Σαν Σήμερα 30 Αυγούστου – Γεγονότα σημαντικά και πρόσωπα που σημάδεψαν το χρόνο

Σαν Σήμερα 30/08

1748

Γεννιέται ο Γάλλος ζωγράφος Ζακ-Λουί Νταβίντ (Jacques-Louis David), συχνά αναφέρεται και ως Νταβίντ εν συντομία.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ζακ-Λουί Νταβίντ
Αυτοπορτρέτο του Ζακ-Λουί Νταβίντ

Ο Νταβίντ ακολουθούσε τη νεοκλασική τεχνοτροπία, αντλώντας τα θέματά του από την κλασική εποχή. Σπούδασε την τέχνη του για ένα διάστημα στη Ιταλία, όπου ήρθε σε επαφή με τους παραδοσιακούς συγγραφείς και τις τέχνες της Αναγέννησης.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ζακ-Λουί Νταβίντ
Ζακ-Λουί Νταβίντ: Ο Θάνατος του Σωκράτη

Το 1787 ζωγράφισε τον Θάνατο του Σωκράτη, πίνακα στον οποίο απεικονίζεται ο Σωκράτης πριν πιει το κώνειο, περιτριγυρισμένος από τους δώδεκα μαθητές του. Ο Νταβίντ προσπαθεί να πετύχει συσχετισμό με τους δώδεκα μαθητές και το τελευταίο δείπνο του Ιησού Χριστού.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ζακ-Λουί Νταβίντ
Ζακ-Λουί Νταβίντ: Ο Άρης αφοπλίζεται από την Αφροδίτη

Ο Νταβίντ ήταν δραστήριος καλλιτεχνικά κατά την περίοδο της Γαλλικής Επανάστασης, την οποία υποστήριζε. Ένα από τα πιο διάσημα έργα του αυτής της περιόδου είναι ο Θάνατος του Μαρά, έργο που φιλοτέχνησε το 1793.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ζακ-Λουί Νταβίντ
Ζακ-Λουί Νταβίντ: Ο θάνατος του Μαρά

Το 1797 ο Νταβίντ γνωρίζει τον Ναπολέοντα Α΄. Από το 1799 ως το 1815 γίνεται ο επίσημος ζωγράφος του Ναπολέοντα, απεικονίζοντας τη ζωή του σε διάφορα έργα όπως η Στέψη του Ναπολέοντα και της Ιωσηφίνας.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ζακ-Λουί Νταβίντ - Ναπολέων Α' Βοναπάρτης
Ζακ-Λουί Νταβίντ: Ο Ναπολέων στο πέρασμα του Αγίου-Βερνάρδου σε πίνακα του Ζακ-Λουί Νταβίντ

Ο Νταβίντ έζησε για ένα διάστημα στις Βρυξέλλες. Στο εργαστήριό του εκεί, ζωγράφισε το τελευταίο μεγάλο έργο του, Ο Άρης αφοπλίζεται από την Αφροδίτη.

1799

Το σύνολο του ολλανδικού στόλου καταλαμβάνεται από τις βρετανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του πολέμου του Δεύτερου Συνασπισμού.

1797

Γεννιέται η Μαίρη Γουόλστονκραφτ Σέλλεϋ (Mary Wollstonecraft Shelley), Αγγλίδα συγγραφέας και σύζυγος του ρομαντικού ποιητή Πέρσι Σέλλεϋ, γνωστή για το μυθιστόρημά της «Φρανκενστάιν» ή «ο Σύγχρονος Προμηθέας».

Πολιτισμός - Λογοτεχνία - Μαίρη Σέλλεϋ
Πορτρέτο που απεικονίζει τη Μαίρη Σέλλεϋ

1832

Υπογράφεται το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, με το οποίο ορίζονται τα ελληνοτουρκικά σύνορα στη γραμμή Αμβρακικού – Παγασητικού κόλπου, με την επιδίκαση στην Ελλάδα του Ζητουνίου (Λαμίας), ενώ απορρίπτονται τα αιτήματα των Κρητικών και των κατοίκων της Σάμου για ένωση με την Ελλάδα.

1835

Ιδρύεται η Μελβούρνη.

