Σαν Σήμερα 16/2 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 16/2

1568

Ολόκληρος ο πληθυσμός της Ολλανδίας -3.000.000 άνθρωποι- καταδικάζεται σε θάνατο από τον Πάπα, επειδή ασπάστηκαν τον προτεσταντισμό.

1821

O Αλέξανδρος Υψηλάντης κηρύσσει την Ελληνικήν Επανάστασην στο Κισνόβιο της Βεσσαραβίας (σημερινό Κισινάου της Μολδαβίας).

Ελληνική Επανάσταση 1821 - Φιλική Εταιρία - Αλέξανδρος Υψηλάντης
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης

1829

Πεθαίνει ο Γάλλος μουσικοσυνθέτης και αργότερα μουσικός στη Γαλλική Επανάσταση του 1789 Φρανσουά Ζοζέφ Γκοσέκ (François-Joseph Gossec).

Πολιτισμός - Μουσική - Γαλλική Επανάσταση - Φρανσουά Ζοζέφ Γκοσέκ
Ο Φρανσουά Ζοζέφ Γκοσέκ

Συνετέλεσε τα μέγιστα στην εξέλιξη της ορχηστρικής μουσικής στη Γαλλία, επεκτείνοντας τη γαλλική ορχήστρα με την ενσωμάτωση οργάνων όπως το κόρνο και το κλαρινέτο.

Οργάνωσε τη Συναυλία των ερασιτεχνών (1770), τη Συναυλία της εκκλησιαστικής μουσικής (1773) και τη Βασιλική Σχολή Τραγουδιού, η οποία το 1795 ονομάστηκε Ωδείο του Παρισιού. Έγραψε πολλά πατριωτικά τραγούδια και επαναστατικούς ύμνους, συμφωνίες, εκκλησιαστική μουσική, όπερες και μουσική δωματίου. Το έργο του περιλαμβάνει ακόμα ένα ρέκβιεμ και ένα ορατόριο (La Nativité). Υπήρξε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.

1852

Γεννιέται ο ζωγράφος Θεόδωρος Ράλλης.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Θεόδωρος Ράλλης
Ο Θεόδωρος Ράλλης

Θεωρείται ο πιο χαρακτηριστικός Έλληνας οριενταλιστής ζωγράφος.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Θεόδωρος Ράλλης
Ελληνική ομορφιά (περίπου 1890)

1879

400 με 500 εργάτες του Ναυπηγείου της Σύρου, ύστερα από πολυήμερες συζητήσεις και ζυμώσεις ιδρύουν, ενώπιον συμβολαιογράφου, το σωματείο τους που έφερε τον τίτλο «Αδελφικός Σύνδεσμος των Ξυλουργών του Ναυπηγείου Σύρου». Στη συνέχεια κατέβηκαν σε απεργία, λόγω της νομισματικής κρίσης που είχε ξεσπάσει από τις αρχές του έτους με αποτέλεσμα να προκληθούν ανατιμήσεις στα είδη κατανάλωσης μέχρι 25-27% ενώ αντίστοιχη ήταν η υποτίμηση των μεροκάματων.

Σύρος - Ναυπηγεία - Απεργία, 1879
Απεργοί στη Σύρο

Απαιτούν αύξηση 25% έως 50% των μισθών και μείωση του ωραρίου εργασίας από 14 σε 10 ώρες. Η απεργία λήγει προσωρινά στις 19 Φεβρουαρίου, ύστερα από συμβιβαστική λύση. Οι εργάτες, έγραφε η «Πατρίς», «επανήλθον εις τα έργα των, με μικράν αύξησιν των ημερομισθίων, ουχί όμως εκείνην ην διά της απεργίας αυτών ήθελαν να επιβάλωσιν». Μόλις όμως επέστρεψαν στη δουλιά τους οι ναυπηγοί άρχισαν να απολύουν τους πρωταίτιους της απεργίας και αρκετούς άλλους, κάνοντας ταυτόχρονα νέες προσλήψεις και καταπατώντας τα συμφωνηθέντα. Έτσι, στις 27 Φεβρουαρίου, οι εργάτες των ναυπηγείων κατέβηκαν σε νέα απεργία που κράτησε τρεις με τέσσερις μήνες, χωρίς όμως να υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα υπέρ τους.

