762
Ιδρύεται η Βαγδάτη.
1511
Γεννιέται ο Τζόρτζο Βαζάρι (Giorgio Vasari), Ιταλός ζωγράφος, αρχιτέκτονας, συγγραφέας και ιστορικός, γνωστός κυρίως για το έργο του «Οι βίοι των πλέον εξαίρετων ζωγράφων, γλυπτών και αρχιτεκτόνων», με βιογραφικά στοιχεία διακεκριμένων καλλιτεχνών, που θεωρείται η ιδεολογική βάση της συγγραφής της ιστορίας της τέχνης.
1656
Οι σουηδικές δυνάμεις νικούν τις δυνάμεις της Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας στη μάχη της Βαρσοβίας.
1797
Ξεσπάει η Επανάσταση των ποπολάρων στη Ζάκυνθο.
Καίνε τη «Χρυσή Βίβλο» και τα εμβλήματα των ευγενών στην πλατεία του Αγίου Μάρκου, κατά τη διάρκεια των πανηγυρισμών για την κατάλυση της Ενετοκρατίας.
1811
Ο πατήρ Μιγκέλ Ιδάλγο ι Κοστίγια, ηγέτης της εξέγερσης των Μεξικανών, εκτελείται από τους Ισπανούς στην Τσιουάουα.
1818
Γεννιέται η Αγγλίδα συγγραφέας Έμιλι Τζέιν Μπροντέ (Emily Brontë), γνωστή από το μοναδικό της μυθιστόρημα, “Ανεμοδαρμένα Ύψη”, το οποίο θεωρείται ένα από τα κλασικά έργα της αγγλικής λογοτεχνίας.
1863
Γεννιέται ο Χένρυ Φορντ (Henry Ford), Αμερικανός βιομήχανος και ιδρυτής της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford Motor Company.
Ο Φορντ εξέλιξε τον τρόπο παραγωγής με τη λεγόμενη «γραμμή παραγωγής».
Η νέα μορφή έδωσε περαιτέρω ώθηση στην κοινωνικοποίηση της παραγωγής, εκτίναξε την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης και μεγιστοποίησε την ατομική ιδιοποίηση του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου.
Υπήρξε από τους πλέον στυγνούς καπιταλιστές. Η εκμετάλλευση και της ελάχιστης ποσότητας εργατικής δύναμης που μπορεί να παράξει κέρδος, τον οδήγησε στην κατηγοριοποίηση της αναπηρίας των ανθρώπων και πως μπορεί να αντιστοιχηθεί η ικανότητά τους στη γραμμή παραγωγής.
Θεωρούσε την εργατική τάξη ικανή μόνο στο να παράγει, μισούσε κάθε μορφή οργάνωσής της.
Ως γνήσιος καπιταλιστής, μπροστά στο κέρδος δεν έβαζε κανένα φραγμό. Τη στιγμή που τα παιδιά της αμερικάνικης εργατικής τάξης έδιναν τη ζωή τους ενάντια στους Γερμανούς φασίστες, ο Φορντ παρασημοφορούνταν από το ναζιστικό καθεστώς. Γιατί; Γιατί η αμερικανική «Ford» συναλλασσόταν με τους ναζί κερδίζοντας εκατομμύρια, καθώς κατασκεύαζε μεγάλο μέρος των φορτηγών που χρησιμοποίησαν στον πόλεμο!
1898
Γεννιέται ο Βρετανός γλύπτης Χένρι Μουρ (Henry Moore). Είναι γνωστός για τις μεγάλες αφηρημένες ανθρώπινες φιγούρες του.
1898
Πεθαίνει ο Γερμανός πολιτικός Ότο Φον Μπίσμαρκ (Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen).
Ο Μπίσμαρκ έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη συνένωση των έως τότε χωριστών γερμανικών κρατιδίων σε ενιαίο κράτος, του οποίου διετέλεσε και πρώτος καγκελάριος.
