Σαν Σήμερα 22/2 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 22/2

1512

Πεθαίνει ο φλωρεντιανός θαλασσοπόρος Αμέριγκο Βεσπούτσι, το όνομα του οποίου δόθηκε στην μόλις ανακαλυφθείσα από τον Χριστόφορο Κολόμβο ήπειρο της Αμερικής.

Θαλασσοπόροι - Εξερεύνηση - Αμέριγκο Βεσπούτσι
Ο Αμέριγκο Βεσπούτσι

Ο Βεσπούτσι φέρεται ως ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι η ανακάλυψη του Κολόμβου δεν αφορούσε την Ασία (όπως θεωρούταν ως τότε) αλλά μια άγνωστη έως τότε νέα ήπειρο.

1788

Γεννιέται ο Γερμανός φιλόσοφος Αρτούρ Σοπενχάουερ (Arthur Schopenhauer), γνωστός για τον αθεϊστικό πεσιμισμό του και τη μεταφυσική ανάλυση της βούλησης.

Επιστήμες - Φιλοσοφία - Άρθουρ Σοπενχάουερ
Ο Άρθουρ Σοπενχάουερ

1821

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (αρχηγός της Φιλικής Εταιρίας) περνά τα σύνορα της Ρωσίας με την οθωμανική αυτοκρατορία κηρύσσοντας στη Μολδαβία την ελληνική αστική εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του 1821.

Ελληνική Επανάσταση 1821 - Φιλική Εταιρία - Αλέξανδρος Υψηλάντης
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης

1822

Η Νάουσα υψώνει τη σημαία της Επανάστασης. Παρά την ηρωική αντίσταση των κατοίκων της, υπέρτερες οθωμανικές δυνάμεις θα ανακαταλάβουν τη Νάουσα στις 13 Απριλίου, προχωρώντας σε σφαγές.

Για την συνεισφορά της στον Αγώνα για την απελευθέρωση από τους Τούρκους, η Νάουσα είναι η μόνη πόλη που φέρει τον τίτλο «ηρωική», με Βασιλικό Διάταγμα του 1955.

1848

Η απαγόρευση ενός συμποσίου στο Παρίσι με θέμα την «καθολική ψηφοφορία» προκαλεί έντονες λαϊκές αντιδράσεις, που μετατρέπονται σε επαναστατική εξέγερση, η οποία με τη σειρά της οδηγεί στην ανατροπή της λεγόμενης «Ιουλιανής μοναρχίας».

Γαλλία- Αστική Επανάσταση 1848
Η επαναστατική εξέγερση στο Παρίσι

Τα γεγονότα στο Παρίσι λειτουργούν σαν σπινθήρας για το ξέσπασμα εξεγέρσεων σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο.

1857

Γεννιέται ο Γερμανός φυσικός Χάινριχ Ρούντολφ Χερτζ (Heinrich Rudolf Hertz), ο πρώτος που πέτυχε την εκπομπή, μετάδοση και λήψη ραδιοκυμάτων. Το όνομά του δόθηκε στη μονάδα της συχνότητας.

Επιστήμες - Φυσική - Χάινριχ Ρούντολφ Χερτζ
Ο Χάινριχ Ρούντολφ Χερτζ

1900

Γεννιέται ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες του Ισπανικού κινηματογράφου, ο Λουίς Μπουνιουέλ (Luis Buñuel Portolés).

Πολιτισμός - Κινηματογράφος - Λουίς Μπουνιουέλ
Ο Λουίς Μπουνιουέλ

Συνδέθηκε με το κίνημα του υπερρεαλισμού, ενώ κατόρθωσε με το έργο του να διαμορφώσει ένα προσωπικό κινηματογραφικό ύφος. Πολλές από τις ταινίες του θεωρούνται σήμερα κλασικές.

