Προς αναβολή οδηγείται η πολυδιαφημισμένη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Ουγγαρία, διαψεύδοντας για ακόμη μια φορά το κλίμα «προσδοκιών» που καλλιεργούνταν τις προηγούμενες ημέρες. Πέρα από την όξυνση του ανταγωνισμού ανάμεσα στα αντίπαλα ιμπεριαλιστικά κέντρα τα παζάρια ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ρωσία οξύνουν τις αντιθέσεις στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού μπλοκ.
Η συνάντηση, που αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι θα πραγματοποιηθεί στη Βουδαπέστη εντός δύο εβδομάδων, φαίνεται να έχει «παγώσει», αφού παραμένουν οι διαφωνίες για τις προϋποθέσεις τερματισμού της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης, δηλαδή τους όρους της μοιρασιάς της λείας από το πολεμικό σφαγείο της Ουκρανίας.
Ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι «δεν υπάρχουν σχέδια» για μια τέτοια συνάντηση στο άμεσο μέλλον, ενώ ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, τόνισε ότι απαιτείται «σοβαρή προετοιμασία» που μπορεί να πάρει χρόνο.
Η Ρωσία, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το «Reuters», έστειλε ιδιωτικό ανακοινωθέν στις ΗΠΑ απαιτώντας τον πλήρη έλεγχο της περιοχής του Ντονμπάς. Ο Τραμπ δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο εδαφικών παραχωρήσεων, αλλά έχει προτείνει το πάγωμα των γραμμών μάχης στην τρέχουσα κατάστασή τους, με το 78% της περιοχής του Ντονμπάς να περάσει υπό ρωσικό έλεγχο.
Επίσης, η προγραμματισμένη προπαρασκευαστική συνάντηση μεταξύ του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, και του Αμερικανού ομολόγου του, Μάρκο Ρούμπιο, ακυρώθηκε μετά από τηλεφωνική επικοινωνία. Αν και ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε «παραγωγική» την τηλεφωνική συνομιλία των δύο ΥΠΕΞ, κυβερνητική πηγή ανέφερε στο CNN ότι η ακύρωση της συνάντησής τους οφείλεται στο ότι η Μόσχα υιοθετεί μια «μαξιμαλιστική στάση». Από την άλλη, ο Λαβρόφ δήλωσε ότι η θέση της Ρωσίας παραμένει σταθερή από τη Σύνοδο Κορυφής της Αλάσκας τον Αύγουστο, όπου ο Πούτιν είχε πει ότι η Μόσχα είναι δεσμευμένη στον τερματισμό του πολέμου, αλλά μόνο με την εξάλειψη των «πρωταρχικών αιτιών» της σύγκρουσης.
Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων, ο γγ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, αναμένεται να επισκεφθεί την Ουάσιγκτον την Τετάρτη για να συναντηθεί με τον Τραμπ και μέλη του Κογκρέσου. Η συνάντηση είχε προγραμματιστεί πριν από την ακύρωση της συνάντησης Τραμπ – Πούτιν και θα επικεντρωθεί στη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας από την πλευρά του ΝΑΤΟ.
Αύριο η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ
Οι εξελίξεις συνδέονται και με τις έντονες πιέσεις των Ευρωπαίων του ΝΑΤΟ, που εκφράζουν την αντίθεσή τους σε αρκετά σημεία των παζαριών ΗΠΑ – Ρωσίας για την ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία.
Σε αυτό το πλαίσιο έχει ιδιαίτερη σημασία η αυριανή Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες και η συνάντηση του «Συνασπισμού των Προθύμων» την Παρασκευή στο Λονδίνο. Και στις δύο συναντήσεις, που στοχεύουν στην αύξηση της πίεσης στη Μόσχα και την ενίσχυση του Κιέβου, θα συμμετάσχει ο Ουκρανός πρόεδρος Β. Ζελένσκι.
