1265
Στη μάχη του Ίβσαμ, κατά τον Δεύτερο πόλεμο των βαρόνων, ο στρατός του πρίγκιπα Εδουάρδου (μελλοντικού βασιλιά Εδουάρδου Α΄ της Αγγλίας) νικά τις δυνάμεις των επαναστατημένων βαρόνων, σκοτώνοντας τον επικεφαλής τους, Σάιμον ντε Μόνφορτ, 6ο κόμη του Λέστερ, και πολλούς από τους συμμάχους του.
1704
Κατά τον Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής, το Γιβραλτάρ καταλαμβάνεται από τον αγγλικό και τον ολλανδικό στόλο και με σύμμαχο τον αρχιδούκα Κάρολο.
1693
Ο καλόγερος Ντομ Περινιόν (Dom Pierre Pérignon) παρασκευάζει την πρώτη σαμπάνια, σε μοναστήρι Βενεδικτίνων στο Οτβιγιέ της Καμπανίας.
1755
Γεννιέται ο Νικολά-Ζακ Κοντέ (γαλλικά: Nicolas-Jacques Conté), Γάλλος ζωγράφος, αεροστατιστής, στρατιωτικός και εφευρέτης του σύγχρονου μολυβιού.
1789
Λίγες μέρες μετά την έκρηξη της Γαλλικής αστικής Επανάστασης, η Εθνοσυνέλευση εκδίδει διάταγμα σύμφωνα με το οποίο «καταργείται το φεουδαρχικό σύστημα».
1792
Γεννιέται ο Πέρσι Σέλλεϋ (Percy Bysshe Shelley), Άγγλος ποιητής.
Ήταν υπέρμαχος της ελληνικής επανάστασης ποιητής, και βάση των κειμένων του μπορεί να χαρακτηριστεί προδρομικός σοσιαλιστής.
Ανήκει, μαζί με τον λόρδο Βύρωνα και τον Τζον Κητς, στη δεύτερη γενιά των Άγγλων ρομαντικών.
Ο Σέλλεϋ δεν γνώρισε την αναγνώριση που περίμενε ως ποιητής στη διάρκεια της ζωής του.
Μετά τον θάνατό του, όμως, το έργο του έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές και επηρέασε πολλές γενιές ποιητών. Συμμετέχει με τον Λόρδο Βύρων στον κύκλο της Πίζας, ένα ρεύμα επιφανών Άγγλων, Ιρλανδών, και Ελλήνων (μεταξύ αυτών ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, στον οποίον ο Σέλλεϋ αφιέρωσε το δράμα του Hellas).
1834
Γεννιέται ο Τζον Βενν (John Venn), Άγγλος λογικολόγος και φιλόσοφος.
Είναι γνωστός για τη σύλληψη του διαγράμματος Βενν, που χρησιμοποιείται σε πολλά επιστημονικά πεδία, περιλαμβανομένης της θεωρίας συνόλων, της θεωρίας πιθανοτήτων, της λογικής, της στατιστικής και της πληροφορικής.
1865
Με βασιλικό διάταγμα, ο “Ύμνος εις την Ελευθερίαν” που γράφηκε από το Διονύσιο Σολωμό και μελοποιήθηκε από το Νικόλαο Μάντζαρο καθιερώνεται ως εθνικός ύμνος της Ελλάδας.
1875
Πεθαίνει ο Δανός μυθιστοριογράφος Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (Hans Christian Andersen), περίφημος συγγραφέας παιδικών παραμυθιών.
Γεννήθηκε στο Οντενζε της Δανίας από φτωχούς γονείς και μεγάλωσε με πολλές στερήσεις, σ’ ένα περιβάλλον γεμάτο αφηγήσεις θρύλων και παραμυθιών, πράγμα που τον έκανε ευφάνταστο και ονειροπόλο.
Από τον πατέρα του, κουρασμένο στρατιώτη των ναπολεόντειων πολέμων, άκουγε πολεμικές ιστορίες και απίστευτα περιστατικά της ζωής σε διάφορους τόπους, ενώ η γιαγιά του και οι απλοϊκές γυναίκες της γειτονιάς ύφαιναν γύρω του έναν ιστό δεισιδαιμονιών, ονείρων και θαυμάτων, φόβων και τιμωριών, που τον επηρέασαν σε όλη τη ζωή του όπως και στη δημιουργία του.
Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες του ήταν πολλές και πρώιμες. Παιδί ακόμα, στο χωριό του φτιάχνει ένα κουκλοθέατρο και αρχίζει να γυρνάει μ’ αυτό στους δρόμους διασκεδάζοντας και καταπλήσσοντας μικρούς και μεγάλους. Μόλις στα δεκατέσσερα, χωρίς καν να έχει τελειώσει το Δημοτικό, πηγαίνει στην πλούσια Κοπεγχάγη, κέντρο μεγάλης καλλιτεχνικής άνθησης, διεκδικώντας μια θέση στο βασιλικό θέατρο! Θα χρειαστεί να τελειώσει κανονικά το σχολείο, να φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο, να δοκιμάσει το ταλέντο του στο θεατρικό έργο, στην ταξιδιωτική λογοτεχνία και στο μυθιστόρημα, προτού ανακαλύψει το μεγάλο του χάρισμα στο Παραμύθι (1835 η πρώτη έκδοση της συλλογής του «Παραμύθια και Ιστορίες»), που θα τον κάνει διάσημο και ξεχωριστό ανάμεσα στους δημιουργούς της εποχής του και θα του χαρίσει στη συνέχεια μια αναγνώριση πέρα από το θάνατο.
Και πράγματι, τα παραμύθια του εξακολουθούν να είναι πασίγνωστα όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην Αφρική και στην Ασία – στην Ιαπωνία ιδιαίτερα – αν και ο ΙΘ’ αιώνας του ρομαντισμού έχει προ πολλού αντικατασταθεί από εποχές άλλων αισθητικών και κοινωνικών αξιών.
