Σαν Σήμερα 26/11 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 26/11

1504

Πεθαίνει η Ισαβέλλα, βασίλισσα της Ισπανίας. Ο γάμος της με τον Φερδινάνδο της Αραγονίας το 1496 οδήγησε στη γέννηση του νέου ισπανικού κράτους.

Ιστβάν Μάρκους - Η Ευρώπη στο προσκήνιο
Ιστβάν Μάρκους – Η Ευρώπη στο προσκήνιο (εκδ. Σύγχρονη Εποχή)

1516

Πεθαίνει ο Ιταλός ζωγράφος της Αναγέννησης από την Βενετία Τζοβάνι Μπελλίνι (Giovanni Bellini).

Τζιοβάνι Μπελλίνι
Αυτοπροσωπογραφία του Τζιοβάνι Μπελλίνι

Θεωρείται o ιδρυτής βενετσιάνικης σχολής ζωγραφικής. Οδήγησε στην ανάπτυξη ενδιαφέροντος για την Αναγέννηση στην Βενετία, η οποία έγινε κέντρο της Αναγέννησης που ανταγωνιζόταν τη Φλωρεντία και τη Ρώμη.

Τζιοβάνι Μπελλίνι
Ο Χριστός νεκρός υποβασταζόμενος από την Παναγία και τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή

Το έργο του αντανακλά αυτό το αυξανόμενο ενδιαφέρον. Ήταν δάσκαλος των Τζορτζόνε και Τιτσιάνο. Είναι γνωστός για την πρωτοποριακή απεικόνιση του φυσικού φωτός.

Τζιοβάνι Μπελλίνι
Υπαπαντή

1607

Γεννιέται ο Αμερικανός Τζον Χάρβαρντ (John Harvard), ιδρυτής του ομώνυμου πανεπιστημίου.

Τζόν Χαβαρντ
Άγαλμα του Τζόν Χαβαρντ

1812

Ενώ η αποδεκατισμένη μεγάλη στρατιά του Μεγάλου Ναπολέοντα διαβαίνει τον ποταμό Μπερεζίνα, στο δρόμο της επιστροφής από τη Ρωσία, ξεσπά η ρωσική επίθεση. Η μάχη κράτησε έως τις 29 του μήνα και κατέληξε σε γαλλική πανωλεθρία. Ο Ναπολέων σώθηκε κρυμμένος σε μια ταχυδρομική άμαξα.

Μεγάλος Ναπολέων
Η μάχη του ποταμού Μπερεζίνα

1857

Γεννιέται ο Ελβετός γλωσσολόγος Φερντινάν ντε Σωσσύρ (Ferdinand de Saussure). Υπήρξε ιδρυτής της μοντέρνας γλωσσολογίας και του στρουκτουραλισμού.

Φερντινάν ντε Σωσσύρ
Ο Φερντινάν ντε Σωσσύρ

1909

Γεννιέται ο Γαλλορουμάνος θεατρικός συγγραφέας Ευγένιος Ιονέσκο (Eugen Ionescu), εισηγητής του Θεάτρου του Παραλόγου («Η Φαλακρή Τραγουδίστρια»).

Ευγένιος Ιονέσκο
Ο Ευγένιος Ιονέσκο

Το 1959, παρουσιάζεται το έργο του «Δολοφόνος χωρίς αμοιβή», όπου πρωταγωνιστεί για πρώτη φορά ο κεντρικός του ήρωας, Μπερανζέ, ο οποίος εμφανίζεται σε μια σειρά έργων του Ιονέσκο («Ρινόκερος», «Ο βασιλιάς πεθαίνει», «Ο πεζός στον αέρα»).

1912

Ξεκινά η μάχη του Δρίσκου στην Πίνδο. Οι Γαριβαλδινοί (Ιταλοί ριζοσπάστες) εθελοντές που πολεμούσαν στο πλευρό των Ελλήνων αποδεκατίζονται από τις οθωμανικές δυνάμεις. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο Κερκυραίος ποιητής Λορέντζος Μαβίλης, βουλευτής από το 1911.

1918

Η Εθνοσυνέλευση της Ποντγκόριτσα αποφασίζει την ένωση του Μαυροβουνίου με τη Σερβία.

1922

Γεννιέται ο Αμερικανός σκιτσογράφος Τσαρλς Σουλτς (Charles M. Schulz).

