Η Ευρώπη κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση ως προς το εμπόριο όπλων τα τελευταία πέντε χρόνια και η τάση θα επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο μετά τις εξαγγελίες περί επανεξοπλισμού αρκετών ευρωπαϊκών σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας για τη Διεθνή Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Όπως αναφέρει το SIPRI, κατά την περίοδο 2017-2021, το εμπόριο όπλων μειώθηκε 4,6% σε παγκόσμια κλίμακα σε σύγκριση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια μεν, αλλά κατέγραψε αλματώδη άνοδο (+19%) στην ευρωπαϊκή ήπειρο αποδεικνύοντας και τους κινδύνους για όλους τους λαούς της περιοχής από το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου πολέμου. «Η Ευρώπη είναι το νέο καυτό σημείο», υπογραμμίζει ο Σιμόν Βέζεμαν, ένας εκ των συγγραφέων της ετήσιας έκθεσης για πάνω από τρεις δεκαετίες.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, ήδη ανήγγειλαν μαζική αύξηση των στρατιωτικών δαπανών τους.
Μαχητικά αεροσκάφη -ιδίως το υπερσύγχρονο, αλλά πανάκριβο αμερικανικό F-35-, πύραυλοι, πυροβολικό και άλλος βαρύς εξοπλισμός αναμένεται να αποκτηθούν προσεχώς από τις ένοπλες δυνάμεις ευρωπαϊκών χωρών, τις οποίες θορύβησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Τα περισσότερα απ’ αυτά θα πάρουν χρόνο: πρέπει να ληφθούν αποφάσεις, να παραγγελθούν, κατόπιν να παραχθούν, άρα θα χρειαστούν μερικά χρόνια τουλάχιστον. Όμως στην πραγματικότητα, η τάση είχε ήδη αρχίσει μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, κι οι συνέπειες είναι πλέον ορατές σήμερα», σημείωσε ο κ. Βέζεμαν.
Το μερίδιο της Ευρώπης στο παγκόσμιο εμπόριο όπλων πέρασε έτσι από το 10 στο 13% κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών και θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο, κατά «σημαντικό» ποσοστό, πρόσθεσε.
Αν και είναι δύσκολο να υπολογιστεί ο όγκος του, λόγω της αδιαφανούς φύσης πολλών συμβάσεων και δωρεών όπλων, το παγκόσμιο εμπόριο στρατιωτικού εξοπλισμού πλησιάζει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε αξία ετησίως, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Σύμφωνα με το SIPRI, η περιφέρεια Ασίας-Ωκεανίας παρέμεινε η ζώνη που έκανε τις μεγαλύτερες εισαγωγές τα προηγούμενα πέντε χρόνια, με το 43% των αγοραπωλησιών και τους έξι στους δέκα μεγαλύτερους εισαγωγείς (Ινδία, Αυστραλία, Κίνα, Νότια Κορέα, Πακιστάν, Ιαπωνία).
Αν και το εμπόριο όπλων προς την περιοχή με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στον κόσμο μειώθηκε κατά περίπου 5% τα προηγούμενα πέντε χρόνια, η ανατολική Ασία (+20%) και η Ωκεανία (+59%) συγκεκριμένα κατέγραψαν θεαματικές αυξήσεις, με φόντο τις αυξανόμενες εντάσεις ανάμεσα στο Πεκίνο και αρκετές ασιατικές πρωτεύουσες.
«Οι εντάσεις ανάμεσα στην Κίνα και αρκετές χώρες της Ασίας και της Ωκεανίας είναι ο βασικός κινητήρας των εισαγωγών στην περιφέρεια» αυτή, παρατηρεί το SIPRI.
Στη Μέση Ανατολή, δεύτερη μεγαλύτερη αγορά με το 32% των παγκόσμιων εισαγωγών, η αύξηση έφθασε το 3%, κυρίως λόγω των αγορών που έκανε το Κατάρ, με φόντο τις εντάσεις με τους γείτονές του στον Κόλπο.
«Οι τρέχουσες τιμές του πετρελαίου σημαίνουν πως (οι χώρες της περιοχής) θα έχουν μεγάλα έσοδα, κι αυτό γενικά μεταφράζεται σε μεγάλες παραγγελίες όπλων», τονίζει ο κ. Βέζεμαν.
Η αμερικανική και η αφρικανική ήπειρος είδαν τα δικά τους μερίδια να υποχωρούν σημαντικά, γύρω στο 6% αντίστοιχα.
Κατά χώρα, Ινδία και Σαουδική Αραβία μοιράζονται την πρώτη θέση στις εισαγωγές, με το 11% η καθεμιά, μπροστά από την Αίγυπτο (5,7%), την Αυστραλία και την Κίνα (4,8%).
Αύξηση των γαλλικών εξαγωγών
Στην κορυφαία πεντάδα των εξαγωγέων όπλων, οι ΗΠΑ -μακράν στην πρώτη θέση- και η Γαλλία, 3η στην κατάταξη, είδαν τα μερίδιά τους να αυξάνονται καθαρά τα προηγούμενα πέντε χρόνια, περνώντας αντίστοιχα από το 32 στο 39% και από το 6% στο 11%.
Η Κίνα, τέταρτη στις εξαγωγές παγκοσμίως (4,6%) και η Γερμανία, στην 5η θέση (4,5%) διατήρησαν τις θέσεις τους στην κατάταξη μεν, αλλά είδαν τα μερίδιά τους να μειώνονται ελαφρά.
Η Ρωσία καταλαμβάνει πάντα τη 2η θέση, αλλά το μερίδιό της συρρικνώθηκε κατά 19%. Κυρίως λόγω της μείωσης των πωλήσεων στην Κίνα, που έχει μειώσει πολύ την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικού εξοπλισμού. Η απομόνωσή της Ρωσίας εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία, αλλά και ο αντίκτυπος των κυρώσεων στη ρωσική οικονομία, είναι ενδεχόμενο να δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα για τη ρωσική στρατιωτική βιομηχανία.
«Ασφαλώς θα υπάρξουν ακόμη περισσότερες απειλές από την αμερικανική πλευρά», που θα επισείει το «ρόπαλο» προς κράτη που θα θελήσουν να αγοράσουν ρωσικά όπλα, κατά τον κ. Βέζεμαν, ειδικά χώρες που ιστορικά είναι πελάτες της Μόσχας, όπως η Αλγερία ή η Αίγυπτος.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
