63 π.Χ.
Γεννιέται ο Οκταβιανός Αύγουστος, ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας. Υιοθετημένος γιος του Ιουλίου Καίσαρα, εγκαθίδρυσε την «Παξ Ρομάνα» και εξασφάλισε την ειρήνη σε όλο τον ρωμαϊκό κόσμο.
1215
Γεννιέται ο Κουμπλάι Χαν, γιος του Τολούι, δευτερότοκου γιου του Τζένγκις Χαν, ο οποίος σύμφωνα με τους νόμους των Μογγόλων έγινε αντιβασιλέας (1227-1229).
Όταν εδραιώθηκε η κυριαρχία των Μογγόλων στη Βόρεια Κίνα, ο Κουμπλάι ξεκίνησε για την νότια Κίνα που την κατείχαν οι πρίγκηπες Σονγκ. Εκεί σημείωσε πολλές νίκες. Μετά τον θάνατο του αδερφού του Μόνγκα, ο Κουμπλάι παίρνει την θέση του ως Μεγάλος Χάνος των Μογγόλων. Με την βοήθεια των στρατηγών του και μετά από μάχες 15 ετών κατέλαβε την Κίνα των Σονγκ. Το 1280 ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας και ιδρυτής της δυναστείας Γιουάν. Από το 1260 ο Κουμπλάι εγκαταστάθηκε στο Πεκίνο και το 1267 την καινούρια πόλη Τάι-Του (μεγάλη πρωτεύουσα) ή αλλιώς Χανμπαλίχ (πόλη του Χάνου).
1459
Λαμβάνει χώρα η μάχη του Μπλορ Χιθ, η πρώτη μεγάλη μάχη του Πολέμου των Ρόδων.
1568
Οι ισπανικές ναυτικές δυνάμεις κατατροπώνουν τον αγγλικό στόλο του Τζον Χοκινς κοντά στη Βερακρούς.
1821
H Τρίπολη πέφτει στα χέρια των επαναστατημένων Ελλήνων. Οι οδομαχίες μεταξύ των Τούρκων και των επαναστατών θα κρατήσουν δυο μέρες έως την τελική κατάληψη της Τρίπολης, ενώ, σύμφωνα με τον ίδιο τον Κολοκοτρώνη θα σφαγιαστούν σχεδόν όλοι οι Τούρκοι και οι Εβραίοι της πόλης.
1835
Πεθαίνει ο Ιταλός συνθέτης από την Κατάνια της Σικελίας Βιντσέντζο Μπελλίνι ή Βικέντιος Μπελλίνι (Vincenzo Salvatore Carmelo Francesco Bellini).
Από πολύ νωρίς, πριν περατώσει τις σπουδές του, άρχισε να συνθέτει με μεγάλη επιτυχία, όπως την όπερα «Άντελσον και Σαλβίνι» και κάποια έργα εκκλησιαστικής μουσικής. Τον επόμενο χρόνο, μετά από παραγγελία του θεάτρου Σαν Κάρλο της Νεάπολης συνέθεσε το μονόπρακτο «Μπιάνκα και Φαρνάντο».
Μετά και την επιτυχία που σημείωσε αυτό, κλήθηκε πλέον από το περίφημο μουσικό θέατρο της Ιταλίας, τη Σκάλα του Μιλάνου, όπου και σύνθεσε τον «Πειρατή» και αμέσως μετά την «Ξένη», της οποίας η επιτυχία ξεπέρασε κάθε προσδοκία φθάνοντας τις τριάντα συνεχείς παραστάσεις.
Το 1830 μετέβη στο Παρίσι, όπου παρουσίασε το 12ο σκηνικό του έργο «Οι Πουριτανοί» που ανέβηκε στο εκεί ιταλικό θέατρο. Μετά όμως την αποτυχία που σημείωσε το έργο του «Ζαΐρα» στο θέατρο της Πάρμα, ακολούθησε ο μεγάλος θρίαμβος στο έργο του «Υπνοβάτις», στο Μιλάνο το 1831. Αυτής ακολούθησε η επίσης μεγάλη επιτυχία του τραγικού μελοδράματος «Νόρμα», σε κείμενο του Φελίτσε Ρομάνο.
