Σαν σήμερα 25 Ιουλίου – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 25/7

306

Ο Κωνσταντίνος Α΄ ανακηρύσσεται Ρωμαίος αυτοκράτορας από τον στρατό του.

315

Εγκαινιάζεται επίσημα η Αψίδα του Κωνσταντίνου κοντά στο Κολοσσαίο στη Ρώμη, για να τιμηθεί η νίκη του Κωνσταντίνου Α΄ επί του Μαξέντιου στη Μιλβία γέφυρα.

Η Αψίδα του Κωνσταντίνου
Η Αψίδα του Κωνσταντίνου

864

Ο Κάρολος ο Φαλακρός εκδίδει το Έδικτο του Πιστρ με το οποίο λαμβάνονται αμυντικά μέτρα κατά των Βίκινγκ.

1137

Η Ελεονώρα της Ακουιτανίας παντρεύεται τον πρίγκιπα Λουδοβίκο, μετέπειτα βασιλιά Λουδοβίκο Ζ΄ της Γαλλίας, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ανδρέα στο Μπορντό.

1261

Ο Αλέξιος Στρατηγόπουλος, στρατηγός του αυτοκράτορα της Νίκαιας Μιχαήλ 8ου του Παλαιολόγου, ανακτά την Κωνσταντινούπολη που κατέλαβαν το 1204 οι Σταυροφόροι.

Ο Αλέξιος Στρατηγόπουλος
Ο Αλέξιος Στρατηγόπουλος

1788

Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ ολοκληρώνει τη Συμφωνία αρ. 40 σε Σολ ελάσσονα.

Πορτραίτο του Μότσαρτ
Πορτραίτο του Μότσαρτ

1794

Εκτελείται ο Γάλλος ποιητής Αντρέ Σενιέ.

Πολιτισμός - Ποίηση - Αντρέ Σενιέ
Πορτρέτο του Αντρέ Σενιέ από τον Ζοζέφ Συβέ

Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους των νεοκλασικιστών. Ο πατέρας του ήταν  Γάλλος και η μητέρα του Ελληνίδα. Όταν καταδικάστηκε σε θάνατο και ανέβηκε στην γκιλοτίνα, λέγεται ότι είπε: «Αυτό το κεφάλι άξιζε καλύτερη τύχη…».

1797

Ο Οράτιος Νέλσον (Horatio Nelson) χάνει περισσότερους από 300 άνδρες και το δεξί του χέρι κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης προσπάθειας κατάκτησης της Τενερίφης (Ισπανία).

1814

Ο Βρετανός μηχανικός και εφευρέτης Τζορτζ Στέφενσον (George Stephenson) πατεντάρει την ατμομηχανή.

Ο Τζορτζ Στέφενσον
Ο Τζορτζ Στέφενσον

1822

Τα ξημερώματα της 25ης Ιούλη, η πρώτη τουρκική φάλαγγα, καθώς έφτανε στα Δερβενάκια, αιφνιδιάζεται και διαλύεται από τους Έλληνες επαναστάτες.

Η μάχη στα Δερβενάκια
Η μάχη στα Δερβενάκια

Ο Δράμαλης με τον υπόλοιπο στρατό του αποφασίζει να φύγει από τον Άγιο Σώστη.

Εκεί τους περίμενε το δεύτερο χτύπημα του Κολοκοτρώνη. Η φοβερή στρατιά του Δράμαλη αποδεκατίστηκε, χιλιάδες Τούρκοι σκοτώθηκαν. Η καταστροφή του Δράμαλη ήταν ολοκληρωτική.

1893

Εγκαινιάζεται η Διώρυγα της Κορίνθου.

Για τη διάνοιξή της, που συντελέστηκε τμηματικά από το 1882 έως το 1893, δούλεψαν συνολικά πάνω από 2.500 εργάτες.

Από την κατασκευή της Διώρυγας
Από την κατασκευή της Διώρυγας

«Κοινωνικές εντάσεις» ξέσπασαν το 1889, όταν η Διεθνής Εταιρία του Ισθμού χρεοκόπησε και εκατοντάδες εργάτες βρέθηκαν χωρίς δουλειά από τη μια μέρα στην άλλη.