Υπήρξε σφοδρός πολέμιος του εργατικού και του τότε σοσιαλιστικού κινήματος, γνωστός για τους αντι-σοσιαλιστικούς νόμους, αλλά και για την πολιτική της ενσωμάτωσης που εφάρμοσε ταυτόχρονα με μια σειρά κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Η πολιτική αυτή του μαστιγίου – καρότου αποτέλεσε πρότυπο για πολλές άλλες αστικές κυβερνήσεις στα επόμενα χρόνια στην προσπάθειά τους να ανακόψουν το ανερχόμενο εργατικό-σοσιαλιστικό κίνημα.
1903
Πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες το 2ο Συνέδριο του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος, το οποίο έβαλε τις βάσεις για το κόμμα των μπολσεβίκων, το κόμμα της επανάστασης και της δικτατορίας του προλεταριάτου.
Στην ιστορία του ΚΚΣΕ (μπ.), που εκδόθηκε στην ΕΣΣΔ το 1938 (ελληνική έκδοση «Τα νέα βιβλία ΑΕ» Αθήνα 1945), διαβάζουμε σχετικά:
«1) Το συνέδριο επισφράγισε τη νίκη του μαρξισμού ενάντια στον οικονομισμό, ενάντια στον ανοιχτό οπορτουνισμό.
2) Το συνέδριο ψήφισε το πρόγραμμα και το καταστατικό, δημιούργησε το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα και καθόρισε έτσι τα πλαίσια για ένα ενιαίο κόμμα.3) Το συνέδριο φανέρωσε πως υπάρχουν σοβαρές οργανωτικές διαφωνίες, που δίχασαν το κόμμα σε μπολσεβίκους και μενσεβίκους. Οι πρώτοι υπερασπίζουν τις οργανωτικές αρχές της επαναστατικής σοσιαλδημοκρατίας, ενώ οι δεύτεροι κυλάνε στο βούρκο της πλαδαρότητας και του οπορτουνισμού.
4) Το συνέδριο έδειξε πως τους παλιούς οπορτουνιστές, που είχαν κιόλας νικηθεί από το κόμμα, τους «οικονομιστές», αρχίζουν να τους αντικαθιστούν σιγά σιγά μέσα στο κόμμα καινούριοι οπορτουνιστές, οι μενσεβίκοι.
5) Το συνέδριο δε στάθηκε στο ύψος του πάνω στα οργανωτικά προβλήματα, δίστασε, έδωσε κάπου – κάπου την υπεροχή στους μενσεβίκους. Μ’ όλο που στο τέλος ξαναβρήκε τον εαυτό του, δεν κατόρθωσε, όχι μονάχα να ξεσκεπάσει τον οπορτουνισμό των μενσεβίκων στα οργανωτικά ζητήματα και να τους απομονώσει μέσα στο κόμμα, μα ούτε και να θέσει μπροστά στο κόμμα τέτοιο καθήκον.
Το τελευταίο αυτό ήταν μια από τις κυριότερες αιτίες, που ο αγώνας ανάμεσα στους μπολσεβίκους και τους μενσεβίκους, όχι μόνο δεν εκόπασε μετά το συνέδριο, μα αντίθετα οξύνθηκε ακόμα παραπάνω».
Το 2ο Συνέδριο του ΣΔΕΚΡ ήταν και θα παραμένει ιστορικό, γιατί εδραίωσε το μπολσεβικισμό σαν το συνεπές επαναστατικό ρεύμα στο εργατικό κίνημα. Ήταν ο μαρξισμός στην εποχή του ιμπεριαλισμού.
1906
Εξεγείρονται οι στρατιώτες και ναύτες στην Κροστάνδη και το Σβεαμπόργκ (Ρωσία).
1920
Αποτυχημένη δολοφονική απόπειρα σημειώνεται στο Παρίσι κατά του Ε. Βενιζέλου.
1920
Συγκροτείται στο Μπιελοστόκ η Προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή της Πολωνίας.
1924
Γεννιέται ο Έλληνας γλύπτης Δημήτρης Καλαμάρας.