1846
Οι αστρονόμοι Ουρμπέν Λεβεριέ (Urbain Jean Joseph Le Verrier), Τζον Κουτς Άνταμς και Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλε ανακαλύπτουν τον πλανήτη Ποσειδώνα.
1862
Ο Ότο φον Μπίσμαρκ (Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen) γίνεται πρωθυπουργός της Πρωσίας. Ο Μπίσμαρκ έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη συνένωση των έως τότε χωριστών γερμανικών κρατιδίων σε ενιαίο κράτος, του οποίου διετέλεσε και πρώτος καγκελάριος.
Υπήρξε σφοδρός πολέμιος του εργατικού και του τότε σοσιαλιστικού κινήματος, γνωστός για τους αντι-σοσιαλιστικούς νόμους, αλλά και για την πολιτική της ενσωμάτωσης που εφάρμοσε ταυτόχρονα με μια σειρά κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Η πολιτική αυτή του μαστιγίου – καρώτου αποτέλεσε πρότυπο για πολλές άλλες αστικές κυβερνήσεις στα επόμενα χρόνια στην προσπάθειά τους να ανακόψουν το ανερχόμενο εργατικό – σοσιαλιστικό κίνημα.
1863
Η Ιόνιος Βουλή ψηφίζει την ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα.
1900
Ξεκινά τις εργασίας του το συνέδριο της Β’ Διεθνούς στο Παρίσι.
Κεντρικό σημείο διαπάλης στο συνέδριο του Παρισιού το 1900 υπήρξε η υπόθεση του Α. Μιλλεράν και κατ’ επέκταση το γενικότερο και καθ’ όλα κρίσιμο ζήτημα της συμμετοχής των σοσιαλιστών σε αστικές κυβερνήσεις. Ακολούθως, η στάση του Μιλλεράν καταδικάστηκε τυπικά από το συνέδριο, ωστόσο, όπως διαφάνηκε, ο «Μιλλεναρισμός» διέθετε πολλούς οπαδούς στις γραμμές της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας.
1905
Η Νορβηγία και η Σουηδία καταλήγουν σε συμφωνία στο Κάρλσταντ για την ειρηνική διάλυση της ένωσης μεταξύ των δύο χωρών.
1922
Πραγματοποιείται απόπειρα δολοφονίας κατά των μελών της ΚΕ του ΣΕΚΕ(Κ), του διευθυντή του Ριζοσπάστη και της ηγεσίας της ΓΣΕΕ στις φυλακές Συγγρού. Η απόπειρα ματαιώνεται και στις 5 Οκτωβρίου οι κρατούμενοι απελευθερώνονται.
1926
Γεννιέται ο Αμερικανός μουσικός της τζαζ Τζον Κολτρέιν (John William Coltrane).
Θεωρείται από τις κορυφαίες προσωπικότητες της τζαζ. Το έργο του σημάδεψε την αφροαμερικανική μουσική παράδοση στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Ο Κολτρέιν θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους τζαζ συνθέτες και σαξοφωνίστες μαζί με τον Κόλμαν Χώκινς, τον Λέστερ Γιανγκ και τον Σόνι Ρόλινς που επίσης καινοτόμησαν με το παίξιμό τους.
Αν και το πέρασμά του από τη μουσική σκηνή ήταν σύντομο -η προσωπική του καριέρα κράτησε μόλις επτά χρόνια- κατάφερε να αφήσει πίσω του μια πλούσια δισκογραφία, με περισσότερες από 50 ηχογραφήσεις.
Το παίξιμό του αρχικά χαρακτηρίστηκε νεοτερικό, και σταδιακά ξέφυγε από τα όρια του συμβατικού αυτοσχεδιασμού, διχάζοντας κοινό και κριτικούς, ενώ κατά τα τελευταία χρόνια της δημιουργίας και της ζωής του ξεπέρασε τα όρια και πορεύτηκε σε μια σχεδόν μοναχική πορεία θρησκευτικής έκστασης.
Συνεργάστηκε με τους Ντίζι Γκιλέσπι, Μάιλς Ντέηβις και Τελόνιους Μονκ. Έγραψε μεγάλες επιτυχίες όπως το «A Love Supreme» κ.α.