Έζησε αυτοεξόριστος στο Παρίσι, την Αμερική και κυρίως στο Μεξικό. Από τις πιο γνωστές του ταινίες είναι οι «Ανδαλουσιανός σκύλος», «Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας», «Βιριδιάνα», «Γη χωρίς ψωμί», «Η ωραία της ημέρας» κ.ά.

1920

Οι εργαζόμενοι του Μουρμάνσκ εξεγείρονται κατά των λευκοφρουρών και ο Κόκκινος Στρατός καταλαμβάνει τον Αρχάγγελο, ολοκληρώνοντας έτσι την απελευθέρωση της βόρειας περιοχής με την ήττα των δυνάμεων της αντεπανάστασης και την εκδίωξη των στρατευμάτων της Αντάντ.

ΕΣΣΔ - Κόκκινος Στρατός
Τμήμα του Κόκκινου Στρατού

1921

Στη διάσκεψη των σοσιαλιστικών κομμάτων 11 χωρών στη Βιέννη (22-27/2/1921) ιδρύεται η Διεθνής Εργατική Ένωση των σοσιαλιστικών κομμάτων (γνωστή και ως 2½ Διεθνής).

Το 1923, σε μια προσπάθεια δημιουργίας ισχυρού σοσιαλδημοκρατικού πόλου – αντίβαρου στην 3η Κομμουνιστική Διεθνή, θα ενωθεί με την ανασυγκροτημένη 2η Διεθνή συγκροτώντας την Σοσιαλιστική Διεθνή.

1921

Συγκροτείται με πρόταση του Β. Ι. Λένιν, η Κρατική Επιτροπή Σχεδίου (η ΓΚΟΣΠΛΑΝ).

ΕΣΣΔ - Κρατική Επιτροπή Σχεδίου
Η Έδρα της GOSPLAN

1931

Δημοσιεύεται στο Ριζοσπάστη επιστολή των σιδηροδρομικών της ΕΣΣΔ προς τους Έλληνες συναδέλφους τους, όπου περιγράφουν τις κατακτήσεις τους και ζητούν επαφή μαζί τους.

1943

Στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Αθήνα, με μπροστάρη την Ενιαία Μαθητική Νεολαία (που μια μέρα μετά συμμετείχε στην ίδρυση της ΕΠΟΝ) ξεκινά η απεργία των μαθητών με αίτημα να μην επιστρατευτούν οι γονείς και τ’ αδέλφια τους από τις δυνάμεις κατοχής που επιδίωκαν, με κάθε μέσο, να εξασφαλίσουν εργατικά χέρια για τα εργοστάσια τους στη Γερμανία, ώστε να ενισχύσουν το μέτωπο κατά της Σοβιετικής Ένωσης.

Β'ΠΠ - Ελλάδα - επιστράτευση - Διαδηλώσεις
Χαρακτικό για την επιστράτευση

Η αποχή των μαθητών πέτυχε 100% και συνεχίστηκε και τις επόμενες ημέρες. Το κατοχικό υπουργείο Παιδείας βλέποντας ότι δεν μπορεί με κανένα μέτρο (απειλές, τρομοκρατία κλπ.) να κάμψει τους μαθητές αποφάσισε να κλείσει τα σχολεία «επ’ αόριστον». Οι μαθητές απαντούν με μαζική συμμετοχή στις διαδηλώσεις του λαού και στις 25 Φλεβάρη θα έχουν τον πρώτο τους νεκρό που έπεσε από τις σφαίρες του κατακτητή, τον επονίτη μαθητή του 5ου Γυμνασίου Αθηνών Γιάννη Δρακόπουλο. Την επομένη έγιναν διαδηλώσεις μαθητών που καταδίκαζαν τη δολοφονία, το φασισμό και τα σχέδια για επιστράτευση, ενώ οι επονίτισσες μαθήτριες πήγαν συντεταγμένες στο σπίτι του νεκρού συντρόφου τους, στην οδό Ερεσού την οποία και μετονόμασαν σε οδό Γιάννη Δρακοπούλου.

