Σαν σήμερα 12 Αυγούστου – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 12/8

30 π.χ

Πεθαίνει η Κλεοπάτρα, βασίλισσα της Αιγύπτου.

Λέγεται ότι άφησε μία ασπίδα (μικρό φαρμακερό φίδι) να τη δαγκώσει στο στήθος για να μην δει το θρίαμβο του Οκταβιανού Αύγουστου.

Κλεοπάτρα
Απεικόνιση της Κλεοπάτρας σε πάπυρο

1212

Ο δόγης της Βενετίας Ερρίκος Δάνδολος αγοράζει σε τιμή ευκαιρίας (5.000 χρυσά δουκάτα) την Κρήτη από τον Βονιφάτιο τον Μομφερρατικό.

Ερρίκος Δάνδολος
Προσωπογραφία του Ερρίκου Δάνδολου

1612

Πεθαίνει ο Ιταλός συνθέτης και οργανίστας Τζοβάννι Γκαμπριέλι (Giovanni Gabrieli).

Τζοβάννι Γκαμπριέλι
Προσωπογραφία του Τζοβάννι Γκαμπριέλι

Δημιούργησε την εποχή της μετάβασης από την Αναγέννηση στο Μπαρόκ, επηρεάζοντας με τη μουσική του πλήθος συνθετών.

Θεωρείται ο πλέον κύριος εκπρόσωπος της Βενετσιάνικης Σχολής, στην οποία ανήκουν οι Κλάουντιο Μοντεβέρντι, Άντριαν Βίλαρτ, Κλάουντιο Μέρουλο κ.ά.

1613

Πεθαίνει ο Κρητικός ποιητής Βιτσέντζος Κορνάρος.

Το έργο του «Ερωτόκριτος», αγαπήθηκε από τους Κρητικούς όσο κανένα άλλο ποιητικό έργο της εποχής.

Το έργο του Β. Κορνάρου «Ερωτόκριτος»
Το έργο του Β. Κορνάρου «Ερωτόκριτος»

1633

Πεθαίνει ο Ιταλός συνθέτης και τραγουδιστής της περιόδου της ύστερης Αναγέννησης Τζάκοπο Πέρι (Jacopo Peri).

Τζάκοπο Πέρι
Ο Τζάκοπο Πέρι

Θεωρείται πρωτεργάτης της όπερας και τα έργα Δάφνη (περ. 1597) και Ευρυδίκη (1600) αντιπροσωπεύουν τα πρώτα του είδους τους.

1849

Γεννιέται ο Αμερικανός ζωγράφος Άμποτ Θάγιερ (Abbott Handerson Thayer), θεωρούμενος και «πατέρας του καμουφλάζ» στον πόλεμο.

Άμποτ Θάγιερ
Ο Άμποτ Θάγιερ

1881

Γεννιέται ο Σέσιλ Μπλουντ Ντε Μιλ (Cecil Blount DeMille), Αμερικανός βραβευμένος σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός και κινηματογραφικός παραγωγός.

Πολιτισμός - Κινηματογράφος - Σέσιλ Μπλουντ Ντε Μιλ
Ο Σέσιλ Μπλουντ Ντε Μιλ

Έγινε γνωστός από την εποχή του βωβού κινηματογράφου.

Υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους του αμερικανικού κινηματογράφου και ιδρυτής του Χόλιγουντ.

Τελικώς, έγινε πασίγνωστος κυρίως από τις βιβλικές και ιστορικές ταινίες του όπως “Ο Βασιλεύς των Βασιλέων”, “Το σημείο του Σταυρού”, “Κλεοπάτρα”, “Σαμψών και Δαλιδά”, “Οι Δέκα Εντολές”, που ήταν η τελευταία και η πιο επιτυχημένη ταινία του.

1898

Λήγει ο ισπανο-αμερικανικός πόλεμος.

Η Ισπανία απελευθερώνει την Κούβα και παραχωρεί στις ΗΠΑ τα νησιά Πουέρτο Ρίκο, Γκουάμ και Φιλιππίνες.

Με την ίδια συμφωνία, η Χαβάη προσαρτάται στις ΗΠΑ.

Ισπανοαμερικανικός πόλεμος
Πίνακας που απεικονίζει στιγμιότυπο του Ισπανοαμερικανικού πολέμου

1900

Πεθαίνει ο Αυστριακός σκακιστής Βίλελμ Στάινιτς (Wilhelm Steinitz), ο πρώτος επίσημος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι (1886–1894).

1914

Η Μ. Βρετανία μπαίνει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κηρύσσοντας τον πόλεμο κατά της Αυστροουγγαρίας.