Τσαρλς Σουλτς
Ο Τσαρλς Σουλτς

Ήταν ο δημιουργός της σειράς Peanuts που πρωτοεμφανίστηκε στις 2 Οκτωβρίου του 1950.

Από τότε ο Τσάρλι Μπράουν, ο Σνούπυ και η παρέα τους έκαναν το γύρο του κόσμου, εμφανιζόμενοι σε περισσότερες από 2.400 εφημερίδες σε 68 χώρες.

1924

Πραγματοποιείται το 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ (Κ), που αποφασίζει τη μετονομασία του κόμματος σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (Ελληνικό Τμήμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς).

3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ (Κ)
Η ανακοίνωση για την πραγματοποίηση του 3ου Έκτακτου Συνεδρίου του ΣΕΚΕ (Κ)

Το συνέδριο αποφασίζει επίσης την αναδιοργάνωση του κόμματος με βάση τους πυρήνες στους χώρους δουλειάς («μπολσεβικοποίηση»), ενώ χαράσσει την τακτική του στη γραμμή του ενιαίου μετώπου εργατών – αγροτών – προσφύγων.

1924

Η Μογγολία ανακηρύσσεται Λαϊκή Δημοκρατία.

ΛΔ Μογγολίας
Η σημαία της ΛΔ Μογγολίας

1926

Γεννιέται στην Αθήνα ο τραγουδιστής Πάνος Γαβαλάς.

Πάνος Γαβαλάς
Ο Πάνος Γαβαλάς

Στη διάρκεια της Κατοχής γίνεται τσαγκάρης, κάνοντας ταυτόχρονα και άλλες δουλειές, όπως ηλεκτροσυγκολλητής και ψαράς για να στηρίξει την οικογένειά του, καθώς ο πατέρας του είχε τυφλωθεί. Ο ενταγμένος στον εφεδρικό ΕΛΑΣ, Πάνος Γαβαλάς, μαθαίνει ταυτόχρονα φυσαρμόνικα και κάνει καντάδες στα σοκάκια της Καισαριανής.

Το 1945 ανοίγει τσαγκαράδικο στην Καισαριανή και ταυτόχρονα με κάποιο φίλο του κρατά μια ταβέρνα στο Παγκράτι που είχε παλιότερα ο πατέρας του. Μεταξύ μαγειρέματος και σερβιρίσματος παίζει κάποια τραγούδια στην κιθάρα που είχε μάθει εν τω μεταξύ. Η ταβέρνα έκλεισε γιατί ήταν στέκι αριστερών και τα επόμενα χρόνια ο Πάνος Γαβαλάς προμηθεύει με ψάρια διάφορα μαγαζιά, μεταξύ των οποίων και το «Φαληρικό» στις Τζιτζιφιές, στο πάλκο του οποίου ανέβηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του ’50.

Είναι η εποχή που ο συνθέτης Γεράσιμος Κλουβάτος θα τον πάει στην «Columbia», αλλά οι πρώτες προσπάθειες είναι αποτυχημένες. Η επιτυχία για τον Πάνο Γαβαλά θα έρθει το 1956 με το «Σιγανοψιχάλισμα» σε στίχους του Χαράλαμπου Βασιλειάδη – «Τσάντα». Είναι η εποχή που μετά τον Πρόδρομο Τσαουσάκη, μια νέα γενιά τραγουδιστών, προεξάρχοντος του Στέλιου Καζαντζίδη, διαμορφώνει ένα νέο ύφος στο λαϊκό τραγούδι.

Μέσα σε αυτό το κλίμα ο Πάνος Γαβαλάς θα παραμείνει πάντα ένας «κανταδόρος» και κατ’ εξοχήν ερωτικός τραγουδιστής-ψυχαγωγός.

Στα τέλη του 1961 συναντήθηκε στο «Σκοπευτήριο» – μετέπειτα «Χάραμα» – της Καισαριανής με την Ρία Κούρτη. Μαζί θα αποτελέσουν ένα από τα ωραιότερα ντουέτα του λαϊκού μας τραγουδιού.