Ποιο είναι το χαρακτηριστικό που κάνει τα κείμενα του Άντερσεν αγαπητά σε μικρούς και μεγάλους, σε τόσους διαφορετικούς τόπους και πολιτισμούς;
Η γραφή του Άντερσεν έχει ένα βαθύ λυρισμό, μια ποίηση που αγγίζει την ψυχή. Ο Άντερσεν μιλάει για τη μοναξιά και την απόρριψη, για την ανάγκη για αγάπη και φιλία, αναδείχνει την ομορφιά των αληθινών πραγμάτων, των αληθινών αισθημάτων, ενώ συγχρόνως, κοροϊδεύει τις συμβατικότητες, σατιρίζει ανελέητα και γελοιοποιεί αδιάκοπα την εξουσία. Το φτωχό παιδί που κάποτε έπαιζε με τα λασπόνερα έφτασε να πίνει τη σοκολάτα του με τη βασίλισσα, αλλά αυτό δεν τον έκανε να αλλάξει σε τίποτα ούτε τη γραφή του ούτε και τη γλώσσα του. «Οι μόνοι αληθινά ευγενείς είναι οι ευγενείς του πνεύματος. Οι άλλοι είναι τσαρλατάνοι» δε δίστασε να απαντήσει σε έναν αριστοκράτη που τον ειρωνεύτηκε.
Ο Άντερσεν μιλάει, άλλοτε με σπαραγμό, άλλοτε με λεπτό χιούμορ, για τον έρωτα και για την υποκρισία, για τη θυσία και για την ανοησία, για παγερές βασίλισσες και τρυφερές σειρήνες, όπως και για τα πιο απλά, καθημερινά και ασήμαντα πράγματα -για τη σακοράφα, για το φανάρι του δρόμου, για τη ματαιόδοξη βασιλοπούλα που περιφρονούσε την τέχνη, ή για τον αμόρφωτο καλικάντζαρο που γοητεύτηκε από την ομορφιά ενός βιβλίου.
«Τα παραμύθια μου είναι τόσο για τους μεγάλους όσο και για τα παιδιά.
Τα παιδιά στην αρχή καταλαβαίνουν μόνο το δευτερεύον, αλλά σαν ωριμάσουν, καταλαβαίνουν το σύνολο».
Τα παραμύθια του Άντερσεν έχουν το προνόμιο που χαρακτηρίζει όλα τα καλά έργα της παιδικής λογοτεχνίας. Μεγαλώνουν μαζί με τον αναγνώστη τους και τον συντροφεύουν πιστά σε όλες τις στιγμές της ζωής του.
Από τα πιο γνωστά παραμύθια του Άντερσεν είναι: «Τα καινούρια ρούχα του βασιλιά», «Η πριγκίπισσα και το μπιζέλι», «Το αηδόνι», «Η μικρή σειρήνα», «Ο γενναίος μολυβένιος στρατιώτης», «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα», «Η Τοσοδούλα», «Το Ασχημόπαπο», «Η βασίλισσα του χιονιού».
Πηγή: Ριζοσπάστης
1900
Πεθαίνει ο Ρώσος ζωγράφος Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν, ένας από τους πιο σημαντικούς τοπιογράφους της ευρωπαϊκής ζωγραφικής του 19ου αιώνα και τους θεμελιωτές της ρωσικής τοπιογραφίας.
Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν – Νούφαρα, 1895 
Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν – Φθινοπωρινή ημέρα, 1879
1901
Γεννιέται ο κορυφαίος Αμερικανός μουσικός της Τζαζ Λούις Άρμστρονγκ (Louis Armstrong), από τους κορυφαίους του είδους.
Γνήσιο τέκνο της γενέτειρας της ποπ της Νέας Ορλεάνης, έζησε τα παιδικά του χρόνια μεταξύ των οίκων ανοχής, της φυλακής και της εκκλησίας. Στη φυλακή έμαθε τρομπέτα, στην εκκλησία το τραγούδι και από τα «σπίτια» (τα περιβόητα honky-tonk) ξεκίνησε μία καριέρα που έκανε γνωστή την τζαζ και το όνομα του Λούις Άρμστρονγκ σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μία πληθωρική προσωπικότητα, ένα αγέραστο παιδί, που μετέτρεψε την τζαζ σε μορφή τέχνης βασισμένης στον αυτοσχεδιασμό, ανακάλυψε το «scat singing», το οποίο καθόρισε το τραγούδι στην τζαζ και τοποθέτησε την τρομπέτα σε περίοπτη θέση, στο χώρο της σύγχρονης μουσικής. Κατά τη διάρκεια της μουσικής του σταδιοδρομίας, συνεργάστηκε είτε ως τραγουδιστής είτε ως τρομπετίστας, με μερικούς από τους σημαντικότερους μουσικούς της τζαζ, μεταξύ αυτών ο Ντιούκ Έλινγκτον, η Έλλα Φιτζέραλντ, ο Μπινγκ Κρόσμπι, ο Φλέτσερ Χέντερσον και η Μπέσι Σμιθ.
Με την Έλλα Φιτζέραλντ ηχογράφησε συνολικά τρεις δίσκους: «Ella and Louis», «Ella and Louis Again» και «Porgy and Bess».
Οι τελευταίες σημαντικές του ηχογραφήσεις καταγράφονται στη δεκαετία του 1950 ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ύστερης δισκογραφίας του χαρακτηρίζεται συνήθως από τους κριτικούς ως υπεραπλουστευτικό ή τυποποιημένο, αν και δεν του στέρησε την εμπορική απήχηση.
Μία από τις τελευταίες εμπορικές επιτυχίες του Άρμστρονγκ υπήρξε η ερμηνεία του στο τραγούδι «What a Wonderful World» (1968), το οποίο παρέμεινε στην κορυφή των βρετανικών μουσικών καταλόγων για ένα μήνα, ενώ το 1987 χρησιμοποιήθηκε στην ταινία «Good Morning, Vietnam» και γνώρισε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία.