Έφοδος εγγλέζικων στρατευμάτων κατά τον Α' ΠΠ
Έφοδος εγγλέζικων στρατευμάτων κατά τον Α’ ΠΠ

1927

Το Λαϊκό Κόμμα αποχωρεί από την κυβέρνηση συνασπισμού προκαλώντας κυβερνητική κρίση.

Σχηματίζεται κυβέρνηση «ευρέως» συνασπισμού με τα υπόλοιπα κόμματα της «οικουμενικής» υπό τον Αλ. Ζαΐμη.

Ο Αλ. Ζαΐμης
Ο Αλ. Ζαΐμης

1927

Η φραξιονιστική – «αντιπολιτευτική» ομάδα των «λικβινταριστών» πετυχαίνει οριακή πλειοψηφία (4 έναντι 3) στην Περιφερειακή Επιτροπή της Κομματικής Οργάνωσης Πειραιά του ΚΚΕ και επιχειρεί να την χρησιμοποιήσει ως εφαλτήριο της φραξιονιστικής πάλης σε όλο το Κόμμα.

Η συντριπτική πλειοψηφία όμως των κομματικών μελών και η επαναστατική μειοψηφία στην Π.Ε. τους χαλάν τα σχέδια. Η ενότητα στην Π.Ε. της Κ.Ο. Πειραιά αποκαθίσταται στις 4 Νοεμβρίου.

1928

Πεθαίνει ο Τσέχος συνθέτης Λέος Γιάνατσεκ.

Λέος Γιάνατσεκ
Ανάγλυφο του Λέος Γιάνατσεκ

1933

Η αυταρχική κυβέρνηση του βιομηχάνου Γκεράρντο Ματσάντο ανατρέπεται στην Κούβα.

Ο Γκεράρντο Ματσάντο (πρώτη σειρά δεύτερος από δεξιά) με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Γ. Γουίλσον
Ο Γκεράρντο Ματσάντο (πρώτη σειρά δεύτερος από δεξιά) με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Γ. Γουίλσον

1936

Η μεταξική δικτατορία συγκροτεί το Υφυπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας με επικεφαλής τον Κ. Μανιαδάκη.

Οι διώξεις κατά των κομμουνιστών εντείνονται.

Ελλάδα - Κ. Μανιαδάκης - Ι. Μεταξάς - δικτατορία, 1936
Ο Κ. Μανιαδάκης με τον Μεταξά

1951

Εκδίδεται η εφημερίδα «Ελεύθερα Συνδικάτα» ως όργανο του Κινήματος Ελεύθερου Συνδικαλισμού.

Στη συνέχεια έγινε η εφημερίδα του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος (ΔΣΚ).

Φύλλο της εφημερίδας «Ελεύθερα Συνδικάτα»
Φύλλο της εφημερίδας «Ελεύθερα Συνδικάτα»

1953

Ισχυρός σεισμός 7,2 Ρίχτερ πλήττει τα Επτάνησα.

Ο συνολικός αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 455, ενώ των αγνοουμένων σε 21 και των τραυματιών σε 2.412.

Τα Επτάνησα μετά το σεισμό των 7,2 Ρίχτερ το 1953
Τα Επτάνησα μετά το σεισμό των 7,2 Ρίχτερ το 1953

1953

Η Σοβιετική Ένωση πραγματοποιεί την πρώτη της δοκιμή βόμβας υδρογόνου.

1955

Πεθαίνει ο Γερμανός φιλόσοφος και συγγραφέας Τόμας Μαν (Thomas Mann), βραβευμένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας (1929).

Πολιτισμός - Λογοτεχνία - Τόμας Μαν
Ο Τόμας Μαν

Η καλλιτεχνική κληρονομιά του Τόμας Μαν βρίσκεται στο κέντρο της παγκόσμιας λογοτεχνικής ζωής.

Ο Μαν είναι ο κλασικός του μυθιστορήματος του 20ού αιώνα, που διεύρυνε τα πλαίσια του είδους και το τροφοδότησε με νέο κοινωνικο-φιλοσοφικό περιεχόμενο.

Τα γνωστότερα έργα του είναι τα «Μπούντενμπρουκ», «Τριστάν», «Τόνιο Κραίγκερ», το εξαιρετικό «Μαγικό Βουνό» και «Δόκτωρ Φάουστους». Υπήρξε πολέμιος του ναζιστικού καθεστώτος.

1964

Πεθαίνει ο Άγγλος συγγραφέας Ίαν Λάνκαστερ Φλέμινγκ (Ian Lancaster Fleming).

Έγινε διάσημος για τη σειρά αντικομμουνιστικών κατασκοπευτικών μυθιστορημάτων με ήρωα τον Βρετανό κατάσκοπο Τζέιμς Μποντ.

Το πρώτο, το “Casino Royale”, να κυκλοφόρησε το 1953.

