1775
Ένας ανώνυμος συγγραφέας, ο οποίος θεωρείται από μερικούς ότι είναι ο Τόμας Πέιν, δημοσιεύει ένα άρθρο με τίτλο «Η Αφρικανική δουλεία στην Αμερική», το πρώτο άρθρο στις αμερικανικές αποικίες που κάνει έκκληση για την απελευθέρωση των σκλάβων και την κατάργηση της δουλείας.
1790
Γεννιέται ο οπλαρχηγός και στρατηγός της επανάστασης του 1821 Μάρκος Μπότσαρης.
1849
Γεννιέται ο ποιητής και πεζογράφος, Γεώργιος Βιζυηνός (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Γεώργιου Μιχαηλίδη).
1857
Οι εργάτριες στα υφαντουργεία και τα ραφτάδικα της Νέας Υόρκης, κατεβαίνουν σε απεργία και διαδηλώσεις. Ζητούν ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς και μείωση των ωρών εργασίας. Υπολογίζεται ότι οι γυναίκες εκείνη την εποχή δούλευαν στα εργοστάσια 16 ώρες τη μέρα ενώ οι μισθοί τους ήταν σημαντικά μικρότεροι απ’ τους μισθούς των ανδρών. Εκτός των άλλων διακρίσεων, οι εργάτριες είχαν να αντιμετωπίσουν και τη διάκριση που γινόταν ανάμεσα στους εργαζόμενους αγγλοσαξονικής καταγωγής και στους υπόλοιπους υπέρ των πρώτων.
Αισθανόμενοι την απειλή μιας γενικευμένης εργατικής εξέγερσης, οι εργοστασιάρχες απαντούν με ομαδικές απολύσεις και εξαπολύουν τους «μπράβους», για να τρομοκρατήσουν τις εργάτριες που πρωτοστατούσαν στην απεργία. Παρά την τρομοκρατία, οι διαδηλώσεις εκείνης της μέρας χαρακτηρίστηκαν από το μέγεθος και τη μαχητικότητά τους. Στους εργοδότες και την κυβέρνηση δεν έμενε άλλος δρόμος από το να χρησιμοποιήσουν την αστυνομία. Οι αστυνομικές δυνάμεις ρίχνονται με μανία πάνω στις εργάτριες, οι διαδηλώσεις βάφτηκαν με αίμα.
Η Β` διεθνής Συνδιάσκεψη των σοσιαλιστριών γυναικών, που συνήλθε στην Κοπεγχάγη το 1910, καθιέρωσε, μετά από πρόταση της επιφανούς προσωπικότητας του διεθνούς εργατικού κινήματος Κλάρας Τσέτκιν, τη μέρα της 8ης Μάρτη σαν Διεθνή Μέρα της Γυναίκας κάτω από δυο βασικά συνθήματα: την πάλη για τα δικαιώματά της και την πάλη για την ειρήνη.
1881
Γεννιέται η κομμουνίστρια συγγραφέας Γαλάτεια Καζαντζάκη, που συνέδεσε τη ζωή και το έργο της με τα κομμουνιστικά ιδανικά και το ΚΚΕ. Η Γαλάτεια Καζαντζάκη μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης, όταν το νησί βρισκόταν ακόμα υπό τουρκική κατοχή.
Η οικογένειά της ήταν μια από τις λογιότερες του τόπου. Η ίδια η Γαλάτεια είχε τα εφόδια να αναπτυχθεί σε μια από τις πρώτες γυναίκες διανοούμενες και συγγραφείς στην Ελλάδα. Όσο έμενε ακόμα στο Ηράκλειο, κατάφερε να ξεσηκώσει εναντίον της την τοπική κοινωνία, καθώς δημοσίευσε σε αθηναϊκό περιοδικό, στην «Πινακοθήκη», μια σειρά από κείμενα κοινωνικής κριτικής που έθιγαν τους Ηρακλειώτες. Η πρώτη νουβέλα της, το «Ridi Pagliazzo». Η σχέση της Γαλάτειας με τον Νίκο Καζαντζάκη έχει τροφοδοτήσει δυο εκτενή αφηγήματα. Το ένα, της ίδιας, είναι το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα «Άνθρωποι και Υπεράνθρωποι» (1957).