1914
Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία εισβάλλει στο Βέλγιο. Ως απάντηση το Ηνωμένο Βασίλειο κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Γερμανίας.
1914
Η κοινοβουλευτική ομάδα του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος ψηφίζει στο Ράιχσταγκ τις πολεμικές πιστώσεις, μαζί με τα αστικά κόμματα. Ο Σοσιαλδημοκράτης Χάαζε, εκφωνώντας τη δήλωση του κόμματος υπέρ του πολέμου, τόνισε μεταξύ άλλων: «Σε ώρα κινδύνου δε θα εγκαταλείψουμε την πατρίδα».
«Εμείς στη Γερμανία», ισχυρίστηκε αργότερα το ηγετικό στέλεχος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Φ. Σάιντεμαν, «έχουμε καθήκον να αμυνθούμε. Έχουμε καθήκον να υπερασπίσουμε τη χώρα της πιο προχωρημένης σοσιαλδημοκρατίας από τη ρωσική σκλαβιά…Εμείς, οι σοσιαλδημοκράτες, με το γεγονός ότι προσχωρήσαμε στη σοσιαλιστική Διεθνή δεν πάψαμε να είμαστε Γερμανοί».
Έτσι, οι σοσιαλδημοκράτες της Γερμανίας (όπως και η συντριπτική πλειοψηφία της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας, με τα ίδια σχεδόν επιχειρήματα) πρόδωσαν το παγκόσμιο προλεταριάτο, συναινώντας στην αλληλοσφαγή των εργατών χάριν των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και επιδιώξεων. Την ίδια μέρα που ψηφίστηκαν οι πολεμικές πιστώσεις, η Γερμανία εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του Βελγίου και η Βρετανία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Γερμανίας.
1918
Ο βρετανικός ιμπεριαλισμός αποβιβάζει στρατεύματα στο Μπακού, στα πλαίσια της διεθνούς ιμπεριαλιστικής στρατιωτικής επέμβασης 16 κρατών κατά της σοσιαλιστικής επανάστασης στη Ρωσία.
1936
Κηρύσσεται ο στρατιωτικός νόμος εγκαινιάζοντας την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας. Όπως τόνισε ο ίδιος ο Ι. Μεταξάς, σκοπός της δικτατορίας δεν ήταν άλλος παρά η «αδιάκοπος φροντίς δια την στερέωσιν του αστικού καθεστώτος με όλας τας αναγκαίας θυσίας δια το σύνολον της κοινωνίας και ιδίως δια τας ενδεείς τάξεις.»
Το βράδυ της 4ης Αυγούστου 1936, δημοσιεύτηκε σε έκτακτο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως διάγγελμα του Ιωάννη Μεταξά – που τοιχοκολλήθηκε και σε κεντρικά σημεία της Αθήνας και του Πειραιά. Το διάγγελμα ανέφερε πως «η κυβέρνησις (…) προέβη, τη εγκρίσει της Αυτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως, εις την κήρυξιν του Στρατιωτικού Νόμου καθ’ άπασαν την χώραν, και την διάλυσιν της Βουλής».
Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου, ή δικτατορία Μεταξά, ήταν ήδη γεγονός.
Από τις πρώτες πράξεις της δικτατορίας ήταν τα διατάγματα που προέβλεπαν: Την αναστολή των διατάξεων 8 άρθρων του Συντάγματος σε όλο το κράτος, τη διάλυση της Βουλής και την επιστράτευση των εργαζομένων σε υπηρεσίες «δημοσίας ωφελείας» (σιδηροδρομικοί, τροχιοδρομικοί κ.ά.).
Το απόγευμα της 4ης Αυγούστου προηγήθηκε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, στην οποία οι αστυνομικές και στρατιωτικές αρχές υποστήριξαν ότι υπήρχαν «υπεύθυνοι πληροφορίαι κατά τας οποίας η κηρυχθησομένη γενική απεργία θα μετεβάλλετο εις στασιαστικήν εκδήλωσιν με αντικειμενικόν σκοπόν την ανατροπήν του νόμιμου πολιτικού και κοινωνικού καθεστώτος της χώρας». Αυτό ήταν και το πρόσχημα για την απόφαση της συγκέντρωσης όλων των εξουσιών στα χέρια της κυβέρνησης. Ακόμα, στις αιτίες της «μεταβολής» προβαλλόταν και η ανικανότητα της Βουλής που προέκυψε από τις εκλογές του Γενάρη του 1936 «να δώση κυβέρνησιν εις την χώραν», ανικανότητα που επίσης αποδείχθηκε και από τις «αθεράπευτες κομματικές αντιθέσεις» και τις «προσωπικές έριδες».
Οι ενέργειες του Μεταξά, ο οποίος άλλωστε προετοιμαζόταν από καιρό για την κήρυξη της δικτατορίας, έγιναν σε συνεργασία με τον Γεώργιο Β΄ και τη σύμφωνη γνώμη και στήριξη της Μεγάλης Βρετανίας. Το «κλίμα» υπέρ μιας δικτατορικής λύσης ευνοούσαν επίσης η άνοδος του φασισμού και του ναζισμού στην Ιταλία και τη Γερμανία καθώς και ο γενικότερος αντικομμουνισμός που οργίαζε.
Η επιβολή της δικτατορίας εξυπηρετούσε την ανάγκη της αστικής τάξης να θωρακίσει ακόμα περισσότερο την εξουσία της, σε συνθήκες όξυνσης των ενδοαστικών αντιθέσεων και ενόψει του επερχόμενου Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ταυτόχρονα υπήρχε και ο φόβος του εργατικού – λαϊκού κινήματος. Ο κίνδυνος για την αστική εξουσία μπορεί να μην ήταν άμεσος, όπως επικαλούνταν η προπαγάνδα της 4ης Αυγούστου, έπρεπε όμως να ενταθούν τα κατασταλτικά μέτρα αποτροπής αυτού του κινδύνου, να χτυπηθεί και να αντιμετωπιστεί το ΚΚΕ αποφασιστικά.