Οι μαθητικές κινητοποιήσεις κατά της φασιστικής επιστράτευσης θα κορυφωθούν με την τεράστια διαδήλωση, στις 5 Μάρτη του 1943. Μια κινητοποίηση που έφερε τη νίκη, αφού ο εχθρός εγκατέλειψε τα σχέδια του για επιστράτευση και μέχρι το τέλος της κατοχής δεν ξαναεπιχείρησε να τα επαναφέρει.

1944

Αμερικανικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν λανθασμένα τις ολλανδικές πόλεις Ναϊμέχεν, Άρνεμ και Ένσχεντε, με απολογισμό 800 νεκρούς μόνο στο Ναϊμέχεν.

1948

Η εργατική τάξη της Τσεχοσλοβακίας με τους συμμάχους της μετατρέπουν την κρίση που δημιουργήθηκε με αφορμή την αποχώρηση των αστών από την κυβέρνηση και το Εθνικό Μέτωπο, σε πάλη για το πέρασμα στο σοσιαλισμό.

Στις 9/5/1948 ψηφίστηκε νέο Σύνταγμα που ανακήρυσσε την Τσεχοσλοβακία Λαϊκή Δημοκρατία. Έκτοτε, η Τσεχοσλοβακία θα παρέμενε αντικείμενο ενός εκτεταμένου πολιτικού και ιδεολογικού πολέμου από το διεθνή ιμπεριαλισμό, με στόχο την ανατροπή της εργατικής εξουσίας.

1948

Μάχες του ΔΣΕ στο Πελεκάνο της Κρήτης, το Καρλόβασι της Σάμου και την Καλαμάτα.

ΔΣΕ
Τμήμα του ΔΣΕ

1949

Δολοφονείται στα κρατητήρια της Γενικής Ασφάλειας Αθήνας ο Μήτσος Παπαρήγας, πρώην μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και ΓΓ της ΓΣΕΕ.

ΚΚΕ - Εργατικό Συνδικαλιστικό Κϊνημα - Μήτσος Παπαρήγας
Ο Μήτσος Παπαρήγας

1949

Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ παίρνει απόφαση για την μαζική στρατολόγηση ναυτεργατών στο ΔΣΕ. Στο σχετικό κάλεσμα θα ανταποκριθούν 420 κομμουνιστές ναυτεργάτες, επιχειρώντας να μεταβούν στα ηρωικά βουνά της Ελλάδας από κάθε γωνιά του κόσμου με κάθε μέσο.

Από αυτούς 210 θα προλάβουν να λάβουν μέρος στις μάχες, 44 θα τραυματιστούν και 42 θα πέσουν μαχόμενοι.

1956

Πεθαίνει ο νομικός και πολιτικός Αλέξανδρος Σβώλος.

ΕΛΑΣ - Στέφανος Σαράφης - Αλέξανδρος Σβώλος - Π. Ρούσσος
Ο Αλ. Σβώλος (κέντρο) με τον Π. Ρούσσο και τον Στ. Σαράφη

1958

Η Αίγυπτος και η Συρία ενώνονται και σχηματίζουν την Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία.

1959

Πεθαίνει ο Ντμίτρι Μανουΐλσκι, ηγετικό στέλεχος του Κόμματος των Μπολσεβίκων, μέλος του Προεδρείου της ΚΕ της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ΚΔ) και ένας από τους Γραμματείς της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΚΔ στα χρόνια 1928-1943.

1961

Το Πανεπιστήμιο της Φιλίας των Λαών στη Μόσχα ονοματίζεται «Πατρίς Λουμούμπα», προς τιμή του Κονγκολέζου αγωνιστή, που πάλεψε για την ανεξαρτησία της χώρας του από τον βελγικό ιμπεριαλισμό.

