81
Ο Δομιτιανός γίνεται αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μετά το θάνατο του αδελφού του, Τίτου.
628
Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ηράκλειος εισέρχεται θριαμβευτικά στην Κωνσταντινούπολη, αφού έχει κατατροπώσει τους Πέρσες και ανακτήσει τον Τίμιο Σταυρό.
1321
Πεθαίνει ο Φλωρεντιανός ποιητής Ντάντε Αλιγκιέρι (Δάντης), που θεωρείται από τους σημαντικότερους Ιταλούς ποιητές, καθώς και «πατέρας» της ιταλικής γλώσσας.
Το έργο του η «Θεία Κωμωδία», είναι από τα κορυφαία στην ιστορία της ανθρώπινης λογοτεχνίας. Η μεγαλοσύνη και η «αθανασία» του αποδεικνύεται κυρίως από το γεγονός ότι μέσα από αυτό βλέπεις το «πρόσωπο» της εποχής. Έγινε σύμβολο οικουμενικό και διαχρονικό, παρέμεινε ανοιχτό σε αναγνώσεις από κάθε εποχή.
Πάμπολλες φορές στην ιστορία της ανθρωπότητας, και μόνον η αναφορά κάποιου από τους τίτλους – κεφάλαια του ποιητικού δημιουργήματος του Δάντη («Κόλαση», «Καθαρτήριο», «Παράδεισος») – αρκούσε για τη συμβολοποίηση των ιστορικών γεγονότων κάθε εποχής. Δυστυχώς για την ανθρωπότητα, τα μαρτύρια των ανθρώπων από το μακραίωνο και ποικιλόμορφο σκοταδισμό και κυρίως των αμέτρητων κατακτητικών πολέμων, το κεφάλαιο «Κόλαση» αποτέλεσε τη συνηθέστερη μεταφορική έννοια.
1752
Η Βρετανική Αυτοκρατορία υιοθετεί το Γρηγοριανό ημερολόγιο, παρακάμπτοντας 11 ημέρες (η προηγούμενη ημέρα ήταν 2 Σεπτεμβρίου).
1760
Γεννιέται ο Λουίτζι Κερουμπίνι (Luigi Cherubini) ήταν Ιταλός συνθέτης του Κλασικισμού.
Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Γαλλία, γράφοντας κυρίως όπερες και θρησκευτική μουσική· κατά τον Μπετόβεν, ήταν ο «μεγαλύτερος συνθέτης» της εποχής του.
1812
Ο Γαλλικός στρατός υπό τον Ναπολέοντα εισέρχεται στη Μόσχα.
Οι Ρώσοι βάζουν φωτιά στην πόλη προκειμένου οι κατακτητές να μη βρουν εφόδια και να μη βγάλουν τον χειμώνα.
1814
Οι Νικόλαος Σκουφάς, Εμμανουήλ Ξάνθος και Αθανάσιος Τσακάλωφ ιδρύουν στην Οδησσό την Φιλική Εταιρεία, στον πυρήνα της οργάνωσης, της επάνδρωσης και της υλικής υποστήριξης της οποίας βρισκόταν η αστική τάξη.
Η σύσταση συνωμοτικών οργανώσεων με ταξικούς – εθνικοαπελευθερωτικούς σκοπούς υπήρξε συνήθης πρακτική για τα αντίστοιχα κινήματα της εποχής και η Φιλική Εταιρία υπήρξε σαφώς η πιο σημαντική, τόσο από την άποψη της μαζικότητας, όσο και της μαχητικότητας, αλλά και του ρόλου τον οποίο έπαιξε στην πορεία προς την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
1822
Ο αιγυπτιολόγος Ζαν Φρανσουά Σαμπολιόν (Jean-François Champollion) ανακαλύπτει το «κλειδί» που οδηγούσε στην ανάγνωση των ιερογλυφικών.
1829
Ως αποτέλεσμα του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1828-1829 που έληξε με νίκη των Ρώσων υπογράφεται η Συνθήκη της Αδριανούπολης, με την οποία η Οθωμανική Αυτοκρατορία, μεταξύ άλλων, αναγνώριζε την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
1878
Γεννιέται ο πολιτικός και διπλωμάτης Ίωνας Δραγούμης.
1890
Ιδρύεται στη Σμύρνη ο μουσικογυμναστικός σύλλογος «Ορφέας», από τα μέλη του οποίου, τρία χρόνια μετά, θα ιδρυθεί ο γυμναστικός σύλλογος «Γυμνάσιον». Οι δύο σύλλογοι θα ενωθούν το 1898 και θα δημιουργήσουν τον «Πανιώνιο Γυμναστικό Σύλλογο Σμύρνης».
