Σαν σήμερα 16 Μαρτίου – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 16/3

1789

Γεννιέται ο Γερμανός φυσικός Γκέοργκ Zίμον Ωμ, που διαμόρφωσε τη θεωρία των ηλεκτρικών ρευμάτων. Το όνομά του δόθηκε στη μονάδα μέτρησης της ηλεκτρικής αντίστασης.

Επιστήμες - Ηλεκτρολογία - Γκεόργκ Ζίμον Ωμ
Γκεόργκ Ζίμον Ωμ

1859

 Γεννιέται ο Αλεξάντρ Στεπάνοβιτς Ποπόφ, Ρώσος φυσικός, ηλεκτροτεχνικός και εφευρέτης του ραδιοφώνου.

Αλέξανδρος Ποπόφ
Ο Αλέξανδρος Ποπόφ

Ήταν ο πρώτος που παρουσίασε την πρακτική εφαρμογή των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων.

Τιμώντας τον, το Σοβιετικό κράτος καθιέρωσε την 7η Μαΐου ως «Μέρα Ραδιοφωνίας».

1881

Πεθαίνει ο μεγάλος Ρώσος συνθέτης Μόδεστος Μουσόργκσκι.

Πολιτισμός - Μουσική - Μόδεστος Μουσόργκσκι
Ο Μόδεστος Μουσόργκσκι το 1870

Έργα του, η όπερα «Μπορίς Γκοντουνόφ», το έργο για πιάνο «Εικόνες Σε Μία Έκθεση». το συμφωνικό ποίημα «Νύχτα Στο Φαλακρό Βουνό», κ.α.

1888

Γεννιέται ο λογοτέχνης Κοσμάς Πολίτης (πραγματικό όνομα Παρασκευάς Ταβελούδης). Εμφανίστηκε στα Γράμματα σε ηλικία 42 ετών με το μυθιστόρημα «Λεμονοδάσος». Το 1938 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για την «Eroica».

Πολιτισμός - Λογοτεχνία - Κοσμάς Πολίτης
Ο Κοσμάς Πολίτης

Έγινε μέλος του ΚΚΕ το 1944, ενώ υπήρξε επίσης ιδρυτικό μέλος της ΕΔΑ και υποψήφιος βουλευτής της το 1951. Το 1960 τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος για την «Κορομηλιά», το 1961 εξελέγη επίτιμος πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, ενώ το 1964 πήρε το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το μυθιστόρημα «Στου Χατζηφράγκου». Την περίοδο της Χούντας συνελήφθη, αλλά τελικά αφέθηκε ελεύθερος. «Έφυγε» στις 23 Φεβρουαρίου 1974.

1919

Πεθαίνει ο Γιάκοβ Μιχάηλοβιτς Σβερντλόφ, ένα από τα πέντε μέλη του Στρατιωτικού Επαναστατικού Κέντρου (μαζί με τους Στάλιν, Τζερτζίνσκι, Μπουμπνόφ και Ουρίτσκι) που καθοδήγησαν την ένοπλη κατάληψη της εξουσίας τον Οκτώβρη 1917.

Μεγάλη Ρωσική Επανάσταση, 1917 - Μπολσεβίκοι - Γιάκοβ Μιχάηλοβιτς Σβερντλόφ
Ο Γιάκοβ Μιχάηλοβιτς Σβερντλόφ

Στη συνέχεια υπήρξε κορυφαίος οργανωτής του Κόμματος των Μπολσεβίκων και του Σοβιετικού Κράτους, όπου η επανάσταση τον όρισε Πρόεδρο της Πανενωσιακής Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής των Σοβιέτ, θέση από την οποία συντόνιζε, με μεγάλη θέληση και ικανότητα τις περίπλοκες (πολιτικές, οικονομικές) υποθέσεις, σε συνθήκες εμφυλίου πολέμου και ιμπεριαλιστικής επέμβασης.

Ο Λένιν, στο «λόγο στη μνήμη του Γ.Μ. Σβερντλόφ» έλεγε για τον μεγάλο επαναστάτη «(…) στις αρχές μόλις του 20ού αιώνα, είχαμε μπροστά μας τον σ. Σβερντλόφ σαν τον πιο ξεκάθαρο τύπο επαγγελματία επαναστάτη – άνθρωπο που ξέκοψε ολοκληρωτικά από την οικογένεια, από όλες τις ανέσεις και τις συνήθειες της παλιάς αστικής κοινωνίας, άνθρωπο που δόθηκε ολοκληρωτικά και απεριόριστα στην επανάσταση και μέσα σε πολλά χρόνια, και σε δεκαετίες ακόμη, περνώντας από φυλακή σε εξορία και από εξορία σε φυλακή, σφυρηλάτησε στον εαυτό του τις ιδιότητες εκείνες που μέσα σε πολλά πολλά χρόνια ατσαλώνουν τους επαναστάτες (…) Ο επαγγελματίας όμως αυτός επαναστάτης δεν αποσπάστηκε ποτέ, ούτε για μια στιγμή, από τις μάζες.»