1860

Γεννιέται ο Ρώσος ζωγράφος Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν
Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν – αυτοπροσωπογραφία. 1880

Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς τοπιογράφους της ευρωπαϊκής ζωγραφικής του 19ου αιώνα και τους θεμελιωτές της ρωσικής τοπιογραφίας.

Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν
Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν: Νούφαρα, 1895
Πολιτισμός - Ζωγραφική - Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν
Ισαάκ Ίλιτς Λεβιτάν: Φθινοπωρινή ημέρα, 1879

1871

Γεννιέται ο Νεοζηλανδικής καταγωγής Βρετανός φυσικός και χημικός Έρνεστ Ράδερφορντ, που το 1908 βραβεύτηκε με το Νόμπελ Χημείας.

Επιστήμες - Φυσική - Χημεία -  Έρνεστ Ράδερφορντ
Ο Έρνεστ Ράδερφορντ

1914

Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί νικούν τους Ρώσους στη μάχη του Τάνενμπεργκ.

1918

Πραγματοποιείται δολοφονική απόπειρα κατά του Β. Ι. Λένιν, οργανωμένη από τους εσέρους.

Ο ηγέτης της Μεγάλης Οχτωβριανής Επανάστασης πυροβολείται και τραυματίζεται λίγο μετά την ομιλία του στους εργάτες του εργοστασίου «Σφυρί και Δρεπάνι» στη Μόσχα.

Δράστης ήταν η Φάνια Κάπλαν.

Σοβιετική Ρωσία - Λένιν - Φάνια Κάπλαν - απόπειρα δολοφονίας, 1918
Η Φάνια Κάπλαν

1922

Διεξάγεται η τελευταία μάχη της Μικρασιατικής Εκστρατείας στο Ντουμπλουπινάρ, κοντά στο Αφιόν Καραχισάρ, με ήττα των ελληνικών δυνάμεων.

Μικρασιατική καταστροφή - Μάχη του Ντουμπλουπινάρ, 1922
Ο Κεμάλ Ατατούρκ επιθεωρεί τα τουρκικά στρατεύματα λίγο πριν τη Μάχη του Ντουμπλουπινάρ

Η 30η Αυγούστου εορτάζεται στην Τουρκία ως «Ημέρα της Νίκης».

1929

Η αστυνομία διενεργεί επιδρομή στα γραφεία και τυπογραφεία του Ριζοσπάστη και της Νεολαίας (εφημερίδας της ΟΚΝΕ), κάνει κατασχέσεις και προχωρά σε συλλήψεις.

Ταυτόχρονα απαγορεύει το φύλλο του Ριζοσπάστη της 1 Σεπτέμβρη.

Μεσοπόλεμος - Ελληνικό αστικό κράτος - καταστολή - απαγόρευση "Ριζοσπάστη, 1929
Βανδαλισμοί στα γραφεία του «Ριζοσπάστη»

1932

Ο Χέρμαν Γκέρινγκ, στενός συνεργάτης του Χίτλερ, εκλέγεται πρόεδρος της γερμανικής Βουλής.

Ναζιστική Γερμανία - Αδόλφος Χίτλερ - Χέρμαν Γκέρινγκ - Γιόζεφ Γκέμπελς και Ες
Οι αρχισφαγείς ναζί, Χίτλερ, Γκέρινγκ, Γκέμπελς και Ες

1935

Πεθαίνει ο Γάλλος μυθιστοριογράφος Ανρί Μπαρμπύς (Henri Barbusse).

Πολιτισμός - Λογοτεχνία - Ανρί Μπαρμπύς
Ο Ανρί Μπαρμπύς

Ως πρόεδρος της «Επιτροπής προστασίας των θυμάτων του φασισμού και της λευκής τρομοκρατίας», καταγγέλλει, σε γράμμα του προς την ελληνική κυβέρνηση, την τρομοκρατία που ασκείται κατά του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα.

1936

Αρχίζει κύμα μαζικών συλλήψεων από το δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου.

Ως την 1η Οκτώβρη στάλθηκαν στα νησιά της εξορίας 700 περίπου αγωνιστές, κυρίως κομμουνιστές.

Στις 19 Σεπτέμβρη συνελήφθη και ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης.