Από το 1966 έως το 1972 ασχολήθηκε και επιχειρηματικά με τη δισκογραφία, δημιουργώντας με την Πόλυ Πάνου την εταιρεία «Βεντέτα» και αμέσως μετά μόνος του την εταιρεία «Σονάτα». Από το 1977 έως το 1982 συνεργάστηκε αποκλειστικά με τον Χρήστο Νικολόπουλο και ο τελευταίος δίσκος του εκδόθηκε το 1986, ενώ είχαν εμφανιστεί ήδη προβλήματα με την υγεία του.

1927

Το Πολιτικό Γραφείο της ΚΕ του ΚΚΕ καταγγέλλει ανοιχτά την αντικομματική – φραξιονιστική δράση των λεγόμενων «κεντριστών».

Ριζοσπάστης 26/11/1927
Το φύλλο του «Ριζοσπάστη», με την απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

Η «κεντριστική» τάση είχε εμφανιστεί στο Κόμμα το Φθινόπωρο του 1926 την περίοδο της διαπάλης με τους «λικβινταριστές», τοποθετούμενη κατά και των «δύο κινδύνων» από «τα δεξιά και από τα αριστερά». Στη συνέχεια οι «κεντριστές» συντάχθηκαν με τους «λικβινταριστές» συγκροτώντας την «ενωμένη αντιπολίτευση» (που μεταξύ άλλων τάσσονταν με τις θέσεις της ομάδας Τρότσκι – Ζηνόβιεφ στην ΕΣΣΔ).

Το ΚΚΕ χαρακτήρισε τις θέσεις της «ενωμένης αντιπολίτευσης» ως αντεπαναστατικές και κάλεσε τους κομμουνιστές να δυναμώνουν τον αγώνα για την απόκρουσή τους και για την περιφρούρηση της ενότητας του Κόμματος.

1927

Γεννιέται ο σεναριογράφος Νίκος Φώσκολος.

Νίκος Φώσκολος
Ο Νίκος Φώσκολος

Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αρχικά δούλεψε σε διάφορες εφημερίδες ως δημοσιογράφος στον τομέα του ελεύθερου και του καλλιτεχνικού ρεπορτάζ, ενώ στη συνέχεια υπέγραψε τα σενάρια πολλών ταινιών στον κινηματογράφο αλλά και σε πολλά τηλεοπτικά σίριαλ.

Υπέγραψε το σενάριο για περισσότερες από εβδομήντα ταινίες, μεταξύ των οποίων: «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο», «Κατηγορώ τους ανθρώπους», «Κοινωνία ώρα μηδέν», «Κονσέρτο για πολυβόλα», «Ορατότης μηδέν», κ.ά.

1932

Γεννιέται ο Γιώργος Χουρμουζιάδης, στέλεχος του ΚΚΕ, ιστορικός και ομότιμος καθηγητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη το 1932, όπου και σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Το 1981 έγινε μέλος του ΚΚΕ και στο 13ο Συνέδριο του Κόμματος, το 1991, εκλέχθηκε μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής. Υπηρέτησε το Κόμμα και το λαό της Θεσσαλονίκης από διάφορες θέσεις και ως βουλευτής της Α’ Θεσσαλονίκης, όπου εκλέχθηκε στις εκλογές του 2000 και του 2004. Παρέμεινε μέλος του Κόμματος ως το τέλος της ζωής του.

Γιώργος Χουρμουζιάδης
Ο Γιώργος Χουρμουζιάδης

Διακρίθηκε για το πλούσιο επαγγελματικό, ακαδημαϊκό και επιστημονικό του έργο, ιδιαίτερα στους κλάδους της ιστορίας, της αρχαιολογίας και της μουσειολογίας. Δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση τα χρόνια 1961-1964 και το 1965 ορίστηκε Έφορος Αρχαιοτήτων Θεσσαλίας. Το 1973 έγινε Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, ενώ την περίοδο 1976-1978, ως υπότροφος της Alexander v. Humbolt στη Χαϊδελβέργη, μετεκπαιδεύτηκε στην Ευρωπαϊκή Ιστορία.