Η παρατεταμένη αστάθεια του αστικού πολιτικού συστήματος, με τελευταίο «επεισόδιο» την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που επικαλέστηκε και ο Μεταξάς, έκανε αδύνατη τη συνέχιση της λειτουργίας του με την ίδια (την κοινοβουλευτική) μορφή. Ειδικά σε συνθήκες προετοιμασίας και διεξαγωγής του πολέμου, που απαιτούσαν πιο συγκεντρωτική άσκηση της κρατικής εξουσίας και ταχύτατη λήψη αποφάσεων, οι δημοκρατικές διαδικασίες, μπλεγμένες μάλιστα στη διελκυστίνδα των ενδοαστικών αντιθέσεων, αποτελούσαν για την αστική τάξη μια επικίνδυνη πολυτέλεια.
Το κεφάλαιο στήριξε άμεσα τη δικτατορία και με τη συμμετοχή εκπροσώπων του στις κυβερνήσεις της δικτατορίας. Ο Ανδρέας Χατζηκυριάκος, ιδιοκτήτης της τσιμεντοβιομηχανίας «ΑΓΕΤ Ηρακλής» και πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων και Βιοτεχνών Ελλάδας, που είχε πρωτοστατήσει στη σφαγή των εργατών στο Πασαλιμάνι το 1923, ανέλαβε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας στην πρώτη δικτατορική κυβέρνηση. Η Εθνική Τράπεζα εκπροσωπήθηκε επίσης με υψηλόβαθμα νυν και πρώην στελέχη της στις κυβερνήσεις της 4ης Αυγούστου (Αλέξανδρος Κορυζής, Ιωάννης Αρβανίτης, Α. Αποστολίδης, Δ. Μάξιμος).
Έχει υπολογιστεί, με βάση τα στοιχεία για 38 υπουργούς και στελέχη της δικτατορίας, πως το 10% ήταν τραπεζικά στελέχη και το 6% βιομήχανοι ή άλλοι επιχειρηματίες.
Ο Αμερικανός πρεσβευτής Lincoln MacVeagh θεωρούσε πως στην ομάδα «γύρω και πίσω» από τον Μεταξά βρίσκονταν ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Ιωάννης Δροσόπουλος, ο Αλέξανδρος Κανελλόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Ανωνύμου Ελληνικής Εταιρείας Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων και ο Πρόδρομος (Μποδοσάκης) Αθανασιάδης. Σημαντική στήριξη στη δικτατορία προσέφεραν και οι βιομήχανοι Επαμεινώνδας Χαρίλαος, Ν. Κανελλόπουλος, οι Λαναράς – Κύρτσης, οι αδελφοί Ηλιάσκοι, ο Γ. Πεσματζόγλου, η εταιρεία «Πάουερ» κ.ά. Επίσης, τα εκδοτικά συγκροτήματα Δ. Λαμπράκη («Ελεύθερον Βήμα»), Γ. Α. Βλάχου («Καθημερινή»), Αχ. Κύρου («Εστία») κ.ά.
Το καθεστώς της 4ηςΑυγούστου ήταν αστική δικτατορία, που ενσωμάτωσε στην ιδεολογία και στην πρακτική της «δάνεια» και επιρροές από το φασισμό – ναζισμό (ναζιστικός χαιρετισμός, ίδρυση της Εθνικής Οργάνωσης Νέων με στρατιωτικοποιημένη δομή, «σωματειακή» οργάνωση της κοινωνίας). Η 4η Αυγούστου ξεπέρασε τις προκατόχους της κυβερνήσεις όσον αφορά τον αντικομμουνισμό και τη θηριωδία ενάντια στο ΚΚΕ και στο εργατικό – λαϊκό κίνημα.
Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου εφάρμοσε στοιχεία της κεϊνσιανής θεωρίας περί «κρατικής ρύθμισης της καπιταλιστικής οικονομίας», που ακολούθησαν αρκετά καπιταλιστικά κράτη μετά την οικονομική κρίση στα 1929 – 1933, συμπεριλαμβανομένου του γερμανικού.
Η μεγαλύτερη, ίσως, «προσφορά» της 4ης Αυγούστου στο κεφάλαιο ήταν η επιβολή της «εργασιακής ειρήνης», μέσω της απαγόρευσης των απεργιών, του ελέγχου των σωματείων κ.ά.2.
Το κυρίαρχο στοιχείο της δικτατορίας παρέμεινε η ακραία ταξική ανισότητα και η φτώχεια του λαού. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία των εισοδημάτων κατά οικογένεια το 1938. Το 77,44% του πληθυσμού της χώρας, δηλαδή είχε ετήσιο εισόδημα κάτω από 36.275 δραχμές ενώ υπολογιζόταν πως για κάπως άνετη ζωή χρειάζονταν τουλάχιστον 60.000 δραχμές. Το 0,05% του πληθυσμού, είχαν ετήσιο εισόδημα 2.125.000 δραχμές
Το ΚΚΕ υπήρξε ο βασικός, ο ταξικός αντίπαλος της 4ης Αυγούστου, που διακηρυγμένος της στόχος ήταν η καταπολέμηση του κομμουνισμού. Με ιδιαίτερη μανία η δικτατορική κυβέρνηση και τα κρατικά όργανα επιτέθηκαν στο ΚΚΕ και στην ΟΚΝΕ, με στόχο την πολιτική και ηθική τους εξόντωση, μαζί και σε ορισμένους συνεργαζόμενους με το ΚΚΕ.