1891
Γεννιέται ο Ρώσος μαθηματικός Ιβάν Ματβέγιεβιτς Βινογκράντοφ, ένας από τους δημιουργούς της σύγχρονης αναλυτικής θεωρίας των αριθμών και γενικότερα μια κυρίαρχη μορφή των σοβιετικών μαθηματικών.
1902
Γεννιέται στη Σαλαμίνα ο συνθέτης, τραγουδιστής και στιχουργός Γεώργιος Χ. Παπαϊσιδώρου ή Παπασιδέρης.
Ήταν το τρίτο από τα εννιά παιδιά της οικογένειάς του και ασχολήθηκε από μικρός σε βαριές δουλειές, όπως αγρότης, ναύτης σε εμπορικά καράβια και καΐκια, και αργότερα καραγωγέας. Ταυτόχρονα, τραγουδούσε, όπως όλος ο κόσμος, όμως η φωνή του είχε κάτι το ιδιαίτερο το οποίο πρόσεξε ο λαουτιέρης Σιδέρης Ανδριανός ο οποίος και σύστησε τον Παπασιδέρη στην εταιρεία δίσκων «Columbia».
Μία ακρόαση ήταν αρκετή ώστε ο Παπασιδέρης να «μπει» στη δισκογραφία σε ηλικία 26 ετών και η πρώτη του ηχογράφηση έγινε στην Ελλάδα με τη «μήτρα» του δίσκου να μεταφέρεται κατόπιν στις ΗΠΑ – εδώ δεν υπήρχε εργοστάσιο – και να επιστρέφει ως «δίσκος» 78 στροφών το 1929. Ο Γιώργος Παπασιδέρης είχε τεράστιες φωνητικές δυνατότητες και ως τραγουδιστής δεν κουραζόταν ποτέ.
Ο ίδιος έχει ηχογραφήσει περί τα 2.000 τραγούδια εκ των οποίων στα 1.000 περίπου έχει γράψει στίχους ο ίδιος. Τα υπόλοιπα είναι παλιά δημοτικά τραγούδια άλλα από τα οποία τραγούδησε αυτούσια διασώζοντας τα έτσι από τη λήθη, ενώ σε άλλα που ως τις μέρες του έφθασαν με τη μορφή σκόρπιων δίστιχων τα συμπλήρωσε με δικούς του στίχους. Το 1940 συνέβαλε στην εμψύχωση των Ελλήνων στρατιωτών που πολεμούσαν τους φασίστες Ιταλούς επιδρομείς, ενώ στη διάρκεια της Κατοχής, κάποιο βράδυ οι Ιταλοί κατακτητές τον ξυλοκόπησαν άγρια στο κέντρο «Έλατος» στην Ομόνοια όπου τραγουδούσε.
Ως τραγουδιστής επισκέφθηκε όλες τις περιοχές της Ελλάδας και τραγούδησε σε πανηγύρια και άλλες εκδηλώσεις, ενώ άλλη μια προσφορά του στο τραγούδι ήταν το γεγονός ότι όπου εντόπιζε ταλέντα τα έφερνε στην Αθήνα και τα βοηθούσε να μπουν στη δισκογραφία, ηχογραφώντας δίσκο μαζί τους. Η φωνή του Γιώργου Παπασιδέρη έμεινε αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου, γι’ αυτό και τραγουδούσε μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του. Η τελευταία φορά που τραγούδησε ήταν στα Τρίκαλα της Κορινθίας, στις 14 Σεπτεμβρίου 1977 (τη μέρα των γενεθλίων του!) στο πανηγύρι.
1918
Τα στρατεύματα της Αντάντ διασπούν το Μακεδονικό Μέτωπο και συντρίβουν τον βουλγαρικό στρατό.
1930
Βουλευτικές εκλογές διενεργούνται στη Γερμανία μεσούσης της καπιταλιστικής κρίσης.
Πρώτο κόμμα αναδεικνύεται και πάλι (αλλά με πτώση 5,27%) το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας. Δεύτερο έρχεται το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Α. Χίτλερ, το οποίο «εκτοξεύεται» από 2,6% (1928) στο 18,25%.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα έρχεται τρίτο συγκεντρώνοντας πάνω από 4,5 εκατομμύρια ψήφους (13,13%).
1933
Υπογράφεται στην Άγκυρα το ελληνοτουρκικό Σύμφωνο («Σύμφωνο Εγκάρδιας Συνεννόησης) που προβλέπει την αμοιβαία εγγύηση των κοινών συνόρων και τη συνεργασία στις διεθνείς σχέσεις.
1943
Οι Γερμανοί φασίστες προχωρούν σε μία από τις μαζικότερες σφαγές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, γνωστού ως Ολοκαύτωμα της Βιάννου.