1907

Γεννιέται ο συγγραφέας Άγγελος Τερζάκης. Το 1925, φοιτητής ακόμα είχε εκδώσει τη συλλογή διηγημάτων «Ο ξεχασμένος» και το 1929 τη δεύτερη με τίτλο «Φθινοπωρινή συμφωνία». Το 1932 εκδίδει το δίτομο μυθιστόρημα «Δεσμώτες» που μαζί με τους «Πρίγκιπες» του Θράσου Καστανάκη θεωρούνται ότι εγκαινιάζουν την πεζογραφία της γενιάς του ’30.

Πολιτισμός - Λογοτεχνία - Άγγελος Τερζάκης
Ο Άγγελος Τερζάκης

Από τα θεατρικά του έργα ξεχωρίζουν τα ακόλουθα: «Ο σταυρός και το σπαθί», «Είλωτες», «Τα λύτρα της ευτυχίας», «Θωμάς ο Δίψυχος», «Ο Πρόγονος». Το 1937 κυκλοφορεί το μυθιστόρημά του «Η μενεξεδένια πολιτεία». Την ίδια χρονιά αρχίζει η δημοσίευση της «Πριγκηπέσας Ιζαμπώ» στην «Καθημερινή», που θα ολοκληρωθεί το 1938 και θα εκδοθεί το 1945, αποτελώντας μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές εκδοτικές επιτυχίες.

1923

Εφαρμόζεται στην Ελλάδα το γρηγοριανό ημερολόγιο. Η 16η Φεβρουαρίου γίνεται 1η Μαρτίου.

1936

Στην Ισπανία, το Λαϊκό Μέτωπο πετυχαίνει αποφασιστική εκλογική νίκη. Από τις 473 έδρες λαμβάνει 268 και σχηματίζει κυβέρνηση. Οι φασίστες αρχίζουν πυρετώδεις προετοιμασίες για το πραξικόπημα.

Ισπανία - Εκλογές 1936 - ΚΚ Ισπανίας - Λαϊκό Μέτωπο
Αφίσα του ΚΚ Ισπανίας για υπερψήφιση του Λαϊκού Μετώπου

1937

Το ενετικό φρούριο της Ακροναυπλίας μετατρέπεται από τη δικτατορία Μεταξά σε φυλακή με σκοπό να συγκεντρώσει εκεί τα στελέχη του ΚΚΕ, να απομονώσει τις χιλιάδες των εξόριστων από τους αγωνιστές ηγέτες, και έτσι, χωρισμένους, να χτυπήσει όλους τους εξόριστους και φυλακισμένους με την πείνα, την τρομοκρατία ώστε να τους αναγκάσει – όπως πίστευε – να υπογράψουν «δηλώσεις μετανοίας», αποκήρυξης του κομμουνισμού.

ΚΚΕ - Δικτατορία Μεταξά - Ακροναυπλία
Η Ακροναυπλία

Με την κατάληψη της Ελλάδας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το καθεστώς παρέδωσε τους 636 δεσμώτες της Ακροναυπλίας στις δυνάμεις Κατοχής, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να εκτελεστούν στη συνέχεια ως «αντίποινα» για τη δράση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

1942

Κυκλοφορεί πλατιά η Ιδρυτική Προκήρυξη του ΕΛΑΣ, όπου διατυπώνονται οι σκοποί του λαϊκού στρατού:

ΕΛΑΣ - Αξιωματικοί
Αξιωματικοί του ΕΛΑΣ

1) Αγώνας για την απελευθέρωση της χώρας από τους ξένους κατακτητές.

2) Περιφρούρηση των κατακτήσεων του λαού και των ελευθεριών του εναντίον κάθε επιβουλής.

3) Εξασφάλιση της τάξης μέχρι τη διεξαγωγή εκλογών, ώστε ο λαός να μπορεί να εκφράσει πραγματικά ελεύθερα τη θέλησή του, για το πολίτευμα και την κυβέρνησή του.

1943

Τμήματα του ΕΛΑΣ χτυπούν σε ενέδρα μεταξύ Λάρισας και Ελασσόνας ιταλικό τάγμα. 60 Ιταλοί νεκροί και τραυματίες.

ΕΛΑΣ - Θεσσαλία
Τμήμα του ΕΛΑΣ

Οι Ιταλοί κατακτητές εκτελούν 117 πατριώτες στο Δομένικο και 50 πατριώτες στο χωριό Μυλόγουστα Θεσσαλίας.