1928
Στη Ρώμη, όπου μετέβη ο πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος, υπογράφεται σύμφωνο φιλίας και διαιτησίας μεταξύ Ελλάδας και φασιστικής Ιταλίας. Ο Βενιζέλος διαβεβαιώνει τον Μουσολίνι ότι «ζήτημα Δωδεκανήσων δεν υφίσταται μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας».
1932
Σχηματίζεται το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας υπό τον Αμπντούλ Αζίζ Ιμπν Σαούντ.
1939
Πεθαίνει ο Σίγκμουντ Φρόιντ (Sigmund Freud), γερμανοεβραίος ψυχίατρος και ιδρυτής της ψυχανάλυσης.
1943
Ο Ιταλός δικτάτορας Μπ. Μουσολίνι ανακηρύσσει τη νεοφασιστική «Κοινωνική Δημοκρατία» («Δημοκρατία του Σάλο»).
1944
Ομάδα καταδρομών του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ εισβάλλει στο Ραδιοσταθμό Αθηνών και μεταδίδει το παρακάτω μήνυμα: «Προσοχή, προσοχή. Σας μιλάει το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Έλληνες, όλοι επί ποδός πολέμου. Ο ηρωικός ΕΛΑΣ λευτερώνει την αγαπημένη μας πατρίδα. Ήρθε η ώρα να λευτερώσει και την Αθήνα μας. Εμπρός όλοι να λευτερώσουμε τους φυλακισμένους αδελφούς μας. Φωτιά και τσεκούρι στους αμετανόητους ταγματασφαλίτες, χωροφύλακες, μπουραντάδες και τους κρυφούς πολιτικούς αρχηγούς τους. Κλείστε τα’ αυτιά σας στις προδοτικές διαδόσεις. Όλοι επί ποδός πολέμου. Ζήτω το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ζήτω οι μεγάλοι μας σύμμαχοι».
1950
Το Αμερικανικό Κογκρέσο ψηφίζει νόμο «για την Εσωτερική Ασφάλεια» (νόμος Μακ Κάραν) με τον οποίο τα μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος ΗΠΑ θεωρούνταν «πράκτορες ξένης δυνάμεως» και φυλακίζονταν χωρίς δικαστικές αποφάσεις. Ο νόμος αυτός ίσχυσε για 17 χρόνια.
1953
Μεταφέρονται από τον Πειραιά στον Αϊ-Στράτη οι τελευταίες 50 κρατούμενες του στρατοπέδου στο Τρίκερι.
1970
Με ανακοίνωσή του το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ καταδικάζει την απόφαση της Αμερικανικής κυβέρνησης να χορηγήσει βαρύ οπλισμό στην Χούντα, ενώ καλεί το λαό σε επαγρύπνηση στον αγώνα κατά της δικτατορίας.
1973
Πεθαίνει ο Βρετανός παιδαγωγός Αλεξάντερ Σάδερλαντ Νιλ, δημιουργός του σχολικού συστήματος «Σάμερχιλ».
1973
Πεθαίνει σε ηλικία 69 ετών στο Σαντιάγο της Χιλής ο κομμουνιστής ποιητής και μέλος της ΚΕ του ΚΚ Χιλής Πάμπλο Νερούδα (Pablo Neruda) (Βραβείο Στάλιν, 1953, Νόμπελ Λογοτεχνίας, 1971).
Το πραγματικό του όνομα ήταν Μεφταλί Ρικάρντο Ρέγιες. Παιδί, ακόμα, διαβάζει φημισμένους Λατινοαμερικανούς και Ευρωπαίους συγγραφείς. Στο Γυμνάσιο, η καθηγήτριά του Γκαμπριέλα Μιστράλ (η πρώτη Λατινοαμερικάνα που πήρε Νόμπελ Λογοτεχνίας) τον μυεί στην κλασική ρωσική λογοτεχνία. Γυμνασιόπαιδο, ακόμα, δημοσιεύει ποιήματά του σε εφημερίδες και περιοδικά, με διάφορα ψευδώνυμα, ώσπου το 1920 επιλέγει το Νερούδα. Μετά το Γυμνάσιο σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο και μετέχει στους φοιτητικούς αγώνες. Αφήνει το Πανεπιστήμιο για να αφοσιωθεί στην ποίηση. Το 1923 δημοσιεύει το πρώτο του ποιητικό βιβλίο «Ηλιοβασιλέματα». Σύντομα καταξιώνεται ως σπουδαίος ποιητής.
