Σαν Σήμερα 6 Μαρτίου – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 6/3

1475

Γεννιέται ο ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας, ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της Ιταλικής Αναγέννησης Μιχαήλ Άγγελος (Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni).

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Γλυπτική - Μιχαήλ Άγγελος
Πορτρέτο του Μιχαήλ Άγγελου

Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες όλων των εποχών, αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος δημιουργός της Αναγέννησης, το όνομα του οποίου είναι συνώνυμο με τη λέξη «αριστούργημα».

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Γλυπτική - Μιχαήλ Άγγελος
Η οροφή της Καππέλλα Σιστίνα

Γλύπτης από εσωτερική ανάγκη για έκφραση, ζωγράφος παρά τη θέλησή του, αρχιτέκτονας από προδιάθεση και ποιητής από ιδιοσυγκρασία, έθεσε τις βάσεις για τη μετέπειτα ευρωπαϊκή τέχνη, αφήνοντας πίσω του τεράστια κληρονομιά: Την οροφή της Καπέλα Σιξτίνα, την ηρωική μορφή του Δαυίδ (γλυπτό), τα μεγαλειώδη έργα που κοσμούν το Βατικανό, πίνακες ζωγραφικής, αρχιτεκτονικές μελέτες κ.ά.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Γλυπτική - Μιχαήλ Άγγελος
Δαβίδ

1521

Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος φτάνει στη νήσο Γκουάμ.

1788

Ο Πρώτος Στόλος φτάνει στο νησί Νόρφολκ προκειμένου να ιδρύσει μία αποικία καταδίκων.

1899

Η Bayer καταχωρεί την ασπιρίνη ως εμπορικό σήμα.

1910

Ο Θεσσαλικός κάμπος βρίσκεται σε αναβρασμό. Οι αγρότες ξεσηκώνονται κατά των τσιφλικάδων. Στο Κιλελέρ οι κολίγοι, που επιχείρησαν να επιβιβαστούν στο τρένο με προορισμό αγροτική συγκέντρωση στη Λάρισα χωρίς να βγάλουν εισιτήριο, αντιμετωπίζονται με ύβρεις και βία από τις Αρχές. Η στάση του διευθυντή των θεσσαλικών σιδηροδρόμων Πολίτη αγριεύει τους κολίγους.

Ελλάδα - Αγροτικό κίνημα - εξέγερση Κιλελέρ, 1910 - Ριζοσπάστης
Το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» με ρεπορτάζ από την επίθεση

Εκείνος, με τη σειρά του ζητά από τον αξιωματικό στρατιωτικής δύναμης, που βρισκόταν στο τρένο και πήγαινε στη Λάρισα για το συλλαλητήριο, να αντιμετωπίσει ένοπλα τους αγρότες. Ο καραβανάς υπάκουσε. Διέταξε ευζώνους και φαντάρους να πυροβολήσουν το πλήθος. Δύο από τους αγρότες, ο Αθ. Νταφούλης και ο Αθ. Μπόκας έπεσαν νεκροί. Πολλοί αγρότες τραυματίστηκαν. Το αίμα έβαψε τον κάμπο.

Ελλάδα - Αγροτικό κίνημα - εξέγερση Κιλελέρ, 1910
Κολίγοι καθ’ οδόν προς τη Λάρισα

Το τρένο αγκομαχώντας έφτασε στο σταθμό Τσουλάρ, όπου κι εκεί βρίσκονταν συγκεντρωμένοι κολίγοι για το συλλαλητήριο, αλλά δε σταμάτησε να τους πάρει. Νέα ένταση. Η οργή των κολίγων στο κατακόρυφο. Οι τσολιάδες από τα παράθυρα πυροβολούν και πάλι. Δύο ακόμη αγρότες ξαπλώνονται στη γη και πολλοί άλλοι τραυματίζονται.

Ελλάδα - Αγροτικό κίνημα - εξέγερση Κιλελέρ, 1910
Κολίγοι στο τρένο πριν φτάσει στο Κιλελέρ

Η είδηση της αιματοχυσίας δεν άργησε να φτάσει στους συγκεντρωμένους στη Λάρισα. Οι σκλάβοι της γης διαμαρτύρονται, φωνάζουν εναντίον των δολοφόνων, ζητούν γη και δικαιοσύνη. Οι δυνάμεις καταστολής χτυπούν στο ψαχνό. Χύνεται και πάλι αίμα, γίνεται μάχη σώμα με σώμα και οι αγρότες βγαίνουν νικητές.