1907
Γεννιέται ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Όπως είχε πει η Αλέκα Παπαρήγα (τότε ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ) στην ολομέλεια της βουλής για το πολιτικό μνημόσυνο του Κ. Καραμανλή «Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θα μείνει στη σύγχρονη ιστορία ως ένας προικισμένος ηγέτης της μεταπολεμικής συντηρητικής παράταξης, σε μια περίοδο που εμφανίζεται η αναγκαιότητα να εκσυγχρονιστούν οι μορφές κυριαρχίας και εξουσίας της μεγαλοαστικής τάξης της χώρας μας.»
1907
Γεννιέται ο συνθέτης Νίκος Σκαλκώτας. Προερχόταν από μουσική οικογένεια. Ο προπάππος του ο Αλέκος, ήταν από τον Πύργο της Τήνου και ήταν ονομαστός λαϊκός μουσικός: τραγουδούσε, έπαιζε βιολί και λαούτο και συνέθετε τραγούδια, με λίγα λόγια ήταν προικισμένος από τη «φύση».
Ο πατέρας του Νίκου, Αλέκος κι αυτός ήταν φλαουτίστας και ο αδελφός του πατέρα του, ο Κώστας, έπαιζε βιολί. Και τα δυο αδέλφια ήταν μέλη της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Χαλκίδας. Όταν ο Νίκος έγινε δύο χρόνων ήρθε στην Αθήνα με την οικογένειά του και από τα πέντε χρόνια άρχισε να μαθαίνει βιολί. Στα 1914 γράφτηκε στο Ωδείο Αθηνών και αποφοίτησε το 1920 με χρυσό βραβείο.
Ο δρόμος προς τη δόξα ανοίγει έτσι, το 1921 πηγαίνει με υποτροφία να κάνει σπουδές στη Μουσική Ακαδημία του Βερολίνου και δένεται με στενή φιλία με τον Δημήτρη Μητρόπουλο. Τέσσερα χρόνια αργότερα, δηλαδή το 1925 ο Νίκος Σκαλκώτας εγκαταλείπει το ρόλο του σολίστα και αφιερώνεται αποκλειστικά στη σύνθεση. Φυσικά, βιοποριστικοί λόγοι τον αναγκάζουν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα να παίζει σε διάφορες ορχήστρες καφενείων και κινηματογράφων.
Είναι η τραγική μοίρα πολλών χαρισματικών ατόμων, είναι η μοίρα των εκλεκτών να σπαταλούν την ώρα τους από εδώ και από εκεί για να βγάλουν το ψωμί τους. Και στα 1933 ο Νίκος Σκαλκώτας επιστρέφει στη χώρα του εγκαταλείποντας όλα του τα υπάρχοντα και τις μέχρι τότε συνθέσεις του – ένα μικρό μέρος βρέθηκε αργότερα από τους μελετητές του – με την ελπίδα να βρει τη ζεστασιά της πατρίδας. Ο Σκαλκώτας έγραψε συνολικά 70 έργα, τα περισσότερα στη δεκαετία του 1935 – 45 και παρ’ όλα τα πολλά χρόνια που έζησε στο εξωτερικό, το έργο είναι βαθιά ελληνικό. Η μουσική του στηρίζεται στην ελληνική παράδοση και παρέμεινε πιστός στα κλασικά ιδεώδη. Έφυγε από τη Γερμανία την ώρα που ανέβαινε ο Χίτλερ, για να έρθει στην Ελλάδα.
Μα εδώ, στην Αθήνα τον υποδέχονται με παγερή αδιαφορία, μια αδιαφορία που θα λαβώσει την ψυχή του συνθέτη. Η υγεία του δεν είναι καλή, η ψυχολογική του κατάσταση είναι άσχημη, οι συμπατριώτες του τον αγνοούν συστηματικά. Δεν τον καταλαβαίνουν ή δεν μπαίνουν στον κόπο να τον καταλάβουν. Και εκείνος μέχρι το τέλος της σύντομης ζωής του θα παίζει το βιολί του. Θα εργάζεται ως σολίστ στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών μέχρι που το δοξάρι του θα σιγήσει.