Σπούδασε γλυπτική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας, με δάσκαλό του τον Μ. Τόμπρο. «Θυμάμαι έντονα τα χρόνια των σπουδών μου μαζί του», ανέφερε ο καλλιτέχνης, «και κυρίως τις ακούραστες εκείνες αφηγήσεις του για τις μέρες του Παρισιού, για γεγονότα και πρόσωπα που είχε γνωρίσει (…). Σ’ αυτά που έλεγε, πολλές φορές, διαπίστωνα μιαν αντίφαση. Αργότερα όμως, όταν βρέθηκα στο σταυροδρόμι, κατάλαβα ότι είχε δίκιο, γιατί τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά και μονοσήμαντα, όσο νομίζει κανείς όταν ξεκινάει».
Από την ΑΣΚΤ αποφοίτησε το 1953, με το πρώτο βραβείο γλυπτικής. Το 1955 μία υποτροφία του ΙΚΥ θα του επιτρέψει να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας και της Ρώμης.
Στην Ιταλία, ο Δ. Καλαμάρας θα ξαναβρεθεί το 1984. Μετά από τριάντα χρόνια, δάσκαλος πια στην ΑΣΚΤ (από το 1966) θα περπατήσει στα ίδια μέρη που σαν μαθητής πρωτογνώρισε και που συνέβαλαν θετικά στη διαμόρφωσή του. Από το ταξίδι του στην Ιταλία το 1984, έγραφε χαρακτηριστικά: «Επείστηκα ότι η μεγάλη τέχνη ήταν πίσω από αυτό που ονομάζουμε «Αναγέννηση» (πώς να την ονομάσω; μοιάζει με τον νικημένο, που η Ιστορία ξεχνά το όνομα, ακόμη και το πέρασμά του). Οι νικητές και «καταστροφείς» μένουν στη συνείδηση της ανθρωπότητας σαν οι μοναδικές «αξίες».
«Τονισμένη μνημειακότητα και εξπρεσιονιστικά στοιχεία», γράφει ο καθηγητής και ακαδημαϊκός Χρύσανθος Χρήστου, «είναι τα χαρακτηριστικά που παίζουν καθοριστικό ρόλο στις παλιότερες γνωστές μας προσπάθειες του Καλαμάρα γύρω στο 1960-1965, όπως ο «Ανδριάντας του Αγγελή Γάτσου», η «Γυναικεία Φιγούρα», ο «Ανδριάντας του Κώττα». Χωρίς το παραμικρό ίχνος ρητορείας, με τη στάση του σώματος και την κατεύθυνση του κεφαλιού, την ανάπτυξη των επιπέδων και την επιβολή των όγκων μάς δίνει όλο το εσωτερικό περιεχόμενο των μορφών που παρουσιάζονται».
«(…) Την πάλη του Καλαμάρα με το υλικό του για την ολοκλήρωση των προθέσεών του, τη διαπιστώνουμε σαφέστερα στο πλήθος των σπουδών του για τον «Μέγα Αλέξανδρο» της Φλώρινας, έργο στο οποίο, αναμφίβολα, συγκεφαλαιώνονται όλες οι μέχρι σήμερα αναζητήσεις του, γύρω από το θέμα «Άλογο και Αναβάτης» που τον απασχόλησε πολλά χρόνια».
1926
Γεννιέται ο Κύπριος ποιητής Παντελής Μηχανικός.
Αποφοίτησε από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου και την Αμερικανική Ακαδημία της Λάρνακας.
Από το 1949 έως τον θάνατό του εργάστηκε ως τελωνειακός.
Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1952 από τις σελίδες του περιοδικού «Κυπριακά Γράμματα». Δύο χρόνια αργότερα τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο του ποιητικού διαγωνισμού του περιοδικού «Κυπριακά Γράμματα» για το ποίημά του «Δοκιμασία Ονείρων». To 1957 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Παρεκκλίσεις».
