοι από Ιταλούς (κυρίως στα Δωδεκάνησα). Οι συντριπτική τους βέβαια πλειοψηφία, η αναστήλωση καθώς και ο εκσυγχρονισμός έγιναν από το σύγχρονο ελληνικό κράτος μετά την απελευθέρωση κάθε περιοχής.
Βέβαια όποιος κι αν έδινε την εντολή, όποια εταιρία κι αν αναλάμβανε… το χέρι του οικοδόμου, του τεχνίτη έχτισε αυτούς τους φάρους συχνά στα πιο απόκρημνα, απομακρυσμένα και δύσβατα, από άποψη καιρικών συνθηκών μέρη της χώρας.
Αφιέρωση των εργατών της στεριάς στους εργάτες της θάλασσας.
Όνειδος για τους φασίστες Ιταλούς και Βουλγάρους, για τους ΝΑΖΙ. Όνειδος που θα τους ακολουθεί για πάντα. Οι ελληνικοί φάροι σβήσανε επί των ημερών τους. Σκοτάδι στις ελληνικές θάλασσες… σαν να συμβόλιζε τη νύχτα που πλάκωσε τις ψυχές αυτού του λαού. Στις μαύρες μέρες τους.
Οι φάροι κουβαλάνε βαρύ ψυχολογικό φορτίο
Είναι η ελπίδα, η νοσταλγία, η συντροφιά του ναυτικού, του ψαρά. Κάθε φανάρι αποτελεί ταυτόχρονα μνήμα κι αδριάντας εκατοντάδων πνιγμένων ναυτεργατών από τις ενετικές γαλέρες ως το Σάμινα. Λίπασμα στα θεμέλιά του. Σπονδή στα νερά του.
Είναι το φόντο κάθε φωτογραφίας ερωτευμένων. Κάθε ζευγαριού που αναζητά αναμνήσεις και τοπία που θα χρωματίσουν για λίγο έστω, μέσα από τα social media, μια ζωή που βαριανασαίνει στο μεροκάματο.
Φάροι λιμανιών, σύμβολά της πατρίδας που αφήνει πίσω ο Έλληνας μετανάστης. Η τελευταία ματιά του νέου που φεύγει λόγω της καπιταλιστικής κρίσης για τα ξένα, πριν γράψει η προπέλα την τελευταία υπόσχεση… «θα επιστρέψω».
Φάρος Γάιδαρος Σύρου:
Ο φάρος αυτός έχει έναν πολύπλοκο περιστροφικό μηχανισμό με 12 παραβολικά κάτοπτρα. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το ύψος του που φτάνει τα 29,5 μέτρα, του έδινε φωτοβολία που ξεπερνούσε τα 20 μίλια –γι’ αυτό η λαϊκή παράδοση ήθελε τη λάμψη του να διακρίνεται ως τη Σμύρνη!
Ο φάρος στη νησίδα Διδύμη (Γάιδαρος ή Γράδο), απέναντι από την είσοδο του λιμανιού της Ερμούπολης, είναι πέτρινος. Λειτούργησε το 1847, αλλά η κατασκευή του άρχισε το 1834 σε σχέδια του Βαυαρού αρχιτέκτονα Ερλάχερ ο οποίος έφτιαξε και τη μαρμάρινη εσωτερική σκάλα. Ήταν ο πρώτος φάρος του Αιγαίου με περιστρεφόμενο μηχανισμό και χρηματοδοτήθηκε από το κράτος. Μαζί με τον φάρο των Σπετσών (1837), ανήκει σ’ έναν ιδιαίτερο τύπο που έχει το σπίτι του φαροφύλακα σε ισόγειο κτίσμα.
Είναι αναλάμπον λευκός ανά 6″, εμβέλεια 12νμ και εστιακό ύψος 68μ.
Πλωτοί σημαντήρες που σώσανε τον θαλασσινό την τελευταία στιγμή. Τάμα στη Παναγιά και στο Καραβόγιαννο (Πλοίο Φάρων ΠΦΑ Καραβόγιαννος A-479 του Πολεμικού Ναυτικού).
Πλοίο Φάρων “ΠΦΑ ΚΑΡΑΒΟΓΙΑΝΝΟΣ” (Α479)
ΕΚΤΟΠΙΣΜΑ : 1639,7 Μ/Τ
ΜΗΚΟΣ : 63,2 μ.