1917
Πεθαίνει ο στρατηγός κόμης Φέρντιναντ φον Ζέπελιν, κατασκευαστής των περίφημων πηδαλιοχούμενων αερόστατων που φέρουν το όνομά του.
1921
Συνέρχεται το 10ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας (μπολσεβίκων), οι εργασίες του οποίου κράτησαν έως τις 16/3. Το 10ο Συνέδριο επεξεργάστηκε τις μεθόδους της οικοδόμησης του σοσιαλισμού με βάση τη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ), στερέωσε τη συμμαχία της εργατικής τάξης με την αγροτιά, καθώς και τη συμμαχία των εθνοτήτων της Σοβιετικής χώρας. Τέλος, αποτέλεσε σταθμό στην πάλη για την ενότητα του Κόμματος και την καταπολέμηση του φραξιονισμού.
Η ΝΕΠ έβαλε προσωρινά φρένο στους ρυθμούς επέκτασης των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής. Αποτελούσε μια προσωρινή υποχώρηση που επιβλήθηκε από τις αντικειμενικές συνθήκες στην οικονομία της Σοβιετικής Ρωσίας και το σχετικό κλονισμό της σχέσης της εργατικής τάξης με τη μικρομεσαία αγροτιά που προκλήθηκε από τον εμφύλιο πόλεμο και την ξένη επέμβαση. Σήμαινε τη μερική ισχυροποίηση εμπορευματο-χρηματικών σχέσεων και (στο έδαφός τους) το δυνάμωμα μιας αστικής τάξης στην πόλη και στην ύπαιθρο (κουλάκοι). Βέβαια, από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και του κόμματός της η ΝΕΠ δεν αντιμετωπιζόταν μοιρολατρικά ως ένα δήθεν αυτόνομο, νομοτελειακό «στάδιο» της επαναστατικής διαδικασίας. Η πορεία της θα κρινόταν από την ικανότητα της προλεταριακής εξουσίας να πείσει τη μικρομεσαία αγροτιά ότι η παλινόρθωση της ατομικής ιδιοκτησίας και του ελεύθερου εμπορίου θα σήμαινε προοπτικά κατρακύλισμα στην τσιφλικάδικη και καπιταλιστική εξουσία. Θα καθοριζόταν από τη δυνατότητα του κράτους να ανορθώσει τη σοσιαλιστική βιομηχανία και να δώσει στην αγροτιά την υλικοτεχνική βάση (τρακτέρ, εξηλεκτρισμός, κτλ.) για τη ριζική αναμόρφωση της μικρο-αγροτικής παραγωγής σε κοινωνική βάση και, επόμενα, και της μικροαστικής συνείδησης του αγρότη. Οι αντιφάσεις που ενυπήρχαν στα πλαίσια της ΝΕΠ δεν μπορούσαν σε τελική ανάλυση να λυθούν παρά μέσω της ταξικής πολιτικής του προλεταριακού κράτους, μέσω της πορείας της ταξικής πάλης.
Όπως τόνιζε και ο Β. Ι. Λένιν, «η πολιτική αυτή ονομάστηκε νέα οικονομική πολιτική, γιατί κάνει στροφή προς τα πίσω. Εμείς τώρα υποχωρούμε, σαν να πηγαίνουμε προς τα πίσω, μα το κάνουμε για να κάνουμε πρώτα πίσω, και να πάρουμε μετά φόρα και να κάνουμε ένα άλμα πιο μεγάλο προς τα μπρος. Μόνο μ’ αυτόν τον όρο υποχωρήσαμε, πραγματοποιώντας τη νέα οικονομική πολιτική». («Απαντα», τόμος 45, σελ. 302)
1922
Αρχίζει στο Παρίσι διεθνής διάσκεψη με θέμα τον συνεχιζόμενο ελληνοτουρκικό πόλεμο. Οι συνομιλίες αποτυγχάνουν και αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για την ολοκληρωτική ήττα του ελληνικού στρατού και τη Μικρασιατική Καταστροφή.