Μεταξική δικτατορία - Καταστολή
Συλλήψεις κομμουνιστών από τη Μεταξική δικτατορία

1940

Πεθαίνει ο Άγγλος φυσικός Τζόζεφ Τζον Τόμσον (Joseph John Thomson), μέλος του Τάγματος της Αξίας και εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας.

Επιστήμες - Φυσική - Τζόζεφ Τζον Τόμσον
Ο Τζόζεφ Τζον Τόμσον

Ανακάλυψε το ηλεκτρόνιο και το ισότοπο και εφηύρε τον φασματογράφο μάζας.

Το 1906 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής ως αναγνώριση για τη συμβολή του στις θεωρητικές και πειραματικές εργασίες επί της ηλεκτρικής αγωγιμότητας των αερίων.

1944

Με την είσοδο του σοβιετικού στρατού στο Βουκουρέστι ολοκληρώνεται η απελευθέρωση της Ρουμανίας από το ναζιστικό ζυγό και το φασιστικό καθεστώς Αντονέσκου.

Η νέα νίκη του Κόκκινου Στρατού σήμανε την κατάρρευση της γερμανικής στρατιωτικής μηχανής στα Βαλκάνια.

Β'ΠΠ - Κόκκινος στρατός - Απελευθέρωση του Βουκουρεστίου, 1944
Άρματα του Κόκκινου Στρατού μπαίνουν στο Βουκουρέστι

1948

Μετά την κατάληψη του Γράμμου ο κυβερνητικός στρατός (δύναμη 25.000, υποστηριζόμενη από αεροπορία και άρματα μάχης) εξαπολύει συνδυασμένη επίθεση κατά του ΔΣΕ στο μέτωπο Βίτσι – Μάλι Μάδι (δύναμη 9.000).

Στις 9 – 10 Σεπτέμβρη ο ΔΣΕ περνά ορμητικά στην αντεπίθεση και σφραγίζει τη νίκη του, κατατροπώνοντας τον κυβερνητικό στρατό και απωθώντας τον απ’ το Μάλι Μάδι.

ΔΣΕ - Θεσσαλία
Τμήμα του ΔΣΕ

1960

Ο υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως Κωνσταντίνος Τσάτσος απαγορεύει την παράσταση «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, που θα ανέβαζε ο Κάρολος Κουν στο θέατρο Ηρώδου Αττικού.

Πολιτισμός - Θέατρο - Κάρολος Κουν - Όρνιθες - απαγόρευση, 1960
Η αφίσα της παράστασης

1963

Τίθεται σε λειτουργία η τηλεφωνική γραμμή Μόσχας-Ουάσινγκτον μεταξύ των ηγετών των Η.Π.Α. και της Σοβιετικής Ένωσης.

1974

Τρένο που εκτελεί το δρομολόγιο Βελιγράδι-Ντόρτμουντ εκτροχιάζεται στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Ζάγκρεμπ, σκοτώνοντας πάνω από 150 επιβάτες.

1991

Ο Αμερικανός αθλητής του μήκους Μάικλ Πάουελ (Michael “Mike” Anthony Powell) υπερβαίνει τα 8,95 μ. σε αγώνα στο Τόκιο και καταρρίπτει το μυθικό ρεκόρ που κατείχε από το 1968 ο Μπομπ Μπίμον.

Αθλητισμός - Στίβος - άλμα εις μήκος - Μάικλ Πάουελ
Ο Πάουελ πανηγυρίζει το παγκόσμιο ρεκόρ του

2003

Πεθαίνει ο Αμερικανός ηθοποιός Τσαρλς Μπρόνσον (Charles Dennis Buchinsky). Ήταν μεγάλο «αστέρι» του κινηματογράφου στις δεκαετίες του ’60 και του ’70.

Πολιτισμός - Κινηματογράφος - Τσαρλς Μπρόνσον
Ο Τσαρλς Μπρόνσον

Παιδί πολύτεκνης οικογένειας μεταναστών, ο Μπρόνσον δούλεψε σκληρά από μικρός για να συνεισφέρει στην οικογένειά του.