1920

Οι δυνάμεις της Αντάντ αποβιβάζουν δυνάμεις στην Κωνσταντινούπολη, διαλύουν την τουρκική Βουλή και συλλαμβάνουν την πλειοψηφία των βουλευτών, οπαδών του Κεμάλ.

Ιμπεριαλισμός - Αντάντ - Εισβολή στην Τουρκία, 1920
Δυνάμεις της Αντάντ στην Κωνσταντινούπολη

1921

Υπογράφεται το Σύμφωνο Φιλίας και Αδελφότητας μεταξύ της Σοβιετικής Ρωσίας και της Τουρκίας.

1926

Ο Ρόμπερτ Γκόνταρντ εκτοξεύει με επιτυχία τον πρώτο πύραυλο με υγρά καύσιμα. Η πτήση διήρκεσε μόλις δυόμισι δευτερόλεπτα, η απόσταση που διήνυσε ήταν 55 μέτρα, ενώ το μέγιστο ύψος της τροχιάς του 12,4 μέτρα.

Επιστήμες - Φυσική - Πύραυλος - Ρόμπερτ Γκόνταρντ
Ο Ρόμπερτ Γκόνταρντ

1926

Γεννιέται ο Αμερικανός κωμικός, ηθοποιός, τραγουδιστής, σκηνοθέτης, παραγωγός και σεναριογράφος Τζέρι Λιούις (Jerry Lewis).

Πολιτισμός - Κινηματογράφος - Ντιν Μάρτιν - Τζέρι Λιούις
Ο Ντιν Μάρτιν με τον Τζέρι Λιούις

Ήταν ιδιαίτερα γνωστός για το Slapstick χιούμορ του σε ταινίες της τηλεόρασης, του κινηματογράφου, του θεάτρου και του ραδιοφώνου. Η καριέρα του ξεκίνησε το 1946 όταν ήταν δίδυμο κωμικών με τον ηθοποιό Ντιν Μάρτιν, δημιουργώντας το ντουέτο Martin and Lewis, δίνοντας παραστάσεις σε νυχτερινά κέντρα, τηλεοπτικές εκπομπές, ραδιοφωνικά σόου, συναυλίες, ηχογραφήσεις και θεατρικές ταινίες. Όλα αυτά μέχρι το 1956 καθότι μετά έκαστος ακολούθησε διαφορετικές πορείες στον χώρο.

Μετά το 1957 ο Λιούις, στη σόλο καριέρα του, πρωταγωνίστησε σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες, όπως το «The Delicate Delinquent», (στην οποία έκανε την παρθενική του εμφάνιση ως παραγωγός), «The Bellboy» (στην οποία έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, γράφοντας για πρώτη φορά και το σενάριο), το «The Nutty Professor» αλλά και σε πολλές άλλες ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές ενώ κυκλοφόρησε και δίσκους, δίνοντας και ζωντανές ερμηνείες, και άλλα πολλά.

1927

Γεννιέται ο Βλαντίμιρ Κομαρόφ, ο επικεφαλής στην πρώτη Σοβιετική διαστημική πτήση με πολυμελές πλήρωμα -Βοσχόντ 1. Επιλέχθηκε επίσης για την απαιτητική θέση του κυβερνήτη του Σογιούζ 1.

ΕΣΣΔ - Διαστημικό πρόγραμμα - Σογιούζ 1 - Βλαντιμίρ Κομάροφ
Ο Βλαντίμιρ Κομαρόφ

Μεγάλη ήταν η συνεισφορά του στον σχεδιασμό διαστημικών οχημάτων, στην εκπαίδευση και στην αξιολόγηση κοσμοναυτών.

ΕΣΣΔ - Διαστημικό πρόγραμμα - Σογιούζ 1 - Βλαντιμίρ Κομάροφ
Τιμητικό γραμματόσημο του ταχυδρομείου της ΕΣΣΔ, για τον Βλαντιμίρ Κομάροφ

Έχασε τη ζωή του το 1967, όταν το διαστημόπλοιο «Σογιούζ 1» που οδηγούσε, συνετρίβη κατά την επιστροφή του στη Γη.

1931

Οι αρτεργάτες της Αθήνας κατεβαίνουν σε απεργία.

Η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου αντιδρά επιστρατεύοντας τους απεργούς.