Η κυβέρνηση έστειλε μάλιστα στρατιωτικό απόσπασμα στον Ισθμό για να «προληφθούν εξεγέρσεις».

1894

Ξεκινά ο Α’ ιαπωνοκινεζικός πόλεμος, ο οποίος έληξε στις 17/4/1895 με νίκη των Ιαπώνων.

Η Κορεατική χερσόνησος περνά στην «σφαίρα επιρροής» της Ιαπωνίας.

Ιαπωνικά στρατεύματα κατά την διάρκεια του πολέμου
Ιαπωνικά στρατεύματα κατά την διάρκεια του πολέμου

1898

Τα αμερικανικά στρατεύματα εισβάλλουν στο Πουέρτο Ρίκο.

1905

Γεννιέται ο Βούλγαρος συγγραφέας Ελίας Κανέτι, που το 1981 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Ο Ελίας Κανέτι
Ο Ελίας Κανέτι

Είναι ευρύτερα γνωστός για το μυθιστόρημα «Η τύφλωση» (Die Blendung) και τη μελέτη «Μάζα και Εξουσία», που αφορά τη συμπεριφορά του πλήθους, η οποία εκφράζεται σε δραστηριότητες όπως η ομαδική βία και οι θρησκευτικές συγκεντρώσεις.

1919

Με μήνυμά της προς τον κινεζικό λαό η Σοβιετική κυβέρνηση δηλώνει πως παραιτείται από όλες τις κατακτήσεις και τα προνόμια που είχε η τσαρική Ρωσία στην Κίνα.

1920

Πεθαίνει ο Έλληνας λογοτέχνης, διηγηματογράφος, δημοσιογράφος και χρονογράφος Ιωάννης Κονδυλάκης.

Ο Ιωάννης Κονδυλάκης
Ο Ιωάννης Κονδυλάκης

Ήταν ο πρώτος πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ. Από τα γνωστότερα έργα του είναι ο «Πατούχας» και «Όταν ήμουν δάσκαλος». Ως λογοτέχνης, θεωρείται από τους κύριους εκπροσώπους του ελληνικού νατουραλισμού και «πατέρας του χρονογραφήματος», όπως τον ονόμασε πρώτος ο Παύλος Νιρβάνας.

1922

Ιδρύεται το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιαπωνίας.

Το έμβλημα του ΚΚ Ιαπωνίας
Το έμβλημα του ΚΚ Ιαπωνίας

1923

Πεθαίνει ο λογοτέχνης Αργύρης Εφταλιώτης.

Ο Αργύρης Εφταλιώτης
Ο Αργύρης Εφταλιώτης

Συνέβαλε με το έργο του στην πρόοδο των ελληνικών γραμμάτων καθώς και στην επεξεργασία των πρώιμων σοσιαλιστικών ιδεών.

Ήταν υποστηρικτής της δημοτικής γλώσσας, για χάρη της οποίας μετέφρασε σε δημοτικό δεκαπεντασύλλαβο την Ομηρική «Οδύσσεια».

1929

Με τη θετική ψήφο της συντριπτικής πλειοψηφίας των βουλευτών και των δύο αστικών κομμάτων, του Λαϊκού και του Κόμματος των Φιλελευθέρων, το βενιζελικό Ιδιώνυμο γίνεται νόμος του κράτους (Ν.4229/1929).

Ο νέος νόμος προέβλεπε ποινές φυλάκισης, εκτοπισμού ή απόλυσης (στην περίπτωση των δημοσίων υπαλλήλων, των δασκάλων, κλπ.) για «αδικήματα» που είχαν να κάνουν με την «επιδίωξη εφαρμογής ιδεών εχουσών έκδηλον σκοπόν την δια βιαίων μέσων ανατροπήν του κρατούντος κοινωνικού καθεστώτος ή την απόσπασιν μέρους εκ του όλου της Επικρατείας».

