Σαν Σήμερα 18/11 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 18/11

1095

Ο Πάπας Ουρβανός Β΄ συγκαλεί τη σύνοδο του Κλερμόν η οποία αποφάσισε την Α΄ Σταυροφορία στους Αγίους Τόπους.

Πάπας Ουρβανός Β΄
Ο Πάπας Ουρβανός Β΄

1210

Ο Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ αφορίζει τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Όθωνα Δ΄.

Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄
Τοιχογραφία που απεικονίζει τον Πάπα Ιννοκέντιο Γ΄

1626

Εγκαινιάζεται η νέα Βασιλική του Αγίου Πέτρου.

Βασιλική του Αγίου Πέτρου
Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου

1786

Γεννιέται ο Γερμανός συνθέτης, μαέστρος, πιανίστας, κιθαρίστας και κριτικός Καρλ Μαρία Φον Βέμπερ (Carl Maria von Weber).

Καρλ Μαρία Φον Βέμπερ
Πορτρέτο του Καρλ Μαρία Φον Βέμπερ

Ήταν ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της ρομαντικής περιόδου.

Τα πιο γνωστά του έργα είναι οι όπερες «Ελεύθερος σκοπευτής», «Ευριάνθη», «Όμπερον» κτλ., τα οποία επηρέασαν σημαντικά την ανάπτυξη του Ρομαντισμού στη Γερμανία.

1787

Γεννιέται ο Γάλλος ζωγράφος και πρωτοπόρος της φωτογραφίας Λουί Νταγκέρ (Louis-Jacques-Mandé Daguerre).

Λουί Νταγκέρ
Ο Λουί Νταγκέρ

1830

Το Βέλγιο ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του από το Ηνωμένο Βασίλειο των Κάτω Χωρών (Ολλανδία).

Ανεξαρτησία του Βελγίου 1830
Πίνακας που αναπαριστά στιγμή της Βελγικής επανάστασης

1903

Γεννιέται η ηθοποιός, χορογράφος και θιασάρχης Δόρα Στράτου (Δωροθέα Στράτου). Ήταν η ιδρύτρια του ομώνυμου συγκροτήματος Ελληνικών Χορών.

Δόρα Στράτου
Η Δόρα Στράτου

1907

Γεννιέται ο Κουβανός κιθαρίστας και συνθέτης Κομπάι Σεγκούντο (Máximo Francisco Repilado Muñoz -πραγματικό όνομα Φρανσίσκο Ρεπιλάδο).

Κομπάι Σεγκούντο
Ο Κομπάι Σεγκούντο

1916

Λήγει η μάχη του Σομ (Βορειοδυτική Γαλλία), η φονικότερη μάχη του Α’ Παγκοσμίου ιμπεριαλιστικού Πολέμου, που ξεκίνησε την 1η του Ιούλη, μεταξύ Γάλλων και Βρετανών, από τη μια, και Γερμανών, από την άλλη.

Μάχη του Σομ
Επίθεση Βρετανών στρατιωτών

Η μάχη έληξε με νίκη των Γάλλων και Βρετανών, που καταλαμβάνουν έδαφος μόλις 15 χιλιομέτρων. Και από τις δύο πλευρές, οι απώλειες μετρήθηκαν σε πάνω από 1.000.000 νεκρούς και τραυματίες.

1916

«Συμμαχικά» αγγλογαλλικά στρατεύματα αποβιβάζονται στο Φάληρο υπό το μαζικό βομβαρδισμό του στόλου, συνεχίζοντας τη βοήθεια στην κυβέρνηση Βενιζέλου και για την ανατροπή του βασιλιά Κωνσταντίνου, προκειμένου η Ελλάδα να μπει στον Α’ παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ.

Γάλλοι στρατιώτες στο Πειραιά το 1916
Γάλλοι στρατιώτες στο Πειραιά

1918

Με το τέλος του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, οι Βέλγοι ξαναπαίρνουν τις Βρυξέλλες, ύστερα από τέσσερα χρόνια κατοχής από τους Γερμανούς.

Γερμανικά στρατεύματα στις Βρυξέλλες στον ΑΠΠ
Γερμανικά στρατεύματα στις Βρυξέλλες

1922

Πεθαίνει ο Γάλλος συγγραφέας Μαρσέλ Προυστ (Valentin Louis Georges Eugène Marcel Proust). Το κυριότερο έργο του είναι ο κύκλος «Αναζητώντας το χαμένο χρόνο», έργο ζωής το οποίο άρχισε το 1913 και τελείωσε λίγο πριν πεθάνει. Οι 6 τελευταίοι τόμοι εκδόθηκαν μετά το θάνατο του.