Από την πρώτη μέρα – για την ακρίβεια νύχτα – της δικτατορίας, η Γενική Ασφάλεια Αθηνών και η Ειδική Ασφάλεια έθεσαν σε εφαρμογή, όπως είχαν διαταχθεί, σχέδια σύλληψης στελεχών του ΚΚΕ, τα οποία όμως εκείνη τη στιγμή δεν είχαν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Αμέσως μετά την επιβολή της, η δικτατορία προχώρησε στη θέσπιση αντικομμουνιστικού νομικού πλαισίου. Στις 12 Αυγούστου 1936, συγκροτήθηκε το υφυπουργείο της Δημόσιας Ασφάλειας. Δύο μέρες μετά, στη θέση του υφυπουργού διορίστηκε ο Κωνσταντίνος Μανιαδάκης, ο οποίος αποτέλεσε την «ψυχή» της αντικομμουνιστικής δράσης.
Με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που συγκρότησε η δικτατορία προχώρησε σε μαζικές συλλήψεις, φυλακίσεις και εκτοπίσεις σε ξερονήσια. Επίσης, επικήρυξε στελέχη του Κόμματος.
Συνολικά, χιλιάδες ήταν όσοι συνελήφθησαν στα χρόνια της 4ης Αυγούστου. Οι συλληφθέντες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές υποβάλλονταν σε σκληρά βασανιστήρια: Ρετσινόλαδο, πάγος, φάλαγγα, ξερίζωμα νυχιών κ.ά.
Την επόμενη μέρα της κήρυξης της δικτατορίας κυκλοφόρησε έκτακτη – παράνομη έκδοση του «Ριζοσπάστη», με Διακήρυξη της Κεντρικής Επιτροπής. Η ΚΕ απευθυνόταν σε «ολόκληρο το Λαό της χώρας», τον οποίο ενημέρωνε ότι «η δολοφόνα συμμορία του Μεταξά – Σκυλακάκη, με την εντολή της πλουτοκρατίας, της μοναρχίας και του χιτλερισμού, εγκαθίδρυσε στην Ελλάδα στρατιωτικοφασιστική διχτατορία». Υπογράμμιζε τις ευθύνες του Γεωργίου Β΄, τον οποίο χαρακτήριζε «άμεσο συνένοχο και υπεύθυνο όλων των εγκλημάτων της».
Σε αυτήν την πρώτη τοποθέτησή της η ΚΕ εκτιμούσε ότι η δικτατορία οδηγεί στον «ολοκληρωτικό αφανισμό» και θεωρούσε ότι «υπέρτατο λαϊκό και εθνικό συμφέρον της στιγμής» ήταν το γκρέμισμα της δικτατορίας «με όλα τα μέσα της μαζικής λαϊκής πάλης». Ο λαός θα έπρεπε να «αποφασίσει ο ίδιος με εκλογές συνταχτικής συνέλευσης με αναλογική, για την κατάσταση και το μέλλον του», να σχηματίσει παντού επιτροπές λαϊκής σωτηρίας, να δημιουργήσει παντού το Λαϊκό Μέτωπο, να οργανώσει την ανατροπή του Μεταξά. Στο πλευρό του λαού «δίχως κανένα δισταγμό» καλούνταν να σταθούν οι στρατιώτες και οι αντιφασίστες αξιωματικοί.
Την ίδια μέρα, σύμφωνα με τον «Ριζοσπάστη», η απεργία που είχε προκηρυχθεί πριν από την κήρυξη της δικτατορίας σημείωσε επιτυχία. Παρά τον στρατιωτικό νόμο και την επιστράτευση μιας σειράς κλάδων, μόνο στην Αθήνα πήραν μέρος 40 χιλιάδες εργάτες. Στο Αγρίνιο έγινε παγκαπνεργατική απεργία ενάντια στη δικτατορία. Από το πρωί της 4ης Αυγούστου, επίσης, βρισκόταν σε εξέλιξη απεργία των καπνεργατών της Καβάλας. Η απεργία επεκτάθηκε και στη Δράμα, στο Πράβι (Ελευθερούπολη Καβάλας), στις Σέρρες και τη Θράκη. Κράτησε περίπου δύο βδομάδες και αντιμετωπίστηκε με άγρια τρομοκρατία.
Τρεις μέρες μετά την 4η Αυγούστου, συνήλθε η ΚΕ του ΚΚΕ και συζήτησε πάνω στην κήρυξή της και τα καθήκοντα του ΚΚΕ.
Με βάση αυτήν την Απόφαση, οι Κομματικές Οργανώσεις καλούνταν να αναπροσαρμόσουν τη δουλειά τους στις νέες συνθήκες της σκληρής παρανομίας.
Στον πρώτο μήνα, έγιναν ορισμένες μικρές συγκεντρώσεις και συσκέψεις ενάντια στη δικτατορία. Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη», σε 15 χωριά των Σερρών, το δεύτερο δεκαήμερο του Αυγούστου, έγιναν ένοπλα αγροτικά συλλαλητήρια, τα οποία χτυπήθηκαν από τις αστυνομικές δυνάμεις.
Μέσα στο Φλεβάρη του 1937, συνήλθε η 3η Ολομέλεια της ΚΕ και σε αυτήν πήραν μέρος όλα τα μέλη της ΚΕ, ταχτικά και αναπληρωματικά που δεν είχαν συλληφθεί. Η Ολομέλεια πήρε ομόφωνα Απόφαση πάνω την πολιτική κατάσταση, που ήταν και το μοναδικό θέμα της, ενώ εξέδωσε και χαιρετιστήριο στον Νίκο Ζαχαριάδη που είχε στο μεταξύ συλληφθεί.
Στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου του 1937 συνήλθε η 4η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ.
