Σαν Σήμερα 25/12 – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 25/12

376

Καθιερώνεται στο ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Βυζαντινής) ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου.

800

Ο Καρλομάγνος στέφεται αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στη Ρώμη.

Καρλομάγνος
Ένα δηνάριο του Καρλομάγνου περίπου το 812–814

1261

Ο 11χρονος Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης Δ΄ Λάσκαρης καθαιρείται και τυφλώνεται κατόπιν διαταγής του συναυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου.

Ιωάννης Δ΄
Πορτραίτο του αυτοκράτορα Ιωάννη Δ΄ από χειρόγραφο του 15ου αιώνα

1553

Οι εξεγερμένοι Μαπούτσε νικούν τους Ισπανούς κατακτητές και εκτελούν τον κυβερνήτη της Χιλής Πέδρο ντε Βαλδίβια.

Πέδρο ντε Βαλδίβια
Πορτρέτο του Πέδρο ντε Βαλδίβια

1899

Γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ (Humphrey DeForest Bogart). Στις αρχές της δεκαετίας του ’20  κατάφερε να δουλέψει σαν ηθοποιός σε μικρούς ρόλους στο θέατρο. Στα τέλη της δεκαετίας του ’20 και το 1930  έλαβε μέρος σε κάποιες ταινίες oι οποίες δεν ήταν πετυχημένες.

Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ
Ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ

Tο 1936, ο φίλος του Λέσλι Χάουαρντ πείθει τον Τζακ Γουόρνερ να προσλάβει τον Μπόγκαρτ για τη μεταφορά του θεατρικού «Το Απολιθωμένο Δάσος». Ο ρόλος του γκάνγκστερ Duke Mantee που είχε ξαναερμηνεύσει στο θέατρο, κέρδισε τους κριτικούς. Μέχρι το 1940 ο έπαιζε δεύτερους ρόλους, μέχρι που ήρθαν οι ταινίες «Το Γεράκι της Μάλτας» και «Καζαμπλάνκα» που τον κάνουν πρώτο όνομα στο Χόλυγουντ.

Βραβεύτηκε με Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον ρόλο του μέθυσου βαρκάρη στη περιπέτεια του Τζον Χιούστον «Η Βασίλισσα της Αφρικής»« («The African Queen», 1951).

1907

Γεννιέται ο Αμερικανός τραγουδιστής της τζαζ Καμπ Κάλογουεϊ (Cabell «Cab» Calloway III).

Καμπ Κάλογουεϊ
Ο Καμπ Κάλογουεϊ

Υπήρξε δάσκαλος του scat singing, δηλαδή του αυτοσχεδιαστικού τύπου τραγουδιού που χρησιμοποιεί ήχους ή και λέξεις χωρίς συγκεκριμένο νόημα, και επικεφαλής μιας από τις γνωστότερες αφροαμερικανικές ορχήστρες από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 ως τα τέλη της δεκαετίας του 1940.

Στην ορχήστρα του έπαιξαν διάσημοι μουσικοί, μεταξύ των οποίων ο Ντίζι Γκιλέσπι, ο Μπεν Γουέμπστερ και ο Μιλτ Χίντον. Ο Κάλογουεϊ συνέχισε να παίζει ως το θάνατό του.

1916

Γεννιέται ο Αχμάντ Μπεν Μπελά, ηγετικό στέλεχος του Αλγερινού απελευθερωτικού αγώνα κατά της γαλλικής αποικιοκρατίας και πρώτος Πρόεδρος της ανεξάρτητης Αλγερίας από το 1963 μέχρι το 1965, οπότε ανατράπηκε από στρατιωτικό πραξικόπημα, για να τον διαδεχτεί ο στρατηγός Μπουμεντιέν.

Αχμέντ Μπεν Μπελά
Ο Αχμέντ Μπεν Μπελά με τον Τσε

Ο Μπεν Μπελά υπήρξε ιδρυτικό μέλος της «Ειδικής Οργάνωσης» που μετεξελίχθηκε σε «Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο» Αλγερίας. Διατέλεσε μέλος της 9μελούς Επαναστατικής Επιτροπής Ενότητας και Δράσης που συντόνιζε τον αγώνα κατά των αποικιοκρατών. Μετά την ανατροπή του έμεινε σε κατ’ οίκον περιορισμό μέχρι το 1980, μετά αυτοεξορίστηκε στην Ελβετία, από όπου επέστρεψε στην πατρίδα του το 1997.

1920

Πραγματοποιείται το συνέδριο του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στη Τουρ (25-30/12/1920). Ιδρύεται το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα.

Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα
Το έμβλημα του Γαλλικού ΚΚ

1922

Γεννιέται ο τραγουδοποιός και ερμηνευτής του λαϊκού τραγουδιού Χρήστος Κολοκοτρώνης.

Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού τραγουδιού. Δημιουργός χιλίων και πλέον τραγουδιών, ο Χρ. Κολοκοτρώνης, για μισό περίπου αιώνα υπηρέτησε πιστά το λαϊκό τραγούδι.