Το 1927 διορίζεται πρόξενος της Χιλής στην Άπω Ανατολή, στην Αργεντινή και το 1934 στην Ισπανία, όπου μάχεται κατά του φρανκικού φασισμού – φονιά στο πλευρό του ισπανικού λαού και του μέγιστου ποιητή της Ισπανίας και πολυαγαπημένου του φίλου, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Λόγω της αντιφασιστικής δράσης του, η Χιλή τον καταργεί από πρέσβη. Πάει στο Παρίσι, απ’ όπου βοηθά τον ισπανικό λαό. Με τον ομότεχνο, φίλο και ομοϊδεάτη του Λουί Αραγκόν, προετοιμάζει το Παγκόσμιο Συνέδριο Αντιφασιστών Συγγραφέων. Το 1937 επιστρέφει στη Χιλή. Ο λαός συναρπάζεται με την ποίηση του Νερούδα, ο οποίος μιλά παντού κατά του φασισμού. Το 1938, η πρώτη κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου της Χιλής τον στέλνει πρέσβη στο Παρίσι και αργότερα στο Μεξικό.
«Στα τέλη του 1943 ξαναγύρισα στο Σαντιάγο. Εγκαταστάθηκα στο σπίτι που απόκτησα με το σύστημα των δόσεων. Η χώρα μου δεν είχε αλλάξει: Τρομερή φτώχεια στις περιοχές των μεταλλείων και η κομψή κοινωνία που γέμιζε το Κάντρι Κλαμπ. Έπρεπε ν’ αποφασίσω. Η απόφασή μου μού στοίχισε καταδιώξεις και στιγμές εκρηκτικές», γράφει ο Νερούδα στη δεύτερη σελίδα των απομνημονευμάτων του. Στις 15/7/1945 προσχώρησε – και τυπικά – στο ΚΚ Χιλής, του οποίου εκλέγεται γερουσιαστής το 1947, ξέροντας καλά τι τον περίμενε.
Ο γερουσιαστής Νερούδα, επειδή καταγγέλλει την προδοσία του λαού από τον εκλεγμένο με τις ψήφους του ΚΚΧ, Πρόεδρο Γκονσάλες Βιδέλα, διώκεται. Με εντολή του παράνομου πλέον ΚΚΧ, βγαίνει στην παρανομία, με το ψευδώνυμο Λεγκαρέτα. Μετά πολλών βασάνων, διαβαίνοντας βουνοκορφές των Ανδεων, περνά στην Αργεντινή. Με το διαβατήριο του φημισμένου Αργεντινού μυθιστοριογράφου Μιγκέλ Ανχελ Αστούριας, φθάνει στο Παρίσι. Οι παλιοί του φίλοι, Πικάσο, Πολ Ελυάρ, Λουί Αραγκόν φροντίζουν να του δοθεί πολιτικό άσυλο και γαλλικό διαβατήριο. Στο Παρίσι είναι και διάσημοι Ρώσοι φίλοι του (Ερεμπουργκ, Τιχόνοφ, Κορνέιτσουκ, Σιμόνοφ). Η διεθνής προοδευτική γνώμη μαθαίνει την περιπέτεια του Νερούδα. Στη συνέχεια, ο πρέσβης της Χιλής στο Παρίσι ζητά την απέλαση του ποιητή, αλλά ο αρχηγός της Γαλλικής Αστυνομίας (και αναγνώστης της ποίησης του Νερούδα) απορρίπτει το αίτημα και δίνει διαβατήριο στον Νερούδα.