ΕΣΣΔ - Παιδεία - Πανεπιστήμιο «Πατρίς Λουμούμπα»
Ξένοι φοιτητές του πανεπιστημίου «Λουμούμπα»

Ο Λουμούμπα, που στη διάρκεια της σύντομης πρωθυπουργίας του επιχείρησε την προσέγγιση με την ΕΣΣΔ, δολοφονήθηκε από το καθεστώς Τζόζεφ Μομπούτου που πραξικοπηματικά (και με την υποστήριξη του Βελγίου και των ΗΠΑ) ανέτρεψε τη δημοκρατική κυβέρνηση του Κονγκό.

1973

Συγκρούσεις φοιτητών και αστυνομίας στην Θεσσαλονίκη. 20 συλλήψεις. 175 καθηγητές της Οξφόρδης διαμαρτύρονται έντονα για τα μέτρα βίας της Χούντας κατά των Ελλήνων φοιτητών.

1973

Πεθαίνει η σπουδαία ηθοποιός Κατίνα Παξινού, η πρωταγωνίστρια με τις ανεπανάληπτες ερμηνείες σε ρόλους τόσο του κλασικού, όσο και του σύγχρονου ρεπερτορίου.

Πολιτισμός - Θέατρο - Κινηματογράφος - Κατίνα Παξινού
Η Κατίνα Παξινού

Είναι η πρώτη μη Αμερικανίδα ηθοποιός, η οποία κέρδισε βραβείο Όσκαρ Β΄ γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία «Για ποιον χτυπά η καμπάνα», το 1943. Η Παξινού γεννήθηκε στον Πειραιά, σπούδασε μουσική και τραγούδι στη Γενεύη, στη Βιέννη και στο Βερολίνο και πρωτοβγήκε στη σκηνή το 1920, με το μελόδραμα «Βεατρίκη» του Δημήτρη Μητρόπουλου.

Τη θεατρική της καριέρα την ξεκίνησε ουσιαστικά το 1929, παίζοντας δίπλα στην Μαρίκα Κοτοπούλη στο θεατρικό έργο «Γυμνή Γυναίκα». Παντρεμένη με τον Αλέξη Μινωτή, σημείωσε μαζί του μεγάλες θεατρικές επιτυχίες στο Εθνικό Θέατρο αλλά και στο εξωτερικό.

1993

Ο Μάνος Χατζιδάκις δίνει συναυλία διαμαρτυρίας κατά του Νεοναζισμού με έργα Βάιλ, Λιστ και Μπάρτοκ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με την «Ορχήστρα των Χρωμάτων».

Κατά τη διάρκεια της συναυλίας ανακοινώνεται ένα κείμενο – μανιφέστο του μεγάλου Έλληνα συνθέτη κατά του νεοναζισμού, με τίτλο «Σκέψεις και παρατηρήσεις για το αναζωογονημένο φαινόμενο του νεοναζισμού».

1997

Στη Σκωτία, Βρετανοί επιστήμονες ανακοινώνουν την ύπαρξη της Ντόλι, ενός κλωνοποιημένου ενήλικου προβάτου.

Επιστήμες - Βιολογία - Κλωνοποίηση - πρόβατο Ντόλι
Η Ντόλι, το πρώτο κλωνοποιημένο πρόβατο

2014

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Β. Γιανουκόβιτς εγκαταλείπει την χώρα εν τω μέσω αναταραχών, που επικεντρώθηκαν στην πλατεία Μεϊντάν του Κιέβου και στις οποίες πρωταγωνίστησαν πολιτικές δυνάμεις προσκείμενες στον ευρωενωσιακό και αμερικανικό ιμπεριαλισμό, καθώς και του νεοναζιστικού μορφώματος του «Δεξιού Τομέα».

Η επικράτησή τους, προκάλεσε την έντονη αντίδραση του ρωσικού ιμπεριαλισμού, που στις 18 Μαρτίου προσάρτησε την Αυτόνομη Περιοχή της Κριμαίας, ενώ ένοπλες συγκρούσεις ξέσπασαν και σε μια σειρά περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας.