Συνεργάστηκε με τους λαϊκούς συνθέτες Μανώλη Χιώτη, Βασίλη Τσιτσάνη, Θόδωρο Δερβενιώτη, Στέλιο Χρυσίνη, Βασίλη Καραπατάκη κ.ά., αλλά και με τους συνθέτες του ελαφρού τραγουδιού Λυκούργο Μαρκέα και Ακη Σμυρναίο και με τον Μ. Θεοδωράκη, σε δύο κομμάτια.

Τραγούδια του ερμήνευσαν οι πιο γνωστοί λαϊκοί τραγουδιστές: Καίτη Γκρέυ, Στέλιος Καζαντζίδης, Πόλυ Πάνου, Μαίρη Λίντα, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Γιώτα Λύδια, Πάνος Γαβαλάς, Σωτηρία Μπέλλου, Στράτος Διονυσίου κ.ά.

1938

Πεθαίνει ο Τσέχος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Κάρελ Τσάπεκ, ο πρώτος που χρησιμοποίησε τη λέξη «ρομπότ» (εργάτης).

Κάρελ Τσάπεκ
Ο Κάρελ Τσάπεκ

1944

Στη διάρκεια της νύχτας της 24ης προς 25η Δεκέμβρη, ειδικό απόσπασμα του ΕΛΑΣ μετέφερε υπογείως ένα περίπου τόνο δυναμίτη, τον οποίο και τοποθέτησε κατάλληλα στα θεμέλια του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία» στο Σύνταγμα, που λειτουργούσε ως Στρατηγείο των Βρετανών και εγχώριων αστικών δυνάμεων.

Δεκεμβριανά
Το μπαρ του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετάνια» κατά την διάρκεια της Μάχης του Δεκέμβρη

Όταν όμως έγινε γνωστό ότι κατέφθασε στην Αθήνα ο Ου. Τσόρτσιλ (25 Δεκέμβρη) και ενδεχομένως να διέμενε στο «Μεγάλη Βρετανία» η επιχείρηση ακυρώθηκε.

Δεκεμβριανά
Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ στην Αθήνα

Στον Πειραιά, οι Βρετανοί κατέλαβαν τον Ηλεκτρικό Σταθμό του Φαλήρου και άρχισαν να προωθούνται προς Μοσχάτο και Ρέντη. Στις συγκρούσεις αυτές διακρίθηκε ο λόχος της ΕΠΟΝ, ο οποίος διεξήγε μάχη σώμα με σώμα, προξενώντας στους επιτιθέμενους σοβαρές απώλειες.

Δεκεμβριανά
Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό

Με το που προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, ο Τσόρτσιλ, συνοδευόμενος από τον Βρετανό υπουργό των Εξωτερικών Α. Ίντεν, πραγματοποίησε πολύωρη συνάντηση με τους Αλεξάντερ, ΜακΜίλαν και Λήπερ, που τον ενημέρωσαν για την κατάσταση «ήτις ήτο μεν ανησυχητική προ δεκαπενθημέρου, αλλά τώρα παρουσιάζεται κατά πολύ βελτιωμένη.» Αποφασίστηκε η σύγκληση διάσκεψης για την επόμενη μέρα «έχουσα ως κύριον σκοπόν την εξεύρεσιν λύσεως» στη στρατιωτική σύγκρουση, στην οποία θα καλούνταν και ο ΕΛΑΣ.

Δεκεμβριανά
Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό και τον Ν. Πλαστήρα στο Σύνταγμα

1948

Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας μπαίνουν στη Νιγρίτα Σερρών.

Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας Πελοποννήσου
Τμήμα του ΔΣΕ

1977

Πεθαίνει ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Τσάρλι Τσάπλιν (Charles Spencer «Charlie» Chaplin), ο γνωστός Σαρλό.

Τσάρλι Τσάπλιν
Ο Τσάρλι Τσάπλιν

Ο Τσάπλιν πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες. Εκείνη όμως που σίγουρα ξεχώρισε -και στην οποία σκηνοθέτης υπήρξε ο ίδιος- ήταν «Ο Μεγάλος Δικτάτορας» (1940), η οποία σατίριζε το ναζισμό. Η ταινία γνώρισε μεγάλη επιτυχία, παρά την κριτική που δέχτηκε πως ήταν «πέραν του δέοντος» πολιτική.

Ο Τσάρλι Τσάπλιν, με εμφυτευμένη ανέκαθεν στο έργο του κοινωνική και πολιτική συνείδηση, πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σειρά πολιτικών ομιλιών στις οποίες, ανοιχτά, στήριζε τη Σοβιετική Ένωση.

Τσάρλι Τσάπλιν
Ο Τσάρλι Τσάπλιν στην ταινία «Ο Μεγάλος Δικτάτορας»

Το γεγονός αυτό, τον κατέστησε υποψήφιο – στις θέσεις της εμπροσθοφυλακής μάλιστα – στη μεταπολεμική, μακαρθική, «μαύρη λίστα» των ανθρώπων της Τέχνης και της διανόησης που «συνέβαλαν στην προβολή του κομμουνισμού μέσα από τον κινηματογράφο». Έτσι, το 1952 και ενώ ταξίδευε προς το Λονδίνο έγινε γνωστό πως το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης πήρε τη βίζα του (ήταν Βρετανός υπήκοος), απαγορεύοντάς του ουσιαστικά να γυρίσει στις ΗΠΑ.