Στην επαρχία Βιάννου, στο νοτιοανατολικό τμήμα του Νομού Ηρακλείου, δημιουργήθηκε ισχυρή αντιστασιακή οργάνωση του ΕΑΜ, με καθολική συμμετοχή του πληθυσμού, από τις πρώτες ημέρες της ναζιστικής κατοχής, τον Ιούνιο του 1941. Ενώ η δυναμική παρουσία ομάδας ανταρτών στα βουνά της Βιάννου από το Γενάρη του 1943 υποχρέωσε τους Γερμανούς να διατηρούν στην Κρήτη ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις, αποδυναμώνοντας άλλα μέτωπα.
Στις 8-9 Σεπτέμβρη 1943 οι αντάρτες εξουδετέρωσαν γερμανικό φυλάκιο που είχε εγκατασταθεί στο πλησιέστερο προς το λημέρι των ανταρτών χωριό, την Κάτω Σύμη. Στις 12 Σεπτέμβρη, σε μάχη γερμανικής στρατιωτικής μονάδας με κλιμάκιο των ανταρτών στην είσοδο του χωριού Κάτω Σύμη, οι Γερμανοί υπέστησαν μεγάλες απώλειες σε νεκρούς, τραυματίες και 12 αιχμαλώτους.
Ο Γερμανός στρατηγός, Δ/της Φρουρίου Κρήτης, Μίλερ, σε διαταγή του προς τις στρατιωτικές δυνάμεις που εστάλησαν στη Βιάννο, αναφέρει: «Καταστρέψετε την επαρχία Βιάννου, εκτελέσετε πάραυτα, χωρίς διαδικασία, τους άρρενες που είναι πάνω από 16 ετών και όλους όσοι συλλαμβάνονται στην ύπαιθρο ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας».
Ακολούθησαν αντίποινα προς τον άμαχο πληθυσμό. Στις ομαδικές εκτελέσεις, που έγιναν από τις 14 έως τις 16 Σεπτέμβρη, 401 κάτοικοι της περιοχής έχασαν τη ζωή τους και 980 κατοικίες σε 10 χωριά καταστράφηκαν. Σε δεκάδες ανέρχονται οι τόποι όπου έγιναν οι ομαδικές εκτελέσεις στα χωριά και στις αγροτικές περιφέρειες της Επαρχίας Βιάννου και στα γειτονικά της Επαρχίας Ιεράπετρας.
Στη φοβερή ώρα της δοκιμασίας, οδηγούμενοι στην εκτέλεση οι πατριώτες έδειξαν το μεγαλείο της ψυχής τους και τη δύναμή τους. Κανείς δε λύγισε, κανείς δεν έκλαψε, κανείς δεν παρακάλεσε. Όλοι τους απλά και ήρεμα, όπως ταιριάζει στους αληθινούς γενναίους, δέχτηκαν κατάστηθα τα δολοφονικά βόλια, ζητωκραυγάζοντας για την πατρίδα και την ελευθερία. Απ’ όσους επέζησαν, τους μόνους μάρτυρες των τραγικών εκείνων στιγμών, κανείς δεν ανέφερε περίπτωση λιποψυχίας. Αντίθετα, ανέφεραν περιπτώσεις αρκετών που αντέδρασαν κι έπεσαν νεκροί ύστερα από πάλη με τους δολοφόνους τους.
…Το ομολογεί, εκτός των άλλων, και ο Γερμανός στρατηγός Αντρέ, Διοικητής Φρουρίου Κρήτης, ο οποίος αιματοκύλησε το νησί με τις εκατοντάδες των εκτελέσεων που διέταξε σε πολλά χωριά της Κρήτης, που είπε στον Σουηδό αντιπρόσωπο του ΔΕΣ όταν τον επισκέφτηκε:
«Οι Κρητικοί, όταν βρίσκονται μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα έχουν πάνω τους κάτι το μυθώδες. Είναι τόσο περήφανοι την τραγική εκείνη ώρα του θανάτου, που είναι αδύνατο να μην τους θαυμάσεις».
Και είναι πολλά τα περιστατικά που δείχνουν την αντρειοσύνη, την παλικαριά και τον πραγματικό ηρωισμό των ηρώων της 14ης Σεπτέμβρη μπροστά στο θάνατο. Αντίθετα, από την άλλη μεριά, είναι πολλές οι βάρβαρες και απάνθρωπες ενέργειες των Γερμανών εκείνες τις ημέρες…
Στις 17 του Σεπτέμβρη οι ομαδικές εκτελέσεις σταμάτησαν. Δεκάδες είναι οι οικογένειες που θρήνησαν δέκα, δεκαπέντε και είκοσι νεκρούς, συζύγους, γονείς, αδέλφια και ξαδέλφια. Σε 401 ανήλθαν οι νεκροί στα χωριά της Βιάννου και της Ιεράπετρας στις τρεις αποφράδες ημέρες του 1943, για να φτάσουν τους 460 μαζί μ’ αυτούς που σκοτώθηκαν σε όλο το διάστημα της κατοχής. 8 μηνών ήταν το πιο μικρό, αγέννητο, στην κοιλιά της μάνας του, 96 χρονών ήταν ο πιο μεγάλος (Εμμ. Δασκαλάκης από τα Αμιρά).