Ελευθέριος Βενιζέλος - "Ιδιώνυμο", 1929 - Συλλήψεις
Συλλήψεις με βάση το «Ιδιώνυμο» του Ελ. Βενιζέλου 1929

Τιμωρούνταν επίσης όποιος ενεργούσε «υπέρ της εφαρμογής αυτών προσηλυτισμόν», καθώς και όποιος «επωφελούμενος απεργίας ή λοκ-άουτ» προκαλούσε «ταραχάς ή συγκρούσεις». Τέλος, ο νόμος επέβαλε τη διάλυση (ή την απαγόρευση σύστασης) στα «σωματεία ή ενώσεις οιασδήποτε μορφής», που φέρονταν ως φορείς τέτοιων αντιλήψεων. Με το ίδιο σκεπτικό όριζε την απαγόρευση δημόσιων συγκεντρώσεων, συλλαλητηρίων, κλπ. με «ανατρεπτικό» περιεχόμενο ή σκοπούς.

1934

Φασιστικό πραξικόπημα επικρατεί στην Αυστρία.

Δολοφονείται ο καγκελάριος Ντόλφους.

Ο Ντόλφους κείτεται νεκρός σε αίθουσα της Αυστριακής Καγκελαρίας
Ο Ντόλφους κείτεται νεκρός σε αίθουσα της Αυστριακής Καγκελαρίας

Το 1933, η  κυβέρνηση Ντόλφους, είχε θέσει εκτός νόμου το Κομμουνιστικό Κόμμα.

1935

Στη Μόσχα συνέρχεται το 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών από κομμουνιστικά κόμματα 65 χωρών.

Σύνεδροι στο 7ο Συνέδριο της Κ.Δ.
Σύνεδροι στο 7ο Συνέδριο της Κ.Δ.

Το 7ο Συνέδριο έθεσε ως κεντρικό καθήκον όλων των ΚΚ την πάλη ενάντια στην απειλή του φασισμού και του πολέμου και την υπεράσπιση της ΕΣΣΔ. Στο επίπεδο της στρατηγικής το Συνέδριο επανάφερε τη λογική των σταδίων, προσαρμόζοντας ανάλογα και την πολιτική των συμμαχιών των ΚΚ (με την πρόταξη των Λαϊκών Μετώπων και τη συμμαχία με τους σοσιαλδημοκράτες). Η ιστορική πείρα έδειξε ότι η προβολή ενδιάμεσων σταδίων (μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού) ήταν καταστροφική για το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.

Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας και η πάλη κατά του φασισμού που ακολούθησε στη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου ιμπεριαλιστικού πολέμου δεν οδήγησε (με εξαίρεση τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης όπου βάρυνε η παρουσία του Κόκκινου Στρατού) στην κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, παρά το τεράστιο κύρος και τη δύναμη που απέκτησαν τα ΚΚ την εν λόγω περίοδο.

1943

Στις Σέρρες στο βουλγαρικό στρατοδικείο δικάζεται ομάδα κομμουνιστών, από τους οποίους οι Κ. Πορτάλης, Σ. Ζαργάλης, Γ. Παύλος, Σ. Ροδόπουλος, Ι. Κωνσταντινίδης, Ν. Βοζακίδης καταδικάζονται σε θάνατο.

1943

Ολοκαύτωμα στη Μουσιωτίτσα της Ηπείρου.

Οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής δολοφονούν και τους 154 κατοίκους του.

Το μνημείο του ολοκαυτώματος στη Μουσιωτίτσα
Το μνημείο του ολοκαυτώματος στη Μουσιωτίτσα

1946

Έξι μόλις μέρες πριν τη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού οι ΗΠΑ πραγματοποιούν πυρηνική δοκιμή στην ατόλη Μπικίνι ως ένδειξη δύναμης.

Η έκρηξη της ατομικής βόμβας στην ατόλη Μπικίνι
Η έκρηξη της ατομικής βόμβας στην ατόλη Μπικίνι

1946

Με υπουργικό διάταγμα καθαιρείται η διοίκηση της ΓΣΕΕ.

Το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» με ρεπορτάζ για την απόφαση
Το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» με ρεπορτάζ για την απόφαση

1947

Δύο τάγματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας μπαίνουν στα Γρεβενά.

Τμήμα του ΔΣΕ
Τμήμα του ΔΣΕ

1947

Άγρια σφαγή από χωροφύλακες 30 γυναικών στη Νιγρίτα. Σφάζουν ακόμη και βρέφη 6 μηνών.