Ο Φλέμινγκ είχε ο ίδιος υπηρετήσει στην υπηρεσία αντικατασκοπείας του βρετανικού πολεμικού ναυτικού.

1964

Η Νότια Αφρική αποκλείεται από τους Ολυμπιακούς Αγώνες λόγω του απαρτχάιντ.

1969

Βίαια επεισόδια ξεσπούν μετά την πορεία των Μαθητευόμενων του Ντέρι στο Ντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας.

1965

Πεθαίνει ο Σκοτσέζος συνδικαλιστής Ουίλιαμ Γκάλαχερ (William Gallaher), Πρόεδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεγάλης Βρετανίας.

Ουίλιαμ Γκάλαχερ
Ο Ουίλιαμ Γκάλαχερ

1976

Περίπου 1.500-3.000 Παλαιστίνιοι σκοτώνονται στη Βηρυτό, σε ένα από τα πιο αιματηρά γεγονότα του Εμφυλίου Πολέμου του Λιβάνου.

1981

Κυκλοφορεί ο προσωπικός υπολογιστής της IBM.

Ο πρώτος προσωπικός υπολογιστής IBM PC 5150
Ο πρώτος προσωπικός υπολογιστής IBM PC 5150

1982

Πεθαίνει ο Αμερικανός ηθοποιός Χένρι Φόντα (Henry Jaynes Fonda).

Χένρι Φόντα
Ο Χένρι Φόντα

Βραβεύτηκε με Όσκαρ για την ταινία «Στη Χρυσή Λίμνη» του 1981. Είναι γνωστός για τις ταινίες: «Τα Σταφύλια της Οργής» (1940), «Η γυναίκα πειρασμός» (1941), «Η Πόλη του Μίσους» (1943), «Οι 12 ένορκοι» (1957), «Κάποτε στη Δύση» (1968) κλπ.

1985

Η πτήση 123 της Japan Airlines συντρίβεται στην Ιαπωνία σκοτώνοντας 520 άτομα, στο χειρότερο αεροπορικό δυστύχημα με ένα αεροσκάφος.

1990

Η Σου Χέντρικσον ανακαλύπτει στη Νότια Ντακότα τον μεγαλύτερο και πληρέστερο σκελετό τυραννόσαυρου που βρέθηκε ποτέ.

1992

Πεθαίνει ο Τάσος Χαλκιάς, ένας από τους στυλοβάτες της μουσικής μας παράδοσης και από τους σημαντικότερους δεξιοτέχνες στο κλαρίνο, που επί έξι δεκαετίες συνέβαλε στη διάδοση και στη διατήρηση της αυθεντικής παραδοσιακής μουσικής.

Τάσος Χαλκιάς
Ο Τάσος Χαλκιάς με το αγαπημένο του κλαρίνο

«Είσαι από εκείνους που μια σωστή πολιτεία θα έπρεπε να τους έχει στο Εθνικό Μουσείο των ζωντανών! Όλη η ψυχή της πολυβασανισμένης Ρωμιοσύνης βρίσκεται μέσα στο κλαρίνο σου», είχε γράψει ο Μίκης Θεοδωράκης, ενώ ο μεγάλος ποιητής μας Γιάννης Ρίτσος έγραφε το 1985: «Στον ήχο του κλαρίνου του Τάσου Χαλκιά βογκάει, τινάζεται, χαμογελάει και χορεύει η Ελλάδα – θάλασσες και βουνά της, δεκαπεντασύλλαβα ποτάμια της, αρματολοί και κλέφτες, παλικαράκια στριφτομούστακα στη μάχη και στο τσάμικο, μαυροφορούσες ανταρτομανάδες και κοράσια πλεξουδοστεφάνωτα, πέντε κοτσύφια στον ελαιώνα και, στο βάθος βάθος, πάντα το άγρυπνο, μερακλωμένο αηδόνι».

Τάσος Χαλκιάς
Ο Τάσος Χαλκιάς διασκεδάζει μαχητές του ΔΣΕ

Η ξεχωριστή ποιότητα της μουσικής του, όμως, άγγιξε και το ξένο ακροατήριο.

Το 1979, ο καθηγητής μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης Τραν Βαν Κε είχε πει: «Ήμουν βέβαιος, ακούγοντάς τον, ότι είχα μπροστά μου έναν από τους μεγαλύτερους μουσικούς του κόσμου». Ενώ ο Μπενγκτ Χάλνκβιστ, Σουηδός φιλόσοφος και ιστορικός της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, έλεγε: «Ενιωσα με τη ζεστασιά της δύναμής του πως αυτή η μουσική, ερμηνευμένη από τον ασύγκριτο μαέστρο Τάσο Χαλκιά, ποτέ δε θα πεθάνει! Το κλαρίνο γι’ αυτόν είναι κάτι το ιερό, όπως η παράδοση».