127 ήταν πάνω από 60 χρονών και 20 ήταν γυναίκες. Αγρότες ήταν οι πιο πολλοί, αλλά και κτηνοτρόφοι, επαγγελματίες και έφεδροι αξιωματικοί. Ανάμεσά τους 2 κληρικοί, 5 δάσκαλοι, 1 καθηγητής, 1 δικηγόρος και 1 υπάλληλος των ΤΤΤ.
1943
Πεθαίνει ο συνδικαλιστής Κωνσταντίνος Σπέρας. Είχε συμβάλει στη συγκρότηση του σωματείου των μεταλλωρύχων στη Σέριφο. Υπήρξε μέλος της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Πειραιά (Σεριφιώτης στην καταγωγή). Στη βιβλιογραφία χαρακτηρίζεται ως «αναρχοσυνδικαλιστής» με ρόλο που δεν ήταν καθαρός.
Ανοιχτά είχε εκφράσει την αντίθεσή του στη δημιουργία πολιτικού κόμματος που θα έπαιζε καθοδηγητικό ρόλο για το προλεταριάτο. Ενώ συμμετείχε στο ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΕΚΕ, το 1918, διαφώνησε με τη συγκρότησή του και διαγράφτηκε στο 2ο Συνέδριο, το 1920. Η στάση του στην απεργία των μεταλλωρύχων της Σερίφου ήταν συμβιβαστική, δημιουργώντας δικαιολογημένα υποψίες για τους σκοπούς που εξυπηρετούσε.
1944
Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τις Σέρρες.
Η σημαία του ΕΛΑΣ κυματίζει στις ελεύθερες Σέρρες το 1944 
Τμήματα του ΕΛΑΣ παρελαύνουν στις Σέρρες το 1944 
Γυναίκες και άντρες του ΕΛΑΣ εισέρχονται στις Σέρρες το 1944
1944
Τα Σοβιετικά στρατεύματα προχωρούν στην επίθεση στις Βαλτικές χώρες για να τις απελευθερώσουν από τον Ναζιστικό ζυγό.
1944
Τμήματα Γερμανών και ταγματασφαλιτών με επικεφαλής τους Σούμπερτ και Πούλο κυκλώνουν τα Γιαννιτσά και δολοφονούν ομαδικά 104 πολίτες.
1952
Ο Δημήτρης Παρτσαλίδης διαγράφεται από μέλος του ΚΚΕ. Η οπορτουνιστική πλατφόρμα Παρτσαλίδη, η οποία επί της ουσίας καταδίκαζε το Δημοκρατικό Στρατό και υποστήριζε πως ήταν δυνατή μια «ομαλή εξέλιξη» μετά την αποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων, είχε δεχθεί σφοδρή κριτική κατά την 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ το 1950. Τις θέσεις της Συνδιάσκεψης υπερψήφισε και ο Παρτσαλίδης, χωρίς ωστόσο ουσιαστικά να τις ενστερνιστεί, όπως φάνηκε καθαρά από την μετέπειτα δράση του.
Η 6η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1956 αποκατέστησε το Δ. Παρτσαλίδη ως μέλος του ΚΚΕ και της Κεντρικής του Επιτροπής, ενώ ο ίδιος θα πρωταγωνιστήσει και πάλι στη οπορτουνιστική-φραξιονιστική πάλη μέσα στο Κόμμα και την περίοδο προς τη διάσπαση του 1968 (βλ. 12η Ολομέλεια).
1960
Πεθαίνει ο Μ. Καραγάτσης (φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτρη Ροδόπουλου). Ο Δημήτρης Ροδόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1908, αλλά η οικογένειά του είχε εγκατασταθεί στη Λάρισα. Το ψευδώνυμο Καραγάτσης προήλθε από το δέντρο πτελέα ή καραγάτσι στο εξοχικό της οικογένειάς του στη Ραψάνη της Θεσσαλίας. Το «Μ.» προήλθε πιθανότατα από το ρώσικο όνομα «Μίτια», με το οποίο τον αποκαλούσαν φίλοι και συμφοιτητές του, εξ αιτίας της μεγάλης του αγάπης για τον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι.
Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1930, ενώ είχε εμφανιστεί ως πεζογράφος το 1927 με το διήγημα «Η κυρία Νίτσα». Το πρώτο του μυθιστόρημα ήταν «Ο Συνταγματάρχης Λιάπκιν» που δημοσίευσε το 1933. Ακολούθησαν η «Χίμαιρα» και ο «Γιούγκερμαν» που μαζί με τον «Συνταγματάρχη Λιάπκιν» αποτέλεσαν μια τριλογία υπό τον τίτλο «Εγκλιματισμός κάτω από τον Φοίβο» και θέμα την αποτυχημένη προσπάθεια τριών ξένων να προσαρμοστούν στην Ελλάδα.
Ξεχωριστή θέση στην πορεία του κατέχει το «Χαμένο Νησί», ενώ στη συνέχεια ο Καραγάτσης που ήταν ίσως ο περισσότερο ενασχολούμενος με την ιστορία πεζογράφος, επιχείρησε να γράψει μια ευρεία σύνθεση υπό τον τίτλο «Ο κόσμος που πεθαίνει» και η οποία θα περιλάμβανε 10 βιβλία με θέμα την ιστορία μιας οικογένειας από το 1821 ως τη σύγχρονη εποχή. Τελικά έγραψε μόνο τρία «Ο κοτζάμπασης του Καστρόπυργου», «Αίμα χαμένο και κερδισμένο» και τα «Στερνά του Μίχαλου» όπου εκθέτει και τις πολιτικές του απόψεις.
Ενδιαφερόμενος πάντα για την ιστορία, επιχείρησε να γράψει την Ιστορία των Ελλήνων, ωστόσο έγραψε μόνο τον πρώτο τόμο και τη μυθιστορηματική βιογραφία «Βασίλης Λάσκος». Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το έργο «Σέργιος και Βάκχος» με καυστικότατη κριτική και απομυθοποίηση του Βυζαντίου και όχι μόνο.
Προς το τέλος της ζωής του σχεδίαζε μια άλλη ενότητα τεσσάρων βιβλίων, από την οποία ξεκίνησε μόνο το «10» το οποίο δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει.
Ο Μ. Καραγάτσης ήταν «γεννημένος πεζογράφος» και οξυδερκέστατος παρατηρητής της κοινωνίας και των ανθρώπων. Η γραφή του είναι πολύ σκληρή, όμως κάτω από αυτήν, ο προσεκτικός αναγνώστης θα ανακαλύψει μια αγάπη και κατάφαση για τη ζωή παρά το σπαραγμό και κυρίως τη συνείδηση της τελικής συντριβής. Ο Καραγάτσης είναι από τους συγγραφείς που ακόμα κι αν διαφωνεί κανείς μαζί τους αξίζει να διαβαστούν.
1960
Ιδρύεται ο Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγών Κρατών (ΟΠΕΚ), από τα κράτη: Ιράκ, Ιράν, Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία και Βενεζουέλα.
1960
Κρίση στο Κονγκό: με τη βοήθεια της CIA, ο Μομπούτου Σέσε Σέκο παίρνει την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα, αναστέλλοντας το σύνταγμα και το κοινοβούλιο.
1968
Πεθαίνει στη Μόσχα ο κομμουνιστής ηθοποιός και πολιτικός πρόσφυγας Αντώνης Γιαννίδης.
1969
Με επιστολή τους, 905 κομμουνιστές κρατούμενοι στο στρατόπεδο Λακκί της Λέρου, εγκρίνουν τις θέσεις της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στη Σύσκεψη των 75 Κομμουνιστικών και Εργατικών κομμάτων που έγινε στη Μόσχα, ενώ ταυτόχρονα καταγγέλλουν τις αντισοβιετικές, αντιδιεθνιστικές και αντικομμουνιστικές διακηρύξεις της φραξιονιστικής ομάδας Παρτσαλίδη – Δρακόπουλου – Μπριλλάκη.
1982
Σκοτώνεται σε τροχαίο η Αμερικανίδα ηθοποιός Γκρέις Κέλι (Grace Patricia Kelly). Διακρίθηκε σε ταινίες του Χίτσκοκ.
1983
Γεννιέται η Αγγλίδα τραγουδίστρια της R&B σκηνής Έιμι Γουάινχαουζ (Amy Jade Winehouse).
Έγινε γνωστή για τα δυναμικά της contralto φωνητικά και την εκλεκτική μίξη διάφορων μουσικών ειδών, συμπεριλαμβανομένων της σόουλ, τζαζ και Rhythm ‘n’ Blues μουσικής σκηνής.