Θα ακολουθήσουν άλλες δύο: «Τα δυο βουνά» (1963) και η «Κατάθεση» (1975) η τελειότερη συλλογή του. Η διαμόρφωσή του ως ποιητή συντελείται μέσω του διαλόγου του με την ποίηση του Γιώργου Σεφέρη και του Τ.Σ. Έλιοτ. Το έργο του, πέρα από τη δημιουργική αφομοίωση της ποιητικής του μοντερνισμού, άνοιξε το δρόμο για νέες εκφραστικές επιλογές στους κύπριους ποιητές. Το έργο του τοποθετείται στο χώρο της μεταπολεμικής κυπριακής ποίησης.
O Παντελής Μηχανικός πέθανε στο Λονδίνο στις 20 Ιανουαρίου 1979 από ασθένεια της καρδιάς. Κηδεύτηκε στην Κύπρο δημοσία δαπάνη.
Πολύ γνωστό ποιήματα του είναι το «Ονήσιλος», «Ίτε», «Σκήνωμα».
Ο Γ. Σεφέρης σε γράμμα του προς τον Κύπριο ποιητή το 1955 του γράφει: «Έχετε δική σας όψην των πραγμάτων. Αυτό είναι που μ΄ έκανε να σταματήσω όταν για πρώτη φορά διάβασα τους στίχους σας.»
1929
Στις 30 και 31 Ιουλίου διενεργούνται δεκάδες συλλήψεις κομμουνιστών και συνδικαλιστικών στελεχών των ταξικών συνδικάτων. Η αστυνομία κάνει επιδρομή στα γραφεία του Ριζοσπάστη, συλλαμβάνει 2 συντάκτες, 10 τυπογράφους και τον διορθωτή της εφημερίδας.
1930
Η Ουρουγουάη νικά την Αργεντινή με 4-2 στο Μοντεβιδέο και κατακτά το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου.
1945
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το ιαπωνικό υποβρύχιο I-58 βυθίζει το USS Indianapolis, σκοτώνοντας 879 ναύτες.
1946
Η αστυνομία κάνει επιδρομή στην έδρα της ΓΣΕΕ για να αφαιρέσει τη Διοίκηση από τους νομίμους εκπροσώπους της εργατικής τάξης (που εκλέχθηκαν στο 8ο Συνέδριο ένα χρόνο περίπου πριν).
Την επόμενη μέρα ο υπουργός Εργασίας διορίζει ως επί το πλείστον μεταξικούς και κατοχικούς συνδικαλιστές, τόσο στη διοίκηση της ΓΣΕΕ όσο και των Εργατικών Κέντρων.
1947
Ξεκινούν διήμερες επιχειρήσεις του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στην Αλεξανδρούπολη.
Τμήματα του ΔΣΕ μπαίνουν στο Σουφλί, το Διδυμότειχο, τα Αμάραντα, τα Λάβαρα και τις Φέρες της Θράκης.
1948
Το πυροβολικό του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας πλήττει στρατιωτικούς στόχους στην πόλη της Θεσσαλονίκης.
1967
Πεθαίνει ο συνθέτης Μάριος Βάρβογλης.
Θεωρείται μαζί με τους Αιμίλιο Ριάδη, Διονύσιο Λαυράγκα, Γεώργιο Λαμπελέτ, και Μανώλη Καλομοίρη, ένας από τους δημιουργούς της σύγχρονης νεοελληνικής μουσικής σκηνής.
Στα 17 του χρόνια ήταν κιόλας πρωταθλητής του στίβου, μαχητής του Νικηφόρου Λύτρα, ταλαντούχος στη μουσική και πολλά υποσχόμενος συνθέτης. Έφυγε για το Παρίσι όπου έγινε γρήγορα αγαπητός φίλος πολλών προσωπικοτήτων της εποχής. Γύρισε στην Αθήνα το 1920, τη χρονιά που πέθανε ο Μοντλιάνι. Υπήρξε μουσουργός, παιδαγωγός και μουσικοκριτικός.