Το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» για τη σφαγή στη Νιγρίτα
Το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» για τη σφαγή στη Νιγρίτα

1952

Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στηριζόμενο -σε μεγάλο βαθμό- σε πληροφορίες στελεχών από την Ελλάδα, καθώς και στην πρωτοβουλία του Πλουμπίδη να δημοσιοποιήσει επιστολή με την οποία αναλάμβανε την ευθύνη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, ενώ υπεύθυνος ήταν ο Μπελογιάννης, βγάζει απόφαση «για τον Νίκο Πλουμπίδη (Μπάρμπα)», με την οποία τον διαγράφει, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρούς, άδικους και απαράδεκτους χαρακτηρισμούς (του προδότη, του χαφιέ, κλπ.).

Ο Ν. Πλουμπίδης κατά την διάρκεια της δίκης του
Ο Ν. Πλουμπίδης κατά την διάρκεια της δίκης του

Ο Πλουμπίδης, απομονωμένος και χαρακτηρισμένος από την ηγεσία του Κόμματος ως πράκτορας, όχι μόνο δεν το αποκήρυξε, αλλά και το υπεράσπισε μέχρι την τελευταία του πνοή. Και ο ίδιος θεωρούσε πως υπήρξε θύμα συγκυριών και λανθασμένων –ενδεχομένως και προβοκατόρικα διοχετευμένων- παραπλανητικών πληροφοριών: «Δε με χωρίζει καμιά διαφορά με την ηγεσία του κόμματός μου», τόνιζε στην εφημερίδα «Προοδευτική Αλλαγή» της 25/7/1954. «Η ανακοίνωση του κόμματος περί αποκηρύξεώς μου είχε σκοπό να προφυλάξει το κόμμα από έναν υποτιθέμενο εχθρό και οφείλεται σε σφαλερές ενδείξεις και υποβολιμαίες πληροφορίες. Πάντως, πιστεύω ότι το κόμμα θα επανεξετάσει εν καιρώ το ζήτημα».

Όπως και έγινε 4 χρόνια μετά, από την 9η Ολομέλεια του Κόμματος το 1958.

1962

Μαχητικό συλλαλητήριο χιλιάδων σταφιδοπαραγωγών του Ηρακλείου της Κρήτης ενάντια στην εξευτελιστική τιμή που όρισε η κυβέρνηση για τη σταφίδα εξελίσσεται σε διαδήλωση και εισβολή στη Νομαρχία, όπου οι αγρότες έκαψαν έπιπλα και αρχεία.

1967

Πεθαίνει ο ζωγράφος Κωνσταντίνος Παρθένης.

Ο Κ. Παρθένης
Ο Κ. Παρθένης

Ήταν γιος Έλληνα από τη Μακεδονία, αγγλικής υπηκοότητας και Ιταλίδας. Στην καλλιτεχνική δημιουργία του Κωνσταντίνου Παρθένη διακρίνεται εύκολα μια γόνιμη προσάρτηση σημαντικών κατακτήσεων της τέχνης του παρελθόντος και μια προσωπική αφομοίωση των μεγάλων αναζητήσεων του παρόντος. Για τη νεοελληνική ζωγραφική, το έργο του Παρθένη αποτελεί έναν από τους καθοριστικούς σταθμούς της. Επηρέασε πολλούς Έλληνες καλλιτέχνες της επόμενης γενιάς.

Έργου του Κ. Παρθένη
Έργου του Κ. Παρθένη

Στη ζωγραφική, πρώτος του δάσκαλος μπορεί να θεωρηθεί ο Γερμανός καλλιτέχνης Ντόφερμπαχ που είχε γνωρίσει το νεαρό Παρθένη σε κάποια από τις επισκέψεις του στην Αίγυπτο. Λέγεται ότι ο Παρθένης είχε σπουδάσει στη Ρώμη με δάσκαλο τον Τζ. Σκονιαμίλο και ότι συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών και στο Ωδείο της Βιέννης. Στην Ελλάδα ήρθε για πρώτη φορά το 1903, εγκαταστάθηκε στην Κέρκυρα και πολιτογραφήθηκε Έλληνας υπήκοος. Υπήρξε στενός φίλος του Αλέξανδρου Παπαναστασίου και εντάχθηκε από το 1924 στην κίνησή του, εκφράζοντας τις πεποιθήσεις του μέσα από τα έργα: «Η νίκη της δημοκρατίας» ή «Η Κεφαλή της Αθηνάς», που υπήρξε για μεγάλο διάστημα το έμβλημα του κόμματος του Παπαναστασίου.