Τάσος Χαλκιάς
Αφίσα του Τάσου Χαλκιά

Ο Τάσος Χαλκιάς γεννήθηκε στη Γρανιτσοπούλα το 1914. Μεγάλωσε στο Δεσποτικό της Ηπείρου, σε ένα σπίτι όπου η μουσική δε σταματούσε ποτέ. Το 1917, πεθαίνει η αδερφή του Πολυξένη και λίγο αργότερα ο πατέρας του. Παίρνει τα πρώτα μαθήματα κλαρίνου από τον ξάδερφό του Μάνθο Χαλκιά. Ο αδερφός του Mήτσος τον καλεί στην Αθήνα, όπου διδάσκεται από τον κλαρινίστα Γιαούζο δυο τραγούδια, ένα μαρς του Καρά και το τραγούδι «Πανόργια» και από τον Κυριακάκη τις ψηλές νότες και ένα συρτό καλαματιανό. Επίσης μαθαίνει να διαβάζει λίγο μουσική. Το 1930, όλα τα αδέρφια μαζί δημιουργούν το συγκρότημα «Τα μαύρα πουλιά». Το 1931 γράφει το τραγούδι «Μη με κοιτάς που γέρασα». Τον ίδιο χρόνο παρουσιάζει με τα αδέρφια του στο θέατρο «ΟΛΥΜΠΙΑ» της Αθήνας τον «Τσάμικο Γάμο» (Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένα δείγμα του).

Τάσος Χαλκιάς
Ο Τάσος Χαλκιάς με τον γιό του Λάκη Χαλκιά

Το 1935 διδάσκει ο ίδιος. Πρώτος του μαθητής είναι ο Γεροδήμος. Παρουσιάζεται στο στρατό και υπηρετεί για δεκαοκτώ μήνες ως πυροβολητής. Το 1938 πεθαίνει η αδερφή του Σοφία. Μετά από σαράντα μέρες παντρεύεται τη φίλη της Χριστίνα. Το 1939 γεννιέται ο πρώτος του γιος Μιχάλης και το 1940 ο Αλέξανδρος. Καλείται να υπηρετήσει λίγο πριν ξεσπάσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Στον πόλεμο τραυματίζεται και μεταφέρεται στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων. Το 1941 βομβαρδίζεται το σπίτι του. Σκοτώνονται η γυναίκα του και τα δυο του παιδιά. Μεταφέρεται στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο στην Αθήνα. Νοσηλεύεται για ένα διάστημα και μετά πηγαίνει στη Λιβαδειά και συναντάει τ’ αδέρφια του Κυριάκο και Φώτη. Το 1942, επιστρέφει στα Γιάννενα και κατατάσσεται στον ΕΛΑΣ. Τον τοποθετούν στο εφεδρικό. Εκεί στη Βίτσα Ζαγορίου γνωρίζει την Μαρίκα και παντρεύεται. Αποκτούν τρία παιδιά, τον Μιχάλη (Λάκη), την Νίκη και τον Χρήστο. Το 1951 επισκέπτεται τα αδέρφια του στην Αθήνα. Συναντιέται με τον παραγωγό της εταιρείας δίσκων της «Columbia». Ηχογραφεί μαζί με τα αδέρφια του. Το 1953-’54, συναντιέται με τον Νοτόπουλο και τον καθηγητή Γ. Α. Μέγα και ηχογραφεί ογδόντα τραγούδια μαζί με τα αδέρφια του για το Λαογραφικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών. Αυτό το διάστημα φέρνει στην Αθήνα και την οικογένειά του. Πηγαίνει στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια.

Τάσος Χαλκιάς
Ο Τάσος Χαλκιάς στη Νέα Υόρκη

Το 1960, ταξιδεύει για την Αμερική. Εκεί παίζει μαζί με τους Γιάννη Παπαϊωάννου, τον Καλλέργη και τον Τζουανάκο στη Νέα Υόρκη για έξι μήνες. Ανανεώνει το συμβόλαιό του και παραμένει στο ίδιο μαγαζί για δεκαοκτώ μήνες. Παρουσιάζεται σε μαγαζιά της Φιλαδέλφειας και της Ουάσιγκτον. Στην Ουάσιγκτον εμπνέεται το περίφημο «Βορειοηπειρώτικο μοιρολόι». Το 1963, επιστρέφει στην Ελλάδα. Ηχογραφεί το σκάρο «Παράπονο του τσοπάνου» και το «Βορειοηπειρώτικο μοιρολόι». Ξαναφεύγει για δεύτερη φορά στην Αμερική, καλεσμένος από τη δισκογραφική εταιρεία «Alektor» της Νέας Υόρκης για να ηχογραφήσει μια σειρά από τραγούδια. Ηχογραφεί για την εταιρεία περίπου εκατό τραγούδια δημοτικά και λαϊκά και συγχρόνως εμφανίζεται στο ελληνικό κέντρο διασκέδασης «Σπηλιά» στη Νέα Υόρκη, όπου συναντάει τον περίφημο τζαζίστα κλαρινίστα Μπένι Γκούντμαν, ο οποίος είχε τη μουσική επιμέλεια μιας ταινίας και ηχογραφεί ένα μοιρολόι για να ακουστεί σε μια σκηνή όπου σκηνοθέτης ήταν ο Σεραφιάν Αντι.

Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, το 1966, στήνει τη δική του δισκογραφική εταιρεία «Σπέσιαλ Μιούζικ», η οποία θα λειτουργήσει μόνο για μια δεκαετία. Συνεχιστής, αλλά και εμπνευστής μιας μεγάλης λαϊκής παράδοσης, ο Τάσος Χαλκιάς υπήρξε όχι μόνο ένας κορυφαίος οργανοπαίχτης, αλλά και συνθέτης. Ανάμεσα στα πολλά τραγούδια που έγραψε περιλαμβάνονται ο «Ηπειρώτικος γάμος», το «Δεν μπορώ μανούλα δεν μπορώ», το «Βορειοηπειρώτικο μοιρολόι», το «Μη με κοιτάς που γέρασα» κ.ά.

Το 1969, παθαίνει το πρώτο καρδιακό επεισόδιο. Τον επόμενο χρόνο συνεργάζεται, στην μπουάτ «Κύτταρο», με τον Διονύση Σαββόπουλο, όπου γνωρίζεται με τον Γιάννη Μαρκόπουλο κι αρχίζει να συνεργάζεται μαζί του σε διάφορες ηχογραφήσεις σε έργα του συνθέτη. Το 1972 γράφει τη μουσική για την αρχαία τραγωδία «Αίαντας» του Σοφοκλή που ανεβαίνει από το ΚΘΒΕ. Εκπροσωπεί την Ελλάδα με το συγκρότημά του και με πρωτοβουλία της Ελένης Καραΐνδρου στο Α’ Φεστιβάλ Διεθνών Τεχνών, στο Maison de la Culture της γαλλικής πόλης Ρεν. Θα πει τότε: «Εχω δει χαΐρι και προκοπή και μέρες λαμπρές μπορώ να πω».

Παίρνει μέρος στο διεθνές συνέδριο του Ζάγκρεμπ μαζί με άλλους Ελληνες οργανοπαίχτες, με πρωτοβουλία πάλι της Ελένης Καραΐνδρου, σε μια προσπάθειά της να διαδώσει και να κάνει γνωστή και σε άλλους λαούς την παραδοσιακή μας μουσική και όλους αυτούς τους κορυφαίους λαϊκούς οργανοπαίχτες, που διαφύλαξαν, διέσωσαν και κυρίως έκαναν ακόμα πιο μεγάλη και πιο ελκυστική την παραδοσιακή μας μουσική, μέσα από την αγάπη τους γι’ αυτό που εξέφραζαν και τη θαυμάσια δεξιοτεχνία τους.

Το 1980 παίρνει μέρος στην ηχογράφηση της μουσικής του Χρήστου Λεοντή για τις «Τρωάδες» του Ευριπίδη (Θέατρο Τέχνης). Το 1981, πάλι μαζί με άλλους κορυφαίους Ελληνες λαϊκούς οργανοπαίχτες, παίζει για το «Τρίτο Πρόγραμμα» της Ολλανδίας, που μεταδίδει αυτή τη ζωντανή παρουσίαση μέσω του «Τρίτου Προγράμματος» της Ελληνικής Ραδιοφωνίας απευθείας.

Το 1982, παρουσιάζεται στο Φεστιβάλ Αθηνών, στο «Λυκαβηττό» στη συναυλία – γιορτή για τα «125 Χρόνια των Χαλκιάδων», όπου την οικογένεια προλόγισε ο αξέχαστος Μάνος Κατράκης. Επίσης, παρουσιάζεται στο Συνέδριο Μεσογειακών χωρών στη Μασσαλία και τη Φλωρεντία. Το 1984, τον τιμά η αδελφότητα Αετόπετρας για τα πενήντα πέντε χρόνια προσφοράς του στο δημοτικό τραγούδι. Αλλη μια τιμητική διάκριση από το «Φάρο των Τυφλών». Τον ίδιο χρόνο παίρνει μέρος στο Φεστιβάλ των Βράχων στην Πετρούπολη. Ενώ το 1985 τον τιμά η αδελφότητα του χωριού Πολύδροσο Ιωαννίνων όπως και η αδελφότητα του χωριού Δεσποτικό Ιωαννίνων. Μόνο η επίσημη πολιτεία δεν του απέδωσε ποτέ τιμές που άξιζε.