2001
Πεθαίνει ο λαϊκός τραγουδιστής και συνθέτης Στέλιος Καζαντζίδης. Στα δεκατρία του χρόνια ορφάνεψε από πατέρα, γεγονός που τον ανάγκασε ν’ ακολουθήσει πολύ νωρίς το σκληρό δρόμο της βιοπάλης, προκειμένου να ζήσει τη μητέρα του και τον νεογέννητο αδελφό του. Δούλεψε σαν αχθοφόρος, σαν μικροπωλητής στις αγορές και κάτω από αντίξοες συνθήκες σε οικοδομές και σε εργοστάσια της Ν. Ιωνίας. Τα δυσκολότερα χρόνια του ήταν αυτά στο στρατό και η θητεία του στη Μακρόνησο. Μια κιθάρα, που του δώρισε το αφεντικό του σε εργοστάσιο της Ν. Ιωνίας, του άνοιξε το δρόμο στο τραγούδι. Ήταν περαστικός εκείνος που ακούγοντάς τον να τραγουδά με την καταπληκτική φωνή του, του πρότεινε να τραγουδήσει στην ταβέρνα του. Η λαμπρή του πορεία στο τραγούδι άρχισε το 1950. Στη διάρκεια μισού αιώνα ο Στ. Καζαντζίδης πρόσφερε ερμηνείες που ρίζωσαν στις καρδιές της φτωχολογιάς. Τα τραγούδια του συμπύκνωναν τους καημούς, τις πίκρες, τις αδικίες του κόσμου, τον έρωτα, την ελπίδα.
Επαγγελματικά ο Στ. Καζαντζίδης πρωτοτραγούδησε στις ταβέρνες «Μπόκαρη», στην Κηφισιά και «Βουτσά», στην Καλογρέζα. Τον πρώτο του δίσκο με το τραγούδι «Για μπάνιο πάω κι αν θέλεις έλα» του Απ. Καλδάρα τον φωνογράφησε το 1952, αλλά η πορεία του τον γέμισε απογοήτευση. Η μεγάλη επιτυχία ήρθε με το δεύτερο δίσκο «Βαλίτσες» του Γιάννη Παπαϊωάννου. Με τη στήριξη του μεγάλου αυτού λαϊκού συνθέτη συνεχίζει να βαδίζει στο δρόμο της επιτυχίας, ενώ εμφανίζεται σε λαϊκά κέντρα της εποχής με παρτενέρ διάφορες γυναικείες φωνές. Τότε γνωρίζει και την Καίτη Γκρέυ, με την οποία ερμήνευσαν το «Απόψε φίλα με» του Μανώλη Χιώτη (1956). Από τα τέλη του ίδιου χρόνου συνεργάζεται με την Μαρινέλλα, με την οποία καθιέρωσε ένα νέο στιλ στο πάλκο και τη δισκογραφία. Ακολουθεί μια οκταετία μέχρι το 1965 που τον φέρνει στο προσκήνιο του τραγουδιού. Τραγουδούν σε δίσκους, κέντρα, θέατρα, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, από τον «Κουλουριώτη» στο «Κάρνεγκι Χολ» της Ν. Υόρκης και την Οπερα της Φραγκφούρτης. Ερμηνεύουν τραγούδια των Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Χιώτη, Μητσάκη, Καλδάρα, Παπαγιαννοπούλου, Δερβενιώτη, Βίρβου, Κολοκοτρώνη, Καραπατάκη, Μπακάλη κ.ά., ενώ και ο ίδιος ο Στ. Καζαντζίδης γράφει τη μουσική κάποιων τραγουδιών, όπως το εξαιρετικό «Δυο πόρτες έχει η ζωή», σε στίχους της Ευτ. Παπαγιαννοπούλου.
Οι επιτυχίες αμέτρητες: «Η πρώτη αγάπη», «Η κοινωνία με κατακρίνει», «Μαντουμπάλα», «Ζιγκουάλα», «Απόκληρος της κοινωνίας», «Είσαι η ζωή μου», «Φεύγω με πίκρα στα ξένα», «Στις φάμπρικες της Γερμανίας», «Καρδιά πληγωμένη» κ.ά. Εκτός από τα όμορφα αυτά λαϊκά τραγούδια ερμήνευσε και πολλά κομμάτια με ανατολίτικο ηχόχρωμα και περιεχόμενο.