Η 4η Ολομέλεια, όσον αφορά τον στόχο της συγκρότησης του Αντιδικτατορικού Μετώπου, επαναλάμβανε πως «η διασπαστική πολιτική εκείνων των κομμάτων που επανειλημμένα ως τώρα αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στη δημιουργία του λαϊκού αντιδικτατορικού μετώπου ωφέλησε μονάχα το μοναρχοφασισμό». Στην κατεύθυνση της ενιαίας αντιδικτατορικής δράσης προβάλλονταν ως επείγοντα καθήκοντα τα παρακάτω:
«α) Το ορμητικό ξέσπασμα της εργατιάς για τις ιδιαίτερες άμεσες οικονομικές και πολιτικές της απαιτήσεις και η αποκατάσταση του ενιαίου εργατικού αντιφασιστικού μετώπου σ’ όλη τη χώρα (…)
β) Η οργάνωση της πάλης των αγροτικών μαζών για τις δικές τους ζωτικές και επείγουσες διεκδικήσεις και το δυνάμωμα και παραπέρα ξάπλωμα του ενιαίου Αγροτικού Κόμματος (…)
γ) Με κάθε τρόπο να ενισχυθεί η αξιέπαινη πρωτοβουλία που ανέλαβαν μερικές προοδευτικές πολιτικές ομάδες μέσα στα μη φασιστικά αστικά κόμματα (…) στον αγώνα κατά της φασιστικής δικτατορίας (…)
δ) Δραστήρια και αποφασιστικά πρέπει να δυναμώσει η δουλειά για την οργάνωση των αντιδικτατορικών δυνάμεων μέσα στο στρατό κι ανάμεσα στους απότακτους στρατιωτικούς (…)
ε) Πάνω στο πρότυπο και στο παράδειγμα του Πειραιά σ’ όλες τις πόλεις, στα χωριά, στα εργοστάσια και στις συνοικίες και συνοικισμούς, πρέπει να οργανωθούν επιτροπές του λαϊκού αντιδικτατορικού μετώπου».
Στην Απόφαση του δεύτερου θέματος της 4ης Ολομέλειας υπογραμμιζόταν ότι η δικτατορία δεν μπόρεσε να παραλύσει το Κόμμα και ότι «συμπλήρωσε βασικά τα κενά που δημιούργησαν τα χτυπήματα του εχθρού». Η Εισήγηση της ΚΕ στην Ολομέλεια εκτιμούσε ότι το Κόμμα, στον ένα χρόνο περίπου από την εγκαθίδρυση της δικτατορίας, «βασικά κατόρθωσε να διατηρήση τις δυνάμεις του» και ότι στους τελευταίους 4 – 5 μήνες μετά την 3η Ολομέλεια της ΚΕ «περιορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό οι συλλήψεις στελεχών του Κόμματος».
Η Εισήγηση της ΚΕ αναφερόταν και στις «δηλώσεις μετανοίας» υπογραμμίζοντας το ουσιαστικό στοιχείο από τη δοκιμασία του Κόμματος:
«Χιλιάδες μέλη και οπαδοί του Κόμματός μας, αντιφασίστες αγωνιστές, προτιμούν να λιώσουν στη φυλακή, στα ξερονήσια και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, παρά να δηλώσουν υποταγή στους τυράννους (…) Είναι ελάχιστοι οι εργάτες που λιποψύχησαν και αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό, μπροστά στους αντιφασίστες που ηρωικά υποφέρουν τα μαρτύρια μη δεχόμενοι να υπογράψουν στην ατιμωτική δήλωση».
Η Ολομέλεια καθόρισε εύστοχα τα εξής καθήκοντα:
1. Να ενταθεί η πάλη κατά του χαφιεδισμού και να μπει τέλος στην παραβίαση των κανόνων συνωμοτικότητας. Διαπαιδαγώγηση των μελών του Κόμματος, με το ζωντανό παράδειγμα των καθοδηγητών, στην πάλη για την προφύλαξη του Κόμματος και προετοιμασία για τη στάση τους στα δικαστήρια και την Ασφάλεια.
2. Η δουλειά των Κομματικών Οργανώσεων να κατευθυνθεί στην ανάπτυξη μερικών αγώνων όλων των λαϊκών στρωμάτων, να δυναμώσει η δουλειά μέσα στις λαϊκές οργανώσεις και τα συνδικάτα αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες πλατιάς νόμιμης δράσης.
Για τον σκοπό αυτό, υπογράμμιζε, «επιβάλλεται να ολοκληρωθή η αναδιοργάνωση των Κομματικών Οργανώσεων με βάση την ίδρυση πυρήνων στις επιχειρήσεις και τα εργοστάσια, στα συνδικάτα και σ’ όλες τις μαζικές οργανώσεις. Το οργανωτικό δέσιμο και η οργανωτική συνοχή του Κόμματος πρέπει παραπέρα να τελειοποιηθούν».
Άλλα καθήκοντα ήταν η ανάδειξη νέων στελεχών του Κόμματος, η στρατολογία νέων μελών στο Κόμμα, που «δεν πρέπει ούτε στιγμή να σταματήση εν ονόματι του κινδύνου εισχώρησης χαφιέδων στις κομματικές γραμμές» καθώς και «η εξασφάλιση, συμπλήρωση και κανονική λειτουργία του παράνομου μηχανισμού και η συστηματική ανάπτυξη και ποιοτική καλυτέρευση της εκδοτικής δουλειάς του Κόμματος, απ’ την ΚΕ ως την πιο μικρή Κομματική Οργάνωση και τους πυρήνες».
1936
Γεννιέται ένας από τους γνησιότερους εκφραστές του «Νέου Κύματος», ο Γιώργος Ζωγράφος, ο τραγουδιστής που με τη φωνή του ζέσταινε την «καρδιά» μιας δύσκολης εποχής, ο άνθρωπος που μιλούσε με το τραγούδι του για όσα η γενιά του υπέφερε, ονειρεύτηκε και πάλεψε.
Αν και καταξιώθηκε μέσα από το τραγούδι που υπηρέτησε, η μοναξιά, η ανέχεια, τα οικονομικά προβλήματα των τελευταίων χρόνων «φόρτωσαν» βαριά την καρδιά του.
Ήταν γιος της ηθοποιού Αλίκης Ζωγράφου. Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός, απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν. Πρωτοτραγούδησε στην μπουάτ «Θαλάμη» της Μυκόνου και στη συνέχεια για δύο δεκαετίες εμφανίστηκε στις ιστορικές μπουάτ της Πλάκας.