Το 1949 είναι σύνεδρος στο Διεθνές Συνέδριο Ειρήνης, στο Παρίσι. Αυτή τη χρονιά, λήγει και η πολιτική εξορία του. Μόλις επιστρέφει στη Χιλή (1952), παντρεύεται την Ματίλντε, το μεγάλο έρωτα της ζωής του και προσκαλείται ξανά στην ΕΣΣΔ για τις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από το θάνατο του Πούσκιν. «Αγάπησα με την πρώτη ματιά τη σοβιετική γη και κατάλαβα ότι απ’ αυτήν, όχι μόνον προέκυπτε ένα ηθικό μάθημα για όλες τις γωνιές της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά και θα προέκυπτε το μεγάλο πέταγμα». Στην ΕΣΣΔ γνώρισε σπουδαίους Σοβιετικούς δημιουργούς και έγινε φίλος με τον κορυφαίο Τούρκο ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, ο οποίος του «διηγήθηκε τα βάσανα του λαού του», όπως διηγείται.
Το 1951 είναι η χρονιά της πρώτης επίσημης πρόσκλησής του από τη ΛΔ Κίνας, της απονομής του Βραβείου «Λένιν» για την Ειρήνη.
Στα χρόνια της εξορίας, ο Νερούδα, μαζί με την Ματίλντε Ουρούτια, ταξίδεψε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, όπου όμως δεν ήταν ευπρόσδεκτος. Η χώρα που αγάπησε πολύ ήταν η Ιταλία. Το επίσημο κράτος και οι αρχές της, υποκύπτοντας στις πιέσεις της Χιλής, δεν τον δέχονταν πουθενά. Ήταν όμως λατρευτός – όπως και η ποίησή του – στο λαό της, στις οργανώσεις του, στους διανοουμένους του και στους δημάρχους του. Ο εξόριστος αποδιωχνόταν από τους Καραμπινιέρους και αποθεωνόταν από το λαό, σ’ όποια πόλη πήγαινε, ενώ πολλοί δήμοι (λ.χ. Φλωρεντίας, Μιλάνου, Γένοβας) τον ανακήρυσσαν επίτιμο δημότη τους. Ο λαός της Ρώμης, μετά από σύγκρουσή του με τη Χωροφυλακή, κατάφερε να του επιτραπεί να μείνει στην Ιταλία. Ένας ιστοριογράφος – φυσικός του παραχωρεί ένα εξοχικό σπίτι στο πανέμορφο χωριουδάκι Ανακάπρι, όπου ο Νερούδα και η Ματίλντε έζησαν ονειρεμένα (θυμίζουμε τη σχετική υπέροχη ιταλική ταινία «Il postino», «Ο ταχυδρόμος»). Εκεί ο ποιητής, μεταξύ άλλων, έγραψε το έργο «Οι στίχοι του καπετάνιου» (δημοσιεύτηκε ανώνυμα στη Νάπολη το 1952).
Διάσημος ο Νερούδα, από το 1952 έως το 1957, ζει ήρεμα και δημιουργικά στην πατρίδα του. Δημοσίευσε το βιβλίο «Τα σταφύλια και ο άνεμος» και έγραψε τις «Στοιχειώδεις Ωδές», «Νέες Στοιχειώδεις Ωδές», «Ωδές, τρίτο βιβλίο». Τον Απρίλη του 1957, άρρωστος, πηγαίνοντας μέσω Μπουένος Αϊρες στην Κεϋλάνη για ένα Συνέδριο Ειρήνης, συλλαμβάνεται από την Αστυνομία του διαδόχου του Περόν, πλην …»δημοκράτη» δικτάτορα Αραμπούρου. Χάρη στην αλληλεγγύη των Αργεντινών και Χιλιανών συγγραφέων, ο ποιητής αποφυλακίζεται και πάει στο συνέδριο. Τα χρόνια που ακολούθησαν ξαναταξίδεψε σε σοσιαλιστικές χώρες, δυτικές και λατινοαμερικάνικες. Στη σοσιαλιστική Κούβα, έγινε φίλος με τους ηγέτες της επανάστασής της Φιντέλ Κάστρο και Τσε Γκεβάρα, στους οποίους αφιερώνει πολλές σελίδες των απομνημονευμάτων του.