Σταθμοί στην πορεία του Στ. Καζαντζίδη και της Μαρινέλλας υπήρξαν οι συνεργασίες τους με τους Μ. Θεοδωράκη, Μ. Χατζιδάκι, Στ. Ξαρχάκο, Γ. Μαρκόπουλο, Χρ. Λεοντή, Μ. Λοΐζο. Ιστορική υπήρξε η συνεργασία τους με τον Χρήστο Λεοντή στο έργο του «Καταχνιά», σε στίχους Κώστα Βίρβου, με μοναδικές ερμηνείες. Ανάλογες και στην «Πολιτεία» του Μ. Θεοδωράκη, με τα αθάνατα τραγούδια «Βράχο βράχο», «Καημός», «Παράπονο», «Μετανάστης», «Σαββατόβραδο», «Εχω μια αγάπη», καθώς και στις συνθέσεις του Μ. Χατζιδάκι «Αθήνα», «Κυρ Αντώνης», «Κουρασμένο παληκάρι», «Το πέλαγο είναι βαθύ». Το 1962, για τις ανάγκες της παράστασης «Ομορφη πόλη» του Μ. Θεοδωράκη, σε κείμενα Μποστ, στο Θέατρο «Παρκ», έσμιξαν για πρώτη και τελευταία φορά στο ίδιο μικρόφωνο οι φωνές του Στ. Καζαντζίδη και του Γρηγόρη Μπιθικώτση.
Το 1974 ηχογράφησε το έργο του Μίκη Θεοδωράκη «Στην Ανατολή», ενώ ξεχωριστό υπήρξε το τραγούδι των Μάνου Λοΐζου – Λευτέρη Παπαδόπουλου, που ερμήνευσε απαράμιλλα: «Σαν θαλασσόδαρτο σκαρί/ σαν βράχος ρημαγμένος/ ήρθα σαν ξένος στη ζωή/ και ξαναφεύγω ξένος/ Θεέ μου τη δεύτερη φορά/ που θα ‘ρθω για να ζήσω/ όσο η καρδιά κι αν λαχταρά/ δε θα ξαναγαπήσω». Από το 1987 μέχρι πρόσφατα η δραστηριότητά του ήταν συνδεδεμένη με ηχογραφήσεις δίσκων. Αξιόλογη ήταν η ερμηνεία του με τους Χ. και Π. Κατσιμίχα στο τραγούδι του Αντώνη Βαρδή «Στην Ελλάς του 2000».
Από τη δεκαετία του ’60 ακόμη, ο Στ. Καζαντζίδης συγκρούστηκε με το κατεστημένο των δισκογραφικών εταιριών και τη νύχτα. Ο πόλεμος που εξαπολύθηκε εναντίον του από τις δισκογραφικές εταιρίες ήταν εξουθενωτικός για τον λαϊκό τραγουδιστή και τον κράτησε έξω από τα στούντιο για εντεκάμισι χρόνια.
2005
Πεθαίνει ο Αμερικανός σκηνοθέτης, μοντέρ και κινηματογραφικός παραγωγός Ρόμπερτ Γουάιζ (Robert Earl Wise).
Είχε βραβευτεί με δυο Όσκαρ Σκηνοθεσίας για τις ταινίες «Γουέστ Σάιντ Στόρι» (West Side Story, 1961) και «Η Μελωδία της Ευτυχίας» (The Sound of Music, 1965).
2008
Ο Χαράλαμπος Ταϊγανίδης, με παγκόσμιο ρεκόρ 59.85, κατακτά το χρυσό μετάλλιο στα 100 μ. ύπτιο S13 στην κολύμβηση στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου.
2019
“Φεύγει» από τη ζωή, ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος Τάκης Σπυριδάκης.
Γεννήθηκε στην Αίγινα στις 4 Φλεβάρη 1958 και αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.
Συμμετείχε σε 13 ταινίες, «Γλυκιά Συμμορία», σε σκηνοθεσία του Νίκου Νικολαΐδη (1983), «Λούφα και Παραλλαγή» του Νίκου Περάκη (1984) και ακολούθησαν «Πρωινή Περίπολος», «Προστάτης Οικογένειας», «Αυτή η νύχτα μένει» κ.ά.
Το σκηνοθετικό του ντεμπούτο πραγματοποίησε το 1994 με την ταινία «Ο Κήπος του Θεού», της οποίας έγραψε και το σενάριο. Η ταινία τιμήθηκε με επτά κρατικά βραβεία ποιότητας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Το 1989 ο Τάκης Σπυριδάκης έγραψε και σκηνοθέτησε την ταινία μικρού μήκους «Βέρα Κρουζ», που απέσπασε το 1ο βραβείο καλύτερης ταινίας στο αντίστοιχο Φεστιβάλ, τιμήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού και βραβεύτηκε από το Εθνικό Κέντρο Ταινιών της Γαλλίας, το 1990.
Στο θέατρο πρωταγωνιστούσε τα τελευταία 4 χρόνια στον «Άγριο Σπόρο» του Γ. Τσίρου σε σκηνοθεσία Ε. Σκότη.
2022
“Φεύγει” από τη ζωή η Ειρήνη Παπά, μια από τις σπουδαιότερες Ελληνίδες ηθοποιούς, με διεθνή καριέρα.