1935

Ο Χίτλερ καταργεί μονομερώς τη Συνθήκη των Βερσαλλιών και προχωρά στον ανασυγκρότηση των ενόπλων δυνάμεων της Γερμανίας.

Ναζιστική Γερμανία - Γερμανικός στρατός - Βέρμαχτ
Βέρμαχτ, ο στρατός της Ναζιστικής Γερμανίας

1941

Γεννιέται στην Πάρμα της Ιταλίας ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι (Bernardo Bertolucci), μεγάλος Ιταλός σκηνοθέτης .
Μεγάλωσε σε μια οικογένεια μέσα στα Γράμματα και στις Τέχνες. Πατέρας του ήταν ο γνωστός Ιταλός ποιητής Ατίλιο Μπερτολούτσι.

Πολιτισμός - Κινηματογράφος - Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι

Ο ίδιος ο Μπερνάρντο θέλει να ακολουθήσει τα βήματά του και γράφει από την ηλικία των 15 ετών, κερδίζοντας μάλιστα και διακρίσεις.

Γείτονάς του και οικογενειακός φίλος του υπήρξε ο Πιερ Πάολο Παζολίνι, ο οποίος το 1961, που γύριζε την ταινία «Accatone», πήρε τον Μπερτολούτσι για βοηθό του.

Ο Παζολίνι ήταν εκείνος που τον παρότρυνε να γίνει σκηνοθέτης. Του έγραψε, μάλιστα, και το σενάριο της πρώτης του ταινίας («Βίαιος Θάνατος», 1962). Ο Μπερτολούτσι συνεχίζει τη δεκαετία του ’60 να σκηνοθετεί, ενώ, να σημειωθεί, υπήρξε και μέλος του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος.

Σταθμό στα έργα του αποτέλεσε το 1970 η ταινία «Ο Κομφορμίστας», που θεωρείται από τα σημαντικότερα έργα του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού σινεμά, με εξαιρετική ερμηνεία του Ζαν Λουί Τρεντινιάν, μια ξεκάθαρα πολιτική, αντιφασιστική ταινία, που επηρέασε και τη νέα γενιά Αμερικανών σκηνοθετών των αρχών της δεκαετίας του ’70 (Κόπολα, Σκορσέζε, Ντε Πάλμα κ.ά.).

Ακολουθούν «Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι» (1972), το επικό «1900» (1976) και άλλες ταινίες, ενώ το 1987 «Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας» φέρνει στον Μπερτολούτσι δυο βραβεία Οσκαρ, σκηνοθεσίας και καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου (η ταινία συνολικά κέρδισε εννιά Οσκαρ). Αλλες γνωστές ταινίες του είναι «Τσάι στη Σαχάρα» (1990), «Ο μικρός Βούδας» (1993), «Κλεμμένη ομορφιά» (1996), «Οι ονειροπόλοι» (2003) και το κύκνειο άσμα του ήταν η ταινία «Εγώ κι εσύ» (2012), που τη γύρισε σε ένα υπόγειο, καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι.

1964

Οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ αποβιβάζονται στην Κύπρο, μετά τις διακοινοτικές ταραχές του Δεκεμβρίου και τη δημιουργία της Πράσινης Γραμμής στη Λευκωσία.

Κύπρος - Λευκωσία, 1963 - "Πράσινη γραμμή"
Πινακίδα του ΟΗΕ στα όρια της «πράσινης γραμμής» στη Λευκωσία

1967

Εκδίδεται η απόφαση του Στρατοδικείου για την υπόθεση της οργάνωσης «ΑΣΠΙΔΑ» («Αξιωματικοί Σώσατε Πατρίδα – Ιδέας – Δημοκρατία – Αξιοκρατία»). Η οργάνωση αυτή είχε τις ρίζες της στην περίοδο 1958-1960. Η ύπαρξη και δράση της χρησιμοποιήθηκε στις πολιτικές και στρατιωτικές ίντριγκες των αστικών κομμάτων της περιόδου 1963-1967, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.

Μετεμφυλιακό κράτος - υπόθεση «ΑΣΠΙΔΑ» - Δίκη
Από τη δίκη της υπόθεσης «ΑΣΠΙΔΑ»

Η δίκη του «ΑΣΠΙΔΑ» άρχισε το Νοέμβρη του 1966. Το σκέλος της με κατηγορούμενους πολιτικά πρόσωπα, όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, δεν έγινε ποτέ. Από τους κατηγορούμενους οι 15 καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, ενώ 13 απαλλάχθηκαν. Την υπόθεση της οργάνωσης «ΑΣΠΙΔΑ» καλύπτει ακόμη σκοτάδι σε στοιχεία και πηγές, ενώ συχνά συνοδεύεται από μυθιστορίες.