1924
Η ελληνική κυβέρνηση (του Αλέξανδρου Παπαναστασίου) αναγνωρίζει τη σοβιετική εξουσία και συμφωνείται η επανάληψη των διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας – ΕΣΣΔ.
1925
Κηρύσσεται πανελλαδική απεργία των σιδηροδρομικών κατά της απόφασης της κυβέρνησης να προβεί σε περικοπή των μισθών και απολύσεις. Σε ένδειξη αλληλεγγύης κατεβαίνουν σε απεργία και οι εργάτες βιομηχανίας επισιτισμού και ορισμένα καπνεργατικά σωματεία της Μακεδονίας. Στις 14/3 απεργούν οι τροχιοδρομικοί και οι ηλεκτροτεχνίτες.
Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί κάθε μέσο για να καθυποτάξει τους απεργούς. «Εξηνάγκασα τους σιδηροδρομικούς να κατέλθουν εις απεργίαν, δια να κτυπήσω αποτελεσματικώς την εργατικήν τάξιν», δήλωσε κυνικά ο πρωθυπουργός Μιχαλακόπουλος στις 12/3. Γίνονται ομαδικές απολύσεις σιδηροδρομικών, ενώ με έντονη συκοφαντική προπαγάνδα η κυβέρνηση προσπαθεί να στρέψει την κοινή γνώμη κατά των απεργών.
Η Πανρωσική Ένωση των Συνδικάτων των Σιδηροδρομικών εκδήλωσε τη συμπαράστασή της στον αγώνα των Ελλήνων συναδέλφων τους, στέλνοντάς τους και χρηματική ενίσχυση 2.564 δολαρίων. Η απεργία λύθηκε στις 24/3 με ήττα των σιδηροδρομικών. Πάνω από 2.000 σιδηροδρομικοί απολύθηκαν.
Ωστόσο, ο αγώνας είχε αποτελέσματα. Βαθμιαία οι απολυθέντες επαναπροσλήφθηκαν. Το διάταγμα για την περικοπή των μισθών καταργήθηκε και το Δεκέμβρη του 1925 καθιερώθηκε νέο μισθολογικό σύστημα με βάση τις αλλαγές στον τιμάριθμο.
1944
Τελειώνει η Μάχη της Κοκκινιάς μεταξύ των δυνάμεων του ΕΛΑΣ από τη μία πλευρά και των Γερμανών κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους από την άλλη.
Οι Γερμανοί και οι ντόπιοι συνεργάτες τους αποχωρούν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 34 νεκρούς και περισσότερους από 100 τραυματίες, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛΑΣ, που είχε 8 νεκρούς και 20 τραυματίες.
1948
Σκοτώνεται από αεροπορική επίθεση έξω από τη Βροντού Πιερίας το μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Αραμπατζής.
1950
Η Σοβιετική Ένωση ανακοινώνει ότι κατέχει την ατομική βόμβα.
1968
Πεθαίνει ο Εμμανουήλ Μάντακας, στρατηγός του ΕΛΑΣ (και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του). Μετείχε στο Εθνικό Συμβούλιο των Κορυσχάδων ως εθνοσύμβουλος Πειραιά (14-27 Μαΐου 1944), ενώ στις 28 Αυγούστου 1944 αναδείχθηκε Αντιπρόεδρος της ΠΕΕΑ.
Για τη συμπόρευσή του με το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ εξορίστηκε στην Μακρόνησο (1947-1949). Διετέλεσε επίσης βουλευτής της ΕΔΑ.
1970
Αποτυχαίνει απόπειρα της ΕΟΚΑ Β΄ να δολοφονήσει τον Πρόεδρο της Κύπρου, Μακάριο.