Ευρωπαίοι ηγέτες και αξιωματούχοι της ΕΕ τυπικά και δημόσια «στηρίζουν τις ειρηνευτικές προσπάθειες» της Ουάσιγκτον. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, εντείνονται οι αντιθέσεις μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα. Η ΕΕ διεκδικεί αναβαθμισμένο ρόλο στη γεωπολιτική σύγκρουση με τη Ρωσία, αξιοποιώντας τον πόλεμο στην Ουκρανία ως την «πρώτη γραμμή» του μετώπου, αποδυναμώνοντας τη Ρωσία, αλλά και κερδίζοντας χρόνο ώστε να προετοιμαστεί για γενικευμένη σύγκρουση σε ευρωπαϊκό έδαφος. Επίσης οι Ευρωπαίοι διεκδικούν θέση στο «τραπέζι» σε περίπτωση που γίνει Σύνοδος Κορυφής ΗΠΑ – Ρωσίας στη Βουδαπέστη.
Χθες ηγέτες ευρωπαϊκών κρατών και οι επικεφαλής της ΕΕ εξέδωσαν κοινή δήλωση στην οποία αναφέρεται πως στηρίζουν «σθεναρά τη θέση του προέδρου Τραμπ ότι η σύγκρουση θα πρέπει να σταματήσει άμεσα και ότι η σημερινή γραμμή επαφής θα πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων».
Ο Τραμπ πρότεινε να παγώσει ο πόλεμος στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου, με το 78% της περιοχής του Ντονμπάς υπό ρωσικό έλεγχο. «Αφήστε το όπως είναι τώρα, μπορούν να διαπραγματευτούν κάτι αργότερα», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Εκεί που δίνουν βάρος οι Ευρωπαίοι είναι η πιο σκληρή πίεση στη Ρωσία, ενώ η Ουάσιγκτον εμφανίζεται να υποχωρεί ως προς την αξιοποίηση των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων και την επιβολή κυρώσεων σε όσους αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο.
«Πρέπει να εντείνουμε την πίεση στη ρωσική οικονομία και αμυντική βιομηχανία, μέχρι ο Πούτιν να είναι έτοιμος να κάνει ειρήνη». «Η Ουκρανία πρέπει να βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από οποιαδήποτε εκεχειρία», δηλώνουν οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Νορβηγίας, της Φινλανδίας, της Δανίας και της Ουκρανίας, όπως και οι πρόεδροι της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντ. Κόστα.
Οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό που έχουν αφήσει οι ΗΠΑ, που πλέον πωλούν όπλα για το Κίεβο και δεν τα στέλνουν «δωρεάν».
«Αναπτύσσουμε μέτρα για να χρησιμοποιήσουμε την πλήρη αξία των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, ώστε η Ουκρανία να έχει τους πόρους που χρειάζεται», τονίζουν.
Αντιθέσεις για την «αξιοποίηση» των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων
Η βασική πρωτοβουλία που θα συζητήσουν αύριο οι «27» στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ είναι ένα σχέδιο για να αξιοποιήσουν 140 δισ. ευρώ σε «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που διακρατούνται στην Ευρώπη, ως εγγύηση για να παράσχουν αυτό που αποκαλούν «δάνειο επανορθώσεων» στην Ουκρανία. Τα χρήματα θα επιστραφούν μόνο στην απίθανη περίπτωση που η Ρωσία θα πληρώσει αποζημιώσεις πολέμου στην Ουκρανία στο μέλλον, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά σχέδια.
Σε αυτήν τη φάση τα χρήματα είναι εξαιρετικά αναγκαία για το Κίεβο και η πρόοδος προς την «απελευθέρωση» των κεφαλαίων αυτήν τη βδομάδα θα στείλει ένα μήνυμα στη Μόσχα ότι η Ουκρανία θα έχει τα μέσα να συνεχίσει τον πόλεμο τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια, δήλωσαν αξιωματούχοι.
«Αν στείλουμε το μήνυμα ότι η ΕΕ είναι πρόθυμη και ικανή να στηρίξει την Ουκρανία για τα επόμενα δύο ή τρία χρόνια, αυτό θα επηρεάσει τους υπολογισμούς τους όταν συζητούν για ειρήνη», πρόσθεσε ένας διπλωμάτης.