Λιτή, αρχαϊκή, δωρική μορφή, ενσάρκωσε σημαντικούς γυναικείους ρόλους του θεάτρου και του κινηματογράφου.
Η Ειρήνη Παπά γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1926 στο Χιλιομόδι Κορινθίας ως Ειρήνη Λελέκου και ήταν ένα από τα τέσσερα κορίτσια της οικογένειάς της, που ήταν δάσκαλοι και την επηρέασαν στη μόρφωσή της.
Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, στην επιθεώρηση των Σακελλάριου – Γιαννακόπουλου «Ανθρωποι Ανθρωποι», στη Λυρική Σκηνή. Όταν την είδε πρώτη φορά ο Σακελλάριος να περπατά στο Σύνταγμα, την αποκάλεσε «ζωντανή Καρυάτιδα». Τη γνώρισε στον Φίνο και έτσι έπαιξε στην πρώτη της ταινία που ήταν οι «Χαμένοι άγγελοι» του Νίκου Τσιφόρου.
Αξέχαστες θα μείνουν οι ερμηνείες της στις αρχαίες τραγωδίες «Ηλέκτρα» και «Ιφιγένεια», στο «Ζ» που έκανε τη γυναίκα του Λαμπράκη και στον «Ζορμπά».
Τρεις από τις ταινίες στις οποίες η Ειρήνη Παπά πρωταγωνίστησε προτάθηκαν για Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, με το «Ζ» του Κώστα Γαβρά να το κατακτά. Επίσης βραβεύθηκε με τον Χρυσό Λέοντα της Μπιενάλε Θεάτρου της Βενετίας για την ερμηνεία της στην «Οδύσσεια», σε σκηνοθεσία Φράνκο Ρόσι.
Το 1962 συνεργάστηκε με τον Μιχάλη Κακογιάννη και πρωταγωνίστησε στην κινηματογραφική μεταφορά της «Ηλέκτρας» του Ευριπίδη μαζί με τον Γιάννη Φέρτη, την Αλέκα Κατσέλη και τον Μάνο Κατράκη. Η ταινία συνολικά κέρδισε 24 βραβεία και τιμητικές διακρίσεις, ανάμεσά τους και τα βραβεία καλύτερης κινηματογραφικής μεταφοράς και ηχητικής επένδυσης στο Φεστιβάλ των Καννών (1962).
Η Ειρήνη Παππά είχε συμμετάσχει σε πολλές ξένες παραγωγές, μεταξύ των οποίων και χολιγουντιανές παραγωγές, ενώ πρωταγωνίστησε και στο θέατρο Μπρόντγουεϊ. Στις ταινίες όπου ερμήνευσε ρόλους συμπεριλαμβάνονται «Τα κανόνια του Ναβαρόνε», «Άνω, κάτω και πλαγίως», «Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι», «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι», κ.ά.
Είχε πάρει μέρος σε περισσότερες από 80 ταινίες, με γυρίσματα σε όλο τον κόσμο (Τσινετσιτά, Χόλιγουντ, Γιουγκοσλαβία, Λίβανος, Μαρόκο, Βραζιλία, Αυστραλία, Πορτογαλία κ.α.) έχοντας στο πλευρό της συμπρωταγωνιστές, μεταξύ άλλων, τους Μάρλον Μπράντο, Ιβ Μοντάν, Γκρέγκορι Πεκ, ‘Αντονι Κουίν, Ρίτσαρντ Μπάρτον, Τζαν Μαρία Βολοντέ, Τζέιμς Κάγκνεϊ.
Η Ειρήνη Παπά βρέθηκε για πολλές δεκαετίες στο διεθνές κινηματογραφικό προσκήνιο. Το θεατρικό της ντεμπούτο στη σκηνή του Μπρόντγουει, πραγματοποιήθηκε το 1967 με το έργο «Εκείνο το καλοκαίρι, εκείνο το φθινόπωρο» στο πλευρό του Γιον Βόιντ ενώ αργότερα ερμήνευσε την Ελένη στις «Τρωάδες» (1972) και την Κλυταιμνήστρα στην «Ιφιγένεια» (1977) σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη.
Στις «Τρωάδες», που γυρίστηκε στα αγγλικά με ξένους ηθοποιούς, η Παπά γνώρισε τη συμπρωταγωνίστριά της Κάθριν Χέμπορν, η οποία σε δημόσιες δηλώσεις της, ανέφερε πως η Παπά είναι μια από τις καλύτερες ηθοποιούς του σινεμά.
Απέσπασε πλήθος διακρίσεων και βραβείων για τις ερμηνείες της.
Πηγή: 902.gr