Στη δεκαετία του 1960, το ΚΚΧ απονέμει στον Νερούδα το μετάλλιο «Ρεκαμπάρεν» (η ανώτατη κομματική διάκριση στη μνήμη του πρωτοπόρου «οδηγητή» της εργατικής τάξης της Χιλής). Στα 1970, ένα πρωί, διηγείται ο ποιητής, πήγαν στο σπίτι του στην Ισλα Νέγκρα «ο γενικός γραμματέας του κόμματός μου και άλλοι σύντροφοι. Έρχονταν να μου προσφέρουν την υποψηφιότητα για την Προεδρία της Δημοκρατίας, για λογαριασμό του κόμματός μας, υποψηφιότητα που θα πρότειναν στα έξι – εφτά κόμματα της «Λαϊκής Ενότητας»«. Ο Νερούδα δέχτηκε, υπό τον όρο, όπως συμφώνησαν, να παραιτηθεί αν βρεθεί άλλος υποψήφιος. Με την υποψηφιότητά του, «άρπαξε φωτιά» η ψυχή του χιλιάνικου λαού. Χιλιάδες λαού τον αγκάλιαζαν και τον φιλούσαν.
«Σε μιαν ευτυχή στιγμή έφθασε η είδηση: Ο Αλιέντε βέβαιος υποψήφιος της «Λαϊκής Ενότητας»«. Ο Νερούδα παραιτείται, μιλά σε προεκλογική συγκέντρωση και ζητά από το λαό να ψηφίσει τον Αλιέντε. Η «Λαϊκή Ενότητα» νικά και στέλνει (Μάρτη του 1971) τον ποιητή ως πρέσβη στο Παρίσι. Οι έξωθεν και έσωθεν αντίπαλοί του οργανώνουν τη δόλια αντεπίθεσή τους. Οι ΗΠΑ (διάβαζε Νίξον, ΙΤΤ, «Coca Kola», κλπ.) μεθοδεύουν την αρπαγή – κατάσχεση του κρατικοποιημένου από τον Αλιέντε χαλκού της Χιλής. Οι λιμενεργάτες της Γαλλίας και της Ολλανδίας, συμπαραστεκόμενοι στο χιλιάνικο λαό, δεν ξεφορτώνουν στα λιμάνια των χωρών τους τον παράνομα κατασχεμένο χαλκό. Η αμερικανοκίνητη αντίδραση λυσσομανά στη Χιλή. Δολοφονεί τον δημοκράτη αρχηγό του χιλιάνικου Στρατού, Σνάιδερ.
Η Χιλιανή πολιτική ηγεσία ζητά από τον ποιητή της να γυρίσει από το Παρίσι, για να βοηθήσει στις εκλογές της 4ης Μάρτη 1973. Άρρωστος, ήδη, από λευχαιμία, Γενάρη του 1973, ο Νερούδα επιστρέφει κι αρχίζει τον αγώνα κατά των εχθρών της λαϊκής κυβέρνησης. Γενάρη γράφει το έργο «Παρακίνηση σε νιξοκτονία και εγκώμιο στη Χιλιανή επανάσταση» (κυκλοφόρησε το 1973, σε μετάφραση Δανάης Στρατηγοπούλου ).
Ο λαός πάλεψε ενάντια στη σατανική «Ντόνια Κατσαρολίνα Λαγανίν», την πλουτοκρατία, που, για να μη χάσει την εξουσία της, δολοφόνησε το στρατηγό του λαού και μαζί με τη μικροαστή παραδουλεύτρα της βγήκε στους δρόμους με κατσαρολικά, συκοφαντώντας «τους αλήτες τους κομμουνιστάδες» και ξανάβγαλε, θριαμβευτικά, Πρόεδρό του τον Αλιέντε. Και τότε, «πίσω απ’ την ΙΤΤ», με επικεφαλής τον Πινοσέτ, φύτρωσαν «νέοι κατεργαραίοι και φονιάδες/ κι άλλοι πατσάδες της ολιγαρχίας», επιτυγχάνοντας στις 11/9/1973 να ξαναβρεθεί «χωρίς ψωμί και φως/ η λαβωμένη πατρίδα κι ο Λαός» του Νερούδα.
1974
H κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» ανακοινώνει την υπογραφή νομοθετικού διατάγματος για τη νομιμοποίηση, μετά από 27 χρόνια, του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και την ταυτόχρονη κατάργηση του διαβόητου νόμου 509, με τον οποίο διώχτηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν και εκτελέστηκαν χιλιάδες κομμουνιστές, ενώ 80.000 αγωνιστές υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα και να ζήσουν ως πολιτικοί πρόσφυγες στις σοσιαλιστικές χώρες.