Ήταν βετεράνος του Β΄ παγκοσμίου πολέμου και ενώ αρχικά ήθελε να σπουδάσει σκηνογραφία, τελικά τον «κέρδισε» η ηθοποιία. Επαιξε σε περισσότερες από 60 ταινίες συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κλασικών, πλέον, περιπετειών όπως οι «Και οι επτά ήταν υπέροχοι» και «Η Μεγάλη Απόδραση». Οι φίλοι της περιπέτειας θα τον θυμούνται επίσης στον ρόλο του Πολ Κέρσι στη σειρά ταινιών με τίτλο «Ευχή Θανάτου» του Βρετανού σκηνοθέτη Μάικλ Γουίνερ.

2006

Πεθαίνει ο Αιγύπτιος συγγραφέας Ναγκίμπ Μαχφούζ, βραβευμένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1988.

Θεωρείται ως ο πιο γνωστός εκπρόσωπος της αραβικής λογοτεχνίας.

Ναγκίμπ Μαχφούζ
O Ναγκίμπ Μαχφούζ

Έγραψε περισσότερα από 50 μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων καθώς και 25 σενάρια για ταινίες.

Το καλύτερο έργο του θεωρείται η περίφημη τριλογία του Καΐρου: «Ο δρόμος κοντά στο παλάτι», «Το Παλάτι των επιθυμιών», «Οι δρόμοι του Νείλου». Ο Μαχφούζ ήταν διαβητικός, έπασχε από νεφρική ανεπάρκεια και τις τελευταίες ημέρες παρουσίασε αιφνιδιαστικά πτώση της πίεσης. Στις 16 Ιούλη είχε πέσει στο δρόμο και είχε τραυματιστεί σοβαρά στο κεφάλι.

Το 1994 είχε γλιτώσει από απόπειρα δολοφονίας που, σύμφωνα με τα πρακτορεία ειδήσεων, «είχαν οργανώσει φανατικοί μουσουλμάνοι». Το σίγουρο είναι ότι παρέμεινε για εφτά βδομάδες στο νοσοκομείο και η μαχαιριά που δέχτηκε από την επίθεση του κόστισε μέρος της όρασης και της ακοής του, ενώ του ήταν δύσκολο να γράψει.

2013

Πεθαίνει ο νομπελίστας Ιρλανδός ποιητής Σέιμους Χίνι (Seamus Heany), μια από τις μεγαλύτερες φωνές της αγγλικής γλώσσας.

Πολιτισμός - Ποίηση - Σέιμους Χίνι
Ο Σέιμους Χίνι

Ο Σέιμους Χίνι γεννήθηκε στη Βόρεια Ιρλανδία το 1939. Ήταν ο μεγαλύτερος μιας οικογένειας καθολικών χωρικών που είχε οκτώ παιδιά. Εξέδωσε την πρώτη ποιητική συλλογή του το 1966 («Death of A Naturalist»). Παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στο Δουβλίνο, όπου εργαζόταν ευκαιριακά για την ιρλανδική ραδιοτηλεόραση, το BBC και πολλές εφημερίδες, έπειτα από σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Ντέρι και μετά στο Μπέλφαστ. Έγινε λέκτορας στο πανεπιστήμιο Κουίνς, ενώ, από το 1989 ως το 1994, κατείχε την έδρα της Ποίησης στο βρετανικό πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ηταν επίσης επίτιμος καθηγητής του Κολεγίου Τρίνιτι στο Δουβλίνο. Το 1995 η Σουηδική Ακαδημία είχε ανακοινώσει πως απονέμει το Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Σέιμους Χίνι «για τη λυρική ομορφιά και το ηθικό βάθος» του έργου του.

Ο θάνατος του ποιητή και επίτιμου μέλους της Εταιρείας Συγγραφέων, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Εταιρεία, «αποτελεί μια τεράστια απώλεια για την ποίηση και την Ιρλανδία, αλλά επίσης και για την Ελλάδα, της οποίας υπήρξε θερμός και συνεπής φίλος», θυμίζοντας ένα από τα ποιήματά του: Αν και «Η ιστορία λέει, Μην ελπίζεις / Από αυτή την πλευρά του τάφου / Όμως, κάποια φορά σε αυτή τη ζωή / Το πιο μεγάλο παλιρροιακό κύμα δικαιοσύνης μπορεί να σηκωθεί / Και η ελπίδα και η ιστορία ομοιοκαταληκτούν».

Ετικέτες:

Δείτε ακόμα...