1949

Εκτελείται στην Θεσσαλονίκη, ο Κώστας Φαρμάκης, μέλος της ΚΕΕ της ΚΕ του ΚΚΕ.

1955

Με έγγραφο της προς την κυβέρνηση, η Ιερά Σύνοδος καταδικάζει τα βιβλία του Νίκου Καζαντζάκη, κυρίως τον «Τελευταίο Πειρασμό», ζητώντας να τα απαγορεύσει. Προηγουμένως είχε ζητήσει τον αφορισμό του Καζαντζάκη από το Πατριαρχείο.

Πολιτισμός - Λογοτεχνία - Νίκος Καζαντζάκης
Ο Νίκος Καζαντζάκης

1959

Αφού έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία η κουβανική επανάσταση και ο δικτάτορας Μπατίστα έχει εγκαταλείψει τη χώρα, ο Φιντέλ Κάστρο ορκίζεται πρωθυπουργός της Κούβας.

Κούβα - Επανάσταση - Φιντέλ Κατρο
Από την ορκωμοσία του Φιντέλ Κατρο

1964

Στις βουλευτικές εκλογές, η Ένωση Κέντρου λαμβάνει το 52,72% των ψήφων έναντι 35,26% του συνασπισμού ΕΡΕ – Προοδευτικών και 11,8% της ΕΔΑ.

Το αποτέλεσμα αυτό οφειλόταν σε έναν βαθμό και στον λεγόμενο «εκλογικό ελιγμό» της ΕΔΑ, δηλαδή στην αποχή της από 24 εκλογικές περιφέρειες, προκειμένου να υπερψηφιστούν σε αυτές οι υποψήφιοι του Κέντρου. Η γραμμή της ΕΔΑ για «ενότητα των δημοκρατικών δυνάμεων» με στόχο «να φύγει η δεξιά» την είχε ουσιαστικά καταστήσει «ουρά του Κέντρου», ενός κόμματος αστικού, με διακηρυγμένο σκοπό την πάλη, τόσο κατά της «δεξιάς» του Καραμανλή όσο και κατά της «άκρας αριστεράς», δηλαδή της ΕΔΑ και του ΚΚΕ (ο γνωστός «διμέτωπος αγώνας»).

1968

Πραξικοπηματική κατάληψη του ραδιοφωνικού σταθμού «Η Φωνή της Αλήθειας» από την αναθεωρητική ομάδα των Παρτσαλίδη, Ζωγράφου και Δημητρίου για τη μετάδοσή μηνύματός τους, λίγες μέρες μετά τη 12η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ.

1998

Στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ δημιουργείται το δεύτερο κλωνοποιημένο ζώο, ένα μοσχαράκι, μετά την προβατίνα Ντόλι στη Βρετανία.

Επιστήμες - Βιολογία - Κλωνοποίηση
Η Gene, το δεύτερο κλωνοποιημένο ζώο στον κόσμο

2017

«Φεύγει» από τη ζωή στη Ρώμη, ο διεθνής Έλληνας εικαστικός, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Arte Povera και πρωτοπόρος στη χρήση υλικών όπως το σίδερο, το κάρβουνο, το ξύλο και η πέτρα, Γιάννης Κουνέλλης.

Πολιτισμός - Εικαστικά - Γιάννης Kουνέλλης
Ο Γιάννης Kουνέλλης

Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1936. Απορρίφθηκε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα και έτσι το 1956 εγκαταστάθηκε στη Ρώμη, όπου σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών. Από τότε ζούσε και εργαζόταν στην Ιταλία. Δήλωνε Ιταλός ελληνικής καταγωγής. Την πρώτη του ατομική έκθεση πραγματοποίησε στην ιταλική πρωτεύουσα το 1960. Αργότερα έγινε καθηγητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντίσελντορφ.

Πολιτισμός - Εικαστικά - Γιάννης Kουνέλλης
Τα μαύρα παλτό

Ήδη, από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Γιάννης Kουνέλλης εμφανίστηκε στο χώρο της σύγχρονης τέχνης με ένα ιδιότυπο, πολύ προσωπικό πλαστικό λεξιλόγιο, αρχικά προβάλλοντας μια κωδικοποιημένη γραφή, υπό τη μορφή γραμμάτων και εξισώσεων, ενώ στη συνέχεια με τη δημιουργία εικόνων αποτελούμενων από στοιχεία του πιο πρόσφατου βιομηχανικού – αστικού παρελθόντος. Έχει παρουσιάσει πλήθος εκθέσεων, από την Ευρώπης έως το Σικάγο, το Πεκίνο κ.α.