1968

Δίνεται στη δημοσιότητα το «Σχέδιο Συντάγματος» της Χούντας. Το ΚΚΕ, με ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος στις 27/3, το καταδικάζει.

1968

Πόλεμος Βιετνάμ: Μονάδα Αμερικανών στρατιωτών, υπό τις διαταγές του υπολοχαγού Γουίλιαμ Κάλεϊ, εισβάλλει χωρίς αντίσταση στο χωριό Μάι Λάι.

Βιετνάμ - σφαγή στο Μάι Λάι 1969
Από τη σφαγή στο Μάι Λάι

Σε ολόκληρη την περιοχή οι Αμερικανοί ακολουθούν την τακτική της «καμένης γης», ώστε να μην παρέχεται καμιά βοήθεια στους κομμουνιστές αντάρτες Βιετκόνγκ. Μόλις ο υπολοχαγός Κάλεϊ δίνει τη διαταγή, αρχίζει η σφαγή. Οι Αμερικανοί στρατιώτες γαζώνουν με αυτόματα και χειροβομβίδες τους ανυπεράσπιστους ανθρώπους. Εξοντώνονται έτσι 507 άνθρωποι – ανάμεσά τους 173 παιδιά, 76 μωρά και 60 γέροι.

1971

Οι Σάιμον και Γκαρφάνκελ κερδίζουν δύο βραβεία Γκράμι, για το άλμπουμ «Bridge Over Troubled Water» και το ομώνυμο τραγούδι.

1973

Πάνω από 500 φοιτητές της Πάτρας καταλαμβάνουν τη λέσχη του πανεπιστημίου και διαδηλώνουν κατά της Χούντας. Η Ασφάλεια σπάει με τσεκούρια τις πόρτες και συλλαμβάνει 30 φοιτητές.

1978

Οι «Ερυθρές Ταξιαρχίες» ανακοινώνουν την απαγωγή του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας Άλντο Μόρο. Οι απαγωγείς απειλούν ότι θα εκτελέσουν τον Μόρο αν δεν απελευθερωθούν όσα μέλη της οργάνωσης είχαν συλληφθεί.

Ιταλία - Ερυθρές Ταξιαρχίες - Άλντο Μόρο
Η φωτογραφία του Άλντο Μόρο που έστειλαν οι Ερυθρές Ταξιαρχίες

1988

Το Ιράκ πραγματοποιεί επίθεση στην κουρδική πόλη Halabjah με χημικά (αέρια νεύρων).

Περισσότεροι από 5.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους.

Ιράκ - Κουρδιστάν - Halabjah - χημική επίθεση, 1988
Πατέρας και παιδί νεκροί μετά τη χημική επίθεση -η τραγική εικόνα θα γίνει το αντικείμενο του αγάλματος που στήθηκε για να θυμίζει το αποτρόπαιο έγκλημα

1993

Η ομάδα μπάσκετ του Άρης κατακτά τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο της, το Ευρωπαϊκό Κύπελλο.

Κερδίζει στο Τορίνο την τουρκική Εφές Πίλσεν με σκορ 50-48.

2015

Μετά από αρκετές ημέρες ερευνών, νεκρός βρίσκεται ο 20χρονος σπουδαστής Βαγγέλης Γιακουμάκης.

Ελλάδα - Bullying - Βαγγέλης Γιακουμάκης
Η ανακοίνωση για την εξαφάνιση του Βαγγέλη Γιακουμάκη

Όπως διαπιστώθηκε από την ιατροδικαστική έρευνα, ο σπουδαστής, κατά πάσα πιθανότητα αυτοκτόνησε μία με δύο ώρες μετά την εξαφάνισή του.

Μετά από χρόνια, για τον θάνατο του φοιτητή καταδικάστηκαν συμφοιτητές του, οι οποίοι του ασκούσαν ποικιλοτρόπως ψυχολογική πίεση που τον οδήγησε στην αυτοκτονία.

Με ανακοίνωσή του, το Σωματείο των Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων εξέφρασε τη θλίψη και τον προβληματισμό του για το χαμό του Β. Γιακουμάκη . Και επισήμανε, ανάμεσα στα άλλα, πως «τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε ζαλισμένοι “προγράμματα για την αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού” (“Κοινωνικό Σχολείο”, λογής “Παρατηρητήρια” κ.λπ.), στημένα για να ξεκοκαλιστούν γρήγορα και εύκολα χρήματα του ΕΣΠΑ, αφήνοντας ανέγγιχτους τους κοινωνικούς όρους έντασης του φαινομένου».

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...