2000

Το ρωσικό υποβρύχιο Κουρσκ εκρήγνυται κατά τη διάρκεια στρατιωτικής άσκησης και βυθίζεται στη Θάλασσα Μπάρεντς, σκοτώνοντας ολόκληρο το πλήρωμα 118 ανδρών.

2004

Πεθαίνει η Βάσω Μανωλίδου, ηθοποιός που σημάδεψε με μια δυνατή ερμηνεία, πολλές φορές μοναδική και αξεπέραστη, τις λυρικές «ενζενί» του κλασικού και νεοκλασικού ρεπερτορίου.

Υπήρξε σύζυγος του καλλιτεχνικού επιχειρηματία Θεοδώρου Κρίτα και ξαδέλφη της ηθοποιού Μαίρης Αρώνη.

Βάσω Μανωλίδου
Η Βάσω Μανωλίδου

Απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, πρωτοπαρουσιάστηκε στη σκηνή το 1932, παίζοντας ένα μικρό ρόλο στη «Βαβυλωνία» του Δημήτρη Βυζάντιου. Με το ρόλο της Νερίτσας, στον «Εμπορο της Βενετίας» του Σαίξπηρ, πραγματοποιεί το επίσημο θεατρικό της ντεμπούτο, στο Εθνικό, το 1932, σε σκηνοθεσία Φώτου Πολίτη, δίπλα στην Κατερίνα, τον Δενδραμή και τον Κατράκη. Για δέκα χρόνια παίζει σε αμέτρητες παραστάσεις στο Εθνικό, ενώ η δημοτικότητά της αρχίζει το 1943, όταν φεύγει από το Εθνικό και συγκροτεί θίασο με τον Γ. Παππά και τον Ν. Δενδραμή. Μετά την απελευθέρωση πραγματοποιεί μια μεγάλη περιοδεία, με την Αρώνη και τον Χορν, φέρνοντας τον πρώτο καλλιτεχνικό χαιρετισμό της Ελευθερωμένης Ελλάδας στον Ελληνισμό του εξωτερικού (Αλεξάνδρεια, Κάιρο, Κύπρος). Φεύγει για δύο χρόνια στην Αμερική και όταν επιστρέφει ανεβάζει στο θέατρο «Κοτοπούλη – Ρεξ», την «Ιωάννα της Λωραίνης» με τον Γιώργο Παππά, σε σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη. Το καλοκαίρι του ’50 επιχειρεί δεύτερη τουρνέ πάντα με τον Γ. Παππά, φτάνοντας μέχρι την Κωνσταντινούπολη και παρουσιάζει εκτός από τις παλιότερες επιτυχίες της και την «Ιφιγένεια εν Ταύροις».

Το 1955 επιστρέφει και πάλι στο Εθνικό Θέατρο στη «Μαρία Στιούαρτ», ακολουθούν ρόλοι στα έργα «Ο γλάρος», «Το ημέρωμα της Στρίγκλας», «Ερωφίλη», «Ενας ιδανικός σύζυγος», «Φάουστ», «Το σπίτι της κούκλας», «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», κ.ά. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε το 1980, με το ρόλο της Ουίνι, στις «Ευτυχισμένες μέρες» του Μπέκετ, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή.

2004

Ξεσπά το σκάνδαλο Κεντέρη – Θάνου, μία μέρα πριν από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.

Οι δύο ολυμπιονίκες αρνούνται να περάσουν από ντόπινγκ κοντρόλ, πέφτουν θύματα τροχαίου ατυχήματος με μοτοσικλέτα, το οποίο χαρακτηρίζεται σκηνοθετημένο, και τίθενται εκτός αγώνων.

2014

Πεθαίνει η Αμερικανίδα ηθοποιός Λορίν Μπακόλ (Lauren Bacall).

Λορίν Μπακόλ
Η Λορίν Μπακόλ το 1945

Η Μπακόλ ήταν σύζυγος του Αμερικανού ηθοποιού Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ και ξεχώρισε τις δεκαετίες του 40′ και του 50′.

Είχε περάσει στην ιστορία του κινηματογράφου του Χόλιγουντ με το προσωνύμιο «το βλέμμα».

2022

Φεύγει από τη ζωή ο γλύπτης Κώστας Ρόθος. Ήταν μέλος του ΚΚΕ από το 1975 και διετέλεσε καθηγητής στη Σχολή Γραφικών και Διακοσμητικών Τεχνών του ΤΕΙ Αθήνας, όπου δίδαξε Πλαστική και Ελεύθερο σχέδιο.