Με ανακοίνωσή του, το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, τονίζει πως η επίθεση αυτή αποτελεί μέρος γενικότερων σχεδιασμών κατά της ανεξαρτησίας, της ακεραιότητας και της Ασφάλειας της Κύπρου. Ως εμπνευστή αυτών των σχεδίων καταγγέλλει τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και το καθεστώς της Χούντας.
1997
Πεθαίνει ο λογοτέχνης κι αγωνιστής της ΕΑΜικής Αντίστασης, Ζήσης Σκάρος. Έζησε μια ζωή αφιερωμένη στον αγώνα για την ειρήνη, τον πολιτισμό, το δίκιο και το σοσιαλισμό. Μέσα από το έργο του, εξέφρασε με γνώση και ευαισθησία τα προβλήματα και τις ανάγκες του λαού μας. Οι σοσιαλιστικές του ιδέες αποτέλεσαν θεμελιακό υλικό του πολύτιμου έργου του. Γεννημένος στο χωριό Κανάλια της Καρδίτσας, το 1917, από αγροτική οικογένεια, ο Ζήσης Σκάρος από τα μαθητικά του χρόνια συνδέθηκε με τους αγώνες του λαού και παρέμεινε μαχόμενος και ασυμβίβαστος μέχρι το τέλος της ζωής του, με την άγρυπνη συνείδηση του κομμουνιστή.
Το 1933 πρωτοστατεί σε μια μαθητική απεργία και αποβάλλεται από όλα τα γυμνάσια της χώρας. Τον επόμενο χρόνο, εντάσσεται στην ΟΚΝΕ και αναμετριέται παράλληλα με την πρώτη του μαχητική συγγραφική δημιουργία, δημοσιεύοντας στο αθηναϊκό περιοδικό «Νέος Λενινιστής» το διήγημα «Το αέρι του θανάτου». Το 1937 συλλαμβάνεται από το μεταξικό καθεστώς και καταδικάζεται σε δύο χρόνια φυλακή και ένα εξορία. Κάνει έφεση και αποφυλακίζεται μετά από 8 μήνες. Το 1938 μπαίνει στη Νομική Αθηνών και παράλληλα σπουδάζει στο Γαλλικό Ινστιτούτο, ενώ ξανασυλλαμβάνεται σε αντιδικτατορική διαδήλωση των φοιτητών. Μέλος του ΚΚΕ από το 1942 οργανώνεται στο ΕΑΜ, συλλαμβάνεται και κλείνεται στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Οι φυλακίσεις, οι διώξεις και οι εξορίες θα συνεχιστούν καθόλη τη διάρκεια του Εμφυλίου. Ο ίδιος και το έργο του βρίσκονται υπό περιορισμό και στη διάρκεια της χούντας. Αυτοεξορίζεται στη Ρώμη μέχρι τη μεταπολίτευση. Η επιστροφή του, παρ’ όλα αυτά, απαιτούσε και πάλι αγώνα για την απόδοση της ιθαγένειάς του, που του είχε αφαιρεθεί το 1971.
Μετά «Το αέρι του θανάτου», εκδίδονται «Οι Δυνατοί» (1937), η ποιητική συλλογή «Αργώ» (παράνομα το 1942), «Ναθαναήλ Μαρκός» (1943), «Κλούβες» (1945, αυτοβιογραφικό). Μνημειώδες είναι το έργο του «Οι ρίζες του ποταμού»,μια τρίτομη μυθιστορηματική τριλογία, με θέμα την ιστορία του αγροτικού και εργατικού κινήματος: πρώτος τόμος «Ραγιάδες και κολίγοι» (1960), «Αστοί και εργάτες» (1963), «Αντίσταση και πόλεμος» (1979). Το 1980 η τριλογία βραβεύεται με το Β Κρατικό Βραβείο. Άλλα έργα του: «Ανοιχτοί ουρανοί», «Το ταξίδι της φιλίας», «Το φλογισμένο βουνό», «Το κορίτσι με το σαντούρι», «Η κραυγή του ελληνικού λαού», «Ο κόσμος των ελπίδων», «Ο σημερινός κόσμος», «Ζητήματα Τέχνης», «Για ένα λουλούδι».