Συνεργάστηκε με πολλούς συνθέτες όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Δήμος Μούτσης, Ο Νότης Μαυρουδής («Άκρη δεν έχει ο ουρανός»), ο Γιάννης Μαρκόπουλος («Πέρα από τη θάλασσα»), ο Μάνος Χατζιδάκις («Ο Ιρλανδός και ο Ιουδαίος»), ο Μίκης Θεοδωράκης («Μαουτχάουζεν»), ο Νίκος Μαμαγκάκης («Συλλογή ποιητών») κ.ά.
1936
Γεννιέται ο ηθοποιός Ανδρέας Μπάρκουλης.
Σπούδασε υποκριτική και κατά την αποφοίτησή του χαρακτηρίστηκε εξαιρετικό ταλέντο. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο θέατρο το 1956 και στον κινηματογράφο το αμέσως επόμενο έτος με την ταινία «Μαρία Πενταγιώτισσα».
Ένα μικρό διάστημα της ζωής του το πέρασε στις ΗΠΑ, όπου ασχολήθηκε επαγγελματικά με το τραγούδι. Υπήρξε ένας από τους γοητευτικότερους ζεν πρεμιέ της δεκαετίας του ’60. Ενδεικτικό της αίγλης του αυτής είναι το σλόγκαν «Κορίτσια, ο Μπάρκουλης!». Εμφανίστηκε σε περισσότερες από εκατό ταινίες, σε δραματικές ταινίες, όπως «Κοινωνία ώρα μηδέν» (1966), «Κοντσέρτο για πολυβόλα» (1967), «Όλγα Αγάπη μου» (1968), αλλά και κωμωδίες, όπως «Μια Ιταλίδα στην Ελλάδα» (1958), «Διακοπές στην Αίγινα» (1958), «Η Μουσίτσα»(1959), «Μην είδατε τον Παναή» (1962), «Το Δόλωμα» (1964), «Τζένη» (1965), «Ησαΐα μη Χορεύεις» (1969), «Μια τρελή σαραντάρα» (1970), «Η θεία μου η χίπισσα» (1970) κ.ά.
1944
Οι δυνάμεις κατοχής πραγματοποιούν την τελευταία τους μεγάλη εκστρατεία κατά των περιοχών της Ελεύθερης Ελλάδας.
Στις επιχειρήσεις αυτές που κράτησαν 20 μέρες διεξήχθησαν δεκάδες μάχες. Οι απώλειες του εχθρού ήταν 700 άντρες, ενώ του ΕΛΑΣ περίπου 300.
1946
Μοναρχικοί πυρπολούν τα γραφεία του ΚΚΕ στον Βόλο.
1964
Οι ΗΠΑ εξαπολύουν τον πρώτο αεροπορικό βομβαρδισμό εναντίον του Βορείου Βιετνάμ.
1964
Οι αγωνιστές για τα πολιτικά δικαιώματα Μάικλ Σβέρνερ (Mickey Schwerner), Άντριου Γκούντμαν (Andrew Goodman) και Τζέιμς Τσάνεϊ (James Chaney) βρίσκονται νεκροί στο Μισισίπι μετά την εξαφάνισή τους στις 21 Ιουνίου.
Το 1964 είχαν ενταχθεί ως εθελοντές στο σχέδιο «Καλοκαίρι Ελευθερίας» (Freedom Summer) για την εγγραφή μαύρων στους εκλογικούς καταλόγους του Μισσισσιπί.
Στα μέσα Ιουνίου, ο Μάικλ Σβέρνερ και ο Άντριου Γκούντμαν εστάλησαν στο Μισσισσιπί και άρχισαν την εκλογική εγγραφή μαύρων.
Στις 20 Ιουνίου 1964 έφτασαν στο Μερίντιαν και συναντήθηκαν με τον μαύρο συναγωνιστή τους Τζέιμς Τσάνει. Το πρωί της 21 Ιουνίου 1964 οι τρεις τους ξεκίνησαν για τη Φιλαδέλφεια, στην επαρχία Νεσόμπα, όπου επρόκειτο να ερευνήσουν τον πρόσφατο εμπρησμό μίας εκκλησίας μαύρων, την Εκκλησία Μεθοδιστών Μάουντ Ζιόν. Εκεί τους έστησαν ενέδρα μέλη της Κου Κλουξ Κλαν, συμπεριλαμβανομένου του βοηθού σερίφη της περιοχής. Αφού πρώτα τους ξυλοκόπησαν, στη συνέχεια τους πυροβόλησαν. Τα σώματά τους βρέθηκαν στις 4 Αυγούστου. Το τραγούδι των Σάιμον και Γκάρφανκελ «He Was My Brother» είναι αφιερωμένο στον του Άντριου Γκούντμαν.
Ο βοηθός σερίφη της επαρχίας Νεσόμπα και οι συνεργοί του καταδικάστηκαν από ομοσπονδιακούς εισαγγελείς για καταπάτηση πολιτικών ελευθεριών, αλλά δεν καταδικάστηκαν ποτέ για φόνο. Η υπόθεση αποτέλεσε τη βάση για την τηλεοπτική ταινία Murder in Mississippi και για την ταινία Mississippi Burning.
1984
Ο Δημήτρης Θανόπουλος κατακτά το αργυρό μετάλλιο στην κατηγορία 82 κιλών της ελληνορωμαϊκής πάλης στους Ολυμπιακών Αγώνες του Λος Άντζελες.
Στην ίδια διοργάνωση, ο Μπάμπης Χολίδης κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία των 57 κιλών.
1991
Πεθαίνει ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές, ο Νικηφόρος Βρεττάκος.