1994
Η Ελλάδα υπογράφει μαζί με άλλες χώρες τη διεθνή σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας, η οποία της δίνει το δικαίωμα για μονομερή επέκταση των χωρικών της υδάτων από έξι σε δώδεκα ναυτικά μίλια. Λίγους μήνες μετά (16 Νοεμβρίου του 1994), η Τουρκία θα ανακοινώσει ότι θεωρεί αιτία πολέμου ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων.
1996
Πεθαίνει η Γάλλοαμερικανίδα ηθοποιός του κινηματογράφου Κλοντέτ Κολμπέρ (Claudette Colbert).
Bραβεύτηκε με Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου το 1934, για την ταινία του Φρανκ Κάπρα «Συνέβη μια νύχτα» (It Happened One Night, 1934).
2000
Πεθαίνει ο Ερρίκος Θαλασσινός.
Υπήρξε ένας από τους πιο παραγωγικούς σκηνοθέτες, γυρίζοντας περισσότερες από 40 ταινίες, κωμωδίες ή δραματικές, με πρωταγωνιστές γνωστά ονόματα του ελληνικού κινηματογράφου: Λ. Κωνσταντάρα, Β. Διαμαντόπουλο, Δ. Παπαμιχαήλ, Μ. Βούρτση, Τζ. Καρέζη, Κ. Αναλυτή, Θ. Βέγγο, Άννα Φόνσου, Τ. Βανδή, Μ. Φωτόπουλο κ.ά.
Ανάμεσα στις πιο γνωστές ταινίες του είναι τα έργα του: «Προδομένη αγάπη», «Ορφανή σε ξένα χέρια», «Το φυλαχτό της μάνας», «Ο πολύτεκνος», «Πάρε κόσμε» κ.ά. Σε κάποιες ταινίες είχε γράψει ο ίδιος τα σενάρια, όπως στον «Καραγκιόζη», «Ένας νομοταγής πολίτης», «Ο Παπατρέχας» κ.ά.
Παράλληλα, έγραψε ποιήματα και στίχους και συνεργάστηκε με τους συνθέτες Μ. Θεοδωράκη, Γ. Μαρκόπουλο, Γ. Χατζηνάσιο και Κ. Χατζή. Ανάμεσα στα τραγούδια του αναφέρουμε το «Άνοιξε το παράθυρο» (Γ. Χατζηνάσιου).
Έγραψε τους στίχους πέντε τραγουδιών της «Όμορφης πόλης», του θεατρικού έργου που ανέβηκε το καλοκαίρι του ’62, στο Θέατρο «Παρκ», σε σκηνοθεσία Μ. Κακογιάννη, κείμενα Μποστ και μουσική Μ. Θεοδωράκη. Ανάμεσά τους και το πολυτραγουδισμένο τραγούδι της ξενιτιάς «Φεγγάρι μάγια μου ‘κανες» με ερμηνευτή τον Γρ. Μπιθικώτση. Ο ίδιος ο μεγάλος ερμηνευτής έχει τραγουδήσει και κομμάτια από άλλες συνεργασίες του με τον Μ. Θεοδωράκη: «Το κυνηγημένο πουλί», «Καράβι καλοτάξιδο», «Είν’ ο καημός μου ένα πουλί», «Ο χάρος νυχτοπερπατεί».
2007
Πεθαίνει ο πολυβραβευμένος Ιταλός σεναριογράφος και σκηνοθέτης Μικελάντζελο Αντονιόνι (Michelangelo Antonioni).
Συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους του σύγχρονου κινηματογράφου και στη γενιά των κινηματογραφιστών που χρησιμοποίησαν την κάμερα ως «ανατομικό νυστέρι» στο «σώμα» – ή μήπως «πτώμα»; – των παρακμασμένων αξιών της αστικής τάξης, αναδεικνύοντας τα αδιέξοδα και τις αντιφάσεις της.
Ο Αντονιόνι γεννήθηκε στις 29 Σεπτέμβρη 1912 στη Φεράρα Εμίλια Ρομάνα. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και ξεκίνησε το 1940 σπουδές κινηματογράφου στη Ρώμη, στο Centro Sperimentale Di Cinematografia, της Τσινετσιτά. Εκεί συνάντησε καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάστηκε αργότερα, όπως ο Ρομπέρτο Ροσελίνι.