Πολιτισμός - Γλυπτική - Κώστας Ρόθος
Ο Κώστας Ρόθος

Ο Κώστας Ρόθος υπήρξε ανήσυχο και διεισδυτικό πνεύμα με νεανική φλόγα στην ψυχή, ένα παράδειγμα κομμουνιστή καλλιτέχνη, που η κομματική του ιδιότητα βρισκόταν σε πλήρη αρμονία με την καλλιτεχνική και εκπαιδευτική και η κομμουνιστική ιδεολογία του έβρισκε ολοκληρωμένη έκφραση στη δημιουργία του. Η ένταξή του στο κίνημα ξεκινά από τα χρόνια της δικτατορίας, έχοντας μάλιστα αναπτύξει ιδιαίτερα ενεργή δράση στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973. Έγινε μέλος του ΚΚΕ το 1975 και από τότε μέχρι σήμερα αγωνίστηκε από διάφορες θέσεις για τα προβλήματα της τέχνης και του κλάδου των εικαστικών. Το πλούσιο έργο του, αμέσως αναγνωρίσιμο για το ιδιαίτερο προσωπικό ύφος του, εκφράζει με σύγχρονη μορφή την αγωνία και πάλη των ανθρώπων για το δίκιο, την ευτυχία, την ειρήνη, την ομορφιά της ζωής.

Πολιτισμός - Γλυπτική - Κώστας Ρόθος
Ο Κώστας Ρόθος μπροστά από ένα από τα έργα του.

Ιδιαίτερη, όμως ήταν η συνεισφορά του στην ανάπτυξη της δράσης του αντιπολεμικού – αντιιμπεριαλιστικού κινήματος, στο πλευρό της ΕΕΔΥΕ. Ο ίδιος, όντας νέος σε ηλικία, συμμετείχε στην ομάδα των εικαστικών που φιλοτέχνησαν το λογότυπο της ΕΕΔΥΕ. Πήρε μέρος στις Μαραθώνιες Πορείες Ειρήνης. Συνέβαλλε στην ανάπτυξη της δράσης της ΕΕΔΥΕ μετά το 1974 και την ανασυγκρότησή της. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 – αρχές δεκαετίας 1990 συμμετείχε μαζί με άλλους εικαστικούς καλλιτέχνες στη δημιουργία τοιχογραφιών για την ειρήνη σε μια σειρά από γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά. Ιδιαίτερα σημαντική και συγκινητική ήταν η συμμετοχή και η πολύπλευρη στήριξή του στη διοργάνωση της εικαστικής έκθεσης προς τιμήν των 60 χρόνων της ΕΕΔΥΕ, τον Δεκέμβρη του 2015.

Το εργαστήριο του Κώστα Ρόθου δεν υπήρξε μόνο ο χώρος της προσωπικής του δημιουργίας, αλλά χώρος ζυμώσεων, συζητήσεων με άλλους καλλιτέχνες, ιδιαίτερα νεότερους, για όλα όσα απασχολούν το λαό μας, για το ρόλο της τέχνης και του καλλιτέχνη. Παράλληλα αποτέλεσε τον χώρο δημιουργίας πολλών ομαδικών γλυπτών και εικαστικών εγκαταστάσεων για δρώμενα του ΕΕΤΕ, της ΕΕΔΥΕ, συνολικά του λαϊκού κινήματος για να εκφραστεί η διεθνιστική αλληλεγγύη του λαού μας σε αγωνιζόμενους λαούς, όπως ο Παλαιστινιακός, ο Κουβανικός κ.α., για να καταγγελθούν οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι κι επεμβάσεις των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ στη Γιουγκοσλαβία, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στη Συρία κ.α.. Ξεχωρίζουν οι 1000 γύψινες νεκροκεφαλές που δημιουργήθηκαν από ομάδα εικαστικών και στήθηκαν στην οδό Ακαδημίας για να θυμίζουν τα εγκλήματα του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία. Τα 100 χάρτινα φέρετρα που δημιουργήθηκαν για διαδήλωση στην Ισραηλινή Πρεσβεία για να καταγγελθεί το έγκλημα κατά του Παλαιστινιακού λαού. Το εικαστικό άρμα – δρώμενο με τις πετρελαιοπηγές και τους τραυματίες – θύματα του πολέμου για να καταγγελθεί το ιμπεριαλιστικό έγκλημα κατά του Ιράκ.

Πολιτισμός - Γλυπτική - Κώστας Ρόθος
Έργο του Κώστα Ρόθου σε έκθεση για το 100 χρόνια του ΚΚΕ

Σπούδασε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στο εργαστήρι του Γιάννη Παππά (1969 – 1974), και το 1979 γίνεται δόκιμο μέλος του ΕΕΤΕ.