1967

Ο πάπας Παύλος VI επισκέπτεται τον πατριάρχη Αθηναγόρα στην Κωνσταντινούπολη. Είναι η πρώτη επίσκεψη πάπα στο ορθόδοξο πατριαρχείο, μετά το Σχίσμα του 1054.

1974

Επιστρέφουν οι πολιτικοί κρατούμενοι από τη Γυάρο. Στο Πόρτο Ράφτη όπου αποβιβάζονται γίνονται δεκτοί με θερμές εκδηλώσεις από χιλιάδες συγκεντρωμένου λαού.

Από την επιστροφή των εξορίστων
Από την επιστροφή των εξορίστων

1978

Πεθαίνει ο διανοούμενος και συγγραφέας Γιώργος Κατσίμπαλης. Έγραψε πολλές μελέτες, κριτικές και βιβλιογραφίες για λογοτέχνες, όπως ο Κωστής Παλαμάς και άλλοι.

1983

Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης διοργανώνει το περίφημο «Πάρτυ στην Βουλιαγμένη», στο οποίο ανταποκρίνονται 70.000 κόσμου. Εμφανίζονται οι Διονύσης Σαββόπουλος, Μαργαρίτα Ζορμπαλά, Βαγγέλης Γερμανός, Γιώργος Νταλάρας, Αφροδίτη Μάνου και Μαντώ.

1984

Ένα εκατομμύριο Γάλλοι διαδηλώνουν την αντίθεσή τους στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της σοσιαλιστικής κυβέρνησης Μορουά.

Από την διαδήλωση
Από την διαδήλωση κατά των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων στη Γαλλία

1984

Η Σοβιετική κοσμοναύτης Σβετλάνα Σαβίτσκαγια γίνεται η πρώτη γυναίκα που «περπάτησε» στο διάστημα.

Η Σοβιετική κοσμοναύτης Σβετλάνα Σαβίτσκαγια΄
Η Σοβιετική κοσμοναύτης Σβετλάνα Σαβίτσκαγια

2000

Το Υπερηχητικό Concorde της Air France, αμέσως μετά την απογείωσή του από το Παρίσι κατέπεσε καιόμενο παρασύροντας σε θάνατο και τους 109 επιβαίνοντες καθώς και 4 κατοίκους στο σημείο της πτώσης.

2011

Πεθαίνει ο πολυβραβευμένος Κύπριος σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης.

Μιχάλης Κακογιάννης
Μιχάλης Κακογιάννης

Το όνομά του έχει συνδεθεί με δυο ταινίες- σταθμούς του ελληνικού κινηματογράφου: τον «Ζορμπά» και τη «Στέλλα».

Ο πολυβραβευμένος, όμως, διεθνούς φήμης σκηνοθέτης θεωρούσε ότι έτσι αδικείται το σύνολο του έργου του καθώς, όπως πίστευε ο ίδιος, «στο εξωτερικό είμαι ο σκηνοθέτης της “Ηλέκτρας” και της “Ιφιγένειας”».

Γνώριζε  τον Νίκο Καζαντζάκη, που του είχε ζητήσει να κινηματογραφήσει ένα μυθιστόρημά του, αλλά δεν πρόλαβε να δει τον «Ζορμπά» στην οθόνη, και τον Αλμπέρ Καμί, που έγραψε το θεατρικό έργο «Καλιγούλας», στο οποίο ο Μιχάλης Κακογιάννης πρωταγωνιστούσε στα τέλη της δεκαετίας του ’40 στο Λονδίνο.

Έχει μεταφράσει Σαίξπηρ στα ελληνικά και Ευριπίδη στα αγγλικά – μεταφράσεις που θεωρούνται εξαιρετικές από διεθνείς εκδοτικούς οίκους – και έχει γράψει στίχους τραγουδιών που έγιναν μεγάλες επιτυχίες, όπως το «Αγάπη που ‘γινες δίκοπο μαχαίρι», «Επτά τραγούδια θα σου πω», κ.ά.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...