Εντός της ΕΕ, το Βέλγιο, όπου διακρατείται το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ανησυχεί για τις συνέπειες από την εκποίησή τους και για αντίποινα. Στο αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οι ηγέτες αναμένεται να λάβουν πολιτική απόφαση για επέκταση της χρήσης των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων και να εξουσιοδοτήσουν την Επιτροπή να υποβάλει τις κατάλληλες νομοθετικές προτάσεις. Τα περισσότερα από τα 280 δισ. ευρώ των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων φυλάσσονται στην Ευρώπη, κυρίως στη βελγική «Euroclear». Τα έσοδα από τόκους αυτών των κεφαλαίων διοχετεύονται ήδη στο Κίεβο.
Η ΕΕ προσπαθεί να πείσει και το υπόλοιπο G7 να στηρίξει αυτό το σχέδιο, ωστόσο ΗΠΑ και Ιαπωνία είναι αρνητικές.
Μπαράζ επιθέσεων και αντεπιθέσεων
Στο στρατιωτικό μέτωπο, η σύγκρουση κλιμακώνεται με νέες επιθέσεις και από τις δύο πλευρές. Τη νύχτα της Τετάρτης, η Ρωσία εξαπέλυσε μια μεγάλης κλίμακας αεροπορική επίθεση εναντίον της Ουκρανίας, με εκρήξεις να αναφέρονται στο Κίεβο, το Ντνίπρο, τη Ζαπορίζια και την πόλη-λιμάνι Ισμαήλ.
Η επίθεση της Ρωσίας φαίνεται να αποτελεί αντίποινα για μια ουκρανική επίθεση σε ρωσικό έδαφος, η οποία περιλάμβανε την εκτόξευση γαλλοβρετανικών πυραύλων «Κρουζ» «Storm Shadow». Σύμφωνα με το ουκρανικό Γενικό Επιτελείο, η επιχείρηση έπληξε ένα χημικό εργοστάσιο στην περιφέρεια Μπριάνσκ της Ρωσίας, το οποίο θεωρείται κρίσιμο για την παραγωγή πυρίτιδας, εκρηκτικών υλών και καυσίμων για πυραύλους. Το πλήγμα, που χαρακτηρίστηκε ως «τεράστιο συνδυαστικό» από το ουκρανικό επιτελείο, περιλάμβανε πυραύλους που διείσδυσαν στο ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι κατέρριψε 57 ουκρανικά drones στην περιοχή Μπριάνσκ μέσα σε τέσσερις ώρες.
Περίεργες εκρήξεις σε Ουγγαρία και Ρουμανία
Παράλληλα, δύο μυστηριώδεις εκρήξεις σε διυλιστήρια πετρελαίου στη Ρουμανία και την Ουγγαρία, τα οποία συνδέονται με τη Ρωσία, έχουν προκαλέσει εικασίες για τη φύση τους. Στις 20 Οκτώβρη, έκρηξη σημειώθηκε στο διυλιστήριο «Petrotel-Lukoil» στο Πλοϊέστι της Ρουμανίας, το οποίο ανήκει σε θυγατρική της ρωσικής εταιρείας «Lukoil». Η εγκατάσταση ήταν εκτός λειτουργίας λόγω προγραμματισμένης συντήρησης, αλλά η έκρηξη τραυμάτισε σοβαρά έναν 57χρονο εργαζόμενο. Οι τοπικές αρχές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο σκόπιμης ενέργειας, δεδομένων των πρόσφατων ουκρανικών επιθέσεων σε ρωσικές πετρελαϊκές υποδομές, αν και εξετάζονται και άλλες πιθανές αιτίες, όπως τεχνική δυσλειτουργία ή ανθρώπινο λάθος.
Την ίδια ημέρα, έκρηξη και πυρκαγιά σημειώθηκαν στο διυλιστήριο «Danube» στην πόλη Ζαζαλομπάτα της Ουγγαρίας, το οποίο ανήκει στην ουγγρική εταιρεία MOL και τροφοδοτείται με ρωσικό πετρέλαιο μέσω του αγωγού «Druzba». Η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο μέχρι το πρωί της 21ης Οκτώβρη, χωρίς αναφορές για θύματα. Η αιτία του περιστατικού παραμένει υπό διερεύνηση, αλλά η σύνδεση των δύο διυλιστηρίων με τη Ρωσία, που αποτελεί βασική πηγή εσόδων για τον πόλεμό της, έχει εγείρει υποψίες για στρατηγικούς στόχους.