ΠΛΑΤΟΣ : 11,60 μ.
ΜΗΧΑΝΗ : ΜΟΤΟR WERKE MANNHEIM A . G .
ΙΠΠΟΔΥΝΑΜΗ : 2400 Η. P.
TAXYTHTA : 13 KOMBOI
ΕΤΟΣ ΝΑΥΠΗΓΗΣΗΣ : 1975.
ΕΤΟΣ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ : 1976.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ : ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΑΦΩΝ ΚΟΡΩΝΑΙΟΥ – ΠΕΡΑΜΑ
Σπίθες στις εσχατιές της Ελλάδας που οριοθετούν πεισματικά αυτά που οι κυβερνήσεις παζαρεύουν με το ΝΑΤΟ και τις πολυεθνικές του πετρελαίου.
Στο Βορειοανατολικότερο άκρο του νησιού της Λήμνου, στο ακρωτήριο Πλάκα βρίσκεται ο Φάρος της Πλάκας. Ο φάρος της Πλάκας έχει φυσικό ύψος κατασκευής του πέτρινου πύργου τα 25 μέτρα. Η κατασκευή του φάρου έγινε το 1908 από Γάλλους, όταν το νησί ήταν ακόμη υπό Οθωμανική κατοχή (απελευθέρωση 1912). Πρωτολειτούργησε με φωτιστικό πετρέλαιο και το 1981 μετατράπηκε σε ηλεκτρικός. Είναι περιστροφικός φάρος. Ο φάρος της Πλάκας είναι από τα σημαντικότερα φανάρια του Φαρικού Δικτύου της χώρας μας λόγω της στρατηγικής του θέσης στην είσοδο των Δαρδανελίων. Εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1913.
Ο Φάρος της Πλάκας έχει κόκκινο και λευκό τομέα. Έχει 3 λευκές αναλαμπές ανά 30″, φωτοβολία 22ν.μ. και ύψος εστίας 55μ.
Αφιέρωμα της ΕΤ1 και της εκπομπής «Με αρετή και τόλμη» στο Φάρο της Πλάκας, το Φλεβάρη 2012. Δείτε το Βίντεο:
Φάροι που φώτιζαν τα πυρωμένα μάτια των εξόριστων. Πυρσοί μάρτυρες των μεσαιωνικών βασανιστηρίων. Φωτεινοί σύνδεσμοι των αλύγιστων της ταξικής πάλης με την αντίπερα όχθη του αγωνιζόμενου λαού.
Ο φάρος Φονιάς κατασκευάστηκε το 1889. Καταστράφηκε εντελώς από τους ΝΑΖΙ με την αποχώρησή τους κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα σώζονται μονάχα ερείπια του παλιού πέτρινου πύργου ο οποίος είχε ύψος 9 μέτρα και εστιακό ύψος 15 μέτρα.
Στην θέση του τοποθετήθηκε λίγο μακρύτερα από τα χαλάσματα του παλιού πύργου ένας μεταλλικός φανός.
Ο «Φονιάς» είναι Λευκός Αναλάμπον με περίοδο αναλαμπής 2″, έχει εστιακό ύψος 13μ. και εμβέλεια 6ν.μ.
Βίντεο από DRONE του G. Traveller:
[...]
Τ' αηδόνια σε χτικιάσανε στην Τροία
που στράγγιξες χαμένα μια γενιά
καλύτερα να σ' έλεγαν Μαρία
και να 'σουν ράφτρα μες στην Κοκκινιά
κι όχι να ζεις μ' αυτή την κομπανία
και να μην ξέρεις τ' άστρο του φονιά
[...]
Από το χιλιοτραγουδισμένο ποίημα του Μάνου Ελευθερίου που έγραψε το 1974.
Με αυτά στο μυαλό μας, το Alt.gr αναλαμβάνει την ευθύνη να παρουσιάσει με πλούσιο φωτογραφικό υλικό κάποιους από αυτούς τους Πυρσούς. Μια σειρά άρθρων, κύρια με φωτογραφίες αναγνωστών – ανταποκριτών χωρίς να ξεχνάμε την τιμή που χρωστάμε στο φαροφύλακα, τους τεχνίτες των φάρων, την Υπηρεσία Φάρων και τα φαρόπλοια του Πολεμικού Ναυτικού.
Γαρδίκης Νίκος
