Προετοιμάζοντας τις νέες συγκρούσεις, σε συνθήκες όξυνσης του ανταγωνισμού για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, οι ηγέτες των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ που συμμετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής της Χάγης, δεσμεύτηκαν να αυξήσουν τις πολεμικές δαπάνες τους στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035.
Το τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου καθορίζει ότι το 5% του ΑΕΠ θα κατανεμηθεί σε δύο κατηγορίες: τουλάχιστον 3,5% για «σκληρές» αμυντικές δαπάνες, σύμφωνα με τον ορισμό του ΝΑΤΟ, και έως 1,5% για επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές, προστασία δικτύων, πολιτική ετοιμότητα και καινοτομία στην πολεμική βιομηχανία.
Οι χώρες-μέλη καλούνται να υποβάλουν ετήσια σχέδια που θα εξασφαλίζουν σταδιακή πρόοδο προς τον στόχο αυτό, με επανεξέταση της πορείας το 2029, βάσει του στρατηγικού περιβάλλοντος και των ανανεωμένων Στόχων Δυνατότητας του ΝΑΤΟ.
Το κοινό ανακοινωθέν περιλάμβανε επίσης σύντομη αναφορά στην Ουκρανία, με τους ηγέτες να επιβεβαιώνουν τη συνεχή υποστήριξή τους στο μακελειό. «Οι Σύμμαχοι επιβεβαιώνουν τις διαρκείς κυρίαρχες δεσμεύσεις τους να παρέχουν υποστήριξη στην Ουκρανία, της οποίας η ασφάλεια συμβάλλει στη δική μας», αναφέρεται, διευκρινίζοντας ότι οι συνεισφορές στην άμυνα της Ουκρανίας θα υπολογίζονται στις δαπάνες των μελών.
Επιπρόσθετα, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συμφώνησαν να ενισχύσουν τη διατλαντική βιομηχανική συνεργασία, αξιοποιώντας νέες τεχνολογίες και καινοτομίες για να πάρει ακόμη μεγαλύτερο «μπρος» η πολεμική βιομηχανία. «Θα εργαστούμε για την εξάλειψη των εμπορικών εμποδίων στον τομέα της άμυνας μεταξύ των Συμμάχων», σημειώνεται στη δήλωση.
Στον «αφρό» οι αντιθέσεις
Πάντως δεν έχει διευκρινιστεί κατά πόσο υποχρεωτική είναι η δέσμευση για αύξηση των δαπανών, δεδομένων των αντιρρήσεων που εξέφρασαν ορισμένες χώρες, όπως η Ισπανία, το Βέλγιο και η Σλοβακία.
Μάλιστα ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, δήλωσε ότι οι τρέχουσες δαπάνες της χώρας του, στο 2% του ΑΕΠ, είναι «επαρκείς, ρεαλιστικές και συμβατές με το κράτος πρόνοιας».
Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να σημειωθεί ότι χθες, εν πτήσει προς την Ολλανδία με το Air Force One, ο Τραμπ φάνηκε να αμφισβητεί το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, δηλαδή τη ρήτρα της αμοιβαίας άμυνας των μελών, στο σενάριο που κάποιο από αυτά δεχθεί επίθεση. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι υπάρχουν «πολυάριθμες» ερμηνείες του άρθρου 5, αποφεύγοντας να δώσει σαφή απάντηση.
Ωστόσο, μετά την απόφαση των κρατών-μελών να αυξήσουν τις δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, ο Τραμπ δήλωσε ότι προσφέρει την εγγύηση που χρειάζονται οι ανήσυχοι Ευρωπαίοι σύμμαχοι. Όταν ερωτήθηκε αν θα υπερασπιζόταν χώρες που δεν πληρώνουν το μερίδιό τους, ο Τραμπ απάντησε: «Λοιπόν, τι είπα μόλις; Ναι. Φυσικά. Για ποιον άλλο λόγο θα ήμουν εδώ;».
Εξάλλου, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, επέκρινε την ιδέα ενός «εμπορικού πολέμου» μεταξύ συμμάχων, χαρακτηρίζοντάς την «παραλογισμό». Υπογράμμισε την ανάγκη για ταχεία ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων ΕΕ-ΗΠΑ, τονίζοντας ότι η αύξηση των αμυντικών δαπανών δεν πρέπει να συνοδεύεται από εμπορικές εντάσεις. «Δεν μπορούμε, ως σύμμαχοι, να λέμε ότι πρέπει να ξοδέψουμε περισσότερα και στη συνέχεια να διεξάγουμε εμπορικό πόλεμο», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η Σύνοδος ολοκληρώθηκε με την ανακοίνωση ότι η επόμενη συνάντηση των ηγετών του ΝΑΤΟ θα φιλοξενηθεί στην Τουρκία το 2026, ενώ το 2027 η Αλβανία θα αναλάβει τη διοργάνωση.