Μαρσέλ Προυστ
Μαρσέλ Προυστ

Αφηγητής της «Αναζήτησης» είναι ο γόνος μιας πλούσιας αστικής οικογένειας, με αδύνατη υγεία, χωρίς καμία πρακτική δραστηριότητα και μέλος των κύκλων της αριστοκρατικής κοινωνίας. Η μοναδική «δοκιμασία» της ζωής του είναι η βασανιστική αγάπη για την Αλμπερτίν, ενώ οι απόπειρες να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία μένουν άκαρπες. Μόνο στο τελευταίο διήγημα της «Αναζήτησης», ο ήρωας πείθεται ότι το δημιουργικό έργο που βασίζεται στη διαίσθηση δίνει νόημα στην ανθρώπινη ύπαρξη «στο χαμένο χρόνο». Κύρια μέθοδος του Προυστ ήταν ο ιμπρεσιονισμός, που έφτανε ως τα όρια του κοινωνικού κριτικισμού. Το έργο του επέδρασε ποικιλόμορφα στις δημιουργικές αναζητήσεις πολλών συγγραφέων του 20ού αιώνα.

1936

Η ναζιστική Γερμανία και η φασιστική Ιταλία αναγνωρίζουν την προσωρινή κυβέρνηση του στρατηγού Φράνκο στην Ισπανία.

Χάινριχ Χίμλερ - Φράνκο
Ο Χάινριχ Χίμλερ με τον Φράνκο

1944

Στη Λαμία πραγματοποιείται σύσκεψη των καπετάνιων του ΕΛΑΣ (17-18 Νοέμβρη), όπου διατυπώθηκαν ανησυχίες αναφορικά με τις προθέσεις και τον στόχο των Βρετανών στην Ελλάδα.

Σύσκεψη των καπετάνιων του ΕΛΑΣ το 1944
Σύσκεψη των καπετάνιων του ΕΛΑΣ

1947

Ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας αντιμετωπίζει νικηφόρα τη χειμερινή εκστρατεία των κυβερνητικών στρατευμάτων στην περιοχή Νιτρούζι.

Ο ΔΣΕ στη μάχη στην περιοχή Νιτρούζι
Τμήμα του ΔΣΕ

1948

Η ενδοαστική κρίση, που είχε ξεσπάσει μετά την επιτυχία του ΔΣΕ στο Μάλι Μάδι, επιλύεται προσωρινά με τη συγκρότηση νέας κυβέρνησης Φιλελευθέρων – Λαϊκών με πρωθυπουργό και πάλι τον Θ. Σοφούλη.

Θεμιστοκλής Σοφούλης
Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης

1952

Πεθαίνει ο Γάλλος κομμουνιστής ποιητής Πωλ Ελιάρ (Το πραγματικό του όνομα ήταν Eugène Émile Paul Grindel). Επισκεπτόμενος την Ελεύθερη Ελλάδα το καλοκαίρι του 1949 θα γράψει απευθυνόμενος στους μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας:

Πωλ Ελιάρ
Ο Πωλ Ελιάρ

«Το Βίτσι και ο Γράμμος, οι δυο αυτές κορφές του λεύτερου κόσμου, δεν είναι καθόλου πιο κάτω από κει που τις είχε βάλει η φαντασία μου. Αντίθετα, γιατί είδα εκεί τους μαχητές που τις στολίζουν με τον απίστευτο ηρωισμό τους, τους μαχητές πούναι η φωτιά των βουνών και ολόκληρης της Ελλάδας, τιμή για τον πολιτισμένο κόσμο που δε θέλει να πεθάνει κάτω απ’ την ασφυκτική πίεση μιας μειοψηφίας εκμεταλλευτών, εμπρηστών του πολέμου. Ο ήλιος και η γης είναι ολότελα δικοί τους.

Αδελφοί μου, αδελφές μου με το καλοσυνάτο και ωραίο χαμόγελο, πόσες φορές δε δάκρυσα ακούγοντας σας να τραγουδάτε, βλέποντας όλους έτσι ενωμένους στην αγάπη για την πατρίδα σας, στην εμπιστοσύνη σας για το μέλλον. Μισούμε τον πόλεμο αλλά δυστυχία σε κείνους που θα μας τον επιβάλλουν.