Πολιτισμός - Εικαστικά - Γιάννης Kουνέλλης
Από την έκθεση στη Ρώμη το 1969

Επιστράτευε ακόμη και ζωντανά ζώα, όπως στη γνωστή εγκατάσταση με άλογα που παρουσίασε στη Ρώμη το 1969, επιχειρώντας να αμφισβητήσει το κατεστημένο καλλιτεχνικό στερέωμα, ενώ ταυτόχρονα αμφισβητήθηκε κι εκείνος γι’ αυτές τις επιλογές. Χρησιμοποιούσε φωτιά, χώμα και χρυσό για τον αλχημιστικό τους συμβολισμό ή καφέ και κάρβουνο ως αναφορές στο εμπόριο, αλλά και ως χαρακτηριστικά στοιχεία του λιμανιού της πόλης που γεννήθηκε.

Το 1994 εκλέγεται καθηγητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στο Ντίσελντορφ, όπου δίδαξε μέχρι το 2001. Το 2005 το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τον τίμησε αναγορεύοντάς τον επίτιμο διδάκτορα στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.

2017

Πεθαίνει ο Έλληνας ζωγράφος Δημήτρης Μυταράς. Σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ της Αθήνας (1953 – 1957) με τον Γιάννη Μόραλη και τον Σπύρο Παπαλουκά. Συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, με υποτροφία του ΙΚΥ (1961 – 1964), στην σκηνογραφία και την εσωτερική διακόσμηση.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Δημήτρης Μυταράς
Δημήτρης Μυταράς

Η πρώτη του ατομική έκθεση έγινε στην Αθήνα (1961, Ζυγός). Η στροφή του προς τον κριτικό ρεαλισμό με χρήση φωτογραφικών ντοκουμέντων, περιορισμένη χρωματικότητα και πολιτικό περιεχόμενο, ήταν μια χαρακτηριστική φάση πρώιμης ζωγραφικής του, στα χρόνια της δικτατορίας. Στη συνέχεια της πορείας του, κυριάρχησαν τα εξπρεσιονιστικά στοιχεία και το έντονο χρώμα.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Δημήτρης Μυταράς
Έργο του Δημήτρη Μυταρά

Ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος επιμελήθηκε δεκάδες θεατρικές παραστάσεις. Συνεργάστηκε με το Εθνικό, το ΚΘΒΕ, το Θέατρο Τέχνης, το Ελληνικό Χορόδραμα, κ.ά. Επίσης, ασχολήθηκε με την εικονογράφηση και με διάφορες εικαστικές εφαρμογές. Έχει διακοσμήσει με τοιχογραφίες πολλά δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Το έργο του «Δεξίλεως» τοποθετήθηκε πρόσφατα στο σταθμό «Δάφνη» του μετρό.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Δημήτρης Μυταράς
Δημήτρης Μυταράς: το έργο του “ΔΕΞΙΛΕΩ” στο Σταθμό μετρό Δάφνης

Δίδαξε εσωτερική διακόσμηση στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο (1964 – ’72) και από το 1969 άρχισε να διδάσκει στην ΑΣΚΤ της Αθήνας, όπου εξελέγη καθηγητής το 1977 και διετέλεσε Πρύτανης από το 1982 έως το 1985. Το 1978, με την αρωγή του Δήμου Χαλκιδέων, ίδρυσε στη γενέτειρά του το Εργαστήρι Τέχνης Χαλκίδας, το οποίο λειτουργεί υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της συζύγου του Χαρίκλειας Μυταρά.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Δημήτρης Μυταράς
Έργο του Δημήτρη Μυταρά

Το έργο του παρουσιάστηκε σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Βραβεύτηκε για τη συμμετοχή του στην Εκθεση Νέων Ζωγράφων (1958) και στην Πανελλαδική Εκθεση Νέων (1961). Συμμετείχε στις Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας (1958, 1966), Μπιενάλε Νέων (Παρίσι, 1960), Μπιενάλε Sao Paulo (1966) και Μπιενάλε Βενετίας (1972). Το 2008 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ την ίδια χρονιά, ο Δήμος Χαλκιδέων τού απένειμε το χρυσό μετάλλιο της πόλης.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...