Πήρε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Τις σκληρές μέρες της Κατοχής, πήρε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1949 για πολιτικούς λόγους, απολύθηκε από το υφυπουργείο Εργασίας. Από το 1947 μέχρι το 1949 εργάστηκε ως αρχισυντάκτης στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα». Στα Γράμματα εμφανίστηκε το 1929 με τα νεανικά του ποιήματα «Κάτω από τις σκιές και φώτα».
Ακολούθησαν άλλες έξι ποιητικές συλλογές ως το 1940. Το 1955, εκδίδει τη συγκεντρωτική του συλλογή «Τα ποιήματα 1929 – 1951». Η ποίησή του είναι επηρεασμένη από τη στράτευσή του και από τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση. Αργότερα στο «Ρόμπερτ Οπενχάιμερ», «συνθέτει» πιο καθαρά το δραματικό με το λυρικό στοιχείο. Το συνολικό ποιητικό του έργο βρίσκεται συγκεντρωμένο σε δύο τόμους, ενώ ξεχωριστά κυκλοφόρησαν τα έργα του «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη» και η ποιητική του συλλογή «Ο διακεκριμένος πλανήτης». Στο πεζογραφικό του έργο συμπεριλαμβάνονται: «Το γυμνό παιδί», «Το αγρίμι και η καταιγίδα» και «Δύο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη».
1992
Η Μόρφω Δροσίδου κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο τάε κβο ντο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης.
1995
Η Κροατία ξεκινά επίθεση με σκοπό να επανακτήσει την Κράινα, η οποία ήταν στα χέρια της μειονότητας των Σέρβων για τέσσερα χρόνια.
Η επιχείρηση έληξε στις 7 Αυγούστου με νίκη του Κροατικού στρατού.
Περίπου 150.000-200.000 Σέρβοι αναγκάστηκαν να γίνουν πρόσφυγες.
2006
Πεθαίνει ο χαράκτης Βασίλης Καζάκος.
Ανήκει στις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης ελληνικής χαρακτικής. Μιας τέχνης, που επί σειρά ετών υπηρέτησε με σεμνότητα ως καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (Β’ Εργαστήριο Χαρακτικής). Η γενέτειρά του – τα Γιάννενα – με το τοπίο και τα μνημεία της, υπήρξε σε όλη την καλλιτεχνική του δημιουργία πηγή έμπνευσης και σημείο αναφοράς. Πιο γνωστή δουλειά του, η χαρακτική ενότητα με τα ποδήλατα. Στα έργα του, με θέματα παραδοσιακούς οικισμούς, εσωτερικούς χώρους και νεκρές φύσεις, επανέρχεται συνεχώς το θέμα του ποδηλάτου, είτε με τη μορφή των μηχανολογικών του εξαρτημάτων, είτε με φτερά ως σύμβολο παιδικών προσδοκιών και ανάμνηση ανέμελων εποχών. Ο δημιουργός εκφράζεται με παραλλαγές των ίδιων θεμάτων σε διαφορετικούς χρωματικούς τόνους και μεταδίδει πάντα μίαν ατμόσφαιρα που βρίσκεται μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας.
Το παραστατικό και αφηγηματικό έργο του χαρακτηρίζεται από συναισθηματική έμπνευση και άρτια τεχνική εκτέλεση. Η ονειρική ατμόσφαιρα, τα παιχνίδια και ο φωτισμός, καθώς και οι συμβολικές παραπομπές, οι άυλες μορφές των έργων του, μας ταξιδεύουν σε κόσμους μακρινούς και οικείους, σε γνώριμα βιώματα και συναισθηματικές διαδρομές. Στο πλαίσιο της δημιουργικής σχέσης που είχε ο Β. Καζάκος με την τέχνη του, δεν έπαψε ποτέ να δοκιμάζει, να ερευνά και να ανακαλύπτει. Παρέμεινε πάντα εραστής τόσο της ζωγραφικής, όσο και της χαρακτικής, όπως μαρτυρούν τα έργα του, οι δεκάδες υδατογραφίες, τα εκατοντάδες σχέδια, τα πάμπολλα λάδια και τα άπειρα χαρακτικά. Δημιουργίες, που παρουσιάστηκαν σε πολλές ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και κοσμούν ιδιωτικές συλλογές και Πινακοθήκες Δήμων (Αθηναίων, Ρόδου, Ιωαννίνων, Φλώρινας).
Πήρε τα πρώτα μαθήματα σχεδίου και ζωγραφικής κοντά στον πατέρα του, Γεώργιο Καζάκο, και τον Πάνο Σαραφιανό. Σπούδασε χαρακτική με δασκάλους τον Κωνσταντίνο Γραμματόπουλο, τον Νίκο Νικολάου στην ΑΣΚΤ Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα παρακολούθησε μαθήματα σκηνογραφίας στο εργαστήριο του Βασίλη Βασιλειάδη. Το 1968 πήρε το τρίτο βραβείο ζωγραφικής νέων του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός».
2020
Ισχυρότατη έκρηξη συγκλονίζει το λιμάνι της Βηρυτού που προκάλεσε καταστροφές στη μισή πόλη.
Το τεράστιο ωστικό κύμα προκάλεσε το θάνατο άνω των 135 ανθρώπων, εκατοντάδες αγνοούμενους και εγκλωβισμένους στα συντρίμμια και πάνω από 5.000 τραυματίες.
Η ισχυρότατη έκρηξη, που έγινε αισθητή σε Ισραήλ και Κύπρο καθώς είχε την ισχύ σεισμού τουλάχιστον 3,5 Ρίχτερ, σημειώθηκε σε μία περίοδο παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και πολιτικής αστάθειας όχι μόνο στο Λίβανο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη ο σφοδρός ανταγωνισμός ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, αστικών τάξεων και μονοπωλιακών ομίλων για τους ενεργειακούς πόρους και τους αγωγούς μεταφοράς τους, για σφαίρες γεωστρατηγικής επιρροής.
Τα ερωτήματα για τα αίτια και τις συνθήκες της τραγωδίας παραμένουν ακόμα αναπάντητα.