Πολιτισμός - Χαρακτική - Τάσσος - Ελλάδα - Αγροτικό κίνημα - εξέγερση Κιλελέρ, 1910
Χαρακτικό του Τάσσου για το Κιλελέρ

Μετά το μακελειό της 6ης Μαρτίου του 1910 η κυβέρνηση του Στ. Δραγούμη οργάνωσε δίκες κατά των αγροτών. Οι κατηγορούμενοι, όμως, αγρότες αθωώθηκαν. Ο αγώνας τους δεν πήγε χαμένος. Το αγροτικό κίνημα μετά το Κιλελέρ φούντωσε σε όλη την Ελλάδα και λίγα χρόνια αργότερα ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να δημοσιεύσει διάταγμα για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών.

1918

Αρχίζει τις εργασίες του το 7ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκοι) της Ρωσίας (6-8/3/1918), το πρώτο Συνέδριο μετά τη Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.

Κύριο ζήτημα που απασχόλησε το Συνέδριο υπήρξε η υπογραφή ειρήνης με την Γερμανία (Συνθήκη Μπρεστ-Λιτόβσκ). Στο Συνέδριο αυτό το Κόμμα αποφάσισε επίσης την αλλαγή του ονόματός του από Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα, σε Κομμουνιστικό.

1921

Οι σιδηροδρομικοί κατεβαίνουν σε πανελλαδική απεργία με κύριο αίτημα την αύξηση των μισθών. Η απεργία συνεχίζεται μέχρι τις 14/3 παρά την κήρυξη επιστράτευσης των σιδηροδρομικών. Συλλαμβάνονται 1.500 απεργοί, 580 στέλνονται στο Μικρασιατικό Μέτωπο ενώ 38 καταδικάζονται σε καταναγκαστικά έργα.

1928

Γεννιέται ο μεγάλος Κολομβιανός της παγκόσμιας λογοτεχνίας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Πολύτιμη και βασική ύλη του η μαρτυρική πορεία της Λατινικής Αμερικής των τελευταίων 500 χρόνων με τους αγώνες για την ανεξαρτησία, την ατέλειωτη σειρά πραξικοπηματιών και δικτατορικών καθεστώτων που περνάει μέσα από τα έργα του σε μορφές διαχρονικές πότε μαγικές, πότε ρεαλιστικές και πότε μαγικά ρεαλιστικές. Ευρύτερα γνωστός έγινε με το μυθιστόρημα «100 Χρόνια μοναξιάς» τα βασικά πρωτότυπα του οποίου υπάρχουν σε προηγούμενα, αλλά και μετέπειτα έργα του.

Πολιτισμός - Λογοτεχνία - Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες
Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

Επίσης ήταν εκφραστής της καταγγελτικής ματιάς της Λατινικής Αμερικής, αλλά και εμμέσως του (πρώην και νυν) αποικιοκρατούμενου κόσμου, προς τη Γηραιά Ευρωπαϊκή Ήπειρο που συνεχίζει να βλέπει τον υπόλοιπο κόσμο αφ’ υψηλού. «Ίσως η αξιοσέβαστη Ευρώπη θα μας καταλάβαινε καλύτερα, αν προσπαθούσε να μας βλέπει στο δικό της παρελθόν» ήταν μια φράση του στην ομιλία του με αφορμή την απονομή του βραβείου Νόμπελ της Λογοτεχνίας που κέρδισε το 1982 δίνοντας έκφραση στην ουσία της «μοναξιάς της Λατινικής Αμερικής», όταν η «δική της πραγματικότητα» ερμηνεύεται με «ξένα σχήματα».

Συνήθως, η λογοτεχνική δημιουργία του Μάρκες διαιρείται σε δύο περιόδους: Αυτήν που προηγήθηκε του έργου που τον καθιέρωσε παγκοσμίως, το πασίγνωστο «100 Χρόνια Μοναξιάς» και την μετά απ’ αυτό. Τα έργα που προηγήθηκαν μοιάζουν με προετοιμασία στο μνημειώδες αυτό μυθιστόρημα με την έννοια, ότι κάποια πρόσωπα, τόποι, γεγονότα, αντιλήψεις, που μπαίνουν σαν συστατικά στοιχεία στο «100 Χρόνια Μοναξιάς», απαντώνται εν μέρει σε προηγούμενα έργα του, όπως ο κεντρικός τόπος, το χωριό Μακόντο. Που δεν πάει να πει ότι πρόκειται απλώς για δοκιμές. Αντίθετα, πρόκειται για άρτια λογοτεχνικά έργα, που ωστόσο μαρτυρούν την αναζήτηση μιας μεγαλύτερης σύνθεσης.