Όπως και ο Μπέργκμαν, ο Αντονιόνι ξεκίνησε με τη συγγραφή σεναρίων, αλλά ασχολήθηκε επιπλέον και με την κριτική κινηματογράφου. Κινηματογραφικά ξεκίνησε γυρίζοντας ντοκιμαντέρ και από το 1950 μεγάλου μήκους ταινίες, με πρώτη «Το χρονικό ενός έρωτα», με την οποία, όπως σημειώνει ο Γ. Μπακογιαννόπουλος, απομακρύνεται από την κυρίαρχη, τότε, στην Ιταλία, αισθητική τάση του νεορεαλισμού και ασχολείται με την ψυχανάλυση των μεγαλοαστών του Μιλάνου, με «πρόσχημα» ένα αστυνομικό δράμα. Ουσιαστικά ο Αντονιόνι, μαζί με τον Φελίνι, οδήγησε τον ιταλικό κινηματογράφο στο επόμενο από τον κοινωνικό νεορεαλισμό αισθητικό στάδιο.
Ο λυρισμός και η προσωπική κινηματογραφική αισθητική του θα εμφανιστούν ολοκληρωμένα με την ταινία «Κραυγή» (1957) και πολύ σύντομα θα καθιερωθεί στην παγκόσμια κινηματογραφική πρωτοπορία της εποχής με την τριλογία: «Η περιπέτεια» (1960), «Η νύχτα» (1961) και «Η έκλειψη» (1962). Μεταξύ των 20 ταινιών του σε 60 χρόνια δημιουργικής πορείας ξεχωρίζουν πολλές που άφησαν, επίσης, το σημάδι τους στην ιστορία του κινηματογράφου, όπως «Blow Up», «Επάγγελμα Ρεπόρτερ», «Ζαμπρίσκι Πόιντ» κ.ά.
Το 1985 λόγω εγκεφαλικού έμεινε μερικώς παράλυτος και χωρίς ομιλία. Συμπτωματικά, αυτό συνέβη δύο χρόνια πριν την απόφαση του Μπέργκμαν να μην ξαναγυρίσει ταινίες. Επίσης, συμπτωματικά και οι δύο δημιουργοί επανήλθαν στο σινεμά περίπου την ίδια περίοδο, ο Μπέργκμαν το 2003 με το «Σάραμπαντ» και ο Αντονιόνι, με τη γλώσσα των νευμάτων και τη βοήθεια του Βιμ Βέντερς, γύρισε το 1996 το «Πέρα από τα σύννεφα» και με την αυγή του 21ου αιώνα σχεδίαζε ντοκιμαντέρ για τον κορυφαίο της ιταλικής Αναγέννησης Μιχαήλ Αγγελο. Στις βραβεύσεις του συγκαταλέγονται «Χρυσός Λέοντας» του Φεστιβάλ Βενετίας για την «Κόκκινη Έρημο» (1964), «Χρυσός Φοίνικας» του Φεστιβάλ Κανών για το «Μπλόου Απ» (1967), Ειδικό Βραβείο του Φεστιβάλ Κανών για την «Ταυτότητα μιας γυναίκας» (1982), «Όσκαρ» για το σύνολο της κινηματογραφικής του δημιουργίας (1995), «Χρυσός Λέων» του Φεστιβάλ Βενετίας (1997).
2007
Πεθαίνει ο Σουηδός σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου Ινγκμαρ Μπέργκμαν (Ernst Ingmar Bergman). Ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα του παγκόσμιου κινηματογράφου του 20ού αιώνα.