Το 1981 εκλέχθηκε καθηγητής της Προϊστορικής Αρχαιολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και κοσμήτορας το 1983. Το 1985 έγινε αντιπρύτανης στο ΑΠΘ. Ασχολήθηκε με την έρευνα της Νεολιθικής Περιόδου κάνοντας ανασκαφές σε προϊστορικούς οικισμούς της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, επίσης ασχολήθηκε συστηματικά με τη Μουσειολογία και οργάνωσε ειδικά φροντιστήρια στο ΑΠΘ. Υπήρξε πρωτοπόρος στη διάδοση και στην Ελλάδα των θεωρητικών «κινημάτων» της Αρχαιολογίας, που αναπτύχθηκαν στην Αμερική και στην Ευρώπη και εξέδωσε και διηύθυνε γι’ αυτό τον σκοπό τα περιοδικά «Ανθρωπολογικά» (1978-1982), «Γόρδων» (1991-1995) και «Ανάσκαμμα» (2008-2013). Συνέγραψε 5 βιβλία και ανέπτυξε πλούσια αρθρογραφία, ενώ ταυτόχρονα υπήρξε μέλος πολλών Ευρωπαϊκών Αρχαιολογικών Ινστιτούτων. Από το 1992 ο σ. Γ. Χουρμουζιάδης διηύθυνε τις ανασκαφές στον προϊστορικό λιμναίο οικισμό του Δισπηλιού Καστοριάς και υπήρξε, επίσης, επιστημονικός υπεύθυνος για το πρόγραμμα LIFE, για την οργάνωση στην περιοχή της λίμνης Καστοριάς του πρώτου Οικομουσείου, με βάση τα αποτελέσματα των ανασκαφών στο Δισπηλιό.

1940

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης γράφει το δεύτερο ανοιχτό του γράμμα προς το λαό της Ελλάδας, με το οποίο έπαιρνε καταδικαστική θέση ενάντια στο συνεχιζόμενο ελληνοϊταλικό πόλεμο έξω από τα σύνορα, ενώ τόνιζε μεταξύ άλλων πως «η Ελλάδα δεν έχει καμιά θέση στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο ανάμεσα στην Αγγλία και Ιταλία-Γερμανία…είμαστε ξένοι προς τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που κάνουν οι πλουτοκρατικές μεγάλες δυνάμεις».

Εφ. Καθημερινή 2/11/1940-
Η δημοσίευση του δεύτερου γράμματος του Ν. Ζαχαριάδη

Ο Ν. Ζαχαριάδης, όντας κρατούμενος στις φυλακές της μεταξικής δικτατορίας στην Αθήνα, διαβίβασε το γράμμα στην «Προσωρινή Διοίκηση» του Κόμματος για να το δημοσιεύσει. Ωστόσο, η «Προσωρινή Διοίκηση», όντας κατασκεύασμα της Ασφάλειας, κάτι που ο Ν. Ζαχαριάδης δεν είχε ακόμα αντιληφθεί (ή δεν ήταν ακόμα βέβαιος γι’ αυτό), δεν το έδωσε στη δημοσιότητα, αλλά το παρέδωσε στον Μανιαδάκη, υφυπουργό Δημόσιας Ασφάλειας της κυβέρνησης Μεταξά.

Το δεύτερο γράμμα είδε το φως της δημοσιότητας το 1947.

1940

Οι ναζί σηκώνουν τείχος στο γκέτο των Εβραίων στη Βαρσοβία, εγκλωβίζοντας μέσα τους 400.000 κατοίκους του.

Γκέτο Εβραίων στη Βαρσοβία, 1940
Το τείχος που περιέβαλλε το γκέτο της Βαρσοβίας

1942

Κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους η ταινία – θρύλος του Μάικλ Κέρτιζ (Kertész Mihály) «Καζαμπλάνκα», με πρωταγωνιστές τους Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και Ίνγκριντ Μπέργκμαν.

1943

Σε αντίποινα της δράσης του ΕΛΑΣ (που εξόντωσε στο Μονοδένδρι Πελοποννήσου γερμανική φάλαγγα 40 ανδρών) οι Γερμανοί εκτελούν 118 κατοίκους του χωριού, τους οποίους παρέδωσαν τα τάγματα ασφαλείας. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο γιατρός Χρήστος Καρβούνης, που απέρριψε τη χάρη που του έδωσαν οι Γερμανοί και εκτελέστηκε μαζί με τους συντρόφους του.

Σφαγή στο στο Μονοδένδρι Πελοποννήσου, 1943
Μνημείο για τη σφαγή στο στο Μονοδένδρι Πελοποννήσου

1956

Πεθαίνει ο Αμερικανός τρομπονίστας, συνθέτης, μαέστρος της τζαζ και διευθυντής ορχήστρας Τόμι Ντόρσεϊ (Tommy Dorsey).