Πωλ Ελιάρ
Ο Πωλ Ελιάρ στο Γράμμο

Φεύγω και φυλάω στην καρδιά μου σαν διαμάντι την αξέχαστη θύμηση της σωματικής και ψυχικής σας υγείας, τον ενθουσιασμό σας, την αδελφοσύνη σας, την πίστη σας για τη νίκη. Το μέλλον είναι δικό σας. Επειδή είσαστε ενωμένοι τα καταπιεσμένα αδέλφια σας αύριο θάρθουνε μαζί σας. Η λευτεριά και η αδελφοσύνη είναι μεταδοτικές. Δεν μπορούν να κάνουν τίποτα ενάντια σ’ ένα λαό πούναι ενωμένος. Κι η θάλασσα καρτερικά θα δεχτεί τους σκλάβωνές σας.

Ζήτω η Ελλάδα ενωμένη και λεύτερη!

Ζήτω η αδελφοσύνη των λαών!

Ζήτω η ειρήνη που χτίζεται!

Με σεβασμό σας χαιρετώ

Πωλ Ελυάρ».

1957

Πεθαίνει ο καθηγητής Χαράλαμπος Θεοδωρίδης.

Χαράλαμπος Θεοδωρίδης
Ο Χαράλαμπος Θεοδωρίδης

1962

Πεθαίνει ο βραβευμένος με Νόμπελ (1922) Δανός φυσικός Νιλς Μπορ (Niels Henrik David Bohr).

Ο Νιλς Μπορ
Ο Νιλς Μπορ

1968

Με ανακοίνωσή του το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ καταγγέλλει τη καταδίκη σε θάνατο του Α. Παναγούλη από το δικτατορικό καθεστώς της Χούντας.

Αλέκος Παναγούλης
Ο Αλέκος Παναγούλης στα χέρια της χούντας

1973

Στις 18 και 19 Νοεμβρίου πραγματοποιούνται μια σειρά διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για το ματοκύλισμα του Πολυτεχνείου. Στις συγκρούσεις με την αστυνομίας, πολλοί τραυματίστηκαν, ενώ συνεχίστηκαν και οι συλλήψεις.

Πολυτεχνείο 1973
Επίθεση των δυνάμεων καταστολής κατά του λαού

Στην ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ τονίζονταν μεταξύ άλλων πως «Το μαχητικό λαϊκό ξέσπασμα αυτών των ημερών έδειξε πόσο γυμνή από λαϊκό έρεισμα παραμένει η δικτατορία. Πόσο αβυσσαλέο μίσος για τους τυράννους και πόσος πόθος για τη λευτεριά, για την απαλλαγή από την αμερικανοκρατία, για την εθνική ανεξαρτησία συμπυκνώθηκε στην ψυχή του λαού».

1976

Επανέρχεται η αστική δημοκρατία στην Ισπανία, έπειτα από 37 χρόνια δικτατορίας του στρατηγού Φράνκο.

Αστική δημοκρατία στην Ισπανία 1976
Ο Αδόλφο Σουάρεθ ορκίζεται πρωθυπουργός μετά την κατάρρευση της Χούντας του Φράνκο.

1985

Σε συμφωνία για την κατασκευή μόνιμης σύνδεσης μεταξύ των δύο ακτών της Μάγχης καταλήγουν, σε συνάντησή τους στο Λονδίνο, η Βρετανή πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ και ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Μιτεράν.

Μάργκαρετ Θάτσερ - Φρανσουά Μιτεράν
Η Μάργκαρετ Θάτσερ με τον Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν

1985

Πεθαίνει ο ρεμπέτης Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας. Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1902, γόνος πολυμελούς κι ευκατάστατης νησιώτικης οικογένειας.

Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας
Ο Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας

Θα ζήσει όλη του τη ζωή με το κεφάλι ψηλά. Ασχολήθηκε από μικρός με τη μουσική, παίζοντας μαντολίνο και αργότερα βιολί, ενώ στα μέσα της δεκαετίας του ’20 θα αρχίσει να παίζει μπουζούκι. Εκείνη την εποχή διασκευάζει την ιταλική οπερέτα «Μπαγιαντέρα» για λαϊκή ορχήστρα και έτσι αποκτά το παρατσούκλι «Μπαγιαντέρας», που θα τον ακολουθήσει για όλη του τη ζωή.