Έκτοτε ο Τσάπλιν θα επιστρέψει μόνο μια φορά, το 1972, για να παραλάβει το ειδικό Τιμητικό Όσκαρ για τη γενικότερη προσφορά του στην 7η Τέχνη.

Τσάρλι Τσάπλιν
Ο Τσάρλι Τσάπλιν, υποδύεται τον Σαρλό στην ταινία «Ο Χρυσοθήρας»

1983

Πεθαίνει ο Καταλανός ζωγράφος και γλύπτης Zουάν Μιρό (Joan Miró i Ferrá).

Zουάν Μιρό
Ο Zουάν Μιρό

Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους υπερρεαλιστές καλλιτέχνες του 20ού αιώνα.

Zουάν Μιρό
Αγρότης

Το 1926 ασχολήθηκε με τη σκηνογραφία και σε συνεργασία με τον Μαξ Ερνστ σχεδίασε τα κοστούμια και τα σκηνικά για τα Ρώσικα Μπαλέτα Σεργκέι Ντιαγκίλεφ.

Zουάν Μιρό
Τρία δώρα

Το 1955 εγκατέλειψε προσωρινά τη ζωγραφική και αφοσιώθηκε περισσότερο στις γραφικές τέχνες και τα κεραμικά.

Zουάν Μιρό
Γυναίκα κυκλωμένη από το πέταγμα του πουλιού

1989

Εκτελείται μαζί με τη σύζυγό του Έλενα, χωρίς δίκη, ο τελευταίος ηγέτης της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Ρουμανίας Νικολάε Τσαουσέσκου.

Νικολάε Τσαουσέσκου
Ο Νικολάε Τσαουσέσκου

Είχε προηγηθεί όργιο ψευδών ειδήσεων με αναφορές σε δεκάδες χιλιάδες νεκρούς στην Τιμισοάρα (που αργότερα αποδείχθηκε ότι ήταν 1.104 -οι περισσότεροι μετά τη σύλληψη του ζεύγους στις 22/12). Το ζεύγος αρνήθηκε οποιαδήποτε χάρη για την εκτέλεσή του, η οποία πραγματοποιήθηκε τα Χριστούγεννα του 1989 με εντολή του πραξικοπηματία αντεπαναστάτη, αγαπημένου παιδιού ΗΠΑ κι ΕΕ, και μετέπειτα προέδρου Ιλιέσκου.

1995

Η προσάραξη ενός τουρκικού φορτηγού πλοίου στα Ίμια πυροδοτεί αλυσιδωτές εξελίξεις με επίκεντρο την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας επί της βραχονησίδας από την Τουρκία.

Η κρίση στα Ίμια θα κορυφωθεί τον Ιανουάριο του 1996 φέροντας Ελλάδα και Τουρκία στα πρόθυρα της πολεμικής σύγκρουσης. Η «εκτόνωση» της κρίσης θα επέλθει τελικά έπειτα από παρέμβαση του αμερικανικού παράγοντα, με τον τότε Πρωθυπουργό του ΠΑΣΟΚ Κ. Σημίτη να δηλώνει από το βήμα της Βουλής το περιβόητο: «Θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για την πρωτοβουλία και την βοήθειά τους».

Ελληνοτουρκικά
Οι βραχονησίδες Ίμια

Όπως υπογράμμισε τότε το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ: «Στην ουσία οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές και το ΝΑΤΟ, επιβάλλουν στη χώρα μας καθεστώς περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο, με τη συναίνεση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Αυτό είναι το νέο και πιο σημαντικό στοιχείο από την εξέλιξη της κρίσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις… Ο ελληνικός και τουρκικός λαός δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα και πρέπει να αντισταθούν αποφασιστικά σε κάθε πολεμόχαρη και εθνικιστική προσπάθεια, από όπου κι αν προέρχεται».

1995

Πεθαίνει ο  Αμερικανός, Ιταλικής καταγωγής, τραγουδιστής, ηθοποιός και παραγωγός ταινιών Ντιν Μάρτιν (Dean Martin, πραγματικό όνομα Dino Paul Crocetti).

Ντιν Μάρτιν
Ο Ντιν Μάρτιν με τον Τζέρι Λιούις

Ήταν δίδυμο κωμικών με τον ηθοποιό Τζέρι Λιούις, δημιουργώντας το ντουέτο Martin and Lewis, δίνοντας παραστάσεις σε νυχτερινά κέντρα, τηλεοπτικές εκπομπές, ραδιοφωνικά σόου, συναυλίες, ηχογραφήσεις και θεατρικές ταινίες. Όλα αυτά μέχρι το 1956 καθότι μετά έκαστος ακολούθησε διαφορετικές πορείες στον χώρο.

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...