Τόμι Ντόρσεϊ
Ο Τόμι Ντόρσεϊ

Ηγήθηκε των μεγάλων συγκροτημάτων της εποχής του. Του είχαν προσδώσει το παρατσούκλι «ο αισθηματικός κύριος του Σουίνγκ», λόγω του απαλού τόνου στο παίξιμό του τρομπονιού του. Από τα πλέον αναγνωρίσιμα τραγούδια του ήταν το «I’m Get Sentimental Over You».

Η τεχνική του ικανότητα στο τρομπόνι του έδωσε φήμη και τον ξεχώρισε μεταξύ άλλων μουσικών. Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, ηγήθηκε ενός εξαιρετικά δημοφιλούς και πολύ επιτυχημένου συγκροτήματος από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 έως τη δεκαετία του 1950.

Ανάμεσα στα τραγούδια του ξεχωρίζουν τα «Opus One», «Song of India», «Marie», «On Treasure Island» και το πιο επιτυχημένο σινγκλ του, «I ‘ll Never Smile Again».

1956

Ο επικοντιστής Γιώργος Ρουμπάνης κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης, με επίδοση 4,50 μ.

Γιώργος Ρουμπάνης
Ο Γιώργος Ρουμπάνης

1957

Πεθαίνει ο ναύαρχος Πέτρος Βούλγαρης, πρωθυπουργός της Ελλάδας από τις 8/7/1945 έως τις 17/10/1945.

Πέτρος Βούλγαρης
Ο Πέτρος Βούλγαρης

1983

Η «μεγαλύτερη ληστεία όλων των εποχών» σημειώνεται στο αεροδρόμιο Χήθροου του Λονδίνου, με λεία χρυσό, διαμάντια και μετρητά αξίας 26 εκατομμυρίων λιρών.

Η μεγαλύτερη ληστεία όλων των εποχών στο αεροδρόμιο Χήθροου
Αστυνομικοί έξω από την αποθήκη του αεροδρομίου που σημειώθηκε η ληστεία

2009

Πεθαίνει ο βιολιστής Δημήτρης Βράσκος. Μεγάλωσε στα Ιωάννινα, όπου και έκανε τα πρώτα του μαθήματα βιολιού με την Όλγα Μέτζου. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Ελληνικό Ωδείο Αθηνών με τους Τόνυ Σούλτσε και Αλέκο Καζατζή, με τον οποίο πήρε δίπλωμα με πρώτο βραβείο και χρηματικό έπαθλο.

Δημήτρης Βράσκος
Ο Δημήτρης Βράσκος

Έχει παίξει στην Εθνική Λυρική Σκηνή, στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Ήταν εξάρχων στην Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ από το 1984 έως το 1992, καθώς και στην Ορχήστρα των Χρωμάτων.

Ως σολίστ, έχει συνεργαστεί με τις Ορχήστρες της ΕΡΤ, ΚΟΑ, ΚΟΘ, Πειραματική Ορχήστρα (της οποίας ήταν και εξάρχων). Με την τελευταία έπαιξε το 1965 στο Φεστιβάλ Αθηνών το κοντσέρτο για βιολί του Θεόδωρου Αντωνίου, σε πρώτη εκτέλεση, γραμμένο κατά παραγγελία της ορχήστρας.

Έχει συνεργαστεί με μεγάλους Έλληνες δημιουργούς και έχει εμφανιστεί σε ρεσιτάλ και συναυλίες Μουσικής Δωματίου. Ήταν βασικός συνεργάτης του Μάνου Χατζιδάκι, όπου σε πολλές από τις ηχογραφήσεις του, εκτός από βιολί έχει παίξει και μαντολίνο. Συμμετείχε σε πολλές ηχογραφήσεις, με σημαντικότερες αυτές των έργων δωματίου του Νίκου Σκαλκώτα.

Εκτός από τον Χατζιδάκι, συνεργάστηκε και με τους συνθέτες που συνδέονταν μ’ αυτόν: ήταν παρών στην ηχογράφηση της «Λιλιπούπολης» της Λένας Πλάτωνος, σε δίσκους του Κυπουργού κ.λπ. Είχε επίσης συνεργαστεί με τους Ελένη Καραΐνδρου, Δήμο Μούτση, Θάνο Μικρούτσικο, Διονύση Σαββόπουλο κ.ά.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...