Τριμερής Διακήρυξη για τη Στρατιωτική Συμμαχία Αλβανίας – Κροατίας – Κοσόβου υπογράφτηκε χτες στα Τίρανα, όπου ο Αλβανός υπουργός Άμυνας, Pirro Vengu, υποδέχτηκε με τιμές τους ομολόγους του από Ζάγκρεμπ και Πρίστινα, Ιvan Anucic και Ejup Maqedonci, αντίστοιχα.
«Στόχος αυτής της συνεργασίας δεν είναι να απειλήσει κάποιον, (αλλά) αποτελεί μήνυμα προς όσους επιδιώκουν να απειλήσουν την περιοχή» δήλωσε ο Vengu, που πρόσθεσε: «Θέλουμε να τους δείξουμε ότι (οι τρεις μας) είμαστε στην ίδια πλευρά και δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να αποσταθεροποιήσει την περιοχή». Εξέφρασε μεγάλη «εκτίμηση για το ότι πρόκειται για τη πρώτη τριμερή πρωτοβουλία του είδους της στην περιοχή» καταλήγοντας ότι «περιμένουμε να μας ακολουθήσουν και άλλες (βαλκανικές) χώρες».
Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του κοσοβάρικου δικτύου KOHA, η συμφωνία προτάσσει τη τριμερή συνεργασία στην «οικοδόμηση αμυντικών ικανοτήτων και της αμυντικής βιομηχανίας, την αύξηση της δια-λειτουργικότητας (σσ των Ενόπλων Δυνάμεων και των εξοπλισμών τους) μέσω επιμόρφωσης, εκπαίδευσης και (στρατιωτικών) γυμνασίων, την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών και την ενίσχυση της στρατηγικής αξιοπιστίας, τη παροχή πλήρους στήριξης για την ευρω-ατλαντική και αμυντική περιφερειακή ολοκλήρωση».
«Τα τρία κράτη μας θα προετοιμαστούν για μελλοντικές προκλήσεις για την ασφάλεια της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και είναι πιθανόν ότι η τριμερής στρατιωτική μας συμμαχία θα επεκταθεί και στη συμμετοχή της Βουλγαρίας» δήλωσε από τη πλευρά του ο Κροάτης υπουργός.
Τη συμφωνία καλωσόρισε ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός, Αλμπιν Κούρτι, που τη χαρακτήρισε «εξαιρετικά σημαντικό βήμα για την ασφάλεια και ειρήνη στην περιοχή».
Εξηγήσεις ζητά το Βελιγράδι
Την έντονη αντίδρασή της στη τριμερή συμφωνία εξέφρασε η Σερβία της οποίας το ΥΠΕΞ ζητά «επείγουσα απάντηση από το Ζάγκρεμπ και τα Τίρανα» για «τις πραγματικές προθέσεις και τους τελικούς στόχους αυτού του επικίνδυνου παιχνιδιού στρατιωτικής ασφάλειας» διακηρύσσοντας ότι «η Σερβία δεν θα επιτρέψει καμία μονομερή ενέργεια που θα μπορούσε να απειλήσει την εδαφική μας ακεραιότητα, την ασφάλεια των πολιτών μας και την ειρήνη στην περιοχή».
Επικρίνει την «υπογραφή του τριμερούς μνημονίου για συνεργασία στον τομέα της άμυνας, με τον παράνομο εκπρόσωπο των προσωρινών ιδρυμάτων Αυτοδιοίκησης που έχουν λάβει μέτρα για την περιοχή στη Πρίστινα» και ζητά «απαντήσεις σχετικά με τη φύση και τους στόχους αυτής της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας», περιγράφοντας ως «ιδιαίτερα ανησυχητικό το γεγονός ότι αυτή η στρατιωτική συμμαχία δημιουργείται χωρίς διαβούλευση με το Βελιγράδι, με την άμεση εμπλοκή μιας δομής που στερείται διεθνούς νομιμότητας και αποτελεί απειλή για την ασφάλεια του σερβικού λαού και ολόκληρης της περιοχής».
Υψώνοντας κι άλλο τους τόνους, το σερβικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι «προφανώς αυτό το μνημόνιο δεν είναι αποτέλεσμα τυχαίας συνεργασίας, αλλά στοχευμένης στρατηγικής με στόχο την απομόνωση της Σερβίας και την ενίσχυση των παραστρατιωτικών δομών στη νότια σερβική επαρχία», επικρίνοντας και ως «εξαιρετικά ενδεικτικό ότι ακριβώς δύο από τις γειτονικές χώρες της Σερβίας – η Κροατία και η Αλβανία – αποφάσισαν να δρομολογήσουν αυτή τη συμφωνία και ότι πρόσκληση ένταξης απευθύνθηκε και στον τρίτο γείτονά μας – τη Βουλγαρία. Εάν, όπως υποστηρίζουν, αυτή η συμφωνία δεν στρέφεται εναντίον κανενός, τότε ζητάμε εξηγήσεις γιατί η Σερβία αποκλείεται από οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις για τη συλλογική ασφάλεια στην περιοχή;»
Το Βελιγράδι καταλήγει ότι «η μονομερής στρατιωτική συνεργασία με παράνομες δομές στο έδαφος Κοσόβου – Μετοχίων αντιπροσωπεύει άμεσο πλήγμα στη διεθνή έννομη τάξη και απειλή για την περιφερειακή ειρήνη. Η Σερβία δεν θα το δεχτεί αυτό σιωπηλά» και αν και «ήταν έτοιμη να εξετάσει το ενδεχόμενο καλής πίστης συνεργασίας με την Κροατία και την Αλβανία» περιγράφει τη τριμερή πρωτοβουλία ως «μια ανοιχτή πρόκληση και μια κατάφωρη περιφρόνηση της πραγματικότητας στο πεδίο».