Από το 1978 δίδαξε Πλαστική και Ελεύθερο Σχέδιο στη Σχολή Γραφικών και Διακοσμητικών Τεχνών του ΤΕΙ Αθήνας, όπου και εξελέγη καθηγητής.

Πραγματοποίησε πέντε μεγάλες ατομικές εκθέσεις. Το 2007 έδειξε τη δουλειά του με μεγάλα μνημειακά έργα στο πάρκο του ΤΕΙ Αθήνας στο Αιγάλεω: “Αφιερωμένη σε αυτούς που αγωνίζονται για ενιαία δημόσια Ανώτατη Εκπαίδευση”, όπως έγραψε.

Πολιτισμός - Γλυπτική - Κώστας Ρόθος
Ο Κώστας Ρόθος πάντα δίπλα στο λαό

Πήρε μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις: Στην ομαδική έκθεση του 1974 για τη συμπαράσταση στον κυπριακό λαό, στην 12η πανελλήνια έκθεση το 1975 στο Ζάππειο και το 1987 στον ΟΛΠ Πειραιώς. Το 1976 συμμετείχε στον εορτασμό της UNESCO στη Νέα Σμύρνη και στο Φεστιβάλ ΚΝΕ – “Οδηγητή”. Το 1977 συμμετείχε στην ομαδική έκθεση 40 καλλιτεχνών σε δήμους και κοινότητες με το ΕΕΤΕ και στο Φεστιβάλ ΚΝΕ – “Οδηγητή”. Το 1978 πήρε μέρος στο Φεστιβάλ Πλαστικών Τεχνών και Κινηματογράφου στην Τουρκία, στην Αττάλεια, στην πανελλήνια έκθεση γλυπτικής στη Φιλοθέη, και πραγματοποίησε την πρώτη ατομική του έκθεση στην γκαλερί “Ωρα”. Το 1979 συμμετείχε στην πανελλήνια έκθεση γλυπτικής στο Νέο Φάληρο και στην πανελλήνια έκθεση νέων στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου Αθηναίων. Το 1980 εκθέτει ατομικά στην γκαλερί “Dada” και το 1981 συμμετέχει στην έκθεση “Δημήτρια” στη Θεσσαλονίκη. Το 1997 είχε επίσημη συμμετοχή – μετά από πρόσκληση – στην Biennale Βουδαπέστης 1997 και πήρε μέρος στην έκθεση “Σύγχρονη Ελληνική Γλυπτική” στον Πύργο Ηλείας και στην υπαίθρια έκθεση “Σύγχρονη Ελληνική Γλυπτική” στη Θεσσαλονίκη. Το 1999 συμμετείχε στην έκθεση και στη δημοπρασία έργων για τα παιδιά της Γιουγκοσλαβίας. Το 2014 πήρε μέρος στην έκθεση “Τέχνη και Αντίσταση Τώρα”, το 2018 στην έκθεση μικρογλυπτικής που συνδιοργάνωσαν το ΕΕΤΕ και η Πανελλήνια Ενωση Κρατουμένων Αγωνιστών Μακρονήσου (ΠΕΚΑΜ) με το γλυπτό “Αντισταθείτε”. Το 2020 συμμετείχε στην έκθεση γλυπτικής στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Πολιτισμός - Γλυπτική - Κώστας Ρόθος
Έργο του Κώστα Ρόθου σε έκθεση στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος το 2011

Στο εργαστήριό του δημιουργήθηκαν για το ΕΕΤΕ πολλά ομαδικά γλυπτά και εικαστικές εγκαταστάσεις και προετοιμάστηκαν πολλά ομαδικά εικαστικά δρώμενα του ΕΕΤΕ, ενάντια στο ΝΑΤΟ, για τα δικαιώματα του Παλαιστινιακού λαού, ενάντια στην επέμβαση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία, στην επέμβαση στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν κ.λπ. Ηταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας από το 1975 μέχρι σήμερα.

Υπήρξε εκπρόσωπος του ΕΕΤΕ σε καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς ως μέλος της κριτικής επιτροπής έργων, στην επιτροπή γλυπτικών έργων και αναμνηστικών στοιχείων του δήμου Αθηναίων το 2001, επίσης στο ΔΣ της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτισμού του δήμου Αθηναίων, θητείας 1999 – 2000.

Εκπροσώπησε το ΕΕΤΕ στο Συμβούλιο Τεχνολογικής Εκπαίδευσης του υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων το 1984, το 1987, το 1989, το 1991, το 1993 και το 2001.

Διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΕΤΕ ως ταμίας, επίσης μέλος της Εφορείας Γλυπτικής για χρόνια, καθώς και μέλος των Επιτροπών Κατάταξης και Κρίσης.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...