Σαν σήμερα γεννιέται ο κομμουνιστής ποιητής, Γιάννης Ρίτσος (και το ημερολόγιο έγραφε 11 Νοεμβρίου 1990 όταν ο ποιητής της Ρωμιοσύνης «έφυγε» από τη ζωή).
Ο Ρίτσος συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους και αυτό που χαρακτήρισε και σφράγισε την ποίησή του ήταν η στράτευσή του. Ο Ρίτσος δεν έγραψε ποιήματα «για» τους εργάτες, για τους φτωχούς, για τους αγώνες, έγραψε ποίηση από τη θέση του εργάτη, του φτωχού, του αγωνιστή. Εντάχθηκε στο επαναστατικό κίνημα και ήταν παρών και αταλάντευτος σ’ όλες τις στιγμές.
Στρατευμένος στην υπόθεση του σοσιαλισμού μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ έως την τελευταία του πνοή. Στις στιγμές της νίκης, αλλά και στις στιγμές της ήττας και των δυσκολιών.
Και αυτό ήταν το σημαντικότερο.
Κι αύριο λέω θα γίνουμε
ακόμα πιο απλοί.
Θα βρούμε αυτά τα λόγια
που παίρνουνε το ίδιο βάρος
σ’ όλες τις καρδιές,
σ’ όλα τα χείλη,
έτσι να λέμε πια
τα σύκα-σύκα
και τη σκάφη-σκάφη.Κι έτσι που να χαμογελάνε οι άλλοι
και να λένε:
“Τέτοια ποιήματα
σου φτιάχνω εκατό την ώρα”.
Αυτό θέλουμε κι εμείς.
Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε
για να ξεχωρίσουμε, αδελφέ μου,
απ’ τον κόσμο.Εμείς τραγουδάμε
για να σμίξουμε τον κόσμο.
Εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή το 1934 με τον τίτλο «Τρακτέρ.»
Την ίδια χρονιά εντάχθηκε στο ΚΚΕ, ενώ συνεργάστηκε και με τον Ριζοσπάστη, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Γ. Σοστίρ, από αναγραμματισμό του ονόματός του. Τα γεγονότα του Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη συγκλονίζουν την εργατική τάξη της χώρας μας και τον ίδιο: στις 11 Μάη στέλνει τρία από τα δεκατέσσερα θρηνητικά ποιήματά του στον Ριζοσπάστη και την επόμενη μέρα η εφημερίδα τα δημοσιεύει, με γενικό τίτλο «Μοιρολόι».
Ολόκληρο το έργο θα κυκλοφορήσει λίγο αργότερα, στις 8/6/1936, με τον τίτλο «Επιτάφιος».
Την περίοδο της Κατοχής ο Γ. Ρίτσος πήρε ενεργό μέρος στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση, ενώ μετά την απελευθέρωση, το 1948-1952, εξορίστηκε διαδοχικά στη Λήμνο, στη Μακρόνησο και τον Αϊ Στράτη. Μετά την απελευθέρωσή του δραστηριοποιείται μέσα από τις γραμμές της ΕΔΑ.
Το 1956 τύπωσε τη Σονάτα του σεληνόφωτος, για την οποία τιμήθηκε με το Α’ Κρατικό Βραβείο ποίησης, το 1960 κυκλοφόρησε η μελοποίηση του Επιτάφιου από τον Μίκη Θεοδωράκη, ενώ το 1966 τυπώθηκε αυτοτελώς η Ρωμιοσύνη (πρώτη έκδοση το 1954), η οποία επίσης μελοποιήθηκε από τον Μ. Θεοδωράκη. Την περίοδο της Χούντας, συνελήφθη και εξορίστηκε και πάλι στη Γυάρο και μετά στη Λέρο. Υπό το βάρος της διεθνούς κατακραυγής, αλλά και λόγω της σοβαρής του ασθένειας, η Χούντα αναγκάστηκε να τον μεταφέρει από την εξορία θέτοντάς τον σε κατ’ οίκον περιορισμό μέχρι το 1970. Μετά τη μεταπολίτευση έτυχε πλήθους διακρίσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό: προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ το 1975, τιμήθηκε με το βραβείο «Λένιν» το 1977, κ.α.
Παράλληλα παρέμεινε στρατευμένος στην υπόθεση του σοσιαλισμού μέσα από τις γραμμές του Κομμουνιστικού Κόμματος έως την τελευταία του πνοή στις 11 Νοεμβρίου 1990.Ο Γιάννης Ρίτσος γεννήθηκε στα 1909 στη Μονεμβασία της Λακωνίας (Πελοπόννησος). Τέλειωσε το γυμνάσιο στο Γύθειο κ’ ήρθε στην Αθήνα για πανεπιστημιακές σπουδές. Αρρώστησε στα 17 του χρόνια κι υποχρεώθηκε να μείνει σε διάφορα σανατόρια. Έχει εκδώσει ως τώρα 30 ποιητικά και 2 θεατρικά έργα. Στα 1936, το ποιητικό έργο «Επιτάφιος» κατασχέθηκε από τη δικτατορία του Μεταξά και κάηκε στους στύλους του Ολυμπίου Διός. Στα 1948, ο Ρίτσος εξορίστηκε ως τα 1952 στη Λήμνο, στη Μακρόνησο, και στον Άγιο Ευστράτιο.
Έργα του Ρίτσου έχουν μεταφραστεί γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, ρωσικά, ουκρανικά, ρουμάνικα, βουλγάρικα, τσέχικα, σλοβάκικα, φλαμανδικά, σουηδικά, ούγγρικα, κινέζικα κ.λ.π.
Ο Ρίτσος έχει μεταφράσει Μαγιακόφσκι, Μπλοκ, Ελυάρ, Χικμέτ, μια «Ανθολογία ρουμάνικης ποίησης», καθώς επίσης Τσέχους και Σλοβάκους ποιητές. Στα 1957 του απονεμήθηκε το Α’ Κρατικό Βραβείο ποίησης για το έργο του «Η σονάτα του σεληνόφωτος».