Η χαρακτηριστική για το έργο του (όπως και πολλών άλλων λογοτεχνών της Λατινικής Αμερικής) συνύφανση του ρεαλιστικού με το μαγικό – που καθιέρωσε τον όρο «μαγικό ρεαλισμό» – οφείλεται στην αξιοποίηση των στοιχείων της κουλτούρας του ιθαγενούς πληθυσμού και των Αφρικανών σκλάβων που αποτελούν συστατικό μέρος της ιστορικής κληρονομιάς της ηπείρου δίνοντάς της το εντελώς δικό της χαρακτήρα. Το θέμα του προσδιορισμού της δικής του ταυτότητας είχε και έχει μεγάλη σημασία για το λεγόμενο «Τρίτο Κόσμο» που οι εκφραστές της κατηγορούν συχνά τον ευρωκεντρισμό της δυτικής διανόησης.

Ο Μάρκες έζησε από την αρχή της συγγραφικής του σταδιοδρομίας τη βία της κολομβιανής εξουσίας, ενάντια στην οποία είχε πάντα σταθερές απόψεις. Η αδιάλειπτη υποστήριξή του της κουβανικής επανάστασης σ’ όλη του τη ζωή, όπως και η βαθιά φιλία του με τον Φιντέλ Κάστρο ήταν η αιτία μιας μόνιμης πολεμικής εναντίον του.

1933

Αποτυγχάνει απόπειρα πραξικοπήματος υπό τον Βενιζελικό στρατηγό Νικόλαο Πλαστήρα, που εκδηλώθηκε αμέσως μετά την ήττα του εκλογικού συνασπισμού του Ε. Βενιζέλου στις εκλογές. Το ΚΚΕ καταδίκασε την πραξικοπηματική ενέργεια και κάλεσε το λαό να παλέψει για τη ματαίωσή της.

Ελλάδα - Νικόλαος Πλαστήρας - πραξικόπημα, 1933 - Ριζοσπάστης
Το πρωτοσέλιδο του «Νέου Ριζοσπάστη» με την καταδίκη από το ΚΚΕ του πραξικοπήματος

Στις 7/3 σχηματίσθηκε κυβέρνηση με επικεφαλής τον στρατηγό Αλέξανδρο Οθωναίο και στις 10/3 πολιτική κυβέρνηση με επικεφαλής τον αρχηγό του Λαϊκού Κόμματος Παναγή Τσαλδάρη.

Ελλάδα - Νικόλαος Πλαστήρας - πραξικόπημα, 1933
Ο Νικόλαος Πλαστήρας

1937

Γεννιέται η Βαλεντίνα Τερεσκόβα, Σοβιετική κοσμοναύτης και η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο διάστημα. Κόρη αγροτών, η Β. Τερεσκόβα πριν ενταχθεί στο διαστημικό πρόγραμμα της Σοβιετικής Ένωσης δούλευε ως εργάτρια σε υφαντουργείο.

ΕΣΣΔ - Διαστημικό πρόγραμμα - Βαλεντίνα Τερεσκόβα
Η Βαλεντίνα Τερεσκόβα

Ήταν Γραμματέας της Κομσομόλ (Κομμουνιστική Νεολαία) της πόλης της και στη συνέχεια μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής από το 1969 έως το 1991). Διετέλεσε επίσης μέλος του Ανώτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ (1966-1974), καθώς και του Προεδρείου του (1969-1991).

1942

Οι φοιτητές του Πολυτεχνείου κατεβαίνουν σε 4ήμερη γενική απεργία με οικονομικά και εκπαιδευτικά ζητήματα. Η απεργία μετατράπηκε σε ανοιχτή εθνικοαπελευθερωτική εκδήλωση με συνθήματα κατά των κατακτητών.