«Το να κάνω ταινίες είναι για μένα ένστικτο, μια ανάγκη, όπως η πείνα, η δίψα, ο έρωτας», έλεγε, αν και, μετά την αυτοβιογραφική ταινία «Φάνι και Αλέξανδρος» (1983) και παρά τα τέσσερα «Όσκαρ» που αυτή απέσπασε, δήλωσε ότι εγκαταλείπει τον κινηματογράφο. «Υπόσχεση» που κράτησε, με μια «παρένθεση» το 2003, οπότε γυρίζει το «Saraband», για τη σουηδική τηλεόραση, ως «ελεύθερη συνέχεια» της μίνι σειράς «Σκηνές από ένα γάμο» (1973). Ωστόσο, συνέχιζε να συμμετέχει στη συγγραφή κινηματογραφικών σεναρίων άλλων σκηνοθετών, να γυρίζει ταινίες για την τηλεόραση και να σκηνοθετεί στην άλλη μεγάλη του αγάπη, το θέατρο.
Τα παιδικά του χρόνια – «οδυνηρά και περιπλεγμένα» τα χαρακτήριζε – «σφραγίζονται» από την αυστηρή πειθαρχία του λουθηρανού πάστορα πατέρα του. Ξεκίνησε να σκηνοθετεί φοιτητικές θεατρικές παραστάσεις, σπουδάζοντας Φιλολογία και Καλές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Ανέβασε στα σημαντικότερα θέατρα της Σουηδίας έργα μεγάλων θεατρικών συγγραφέων (Στρίντμπεργκ, Σαίξπηρ, Πιραντέλο, Καμύ, Ουίλιαμς, Ανούιγ, Μπρεχτ, Τσέχοφ, και δικά του).
Επηρεασμένος από τον υπαρξισμό και την ψυχανάλυση, επικεντρώθηκε περισσότερο στο άτομο και όχι στην κοινωνία ή στην ιστορία, αλλά έθεσε ηθικά και φιλοσοφικά προβλήματα, με φόντο την κρίση και παρακμή της αστικής κοινωνίας.
Η πρώτη του ταινία, «Κρίση», γυρίστηκε το 1945. Το 1955 γίνεται γνωστός στην Ευρώπη με την ταινία «Χαμόγελα καλοκαιρινής νύχτας». Η ταινία που τον καταξίωσε ως δημιουργό παγκόσμιας κλίμακας είναι «Η έβδομη σφραγίδα» (1957). Ακολουθούν αριστουργηματικές ταινίες: «Άγριες φράουλες», «Περσόνα», «Κραυγές και ψίθυροι» και δεκάδες άλλες. Το 1976 γύρισε στη Γερμανία «Το αυγό του φιδιού», μια ταινία για την άνοδο του ναζισμού.
Μετά το θάνατο της τελευταίας του συζύγου, Ινγκριντ (1995), έμενε μόνος στο νησί Φουρέ στη Βαλτική, που χρησίμευσε ως ντεκόρ πολλών ταινιών του. Παντρεύτηκε πέντε φορές και απέκτησε εννέα παιδιά. Τιμήθηκε με πολλές διεθνείς διακρίσεις, ενώ το 1978 το Σουηδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου θεσμοθέτησε βραβείο στο όνομά του.
Ο δημιουργός, που από τη 10ετία του ’50 «έστρωσε» το «έδαφος» στο σύγχρονο κινηματογράφο και έκανε σκηνοθέτες όπως ο Γκοντάρ να «υποκλιθούν» στην ιδιοφυΐα του, δήλωνε πριν λίγα χρόνια, αποκαλύπτοντας τη σεμνότητα των μεγάλων δημιουργών: «Ύστερα από 60 χρόνια στον κινηματογράφο δεν μπορώ να εγκαταλείψω τον τρόπο με τον οποίο έχω μάθει να εργάζομαι. Μπορώ όμως να τον βελτιώσω»..!
2024
Ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια δολοφονήται στην Τεχεράνη, την πρωτεύουσα του Ιράν.
Είχε μεταβεί για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν.
Παρ’ ότι το κράτος – δολοφόνος του Ισραήλ δεν ανέλαβε την ευθύνη, το Ιράν το κατηγόρησε ως υπεύθυνο και απείλησε με αντίποινα. Ο κίνδυνος γενικότερης ανάφλεξης συνεχώς μεγαλώνει.