Καθ’ όλο αυτό το διάστημα, οι διώξεις κατά των Ουκρανών Κομμουνιστών εντάθηκαν, με όξυνση του αντικομμουνισμού, δολοφονικές επιθέσεις, κοκ. Τη νέα κυβέρνηση στην Ουκρανία χαιρέτησαν, τόσο οι ΗΠΑ και οι ΕΕ (που προχώρησαν σε μέτρα κατά της Ρωσίας), όσο και η χώρα μας (συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ).

2017

Πεθαίνει ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες σκηνοθέτες, ο Νίκος Κούνδουρος.

Πολιτισμός - Κινηματογράφος - Νίκος Κούνδουρος
Ο Νίκος Κούνδουρος

Ήταν γιος του δικηγόρου και πολιτικού Ιωσήφ Κούνδουρου. Σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, από την οποία και αποφοίτησε το 1948. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε ενταχθεί στις τάξεις του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και μετά τον πόλεμο εξορίστηκε στη Μακρόνησο.

Στα 28 του χρόνια αποφάσισε να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως σκηνοθέτης, με τη «Μαγική Πόλη» (1954), όπου συνδύασε τις επιρροές του από το νεορεαλισμό με την εικαστική του ματιά. Με το σύνθετο και πρωτοποριακό έργο «Ο Δράκος» (1956), ο Νίκος Κούνδουρος καθιερώνεται. Ακολούθησαν «Οι παράνομοι» (1958), «Το ποτάμι» (1959), «Μικρές Αφροδίτες» (1963), «Το πρόσωπο της Μέδουσας» (1967), «Τα τραγούδια της φωτιάς» (1974), «1922» (1978) κ.ά.

Αντιπροσώπευσε τον ελληνικό κινηματογράφο πολλές φορές στο εξωτερικό, όπως στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας το 1953 και 1956, στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1958, 1963 και 1967. Έχει επίσης τιμηθεί με το Πρώτο Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και Βερολίνου το 1963 για την ταινία «Μικρές Αφροδίτες», καθώς και για την ταινία του «Το ποτάμι» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1959. Ειδικότερα για την ταινία «Μικρές Αφροδίτες» τιμήθηκε και με το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου.

Η δε ταινία του «Ο Δράκος» χαρακτηρίστηκε ως η καλύτερη ελληνική ταινία στη δεκαετία του 1950-1960. Τόσο η ελληνική όσο και η γαλλική και αγγλική τηλεόραση έχουν προβάλει κατ’ επανάληψη ταινίες του Κούνδουρου. Αντίγραφα (κόπιες) πολλών ταινιών του βρίσκονται στο Ευρωπαϊκό Μουσείο Κινηματογράφου, στη Γαλλική Ταινιοθήκη καθώς και στο Μητροπολιτικό (Μητροπόλιταν) Μουσείο της Νέας Υόρκης.

2020

«Φεύγει» από τη ζωή η σπουδαία ποιήτρια Κική Δημουλά. Γεννήθηκε το 1931 στην Αθήνα όπου κι έζησε. Παντρεύτηκε τον πολιτικό μηχανικό και ποιητή Άθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Εργάστηκε ως υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος επί 25 χρόνια. Το 2002 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το 2015 αναγορεύτηκε σε επίτιμη διδάκτορα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ποιήματα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες – αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά, σουηδικά κ.ά.

Πολιτισμός - Ποίηση -Κική Δημουλά
Κική Δημουλά Πηγή: Eurokinissi

Το σημαντικό έργο της έχει τιμηθεί με βραβεία και διακρίσεις που ξεκινούν από το 1972. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή «Το λίγο του κόσμου». Με το ίδιο βραβείο τιμήθηκε το 1989 για τη συλλογή της «Χαίρε ποτέ». Το 1995 με το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για τη συλλογή «Η εφηβεία της λήθης». Το 2001 τής απονεμήθηκε το Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου της. Το ίδιο και ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής, από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο.

Το 2009, τιμήθηκε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας. Το 2010 με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της.

Το 2010 έλαβε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του ποιητικού και του πεζού έργου της η Κική Δημουλά.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...