1951

Σε κλίμα έντονου αντικομμουνισμού και «κόκκινης» τρομοϋστερίας (περίοδος Μακαρθισμού) αρχίζει η δίκη των Έθελ και Τζούλιους Ρόζενμπεργκ (Julius Rosenberg and Ethel Rosenberg), δύο Αμερικανών κομμουνιστών, που κατηγορούνταν ότι έδωσαν πυρηνικά μυστικά στη Σοβιετική Ένωση.

ΗΠΑ - αντικομμουνιστική εκστρατεία - Τζόζεφ Μακ Κάρθι - Έθελ και Τζούλιους Ρόζενμπεργκ
Η Έθελ και ο Τζούλιους Ρόζενμπεργκ

Παρά τις κατασκευασμένες κατηγορίες και την κατακραυγή (ανάμεσα σε αυτούς που ένωσαν τις φωνές τους υπέρ των Ρόζενμπεργκ: ο Α. Αϊνστάιν, ο Μπ. Μπρεχτ, ο Π. Πικάσο, ο Ζαν Πολ Σατρ, κ.α.) θα καταδικαστούν σε θάνατο και θα εκτελεστούν στις 19/6/1953.

1952

Πεθαίνει ο κομμουνιστής Μιλτιάδης Πορφυρογέννης. Γεννημένος στις 25/2/1903 στην Αγριά Μαγνησίας συνέδεσε τη ζωή του με το Κομμουνιστικό Κόμμα και τους αγώνες του λαού μας.

Μέλος του ΚΚΕ από το 1926, διετέλεσε αναπληρωματικό μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής από το 5ο Συνέδριο το 1934. Στο 7ο Συνέδριο (1945) αναδείχθηκε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Ελέγχου (έως το θάνατό του). Εκλέχθηκε βουλευτής του ΚΚΕ στις εκλογές του 1932 και του 1936, ενώ διώχτηκε επανειλημμένα για τη δράση του.

Έλαβε ενεργό μέρος στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση και διετέλεσε υπουργός το 1944 (στην κυβέρνηση «Εθνικής Ενότητας» του Γ. Παπανδρέου) και το 1947 (στην Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση).

1985

Ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου εξαγγέλλει θεαματικά τη διαβόητη «αγορά του αιώνα». Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΚΥΣΕΑ, εγκρίνεται η υπογραφή προσυμφώνων για την αγορά 40 αεροσκαφών «F-16» και 40 «Μιράζ 2000».

Πολεμική Αεροπορία - Αεροσκάφος F-16
Αεροσκάφος F-16

Υλοποιείται έτσι μια προειλημμένη απόφαση, αγνοώντας το κοινό αίσθημα και τις διαμαρτυρίες για τη ΝΑΤΟϊκή αυτή επιλογή.

1994

Πεθαίνει η ηθοποιός και πολιτικός Μελίνα Μερκούρη.

Η Μελίνα Μερκούρη
Η Μελίνα Μερκούρη

Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού τα έτη 1981—89 και 1993—94 σε όλες τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Αρκετά σημαντική ήταν η πορεία της στον διεθνή και ελληνικό κινηματογράφο.

Της χάρισε αρκετά βραβεία με κορυφαίο το βραβείο πρώτης γυναικείας ερμηνείας του Φεστιβάλ των Καννών και επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ για το «Ποτέ την Κυριακή» (Never on Sunday) το οποίο έχασε απ’ την Ελίζαμπεθ Τέιλορ το 1960.

Κέρδισε όμως το βραβείο καλύτερης ερμηνείας από τους κριτικούς του Κλιβελαντ. Επίσης βραβεύτηκε με το ιταλικό βραβείο Ντονατέλλο (Donatello) για την ερμηνεία της στο «Τοπ Καπί» το 1965. Υπήρξε τρεις φορές υποψήφια για Χρυσές Σφαίρες (Golden Globes) και δυο φορές υποψήφια στα βραβεία BAFTA.

2013

Πεθαίνει ο Άγγλος κιθαρίστας και τραγουδιστής Άλβιν Λι, κατά κόσμον Γκράχαμ Άλβιν Μπαρνς (Graham Alvin Barnes).

Πολιτισμός - Μουσική - Ten Years After - Άλβιν Λι
Ο Άλβιν Λι

Έγινε ευρύτερα γνωστός με το συγκρότημα Ten Years After.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...