Αν και σπούδασε ηλεκτρολόγος, δεν εξάσκησε ποτέ το επάγγελμα, καθώς, έφηβος ακόμα, «έμπλεξε» με τη μαγκιά του Πειραιά και εξοικονομούσε τα χαρτζιλίκια του μεταπουλώντας λαθραία τσιγάρα και ποτά που έβγαζαν τα καράβια στο λιμάνι του Πειραιά.

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’30 παίζει μπουζούκι και φτιάχνει τραγούδια σε ερασιτεχνική βάση. Το 1935 ανεβαίνει σαν επαγγελματίας στο πάλκο δίπλα στον Στράτο Παγιουμτζή, στο «Δάσος» του Αντώνη του Βλάχου στο Βοτανικό. Από τότε και μέχρι την Κατοχή θα δουλέψει στα γνωστότερα λαϊκά μαγαζιά της εποχής. Το 1938 θα ξεκινήσει μια συνεργασία με τον νεαρό τότε Μανώλη Χιώτη. Παράλληλα θα εμφανίσει στα τραγούδια του ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο. Τραγούδια πολύ μελωδικά με βαθιά ερωτικούς στίχους, ιδιαίτερα εμπνευσμένα («Σαν μαγεμένο το μυαλό μου», «Μέσα στης ζωής τα μονοπάτια» κ.ά.) που δε θύμιζαν τίποτα απ’ το παρελθόν. Μ’ άλλα λόγια, μια νέα «σχολή» στο χώρο του ρεμπέτικου, στοιχεία της οποίας πήραν όλοι οι σύγχρονοι, αλλά και μεταγενέστεροί του λαϊκοί δημιουργοί.

Το 1941, λίγο μετά την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, θα χάσει το φως του, παίζοντας πάνω στο πάλκο του κέντρου «Πειραιεύς», όπου δούλευε μαζί με τον Γιάννη Σταμούλη. Ξεπερνάει γρήγορα το σοκ και στη διάρκεια της Κατοχής γυρίζει από ταβέρνα σε ταβέρνα, παίζοντας τα τραγούδια του. Με τη διαφορά ότι τα τραγούδια αυτά δεν είναι μόνο τα γνωστά προπολεμικά του. Το έπος της Αντίστασης του αλλάζει συνολικά την άποψή του για τη ζωή και την κοινωνία, αλλά και τον εμπνέει δημιουργικά. Μερικά απ’ τα ωραιότερα ρεμπέτικα της Κατοχής είναι δικά του όπως το «Βροντούν κι αστράφτουν», «Σου στέλνω χαιρετίσματα», «Φόρεσε αντάρτη τ’ άρματα» κ.ά. Στην Κατοχή πιάστηκε πολλές φορές απ’ τους Γερμανούς να τραγουδάει αντάρτικα και κακοποιήθηκε βάναυσα, αλλά παρ’ όλα αυτά δε σταμάτησε στιγμή.

Αμέσως μετά την Κατοχή ο «Μπαγιαντέρας» θα περάσει στη δισκογραφία μερικά ακόμη γνωστά τραγούδια του, ανάμεσά τους και δυο αριστουργηματικά νησιώτικα (δείγμα της καταγωγής του): «Μια τράτα Κουλουριώτικη» και «Ξεκινάει μια ψαροπούλα», που θα γίνουν μεγάλες επιτυχίες, τόσο που ο πολύς κόσμος μέχρι σήμερα νομίζει ότι πρόκειται για κλασικά δημοτικά τραγούδια. Για λίγο καιρό θα δουλέψει στα λαϊκά κέντρα και μετά θα βγει στη «σφουγγάρα», δηλαδή θα γυρίζει από στέκι σε στέκι (με τη βοήθεια της κόρης του) βγάζοντας «δίσκο», μέχρι το 1963, όταν και αποσύρεται. Τη δεκαετία του ’50 και του ’60 θα ηχογραφήσει αραιά μερικά τραγούδια, που δε θα γίνουν ιδιαίτερα γνωστά (με εξαίρεση ίσως τη «Διαθήκη» το 1962).