Δύο μέρες μετά, στις 25 Σεπτέμβρη 1974, κυκλοφορεί το πρώτο νόμιμο φύλλο του «Ριζοσπάστη».
Επί της ουσίας, το ΚΚΕ είχε ήδη νομιμοποιηθεί στην πράξη. Οι ακατάλυτοι δεσμοί του Κόμματος με την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, δεσμοί αγώνα και αίματος, η αδιάλειπτη παρουσία των κομμουνιστών στους μεγάλους και τους μικρούς αγώνες, η πρωτοπόρα αντιδικτατορική δράση, κατέστησαν στη λαϊκή συνείδηση τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ ως τη βασική προϋπόθεση για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, μετά την κατάρρευση της χούντας. Αυτό που είχε εμπεδωθεί πλέον στη συνείδηση του λαού, υποχρεώθηκαν να δεχτούν και οι αστικές πολιτικές δυνάμεις.
Εξάλλου, το ΚΚΕ και η ΚΝΕ, με την εντονότατη παρουσία τους τις πρώτες βδομάδες μετά την κατάρρευση της χούντας, νομιμοποιήθηκαν «ντε φάκτο» και απέμενε η τυπική νομιμοποίηση. Ηδη, στις 22 Αυγούστου επιστρέφει στην Ελλάδα ο Χαρίλαος Φλωράκης, Πρώτος Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ και τέσσερις μέρες αργότερα δίνει συνέντευξη Τύπου στα γραφεία της «Νέας Ελλάδας», της εφημερίδας που εκδίδει νόμιμα το ΚΚΕ μετά τη μεταπολίτευση.
Το Χαιρετιστήριο της ΚΕ του ΚΚΕ, που δημοσιεύτηκε στο πρώτο νόμιμο φύλλο του «Ριζοσπάστη», άρχιζε ως εξής:
«Έπειτα από 27 χρόνια συνεχούς παρανομίας, το ΚΚΕ κατακτά τη νομιμότητα. Είκοσι επτά χρόνια το ΚΚΕ, η ύπαρξή του, η δράση του, θεωρούνταν απ’ το επίσημο κράτος με ειδικό νόμο, το νόμο 509, έγκλημα. Χιλιάδες είναι τα μέλη και στελέχη του, οι οπαδοί του, που τα χρόνια αυτά συνελήφθησαν, βασανίστηκαν, εκτοπίστηκαν, φυλακίστηκαν και πολλοί εκτελέστηκαν με βάση το νόμο αυτό. Στρέφουμε ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή τη σκέψη μας στους χιλιάδες ήρωες, οπαδούς, μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, που έδωσαν τα πάντα, έδωσαν τη ζωή τους στους αγώνες για ένα καλύτερο μέλλον της πατρίδας μας».
1994
Έκρηξη του ηφαιστείου Πινατούμπο στις Φιλιππίνες, με τουλάχιστον 14 νεκρούς.
2004
Πεθαίνει η συγγραφέας Διδώ Σωτηρίου. Στη διάρκεια της Κατοχής, μαζί με άλλες σπουδαίες αγωνίστριες – όπως την Μέλπω Αξιώτη, την Λιούντα Μάντακα, την Μ. Μαστρακά – δημοσιογραφούσε στα παράνομα ΕΑΜικά έντυπα και μετά την απελευθέρωση, για ένα διάστημα, στα χρόνια 1946-1947, δημοσιογραφούσε στο «Ριζοσπάστη».
Αργότερα, όταν εκδόθηκε η εφημερίδα «Αυγή», συνεργάστηκε με άρθρα και χρονογραφήματα. Επίσης, δημοσίευσε ποικίλα θέματα στο περιοδικό «Επιθεώρηση της Τέχνης». «Για μένα συγγραφέας είναι ο πρώτος σύμμαχος του λαού», έλεγε η Δ. Σωτηρίου στο «Ρ», σημειώνοντας πως «λογοτεχνία είναι να υπηρετείς την ιστορία και τη ζωή. Να βάλεις να κατοικήσει μέσα στο βιβλίο η ζωή».