Στα χρόνια της χούντας είναι απ’ τους πρώτους που συμμετείχαν σε συναυλίες στις μπουάτ της Πλάκας, όπου εκτός απ’ τα παλιά θ’ ακουστούν πολλά απ’ τα ανέκδοτα τραγούδια του. Επαιξε σημαντικό ρόλο στην αναβίωση του κλασικού ρεμπέτικου, που ξεκίνησε εκείνα τα χρόνια και συνεχίστηκε απ’ τον Μαρίνο Γαβριήλ (Μαρινάκη), την Ρόζα Εσκενάζυ, τον Στέλιο Κερομύτη, τον Μιχάλη Γενίτσαρη, τον Σπύρο Καλφόπουλο, τον Μπιρ Αλλάχ κ.ά.

1992

Έκκληση για τη σωτηρία του πλανήτη συνυπογράφουν 1.575 επιστήμονες, μεταξύ των οποίων και 99 νομπελίστες.

1994

Πεθαίνει ο Αμερικανός τραγουδιστής της τζαζ Καμπ Κάλογουεϊ (Cabell «Cab» Calloway III).

Καμπ Κάλογουεϊ
Ο Καμπ Κάλογουεϊ

Υπήρξε δάσκαλος του scat singing, δηλαδή του αυτοσχεδιαστικού τύπου τραγουδιού που χρησιμοποιεί ήχους ή και λέξεις χωρίς συγκεκριμένο νόημα, και επικεφαλής μιας από τις γνωστότερες αφροαμερικανικές ορχήστρες από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 ως τα τέλη της δεκαετίας του 1940.

Στην ορχήστρα του έπαιξαν διάσημοι μουσικοί, μεταξύ των οποίων ο Ντίζι Γκιλέσπι, ο Μπεν Γουέμπστερ και ο Μιλτ Χίντον. Ο Κάλογουεϊ συνέχισε να παίζει ως το θάνατό του.

1996

Εκδηλώνεται πυρκαγιά σε τρένο που διέρχεται τη σήραγγα της Μάγχης από τη Γαλλία προς την Αγγλία, προκαλώντας αρκετούς τραυματισμούς και καταστρέφοντας περίπου 500 μέτρα σήραγγας.

Πυρκαγιά σε τρένο στη σήραγγα της Μάγχης 1996
Κατεστραμμένα βαγόνια μετά την πυρκαγιά

2017

Πεθαίνει ο Αυστραλός κιθαρίστας Μάλκολμ Γιανγκ (Malcolm Mitchell Young).

Μάλκολμ Γιανγκ
Ο Μάλκολμ Γιανγκ

Ήταν γνωστός ως κιθαρίστας και βασικός συνθέτης των AC/DC από την ίδρυση τους.

Απείχε από το συγκρότημα το 1988 και το 2014 για λόγους υγείας και είναι αδελφός του Άνγκους Γιανγκ.

2017

Ένας από τους σπουδαιότερους αθλητές της άρσης βαρών, ο βουλγαρικής καταγωγής αλλά πολιτογραφημένος Τούρκος Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου (το πραγματικό του όνομα ήταν Ναούμ Σουλεϊμάνωφ), πεθαίνει σε ηλικία μόλις 50 ετών, μετά από σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Ναούμ Σουλεϊμάνωφ (Σουλεϊμάνογλου)
Ναούμ Σουλεϊμάνωφ (Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου )

Απέκτησε την αθλητική του παιδεία στη Λαϊκή Δημοκρατία της Βουλγαρίας, αλλά μετά από την ανάμειξη της Τουρκίας, δίνοντας πακτωλό χρημάτων, πολιτογραφήθηκε ως Τούρκος.

Με το παρατσούκλι «Ηρακλής τσέπης» εξαιτίας της μικρής σωματοδομής του, ο Σουλεϊμάνογλου θεωρείται ο κορυφαίος αρσιβαρίστας στην κατηγορία του, έχοντας κατακτήσει τρία χρυσά ολυμπιακά μετάλλια, επτά χρυσά σε παγκόσμια πρωταθλήματα και δύο σε ευρωπαϊκά, με τις δύο χώρες που εκπροσώπησε. Στην ιστορία έχουν μείνει οι «μάχες» με τον Βαλέριο Λεωνίδη στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, ενώ ο Ελληνας αρσιβαρίστας γενικότερα ήταν ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Σουλεϊμάνογλου στο αγώνισμα.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...